Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/188/IMD/13/RD-97898/13
z 23 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 6 marca 2013 r. Nr IPTPB2/415-868/12-2/AK wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację i uznaje, że stanowisko Pana (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi na dzieci – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2012 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

W zeznaniu podatkowym PIT 37 za 2011 r. Wnioskodawca odliczył ulgę prorodzinną. Odliczenie obejmowało czworo dzieci (na Ariela, Kornela, Izabelę i Marikę). Na jedną z córek (Marikę) Wnioskodawca odliczył pełną kwotę ulgi. W tym przypadku urząd skarbowy nie wnosił sprzeciwu, gdyż córka i obecna żona zamieszkuje wspólnie z Wnioskodawcą.

Dwóch synów pochodzi z pierwszego związku Wnioskodawcy. W przypadku obu synów nastąpił zbieg odliczenia, gdyż ich matka odliczyła ulgę prorodzinną na obu synów w pełnej wysokości. Urząd skarbowy uznał, iż w przypadku jednego z synów ulga przysługuje Wnioskodawcy w ½ wysokości, natomiast w przypadku drugiego syna ulga przysługuje Wnioskodawcy za 2 miesiące 2011 r.

Druga córka (Izabela) pochodzi z drugiego związku Wnioskodawcy i urząd skarbowy uznał, iż ulga prorodzinna Wnioskodawcy nie przysługuje.

W postępowaniu wyjaśniającym Wnioskodawca przedstawił żądane (wymagane) dokumenty. Wykazał, iż po rozwodach nie ograniczono Mu władzy rodzicielskiej, ani nie został jej pozbawiony. Wykazał, że w przypadku synów wykonywanie władzy rodzicielskiej jest utrudnione, gdyż obaj są pełnoletni. W przypadku jednej z córek wykonywanie władzy rodzicielskiej ogranicza się do płacenia alimentów, gdyż jej matka utrudnia a wręcz uniemożliwia Wnioskodawcy kontakty, co sama potwierdziła. Na troje dzieci ma zasądzone alimenty i z zobowiązań wywiązuje się sumiennie i nie zalega z płatnościami.

W związku z powyższym zadano pytanie, czy za 2011 r. przysługuje Wnioskodawcy ulga prorodzinna na dzieci z poprzednich małżeństw w ½ wysokości na każde dziecko?

Zdaniem Wnioskodawcy, PIT 37 za 2011 r. został złożony właściwie. Ulgę prorodzinną Wnioskodawca odliczył na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż właściwie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego.

Zastosował się do zapisów art. 27f ust. 3 ww. ustawy i odliczył ulgę na troje dzieci w ½ wysokości, gdyż dzieci zamieszkują z matkami. W przypadku synów nastąpił zbieg odliczenia, gdyż ich matka pracuje i nie doszło do porozumienia w kwestii odliczenia ulgi prorodzinnej. W przypadku córki (Izabeli) także doszło do zbiegu odliczenia, gdyż jej matka odliczyła ulgę prorodzinną w całości. Wnioskodawca o tym fakcie dowiedział się w trakcie postępowania wyjaśniającego. Było to dla Niego zaskoczeniem. Dokonał odliczenia ulgi prorodzinnej na córkę Izabelę w wysokości ½ za 2011 r. Matka córki podczas rozprawy w sądzie w lutym 2012 r. zeznała, że w 2011 r. pracowała do marca. Wnioskodawca uważał, iż odprowadzony przez nią podatek nie daje jej podstaw do odliczenia ulgi, gdyż z ulgi może skorzystać osoba, która uzyskuje dochody i odprowadza podatek. Urząd skarbowy nie mógł udzielić informacji, co jest zrozumiałe, z jakiego tytułu matka córki dokonała odliczenia ulgi.

Wnioskodawca uwzględnił stanowisko urzędu skarbowego składając PIT-37 korygujący i uregulował wskazaną należność.

Podsumowując uważa, że powinien mieć możliwość skorzystania z odliczenia ulgi prorodzinnej na troje dzieci z poprzednich małżeństw w ½ wysokości. Jako podstawę, uważa za zasadne zastosowanie zapisu art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wykonywania władzy rodzicielskiej w postaci faktycznej opieki nie mógł świadczyć ze względu na skuteczne utrudnianie przez matki. Jednak Jego zdaniem formalnie taką władzę wykonywał pokrywając częściowo koszty utrzymania dzieci płacąc regularnie alimenty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe, gdyż rodzice będący po rozwodzie lub w separacji i mający obydwoje władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie (w jakiej proporcji) i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z „ulgi prorodzinnej”, o której mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego nie można się zgodzić ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym – w sytuacji gdy z matkami dzieci nie dojdzie do porozumienia w kwestii podziału kwoty ulgi prorodzinnej – to wówczas ulga przysługuje rodzicom w równej wysokości, czyli po 50%.

Po przeanalizowaniu akt sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa, Minister Finansów stwierdza, co następuje.

Podstawę prawną oraz zasady korzystania z podatkowej ulgi na dzieci zawiera art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.

Według stanu prawnego mającego zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2012 r., na mocy ust. 1 ww. artykułu, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 (tj. przy zastosowaniu skali podatkowej), pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zgodnie z ust. 2, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko: na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych (1) lub wstąpiło w związek małżeński (2).

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej (art. 27f ust. 4 ustawy).

Zgodnie z ust. 5, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Dodatkowo, do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 6 ust. 8 i 9 ustawy.

Z kolei, jak stanowi ust. 7, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko. Rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu ulgi na dziecko. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych w przez obojga rodziców względem jednego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy.

Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, iż podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych.

Zatem możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), a co za tym idzie tylko w tym przypadku wymagana jest zgoda obojga rodziców. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy rodzic spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy, i odliczenia tego dokonuje w wysokości 50% kwoty ulgi określonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Jedynie w przypadku, gdy w danym miesiącu dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego, kwotę przysługującego odliczenia za ten miesiąc ustala się w wysokości 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 w art. 27f ustawy za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Tego rodzaju sytuacja nie miała jednak miejsca w przedstawionym stanie faktycznym, z którego wynika, że po rozwodzie wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało powierzone obojgu rodzicom, oraz że władza ta była wykonywana przez Wnioskodawcę przez cały rok 2011.

Tym samym kwota ulgi na każde dziecko, w stosunku do którego Wnioskodawca wykonywał przez cały rok podatkowy 2011 władzę rodzicielską wynosi miesięcznie 92,67 zł (odpowiednio rocznie 1 112,04 zł). Ponadto na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podziału tej kwoty z uwzględnieniem proporcji (1/30), o której mowa w art. 27f ust. 3 ustawy. Kwotą ulgi Wnioskodawca dzieli się wyłącznie z drugim rodzicem, stosownie do postanowień art. 27f ust. 4 ustawy, tj. w częściach równych lub w dowolnej proporcji wspólnie ustalonej. Powyższe oznacza, że wobec braku zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców co do zakresu podziału kwoty przysługującego odliczenia w innej proporcji niż w częściach równych, przyjmuje się, że – w stanie prawnym mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2011 r. – każdemu rodzicowi wykonującemu władzę rodzicielską przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej ½ kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Tym samym za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, że z uwagi na brak ustaleń z drugim rodzicem co do podziału kwoty odliczenia w proporcji innej niż w częściach równych, Wnioskodawcy (jak i matkom dzieci) przysługuje prawo do rozliczenia ulgi w stosunku 50% dla każdego z rodziców, czyli po 50% miesięcznego limitu ulgi przysługującego na każde dziecko.

Wobec powyższego należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 6 marca 2013 r. Nr IPTPB2/415-868/12-2/AK, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, iż zarówno w celu skorzystania z odliczenia od podatku w częściach równych, jak i w innej proporcji, konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy rodzicami, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.