Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-335/14/MZ
z 26 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z 22 października 2014 r. (data wpływu do Biura – 27 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną. Matka Wnioskodawczyni będzie pozostawała w związku małżeńskim z osobą niebędąca ojcem Wnioskodawczyni (dalej: „ojczym”). Ojczym nie dokonał przysposobienia Wnioskodawczyni, o którym mowa w przepisach art. 114 i następnych ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Możliwym jest, iż zostanie dokonana darowizna na rzecz Wnioskodawczyni przez ojczyma. Przedmiotem darowizny będą środki pieniężne. Wartość darowizny przekroczy kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawczyni udokumentuje otrzymanie darowizny środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy lub na jej rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn określonym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie podlegało otrzymanie przez Wnioskodawczynię darowizny wyżej wymienionych środków pieniężnych pod warunkiem zgłoszenia nabycia środków pieniężnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymanie przez nią darowizny środków pieniężnych od ojczyma będzie podlegało zwolnieniu określonemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn pod warunkiem, iż:

1. Wnioskodawczyni udokumentuje otrzymanie darowizny środków pieniężnych dowodem przekazania na jej rachunek płatniczy nabywcy lub na jej rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym, oraz
2. Wnioskodawczyni dokona zgłoszenia nabycia środków pieniężnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
   
   

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawczyni powołała art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Następnie Wnioskodawczyni stwierdziła, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn darowizny wynikające z przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn może mieć zastosowanie m.in. w przypadku otrzymania darowizny przez pasierba. W ustawie o podatku od spadków i darowizn ustawodawca nie wskazał natomiast, kogo należy rozumieć pod pojęciem pasierba. Jednocześnie art. 14 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wskazuje, iż przez zstępnych należy rozumieć m.in. przysposobionych.

Wnioskodawczyni wskazała, że w związku z brakiem definicji legalnej pasierba, w celu ustalenia znaczenia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia w języku powszechnym. Pasierb to „syn męża lub żony z poprzedniego małżeństwa”. W związku z faktem, iż Wnioskodawczyni jest córką żony ojczyma z jej poprzedniego małżeństwa, to w stosunku do swojego obecnego ojczyma jest ona pasierbem. Zdaniem Wnioskodawczyni, tak też należy traktować ją na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W ocenie Wnioskodawczyni, analiza przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn prowadzi do jednoznacznych wniosków, iż wolą ustawodawcy było, aby ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn darowizny przekazanej przez ojczyma mógł korzystać także pasierb, przez którego należy rozumieć nieprzysposobioną córkę obecnej żony ojczyma. Gdyby wola ustawodawcy była inna, tj. dopuszczałby on takie zwolnienie jedynie wobec osób przysposobionych, wówczas nie umieszczałby w kręgu osób mogących korzystać z tego zwolnienia pasierba, wymieniając jedynie zstępnych, ponieważ przez zstępnych, jak wskazano w art. 14 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy rozumieć również przysposobionych.

Podsumowując, Wnioskodawczyni jest dla ojczyma pasierbem, w związku z czym może ona korzystać, na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w pkt 1 i 2 art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (opisane wyżej zgłoszenie nabycia w terminie 6 miesięcy oraz potwierdzenie dokonania nabycia na rachunek płatniczy lub określony w tym przepisie rachunek inny niż płatniczy). Dla powyższego wniosku w szczególności nie będzie miał znaczenia brak przysposobienia Wnioskodawczyni przez ojczyma.

Reasumując, w opinii Wnioskodawczyni, otrzymanie przez nią darowizny rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z majątku wspólnego matki i ojczyma będzie podlegało określonemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn pod warunkiem, iż nabycie nastąpi w drodze aktu notarialnego albo dokonane zostanie zgłoszenie, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku niespełnienia dyspozycji przepisu art. 4a ust. 4 pkt 1 ww. ustawy.

Uzasadniając swoje stanowisko, Wnioskodawczyni przywołała fragment interpretacji indywidualnej potwierdzającej jej stanowisko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy a od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. 9.637 zł) – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. Nr 243, poz. 1762, z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Jak wynika zatem z wyżej powołanych przepisów prawa nabycie w drodze umowy darowizny rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powyżej kwoty 9.637 zł, dokonane przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od darowizny, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni może w przyszłości otrzymać darowiznę środków pieniężnych od ojczyma. Ojczym nie dokonał przysposobienia Wnioskodawczyni. Wartość darowizny przekroczy kwotę wolną.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że pasierbami są dzieci małżonka niebędące zarazem dziećmi drugiego ze współmałżonków. Pomiędzy tymi osobami (ojczym/macocha, pasierb) z chwilą zawarcia małżeństwa z rodzicem pasierba powstaje stosunek powinowactwa, o którym mowa w art. 618 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawodawca, ustalając zakres podmiotowy zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazał, że osobą uprawnioną do skorzystania z tego zwolnienia podatkowego przy spełnieniu pozostałych warunków (wśród których brak jest warunku przysposobienia pasierba przez ojczyma/macochę) jest również pasierb jako nabywca własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze m.in. darowizny.

Przenosząc powołane powyżej przepisy na grunt analizowanej sprawy należy zgodzić się z Wnioskodawczynią, że otrzymana przez nią darowizna środków pieniężnych od ojczyma będzie podlegała – przy spełnieniu przesłanek określonych w art. 4a ww. ustawy – zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Jak bowiem wyżej wskazano brak przysposobienia Wnioskodawczyni przez ojczyma nie wpływa na możliwość zastosowania tego zwolnienia. Wśród osób, które jako nabywcy mogą skorzystać ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest bowiem wprost wymieniony pasierb.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji organu podatkowego należy stwierdzić, że interpretacja ta została wydana w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.