Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-343/14/HS
z 27 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 26 marca 2014 r. (data otrzymania 31 marca 2014 r.), uzupełnionym 26 maja 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości uprzednio wywłaszczonej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 marca 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 15 maja 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-343/14/HS, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 26 maja 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2007 r. Wnioskodawca wraz z innymi współwłaścicielami lub spadkobiercami wystąpił z wnioskiem skierowanym do Prezydenta Miasta o zwrot wywłaszczonej na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położonej w X. oznaczonej jako działki nr 6/3 i 6/5 o pow. łącznej 0,4924 ha. Ww. nieruchomość stanowiąca własność Wnioskodawcy i innych sześciu osób decyzją Geodety Miejskiego z 30 sierpnia 1988 r. została wywłaszczona za odszkodowaniem na rzecz Skarbu Państwa. Prezydent Miasta ww. wniosek przekazał do Wojewody celem zajęcia stanowiska w sprawie. Wojewoda działając na wniosek Prezydenta postanowieniem z 25 czerwca 2007 r. wyznaczył Starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej jako organ właściwy do załatwienia sprawy. Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Starosta decyzją z 10 grudnia 2012 r. przywrócił prawo własności nieruchomości wywłaszczonej na rzecz Skarbu Państwa położonej w X. oznaczonej jako działki nr 38/53, 38/170, 38/172, 38/174, 38/176, 38/178 o pow. łącznej 0,1444 ha, m. in. na rzecz Wnioskodawcy w części ułamkowej tj. w 36/48 części.

Ponadto zobowiązano wszystkich współwłaścicieli do zwrotu na rzecz Gminy kwoty 23 664,89 zł, w tym w części Wnioskodawcy kwoty w wysokości 1 479,05 zł w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, a w razie zwłoki lub opóźnienia w zapłacie należności określonej w decyzji poinformowano, że naliczone zostaną odsetki na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. Dalej Wnioskodawca wskazał, że omawiana decyzja stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej oraz zatwierdza podział nieruchomości. Wnioskodawca równocześnie poinformował, że przejęcie części nieruchomości nastąpiło również w części po zmarłych współwłaścicielach, gdzie w chwili zwrotu upłynęło 5 lat od ich śmierci. Udział w ww. nieruchomości został zbyty 30 września 2013 r.

W uzupełnieniu wniosku z 26 maja 2014 r. Wnioskodawca wskazał, że podany we wniosku ułamek udziału w nieruchomości jest oczywistą omyłką pisarską, gdyż udział ten wynosi 3/48 – co łatwo ustalić z treści opisu stanu faktycznego, albowiem Wnioskodawca wykazał swój udział kwotowy w spłacie zwróconej nieruchomości.

Wskazał też, że w dacie wywłaszczenia tj. 3 sierpnia 1988 r. nieruchomość o powierzchni 0,4924 ha była oznaczona numerami działek 6/3 i 5/3.

Osobami wywłaszczonymi wówczas było 7 osób, w tym Wnioskodawca, który dziedziczył również po dwóch spadkodawcach: jednym zmarłym 4 września 1990 r. i drugim – zmarłym 12 listopada 1993 r.

Następnie Wnioskodawca wskazał, że wywłaszczona nieruchomość w całości pochodzi z podziału masy spadkowej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z 10 stycznia 1985 r., w którym stwierdzono nabycie spadku po zmarłym w dniu 22 stycznia 1983 r. spadkodawcy J.B., z czego Wnioskodawca odziedziczył jako bratanek udział wynoszący 1/16.

Następnie, w wyniku śmierci niektórych spadkobierców po wywłaszczeniu Wnioskodawca przejął następujące ułamkowe udziały w nieruchomości:

1. po spadkodawcy zmarłym 4 września 1990 r. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z 6 marca 1991 r. – udział wynoszący 1/6,
2. po spadkodawcy zmarłym 12 listopada 1993 r. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z 8 lipca 2011 r. – udział wynoszący 1/4.
   
   

Ponadto Wnioskodawca nadmienił, że nie dziedziczył na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z 13 maja 1994 r. po spadkodawcy zmarłym 14 stycznia 1994 r. oraz na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z 23 stycznia 2006 r. po spadkodawcy zmarłym 7 kwietnia 2005 r., którzy byli wcześniej spadkobiercami zmarłych osób podobnie jak i Wnioskodawca.

Dalej Wnioskodawca podał, że wywłaszczona nieruchomość wchodziła w skład działki nr 40 i została na nowo określona decyzją Geodety Miejskiego z 30 sierpnia 1988 r. numerami: 38/87, 38/88, 38/90, 38/92, 38/96, 38/140, 38/30, 38/110, 38/109, 38/108, 38/112, 38/114, 38/115, 38/117, 38/118, 38/119, 38/120 oraz numerami: 38/17, 38/87, 38/88, 38/90, 38/92, 38/96, 38/140, 38/27, 38/26, 38/30, 38/33, 38/82, 38/79, 38/162 (przekształconej obecnie w działki nr: 38/177, 38/178, 38/179); 38/42 (przekształconej obecnie w działki nr: 38/175; 38/176), 38/157 (przekształconej obecnie w działki nr: 38/173, 38/174), 38/110, 38/109, 38/108, 38/155 (przekształconej obecnie w działki nr: 38/171, 38/172), 38/179, 38/53, 38/112, 38/115, 38/114, 38/117, 38/118, 38/119, 38/120, 38/153 (przekształconej obecnie w działki nr : 38/169, 38/170).

Zwrot wywłaszczonej nieruchomości dotyczył jedynie działek: nr 38/53, 38/170, 38/172, 38/174, 38/176, 38/178 stanowiących obszar o powierzchni 0,1444 ha. Oznacza to, że zwrot wywłaszczonej nieruchomości decyzją Starosty z 10 grudnia 2012 r. dotyczył jedynie jej części tj. 0,1444 ha z 0,4924 ha.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy istnieje lub nie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2013 r. w związku z odpłatnym zbyciem udziału w nieruchomości w 2013 r. po przywróceniu prawa własności nieruchomości decyzją Starosty z 10 grudnia 2012 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot ww. działki na mocy decyzji Starosty nie może być traktowany, jako nabycie tej nieruchomości, a stał się w istocie tylko przywróceniem stanu prawnego nieruchomości przed jej wywłaszczeniem. W treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „nabycie” nie jest rozumiany jako data zwrotu nieruchomości przez starostę lecz data nabycia to data zakupu lub dziedziczenia. Skoro zwrot nieruchomości następuje na podstawie decyzji administracyjnej, która przywraca podmiotową stosunku prawnorzeczowego odnośnie do wywłaszczonej nieruchomości do stanu sprzed wywłaszczenia, to nie można uznać go za „nabycie nieruchomości”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że opisana powyżej transakcja sprzedaży ww. nieruchomości nastąpiła po upływie 5 lat od daty nabycia bądź dziedziczenia i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych za 2013 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie i nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest ustalenie daty nabycia tej nieruchomości.

W rozpatrywanej sprawie istotna jest więc kwestia ustalenia czy zwrot nieruchomości (udziału w nieruchomości) stanowi jej nabycie w myśl przywołanego uprzednio art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) – poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości poprzedniemu właścicielowi lub następcy prawnemu poprzedniego właściciela. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w omawianej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

Tym samym w rozpatrywanej sprawie datą nabycia przez Wnioskodawcę posiadanego udziału w zwróconej nieruchomości nie jest data jej zwrotu, lecz data pierwotnego jej nabycia.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 121) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku czy akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku czyli data śmierci spadkodawcy.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu wynika, że Wnioskodawca udział w zbytej nieruchomości oznaczonej jako działki nr 38/53, 38/170, 38/172, 38/174, 38/176 i 38/178 o łącznej powierzchni 0,1444 ha posiadał już w 1983 r. (nabył go w spadku po spadkodawcy zmarłym 22 stycznia 1983 r.) a także nabył w okresie późniejszym w dwóch różnych datach (w 1990 r. i w 1993 r.) w spadku po zmarłych współwłaścicielach, gdzie w chwili zwrotu upłynęło 5 lat od ich śmierci. Wnioskodawca w 2013 r. sprzedał udział w ww. nieruchomości.

Należy zatem stwierdzić, że zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrotu – a tym samym zmiany stanu prawnorzeczowego – dokonano w trybie postępowania administracyjnego, którego celem było przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Tym samym przychód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży posiadanego udziału w nieruchomości nie będzie podlegał w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów jedynie wówczas, gdy odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W rozpatrywanej sprawie od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do nabycia przez Wnioskodawcę wywłaszczonej uprzednio nieruchomości (a więc najpóźniej od końca 1993 r.) upłynęło ponad 5 lat, a więc przychód powstały ze zbycia zwróconej nieruchomości nie będzie podlegał w ogóle opodatkowaniu z uwagi na upływ terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt ww. ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.