Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/436-118/14-2/MK
z 30 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2014 r. (data wpływu 30 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienie podmiotowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia podmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 12 lutego 2014 r. sporządzony został protokół przyjęcia depozytu w formie aktu notarialnego. W protokole Wnioskodawca zobowiązał się wpłacić do depozytu Kancelarii Notarialnej kwotę 616.000,00 zł, stanowiącej równowartość 147.375,47 EUR tytułem ceny sprzedaży nieruchomości, pochodzącą z jego środków własnych.

Umowa sprzedaży (udokumentowana aktem notarialnym ) dotyczyła nieruchomości stanowiącej działkę gruntu numer 26/8 o powierzchni 0,6290 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (…), w której określono cenę sprzedaży w wysokości 616.000,00 zł. W dniu 13 lutego 2014 r. wpłacona została kwota 601.038,24 zł (równowartość 147.400 EUR /kurs 4,077600) do depozytu Kancelarii Notarialnej na wskazany w protokole przyjęcia depozytu rachunek bankowy.

Na dowodzie polecenia przelewu z dnia 13 lutego 2014 r. jako zleceniodawcy przelewu figurują „A”, „B”. W tytule przelewu wskazano, że wpłata dotyczy Umowy Sprzedaży Repertorium Aktu Notarialnego (…). „B” jest matką Wnioskodawcy, a „A” jego ojczymem. Środki pieniężne przekazane na rachunek Kancelarii Notarialnej stanowią darowiznę dokonaną przez „A” i „B” na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przekazanie środków pieniężnych przez darczyńców do depozytu Kancelarii Notarialnej na wskazany rachunek bankowy spełnia warunki zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.)?

Zdaniem Wnioskodawcy przekazanie środków pieniężnych przez darczyńców do depozytu Kancelarii Notarialnej na wskazany w opisanym protokole rachunek bankowy spełnia warunki zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009r. Nr 93, poz. 768 ze zm.).

Zgodnie z art. 4a ust. 1 powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2 oraz
2. udokumentują − w przypadku, gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 − ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

W niniejszej sprawie wykładnia cytowanego przepisu art. 4a ust.1 ustawy o podatku od spadków i darowizn powinna wiązać się z analizą celu tej regulacji prawnej. Cel tej regulacji jest istotny i winien być uwzględniony przy wykładni. NSA w swoich wyrokach (np. NSA z dnia 7 kwietnia 2010 r. sygn. akt II FSK 2028/08, II FSK 1952/08 oraz z dnia 19 stycznia 2012r. sygn. akt II FSK 1419/10) wskazał, że celem ustawodawcy było dążenie do uszczelnienia systemu podatkowego oraz uzyskanie pewności prawnopodatkowej odnośnie nabywanego przez podatników majątku.

NSA podkreśla, że celem regulacji było uzyskanie pewności co do pochodzenia środków będących przedmiotem darowizny. Cel ten jest osiągnięty także w przypadku udokumentowania darowizny środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek bankowy należący do innego niż obdarowany podmiotu, ale na jego rzecz. Nie stanowi to pola do nadużyć.

Wpłata z dnia 13 lutego 2014 r. w sposób wyraźny i nie budzący wątpliwości dokumentuje kto, komu i ile darował oraz potwierdza rzeczywisty charakter dokonanej darowizny.

Wpłata dokonana na konto Kancelarii Notarialnej spełnia warunki zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż przelew dokonany został w związku z umową sprzedaży nieruchomości tj. łączącą podmiot zbywający nieruchomość z obdarowanym, a nie z darczyńcą.

Wpłata dokonana przez darczyńcę, zamiast obdarowanego, na konto sprzedającego, ze szczegółowym określeniem tytułu tej wpłaty w pełni zachowuje cel przepisu.

Reasumując, w sytuacji, gdy wpłata kwoty będącej przedmiotem darowizny pomiędzy krewnymi z pierwszej grupy podatkowej dokonana została przez darczyńcę na rachunek bankowy innego podmiotu, ale w związku z konkretną umową zawartą przez obdarowanego, tytułem zapłaty przypadającej od niego należności pieniężnej na pokrycie ceny nabycia nieruchomości warunek udokumentowania wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego uznać należy za spełniony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 ww. ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Z dotychczas przywołanych przepisów wynika, że podatnikiem podatku od spadków i darowizn jest wyłącznie nabywca własności rzeczy lub praw majątkowych, którym w niniejszym przypadku jest Wnioskodawca (obdarowany).

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Z kolei w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

W cytowanych przepisach nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter darowanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania jak również ich maksymalna wartość. Należy jednak mieć na uwadze, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zakwalifikowanie obdarowanego jako jednej z osób wymienionych w tym przepisie, np. jako zstępnego (pasierba).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że środki pieniężne stanowiące darowiznę dla Wnioskodawcy od matki i ojczyma zostały wpłacone do depozytu notarialnego.

Zgodnie z art. 2 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 lutego 1992 r. prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164)

• notariusz w zakresie swoich uprawnień, o których mowa w art. 1, działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym;
• czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
  
  

Na podstawie art. 79 pkt 6 ww. ustawy notariusz przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Doprecyzowanie powyższego przepisu znajduje się w art. 108 ustawy, stosownie do którego:

1. Notariusz w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością ma prawo przyjąć na przechowanie, w celu wydania ich osobie wskazanej przy złożeniu lub jej następcy prawnemu, papiery wartościowe albo pieniądze w walucie polskiej lub obcej. Dla udokumentowania tych czynności notariusz prowadzi specjalne konto bankowe.
2. Z przyjęcia depozytu notariusz spisuje protokół, w którym wymienia datę przyjęcia, ustala tożsamość osoby składającej, datę mającego nastąpić wydania oraz imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby odbierającej depozyt. Wydanie depozytu następuje za pokwitowaniem.
   
   

Jak wynika z powyższych przepisów, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dodatkowym warunkiem zwolnienia od podatku, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego, jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W analizowanej sprawie, tj. sytuacji, gdy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane na rachunek bankowy kancelarii notarialnej (depozyt notarialny), należy uwzględnić linię orzeczniczą w takich sprawach wyznaczoną przez Naczelny Sąd Administracyjny, m.in. w wyrokach z dnia 25 marca 2011 r. sygn. akt II FSK 2020/09, z dnia 3 listopada 2011 r. sygn. akt II FSK 880/10, z dnia 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II FSK 1419/10, z dnia 14 marca 2012 r. sygn. akt II FSK 1534/11. Zgodnie z poglądem tego Sądu, przedstawionym we wspomnianych wyrokach, podlega zwolnieniu od podatku nabycie tytułem darowizny środków pieniężnych, jeżeli nabycie to zostało zgłoszone organowi podatkowemu we właściwym terminie i udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony dla innego, niż obdarowany, podmiotu, ale na rzecz osoby obdarowanej. W konsekwencji przyjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny interpretacji przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy stwierdzić, że w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, warunek określony w tym przepisie jest spełniony także wtedy, gdy nabywca udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy kancelarii notarialnej (depozyt notarialny).

Mając na względzie przedstawione okoliczności faktyczne i prawne stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.