Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-595/14/NG
z 25 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku otrzymanym 25 czerwca 2014 r., uzupełnionym 4, 9 i 19 września 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego:

• w części dotyczącej wydatkowania przychodu ze sprzedaży mieszkania na spłatę kredytu refinansowego zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego wydatkowanego na budowę domu – jest prawidłowe.
• w części dotyczącej wydatkowania przychodu ze sprzedaży mieszkania na spłatę kredytu refinansowego zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego wydatkowanego na wyposażenie kuchni - jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej wydatkowania przychodu ze sprzedaży mieszkania na zakup materiałów budowlanych udokumentowany fakturami wystawionymi na imię i nazwisko małżonka Wnioskodawcy - jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W związku z brakami formalnymi, pismem z 28 sierpnia 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-595/14/NG oraz pismem z 12 września 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-595/14/NG, wezwano do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 4, 9 i 19 września 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W grudniu 2010 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Na mocy testamentu Wnioskodawca został właścicielem mieszkania, które było własnością ojca. Po dwóch latach od otwarcia testamentu, w sierpniu 2013 r., Wnioskodawca wraz z małżonkiem zdecydowali o sprzedaży mieszkania, ponieważ jego wynajmowanie było trudne ze względu na lokalizację (stare budownictwo, budynek bez windy, w centrum miasta, brak parkingu), a wysoki czynsz jaki byli zmuszeni płacić zbytnio obciążał domowy budżet Wnioskodawcy.

W tym samym czasie Wnioskodawca z małżonkiem spłacali kredyt hipoteczny, który zaciągnęli na wykończenie domu wybudowanego w latach 2008-2010 za pieniądze uzyskane z odszkodowania za zniszczony przez szkody górnicze dom rodziców Wnioskodawcy. Kwota odszkodowania (280 000,00 zł) okazała się niewystarczająca na zakończenie budowy, dlatego Wnioskodawca z małżonkiem 10 czerwca 2010 r. zaciągnęli kredyt w wysokości 75 068,50 zł wypłacony w dwóch transzach po 36 000,00 zł. Różnica to opłaty bankowe i ubezpieczenie ochrony prawnej z tytułu prawnego do nieruchomości. W punkcie umowy kredytowej „kwoty i cele kredytowania jest wpisane „budowa domu systemem gospodarczym”. Całość kredytu została przeznaczona na dokończenie budowy domu. Środki uzyskane z kredytu zostały przeznaczone na wykonanie konkretnych prac zaznaczonych w harmonogramie, tj. wykonanie stropów wewnętrznych (regips), schodów, wykonanie przyłącza wodno-kanalizacyjnego, centralnego ogrzewania z ogrzewaniem podłogowym, wykończenie wnętrz (glazura w łazienkach, podłogi w salonie) oraz wyposażenie kuchni. Wszystkie te prace dokumentował pracownik banku.

W dniu 17 maja 2011 r. nastąpiło przewalutowanie kredytu ze złotego na euro, które miało być korzystniejsze dla Wnioskodawcy, a które polegało na zawarciu umowy o kredyt refinansowy w euro na spłatę pierwszego kredytu. Umowy zostały zawarte z tym samym bankiem. W sytuacji Wnioskodawcy nic się nie zmieniło poza walutą, w której liczone były kolejne raty, a cała operacja odbyła się wyłącznie na kontach banku udzielającego kredytu. Wnioskodawca wraz z małżonkiem nie dostali żadnych pieniędzy. Ze względu na wahania na rynku walut (kredyt był przeliczany na euro) po trzech latach spłacania kredytu do spłacenia pozostała Wnioskodawcy kwota 83 000,00 zł, którą Wnioskodawca spłacił pieniędzmi uzyskanymi ze sprzedaży mieszkania. Resztę kwoty pochodzącej ze sprzedaży mieszkania (24 000,00 zł) Wnioskodawca z małżonkiem wydatkowali na zakup materiałów przeznaczonych na wykończenie domu. Wszystkie faktury na zakup materiałów budowlanych od sierpnia 2013 r. są sygnowane nazwiskiem małżonka Wnioskodawcy. Wnioskodawca z małżonkiem rozliczają się wspólnie, są współwłaścicielami domu, działki. Wnioskodawca ani jego małżonek nie korzystali z ulgi odsetkowej.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może odliczyć całą kwotę przeznaczoną na spłatę kredytu hipotecznego (83 000,00 zł)?

Czy Wnioskodawca może odliczyć całą kwotę wydatkowaną na zakup materiałów przeznaczonych na wykończenie domu a udokumentowanych fakturami wystawionymi na imię i nazwisko jego małżonka?

Zdaniem Wnioskodawcy, może odliczyć całą kwotę przeznaczoną na spłatę kredytu refinansowego.

Wnioskodawca uważa także, że może odliczyć całą kwotę wydatkowaną na zakup materiałów przeznaczonych na wykończenie domu udokumentowanych fakturami na imię i nazwisko małżonka.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest częściowo prawidłowe a częściowo nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie testamentu Wnioskodawca nabył mieszkanie po zmarłym w 2010 r. ojcu. W sierpniu 2013 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie, które odziedziczył po ojcu.

Zgodnie z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Zatem Wnioskodawca nabył spadek w dniu śmierci spadkodawcy w grudniu 2010 r.

Analizując natomiast skutki podatkowe sprzedaży nabytego w 2010 r. mieszkania należy odnieść się do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania – zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej – mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r.

I tak zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, wynagrodzenie dla biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w art. 22 ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że omawiane zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

D – dochód ze sprzedaży,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód ze sprzedaży.

W sytuacji gdy przychód ze sprzedaży nieruchomości zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy – za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1.wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,

-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

2.wydatki poniesione na:

1. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
2. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),
3. spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

-w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Dodatkowo ustawodawca w art. 21 ust. 29 ww. ustawy wskazuje, że w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c), stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c) oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c).

Należy również wskazać, że przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30). Innymi słowy, przepis ten zapobiega sytuacji, kiedy podatnik dwukrotnie odliczałby ten sam wydatek – raz jako poniesiony np. na budowę budynku mieszkalnego, za drugim zaś razem jako wydatek na spłatę kredytu, który finansowałby tę właśnie budowę. W przepisie tym ustanowiono zatem zakaz dwukrotnego odliczania i korzystania z ulg w odniesieniu do tych samych wydatków.

W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, że zwolnienie ma zastosowanie do przychodów ze sprzedaży nieruchomości lub praw, które zostały przeznaczone na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe, a także na spłatę kolejnych kredytów, które zostały zaciągnięte w celu spłaty kredytu mieszkaniowego (czyli tzw. spłata kredytu refinansowego). Innymi słowy omawiane zwolnienie znajdzie zastosowanie w przypadku wydatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości lub praw na spłatę kredytu refinansowego i odsetek od tego kredytu, jeśli kredyt ten zaciągnięty został na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na budowę własnego budynku mieszkalnego, czyli budynku, do którego podatnikowi przysługuje prawo własności lub współwłasności. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności co oznacza, że właścicielem zarówno gruntu jak i budynku wzniesionego na tym gruncie jest zawsze właściciel nieruchomości gruntowej, na której budynek ten został wybudowany. Wyjątek stanowi jedynie prawo własności budynku wzniesionego na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym. Podsumowując, cel mieszkaniowy będzie spełniony gdy kredyt zostanie zaciągnięty na sfinansowanie kosztów budowy budynku mieszkalnego na gruncie, który stanowi własność lub współwłasność podatnika.

Zgodnie z wyżej cytowanym art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym istotne jest również to, aby kredyt mieszkaniowy lub refinansowy zaciągnięty był przed uzyskaniem przychodu ze zbycia nieruchomości. W świetle tego przepisu celem mieszkaniowym będzie więc spłata kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętych wyłącznie przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia. Ponadto ważny jest moment uzyskania przychodu i poniesienia wydatku. Środki przeznaczone na ww. cele mieszkaniowe czyli m.in. na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu muszą bezwzględnie pochodzić ze sprzedaży nieruchomości. Omawiane zwolnienie nie będzie więc obejmować tej części kredytu, którą podatnik ewentualnie spłaci przed zbyciem nieruchomości. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy jasno wskazuje, że wydatkowanie przychodów z odpłatnego zbycia ma nastąpić począwszy od dnia odpłatnego zbycia. Jest to zatem pierwszy dzień z okresu jaki ustawodawca dał podatnikowi na wydatkowanie przychodów z odpłatnego zbycia celem skorzystania ze zwolnienia. Kredyt i odsetki spłacone przed datą odpłatnego zbycia nie są wydatkiem na cele mieszkaniowe.

Z analizowanego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku przeznaczył na spłatę kredytu refinansowego, który zaciągnął na spłatę kredytu zaciągniętego z małżonkiem na budowę domu. Zarówno kredyt mieszkaniowy, jak i kredyt refinansowy Wnioskodawca zaciągnął razem z małżonkiem przed dniem sprzedaży mieszkania.

Aby zatem ustalić w jakiej wysokości Wnioskodawca może odliczyć wydatek na spłatę kredytu refinansowego, należy odnieść się do regulacji ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej, zawartej w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.) – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 ww. ustawy).

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością.

Mając na uwadze przywołane powyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku wydatkowania środków ze sprzedaży mieszkania należącego do jego majątku odrębnego (nie wcześniej niż w dniu uzyskania przychodu ze sprzedaży) na spłatę kredytu refinansowego zaciągniętego na spłatę kredytu i odsetek od tego kredytu zaciągniętego wspólnie z małżonkiem na budowę domu na gruncie, którego oboje małżonkowie są współwłaścicielami. Przy czym celem mieszkaniowym będzie spłata kredytu i odsetek od kredytu od dnia sprzedaży mieszkania a środki przeznaczone na spłatę kredytu muszą pochodzić ze sprzedaży nieruchomości. Zwolnienie nie dotyczy kwoty kredytu i odsetek spłaconych przed dniem sprzedaży nieruchomości oraz innych opłat bankowych np. prowizji. Zwolnienie nie dotyczy także tej części spłaty kredytu refinansowego, która dotyczyła spłaty kredytu budowlanego w części w jakiej środki z kredytu na budowę domu zostały przez Wnioskodawcę przeznaczone na sfinansowanie wyposażenia kuchni. Wydatek poniesiony na wyposażenie kuchni nie jest wydatkiem na budowę budynku mieszkalnego, lecz jest wydatkiem, który należy zaliczyć do wydatków na urządzenie, wyposażenie, umeblowanie domu. Takie wydatki nie zostały natomiast wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dlatego spłata kredytu w tej części, w której został on przeznaczony spłatę kredytu, z którego środki wydatkowano na wyposażenie domu, nie stanowi wydatków na własne cele mieszkaniowe, albowiem wydatki na wyposażenie budynku mieszkalnego nie zostały przez ustawodawcę wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z wniosku wynika również, że przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania w kwocie 24 000,00 zł Wnioskodawca przeznaczył (poza spłatą kredytu refinansowego) na zakup materiałów budowlanych na dokończenie budowy domu, przy czym faktury dokumentujące zakup materiałów budowlanych zostały wystawione na imię i nazwisko małżonka Wnioskodawcy.

Należy w tym miejscu przypomnieć, że – zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się m.in. wydatki poniesione na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. Jednakże aby podatnik mógł skorzystać z omawianego zwolnienia musi fakt poniesienia przez siebie określonych wydatków na własne cele mieszkaniowe – np. w przypadku kontroli organów podatkowych – odpowiednio udokumentować.

Nie sposób zatem zgodzić się z Wnioskodawcą, że w sytuacji gdy faktury są wystawione na imię i nazwisko jego małżonka, to Wnioskodawca może odliczyć w całości kwoty wynikające z faktury, jako wydatki uprawniające do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Przede wszystkim należy podkreślić, że wydatki związane z budową pochodzące z kwoty ze sprzedaży mieszkania (24 000,00 zł) nie były poniesione ze środków z majątku wspólnego małżonków. Kwota ta stanowi bowiem majątek odrębny Wnioskodawcy, gdyż pochodzi ze sprzedaży jego majątku odrębnego. Obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży powstał zatem po stronie Wnioskodawcy a nie obojga małżonków. Tym samym to Wnioskodawca chcąc skorzystać ze zwolnienia musi udokumentować wydatkowanie przez siebie środków pochodzących ze sprzedaży nieruchomości. Tymczasem faktury wystawione na nazwisko jego małżonka będą dowodem na ponoszenie wydatku wyłącznie przez jego małżonka. Jednak zwolnieniu podlegają środki uzyskane z odpłatnego zbycia i skoro tylko Wnioskodawca je uzyskał (albowiem tylko on był właścicielem sprzedanego lokalu), to również wyłącznie on może przeznaczyć te środki na budowę domu na działce stanowiącej majątek wspólny małżonków. Jeśli bowiem małżonek Wnioskodawcy w ogóle nie uzyskał przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, oczywiste jest, że nie może skorzystać z omawianego zwolnienia bo nie może wydatkować przychodu ze sprzedaży przez siebie lokalu. Nie ma więc mowy, aby do rozliczenia ulgi Wnioskodawca przedstawił kwotę z faktury wystawionej na swojego małżonka. Taka faktura w żaden sposób nie dowodzi, że środki zostały wydatkowane przez Wnioskodawcę oraz że pochodziły z majątku odrębnego Wnioskodawcy. Innymi słowy, Wnioskodawca chcąc udokumentować wydatkowanie przez siebie środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania stanowiącego jego majątek odrębny na własne cele mieszkaniowe nie może posłużyć się fakturą zakupu wystawioną na imię i nazwisko małżonka. Faktura jest dowodem na to, kto nabywał towary lub usługi. Jeżeli wynika z niej, że nabywcą jest małżonek Wnioskodawcy, to należy domniemywać zgodnie z treścią dowodu, że to on partycypował w ponoszeniu wydatku. Wnioskodawca nie może zatem kwoty wynikającej z takiej faktury przypisać sobie. To oznacza, że omawianych wyżej wydatków ¬– na nabycie materiałów budowlanych udokumentowanych fakturami na imię i nazwisko małżonka Wnioskodawcy – nie sposób uznać za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe podlegające zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tak wystawionej faktury w sposób oczywisty nie wynika, że wydatek poniósł Wnioskodawca ze swojego majątku odrębnego. Niczego nie zmienia przy tym ustrój wspólności majątkowej obowiązujący między małżonkami, gdyż środki ze sprzedaży odziedziczonego przez Wnioskodawcę mieszkania nie należały do małżonka Wnioskodawcy i to nie małżonek miał je wydatkować tylko Wnioskodawca, gdyż to Wnioskodawca chciał skorzystać ze zwolnienia.

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.