Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPB2.4515.179.2016.2.MZ
z 5 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2016 r. (data wpływu 5 października 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 25 listopada 2016 r. (data nadania 29 listopada 2016 r., data wpływu 30 listopada 2016 r.) na wezwanie z dnia 17 listopada 2016 r. Nr 1462-IPPB2.4515.179.2016.1.MZ i Nr 1462 -IPPB4.4511.1146.2016.1.JK3 (data nadania 18 listopada 2016 r., data doręczenia 22 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza granicami Polski oraz skutków podatkowych realizacji prawa do tej rekompensaty - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza granicami Polski oraz skutków podatkowych realizacji prawa do tej rekompensaty.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 28 maja 2001 r. poprzednik prawny Wnioskodawcy Paweł A. złożył wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty za majątek pozostawiony przez Helenę L. we Lwowie. Zgodnie z postanowieniami sądu spadek po Helenie L. zmarłej w marcu 1952 r. nabyła w całości córka Irena A., spadek po Irenie A. zmarłej w listopadzie 1974 r. nabył w całości syn Paweł A. zmarłym w grudniu 2009 r. nabył w całości Krzysztof F.

Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2014 r., poz. 1090) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.) Wojewoda wydał a następnie doręczył pełnomocnikowi Wnioskodawcy decyzję opatrzoną datą 30 maja 2016 r. którą:

• stwierdził, że Krzysztof F., posiada w całości prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez Helenę L. nieruchomości we Lwowie,
  
• określił wartość mienia pozostawionego przez spadkodawcę we Lwowie, wysokość rekompensaty oraz stwierdził, że wybraną formą realizacji prawa do rekompensaty jest świadczenie pieniężne wypłacane ze środków funduszu rekompensacyjnego.
  
  

Pismem opatrzonym datą 1 września 2016 r. Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował Wnioskodawcę, że został uwzględniony w otrzymanym przez Bank od Ministerstwa Skarbu Państwa wykazie osób uprawnionych do świadczenia pieniężnego tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie. Dnia 29 września 2016 r. Wnioskodawca odnotował na swoim koncie bankowym wpływ świadczenia tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę prawa do rekompensaty (decyzja Wojewody z dnia 30 maja 2016 r.), ma on obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn lub podatku dochodowego od osób fizycznych oraz czy Wnioskodawca w związku z opisanym nabyciem ma obowiązek złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec naczelnika urzędu skarbowego lub innych organów skarbowych?
   
2. Czy w związku z realizacją prawa do rekompensaty i wypłatą w dniu 29 września 2016 r. Wnioskodawcy świadczenia pieniężnego ma on obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn lub podatku dochodowego od osób fizycznych, oraz czy Wnioskodawca w związku z ww. realizacją ma obowiązek dokonać zgłoszenia, złożyć zeznanie lub dopełnić innych formalności wobec naczelnika urzędu skarbowego lub innych organów skarbowych?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad.1.

Helena L. była właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do rekompensaty nabył w drodze spadku Wnioskodawca.

Zgodnie z art. 2 ustawy z 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP, prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami RP, jeśli spełnia on opisane w nim wymogi. Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku śmierci właściciela prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełnią wymóg obywatelstwa, określony w art. 2 pkt 2.

Co do nabytego przez Wnioskodawcę uprawnienia do rekompensaty znajdą zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, co m.in. wyłącza opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych - art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty (…). Zwolnienie wynikające z ww. normy jest bezwarunkowe, którego zastosowanie nie jest uzależnione od dopełnienia wobec organów skarbowych jakichkolwiek warunków formalnych.

Konkluzja stanowiska Wnioskodawcy – wobec nabycia prawa do rekompensaty Wnioskodawcy nie obciąża:

• obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, jak również nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych,
  
• obowiązek złożenia jakiegokolwiek zeznania, zgłoszenia czy dopełnienia jakichkolwiek innych formalności wobec naczelnika urzędu skarbowego jak i innych organów skarbowych.
  
  

Ad.2.

Wnioskodawca tytułem dziedziczenia nabył prawo do rekompensaty, co podlegało ustawie o podatku od spadków i darowizn (vide ad. 1).

Wypłata tytułem rekompensaty świadczenia pieniężnego stanowi realizację uprawnienia i jest zdarzeniem odrębnym od nabycia uprawnienia, w konsekwencji nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Realizując prawo do rekompensaty Wnioskodawca osiągnął przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem art. 21 ust. 1 pkt 30a w sposób jednoznaczny ustanawia normę prawną wg której zwalnia się od podatku przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty (…) przez osoby uprawnione do rekompensaty. Przedmiotowe zwolnienie nie jest obwarowane jakimkolwiek obowiązkiem w zakresie złożenia zeznania, zgłoszenia czy też dopełnienia jakichkolwiek innych warunków formalnych wobec wszelkich organów skarbowych.

Konkluzja stanowiska Wnioskodawcy: Realizacja przez Wnioskodawcę prawa do rekompensaty (odbiór świadczenia pieniężnego) nie skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem obowiązku w zakresie:

• zapłaty podatku od spadków i darowizn,
• zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych,
  
• informowania naczelnika urzędu skarbowego i innych organów skarbowych w formie złożenia jakiegokolwiek zeznania, zgłoszenia czy też dopełnienia jakichkolwiek innych formalności związanych z otrzymaniem świadczenia pieniężnego tytułem rekompensaty.
  
  

Jednocześnie należy podkreślić, iż dotychczasowe interpretacje podatkowe w indywidualnych sprawach dot. opodatkowania rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie zarówno w zakresie skutków nabycia prawa do rekompensaty jak i realizacji prawa do rekompensaty prezentują jednakowe stanowisko jak przedstawione przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku, tytułem przykładu: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach IBPBII/1/436-338/14/MCZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.). W myśl przepisu art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Zgodnie natomiast z § 2 ww. przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 28 maja 2001 r. poprzednik prawny Wnioskodawcy Paweł A. złożył wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty za majątek pozostawiony przez Helenę L. we Lwowie. Zgodnie z postanowieniami sądu spadek po Helenie L. zmarłej w marcu 1952 r. nabyła w całości córka Irena A., spadek po Irenie A. zmarłej w listopadzie 1974 r. nabył w całości syn Paweł A. zmarłym w grudniu 2009 r. nabył w całości Krzysztof F. Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Z 2014 r., poz. 1090) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.) Wojewoda wydał a następnie doręczył pełnomocnikowi Wnioskodawcy decyzję opatrzoną datą 30 maja 2016 r. którą: stwierdził, że Krzysztof F., posiada w całości prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez Helenę L. nieruchomości we Lwowie, określił wartość mienia pozostawionego przez spadkodawcę we Lwowie, wysokość rekompensaty oraz stwierdził, że wybraną formą realizacji prawa do rekompensaty jest świadczenie pieniężne wypłacane ze środków funduszu rekompensacyjnego. Pismem opatrzonym datą 1 września 2016 r. Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował Wnioskodawcę, że został uwzględniony w otrzymanym przez Bank od Ministerstwa Skarbu Państwa wykazie osób uprawnionych do świadczenia pieniężnego tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie. Dnia 29 września 2016 r. Wnioskodawca odnotował na swoim koncie bankowym wpływ świadczenia tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

W świetle powyższego należy wskazać, że na podstawie art. 2 ustawy z dnia 08 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.), prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskie, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

1. był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścił je z przyczyn, o których mowa w art. 1,
   
2. posiada obywatelstwo polskie.
   
   

Natomiast art. 3 ust. 2 tej ustawy stanowi, że w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Prawo do rekompensaty jest prawem majątkowym wchodzącym w skład spadku, którego nabycie co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 08 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca skorzystał jako spadkobierca z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega podatkowi od spadków i darowizn, jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania. To oznacza, że z tego tytułu Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku.

Wskazać także należy, że prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości (mienia) poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej korzysta bezwarunkowo z opisanego zwolnienia wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn, w rezultacie czego na Wnioskodawcy nie spoczywa obowiązek złożenia zeznania podatkowego, czy też zgłoszenia w związku z omawianym nabyciem prawa do rekompensaty, gdyż przepisy ustawy nie nakładają takiego obowiązku.

Ponadto należy zaznaczyć, że skoro, jak wskazano wyżej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, podlega jedynie nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to realizacja prawa do rekompensaty w formie otrzymania przez Wnioskodawczynię świadczenia pieniężnego, jako zdarzenie odrębne od nabycia tego prawa nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. To oznacza, że i z tego tytułu (tj. z tytułu realizacji prawa otrzymania środków pieniężnych) Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku.

A zatem, z tytułu otrzymania świadczenia pieniężnego na Wnioskodawcy również nie spoczywa obowiązek złożenia zeznania podatkowego lub zgłoszenia w zakresie podatku od spadków i darowizn.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, wskazać należy, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.