UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie utraconych korzyści.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Wyrokiem sądowym z 2015 r. sąd pracy zasądził na Jego rzecz od byłego pracodawcy odszkodowanie za niewydanie Wnioskodawcy akcji pracowniczych. Pomimo tego, że Zainteresowany był uprawniony do nieodpłatnego otrzymania określonego pakietu akcji pracowniczych, pracodawca nie wydał Wnioskodawcy tych akcji. Zasądzone wyrokiem sądowym odszkodowanie obejmowało wyłącznie utracony zysk i zostało ustalone jako kwota, którą Wnioskodawca otrzymałby ze sprzedaży akcji, gdyby zostały wydane Zainteresowanemu w pierwotnie przewidzianym terminie. Wyrok sądu II instancji jest ostateczny i kwota odszkodowania została Wnioskodawcy wypłacona, jednak nie jest prawomocny, ponieważ pracodawca wniósł od tego wyroku skargę kasacyjną, na dzień dzisiejszy nierozpatrzoną. W przypadku zmiany rozstrzygnięcia na skutek wspomnianej skargi kasacyjnej Wnioskodawca może być zobowiązany do zwrotu zasądzonych i wypłaconych na Jego rzecz kwot.

Wnioskodawca zawarł z reprezentującym Go w opisanej sprawie sądowej pełnomocnikiem umowę przewidującą zarówno wynagrodzenie za prowadzenie sprawy, jak i wynagrodzenie w formie premii od sukcesu. Z chwilą otrzymania przez Wnioskodawcę odszkodowania wpłacił na rzecz pełnomocnika kaucję na zabezpieczenie roszczenia o wynagrodzenie w formie premii od sukcesu, które stanie się należne i wymagalne dopiero z chwilą prawomocnego zakończenia sporu sądowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Na jakich zasadach opodatkowane będzie odszkodowanie?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie podlega opodatkowaniu 19% stawką podatkową zgodnie z art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Odszkodowanie zasądzone na rzecz Zainteresowanego to odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści związanych z odmową wydania na rzecz Wnioskodawcy akcji pracowniczych.

Ustalone zostało ono jako przychód, który podatnik potencjalnie uzyskałby, gdyby akcje otrzymał. Gdyby więc obowiązki pracodawcy wobec pracownika zostały wykonane prawidłowo i otrzymałby on akcje, to po ich sprzedaży uzyskałby przychód podlegający opodatkowaniu zgodnie z art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 19% podatkiem dochodowym.

Brak jest jakichkolwiek podstaw, aby uzyskane odszkodowanie opodatkować w sposób odmienny, w szczególności według skali podatkowej jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym – w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy wynika, że odrębnymi źródłami przychodów są m. in.:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta,
• kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (pkt 7),
• inne źródła (pkt 9).
  
  

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa przychody z:

1. odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych,
2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
   
   

Stosownie do art. 30b ust. 1 wyżej cytowanej ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym w 2015 roku - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności”, świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, nie wymienione wprost w tym przepisie.

Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że wyrokiem sądowym z 2015 r. sąd pracy zasądził na rzecz Wnioskodawcy od byłego pracodawcy odszkodowanie za niewydanie akcji pracowniczych, pomimo tego, że Zainteresowany był uprawniony do nieodpłatnego otrzymania określonego pakietu akcji pracowniczych. Zasądzone wyrokiem sądowym odszkodowanie obejmowało wyłącznie utracony zysk i zostało ustalone jako kwota, którą Wnioskodawca otrzymałby ze sprzedaży akcji, gdyby zostały wydane Zainteresowanemu w pierwotnie przewidzianym terminie.

Zatem przedmiotowe odszkodowanie miało na celu pokrycie strat związanych z utraconymi w wyniku powstania szkody korzyściami.

W związku z powyższym, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie jako niekorzystające z żadnego ze zwolnień, wymienionych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b tejże ustawy, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że nie stanowi ono przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1, bowiem aby dany przychód móc zakwalifikować do źródła ze stosunku pracy, to powinien on pozostawać w bezpośrednim związku z tym stosunkiem (z czym w rozpatrywanej sprawie nie mamy do czynienia), a nie jedynie być osiągany przez pracownika niejako przy okazji stosunku pracy, czy też w związku z zatrudnieniem u danego pracodawcy.

Jednakże, zauważyć należy, że otrzymanego przez Wnioskodawcę przysporzenia majątkowego nie sposób uznać - tak jak chce Zainteresowany - za przychód ze źródła przychodów określonego w art. 17 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego zgodnie z art. 30b ww. ustawy, opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym. W konsekwencji, rzeczonego przysporzenia nie można rozliczać w taki sam sposób, jak w przypadku sprzedaży akcji pracowniczych. Na gruncie przedmiotowej sprawy nie został bowiem spełniony warunek pozostawania ww. przysporzenia majątkowego w związku z przychodem z tytułu zbycia akcji.

Jak wynika z analizowanego wniosku, odszkodowanie uzyskane przez Zainteresowanego wypłacone zostało przez pracodawcę jako rekompensata za szkodę z tytułu utraconych korzyści związanych z odmową wydania na rzecz Wnioskodawcy akcji pracowniczych i kwotę odszkodowania ustalono jako przychód, który podatnik potencjalnie uzyskałby, gdyby akcje otrzymał. W konsekwencji, rzeczonego przysporzenia nie można rozliczać na zasadach analogicznych jak sprzedaż akcji, bo jeśli nie doszło do nabycia akcji przez Wnioskodawcę to nie mogło dojść do transakcji ich zbycia.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że otrzymane przez Zainteresowanego odszkodowanie od pracodawcy należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł.

Zatem, rzeczony przychód podlega wykazaniu w zeznaniu rocznym PIT-36 w pozycji „inne źródła”, stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i opodatkowaniu, zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ww. ustawy, tj. według skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W zeznaniu tym należy także uwzględnić koszty podlegające odliczeniu, gdyż podatek winien być naliczany od otrzymanego dochodu, tj. otrzymanej kwoty pomniejszonej o koszty jej uzyskania.

Reasumując, stwierdzić należy, że otrzymana kwota odszkodowania z tytułu utraconych korzyści, związanych z odmową wydania na rzecz Wnioskodawcy akcji pracowniczych stanowi przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy. Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że otrzymane odszkodowanie podlega opodatkowaniu 19% stawką podatkową zgodnie z art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.