Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-511/14-4/JK3
z 28 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 2 lipca 2014 r. (data wpływu 3 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opodatkowania działu spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opodatkowania działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 24 stycznia 2014 r. zmarła matka Wnioskodawcy. Dnia 26 marca 2014 r., Sąd Rejonowy wydał postanowienie stwierdzające, że spadek po matce Wnioskodawcy na mocy ustawy nabyły jej dzieci: Danuta D., Andrzej D., Krzysztof D. i Wnioskodawca po 1/4 każdy. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 17 kwietnia 2014 r. Przedmiotem spadku jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 64 m². W dniu 5 maja 2014 r. wszyscy spadkobiercy złożyli w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu spadku SD-Z2.

W odpowiedzi na powyższe zgłoszenie Wnioskodawca otrzymał w dniu 12 czerwca 2014 r. zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, stwierdzające, że od nabycia spadku po zmarłej mamie podatek nie należy się.

W najbliższej przyszłości Wnioskodawca wraz z rodzeństwem zamierza podzielić spadek i znieść współwłasność mieszkania. Całość spadku ma zostać przekazana siostrze Wnioskodawcy. W zamian za przekazanie swoich udziałów Wnioskodawca wraz z rodzeństwem oczekuje od siostry spłaty w wysokości po 40.000,00 zł dla każdego z rodzeństwa. Wnioskodawca nadmienia, że wartość mieszkania określona została na kwotę 160.000,00 zł, a zatem wartość spłaty dla Wnioskodawcy nie przekracza 1/4 wartości spadku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskana przez Wnioskodawcę kwota spłaty, nie przekraczająca 1/4 przysługującego Wnioskodawcy udziału w spadku po zmarłej mamie, wynikającego z postanowienia Sądu, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Razem z siostrą i dwoma braćmi Wnioskodawca odziedziczył po mamie, tytułem dziedziczenia ustawowego, majątek w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, tak więc zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podlega on opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Stosownie do art. 4a ust. 1 powyższej ustawy we właściwym terminie zostały złożone zgłoszenia podatkowe SD-Z2 przez Wnioskodawcę i pozostałych spadkobierców. W dniu 12 czerwca 2014 r. Wnioskodawca otrzymał zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, stwierdzające, że od nabytego spadku podatek nie należy się.

Jeżeli nabycie przez Wnioskodawcę 1/4 udziału w spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, to w sprawie znajduje zastosowanie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zgodnie z którym przepisów przytoczonej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Wspólność majątku spadkowego jest stanem przejściowym szczególnie, jeśli chodzi o współwłasność nieruchomości. Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego Wnioskodawca i pozostali spadkobiercy zamierza znieść współwłasność odziedziczonego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przeprowadzając dział spadku. Dział spadku jest konsekwencją nabycia majątku z tytułu dziedziczenia i stanowi tryb zniesienia wspólności majątku spadkowego. Na podstawie art. 212 § 2 Kodeksu cywilnego, rzecz niepodzielna może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłacenia pozostałych spadkobierców. Zniesienie współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu może nastąpić tylko w taki sposób, gdyż nie ma innych możliwości podziału.

W najbliższej przyszłości Wnioskodawca wraz z rodzeństwem zamierza podpisać akt notarialny o dział spadku zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego, na mocy którego siostra Wnioskodawcy przejmie wyłączne prawo do mieszkania po zmarłej mamie, a pozostali spadkobiercy otrzymają spłatę stanowiącą ekwiwalent należny 1/4 części spadku. W związku z powyższym Wnioskodawca jak i pozostali spadkobiercy nie otrzyma przysporzenia majątkowego. W zniesieniu współwłasności dojdzie tylko do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cech wspólności, co nie mieści się w pojęciu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Ważne znaczenie ma fakt, że planowana wysokość spłat dla poszczególnych spadkobierców nie przekroczy ich udziału w spadku, a jedynie będzie im równa. Sytuacja ta nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z poźn. zm.). Biorąc pod uwagę powyższy opis Wnioskodawca uważa, że otrzymana w przyszłości spłata z tytułu działu spadku i zniesienia współwłasności majątku spadkowego po mamie nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Powyższe zdanie w sprawie oceny prawnej potwierdza odpowiedź Ministra Finansów na interpelację poselską nr 9106/12, jak również interpretacje indywidualne wydane w imieniu Ministra Finansów przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2013 r., Nr IPPB4/415-366/13-4/MS,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 sierpnia 2013 r., Nr IPTPB2/415-405/13-2/KKU,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 6 września 2013 r, Nr ITPB2/415 621/13/MN.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Z 2014 r., poz. 121) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Stosownie do art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie, w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w dniu 24 stycznia 2014 r. nabył wraz ze swoim rodzeństwem spadek po zmarłej mamie po 1/4 części każdy. Przedmiotem spadku jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 64 m² i wartości 160.000 zł. Spadkobiercy chcą dokonać działu spadku, wskutek którego Wnioskodawca otrzymałby kwotę 40.000 zł z tytułu spłaty jego udziału w lokalu mieszkalnym. Suma spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku kwoty nieprzekraczającej udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w tym również z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że suma spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z rzeczonego tytułu.

Zatem stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku kwoty nieprzekraczającej udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych wskazać należy, że interpretacje dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w nim zawarte jest wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.