INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2013 r. (data wpływu – 8 listopada 2013 r.), uzupełnionym w dniu 21 stycznia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży kolekcji antyków – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania sprzedaży kolekcji antyków. Wniosek uzupełniono w dniu 21 stycznia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca posiada kolekcję antyków, na którą składają się liczne wiekowe ruchomości, a w szczególności: stare meble, porcelana, sztućce, obrazy, stare pieniądze, odznaczenia. Do kolekcji Wnioskodawcy wchodzą między innymi również stare książki, zegary i ich elementy, lampy naftowe i ich elementy, grafiki, platery i srebra, brązy (w tym figury z brązu), rzeźby wykonane z różnych materiałów, pióra wieczne, znaczki czy mapy. Przedmioty należące do kolekcji nabywane były przez Wnioskodawcę w okresie ostatnich 30 lat na rynkach, giełdach i targach staroci. Pojedyncze, nieliczne przedmioty zostały nabyte za pośrednictwem internetu. Ostatni przedmiot, wchodzący w skład kolekcji, został przez Wnioskodawcę nabyty przed około trzema laty. Wnioskodawca, w związku z tym, że zakupu przedmiotów dokonywał rynkach, giełdach i targach staroci, ani też nie planował późniejszej sprzedaży przedmiotów należących do kolekcji, nie gromadził dowodów zakupu przedmiotów, wchodzących w skład kolekcji i w następstwie nie dysponuje dowodami zakupu tych przedmiotów.

Wnioskodawca wszystkie przedmioty, objęte kolekcją, nabywał w ramach realizacji swojego „hobby”, którym było gromadzenie wiekowych przedmiotów o wartości kolekcjonerskiej. Nabywanie, ani następnie posiadanie przedmiotowych ruchomości, nie było powiązane z prowadzeniem jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Przedmioty te stanowią (i stanowiły) wyłącznie majątek prywatny Wnioskodawcy. Żaden z przedmiotów należących do kolekcji nie był nabywany w zamiarze jego dalszej odsprzedaży. Przeciwnie, zamiarem Wnioskodawcy było zgromadzenie jak największej i jak najokazalszej kolekcji antyków. Cel w istocie został zrealizowany, wnioskodawca zgromadził około 3.000 (trzech tysięcy) przedmiotów.

W związku z pogorszeniem się sytuacji finansowej oraz zamiarem zmiany miejsca zamieszkania Wnioskodawca postanowił zbyć zgromadzoną kolekcję w całości. Jego zamiarem jest zbycie całości kolekcji w ten sposób, że, jeśli znaleziony zostanie potencjalny nabywca całości kolekcji, kolekcja zbyta zostanie w całości (jednorazowo na rzecz jednego podmiotu), albo, jeśli powyższe będzie niemożliwe, nastąpi sukcesywna sprzedaż poszczególnych przedmiotów ze zbioru na rzecz różnych podmiotów, tj. sprzedaż poszczególnych przedmiotów osobno, kolejno, jeden po drugim, aż do dokonania sprzedaży ostatniego ze zgromadzonych przedmiotów. Wnioskodawca dopuszcza możliwość sprzedaży kolekcji antyków za pośrednictwem portali i aukcji internetowych, za pośrednictwem galerii oraz organizowanych giełd staroci.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy wyprzedaż kolekcji antyków będzie stanowiła czynność podlegającą podatkowi dochodowemu od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, wyprzedaż kolekcji przedmiotów ruchomych, w sposób wskazany powyżej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów jest odpłatne zbycie innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, że rzeczami innymi niż nieruchomości, o których mowa w przywoływanym przepisie, są rzeczy ruchome. Natomiast w myśl art. 45 Kodeksu cywilnego rzeczą jest tylko przedmiot materialny, w odniesieniu do którego wskazuje się, że winien być wyraźnie wyodrębniony od innych rzeczy, czy też większych całości. Przychód ze sprzedaży rzeczy ruchomych powstanie zgodnie z przywołanym powyżej art. 10 ust. 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod warunkiem, że odpłatne zbycie nastąpiło przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie (tak m. in.: Bartosiewicz Adam, Kubacki Ryszard, Komentarz do art. 10, art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Bartosiewicz Adam, Kubacki Ryszard, PIT. Komentarz., LEX, 2013).

W opisanej we wniosku sytuacji przedmioty, które mają być przedmiotem sprzedaży, stanowią ruchomości, a ich zbycie nastąpi najwcześniej po upływie trzech lat od nabycia ostatniej z tych ruchomości przez Wnioskodawcę. Zbycie nie będzie następowało, co wyżej już podniesiono, w wykonaniu działalności gospodarczej, co łącznie oznacza, że zbycie przedmiotów, należących do zgromadzonej przez Wnioskodawcę kolekcji nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest m.in.:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3) oraz
• odpłatne zbycie rzeczy (pkt 8).

Jak wynika z treści art. 5a pkt 6 przywołanej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

• prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 przytoczonej ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont, przy czym u podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przepis art. 14 ust. 1c ustawy stanowi z kolei, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, mając przy tym na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie innych rzeczy (w tym rzeczy ruchomych) stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie i nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Kwestią istotną dla zakwalifikowania planowanych przez Wnioskodawcę przychodów do odpowiedniego źródła przychodów jest ocena, czy sprzedaż kolekcji antyków będzie nosiła znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej. Treść definicji zawartej w wyżej cytowanym art. 5a pkt 6 ustawy daje podstawę, by przyjąć, iż dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest m.in. łączne spełnienie trzech warunków: po pierwsze, dana działalność musi być działalnością zarobkową, po drugie, działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz, po trzecie, w sposób ciągły.

Tak więc, działalność gospodarcza to taka działalność, która:

1. jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu,
2. wykonywana jest w sposób ciągły. Jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter, cechy przeznaczenia użytkowego,
3. prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, iż podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania określonych działań do działalności gospodarczej należy ocenić zamiar, okoliczności i cel tych działań.

Kwalifikacja aktywności podatnika, jako pozarolniczej działalności gospodarczej, następuje bez względu na to, czy podmiot prowadzący taką działalność faktu jej prowadzenia nie zgłosił do ewidencji, ani też nie zgłosił obowiązku podatkowego z tego tytułu, istotne jest bowiem tutaj podejmowanie faktycznych działań o wskazanych w ustawie podatkowej cechach uzasadniających obiektywne kwalifikowanie jej, jako działalności gospodarczej. Nie można oczywiście utożsamiać zarobkowego charakteru działalności gospodarczej z faktycznym osiąganiem dochodów z tej działalności, albowiem działalność gospodarcza często związana jest z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Czym innym jest więc motyw zysku, czym innym efekt osiągnięcia zysku.

Z punktu widzenia kwalifikowania określonej działalności, jako działalności, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych gospodarczej, istotne jest więc to, że celem osoby ją prowadzącej jest osiągnięcie zysku. Działalność ma cechy działalności zarobkowej, gdy potencjalnie umożliwia generowanie zysku, jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu, a ponadto jest tak prowadzona i ukierunkowana, że jest w stanie zyski te faktycznie przynosić. Element ciągłości świadczy zaś o względnie stałym zamiarze wykonywania działalności gospodarczej, co nie wyklucza możliwości prowadzenia jej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu. Ustawodawcy chodzi o wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku. Powinna to być działalność stała, planowa (celowa), przy czym obojętne jest, czy plan obejmuje dłuższy czy krótszy okres.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca posiada kolekcję antyków – około 3.000 (trzech tysięcy) przedmiotów – na którą składają się przedmioty nabywane w okresie ostatnich 30 lat na rynkach, giełdach i targach staroci, a także za pośrednictwem internetu.

W związku z pogorszeniem się sytuacji finansowej oraz zamiarem zmiany miejsca zamieszkania Wnioskodawca postanowił zbyć zgromadzoną kolekcję w całości. Jego zamiarem jest zbycie całości kolekcji w ten sposób, że, jeśli znaleziony zostanie potencjalny nabywca całości kolekcji, kolekcja zbyta zostanie w całości (jednorazowo na rzecz jednego podmiotu), albo, jeśli powyższe będzie niemożliwe, nastąpi sukcesywna sprzedaż poszczególnych przedmiotów ze zbioru na rzecz różnych podmiotów, tj. sprzedaż poszczególnych przedmiotów osobno, kolejno, jeden po drugim, aż do dokonania sprzedaży ostatniego ze zgromadzonych przedmiotów. Wnioskodawca dopuszcza możliwość sprzedaży kolekcji antyków za pośrednictwem portali i aukcji internetowych, za pośrednictwem galerii oraz organizowanych giełd staroci.

Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że w sytuacji, gdy kolekcja zostanie zbyta jednorazowo w całości na rzecz jednego podmiotu, można uznać, że transakcja ta nie będzie nosiła cech czynności wykonywanej w ramach działalności gospodarczej (zorganizowanie i ciągłość).

Jednakże w sytuacji, gdy poszczególne przedmioty będą zbywane na rzecz różnych podmiotów wskazać należy, że jakkolwiek gromadzenie i posiadanie kolekcji może być uznane za działanie w zakresie sfery prywatnej, o tyle sukcesywne, stałe, regularne i ciągłe ich zbywanie – potencjalnie na przestrzeni wielu miesięcy lub lat na rzecz kilku tysięcy nabywców – będzie nosiło cechy uczestnictwa w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Wnioskodawca dopuszcza sprzedaż za pośrednictwem portali, aukcji internetowych, galerii oraz organizowanych giełd staroci, a więc w sposób zorganizowany i nastawiony na zysk tak, aby dotrzeć do jak najszerszego kręgu odbiorców. Dodatkowo, w związku ze sprzedażą za pośrednictwem portali oraz aukcji internetowych, Wnioskodawca będzie musiał dokonywać szeregu czynności związanych z pakowaniem i wysyłką towarów.

Podjęcie decyzji o sukcesywnej sprzedaży poszczególnych przedmiotów ze zbioru, kolejno, jeden po drugim, aż do dokonania sprzedaży ostatniego z nich, spowoduje, że transakcje nie będą miały charakteru jednostkowego, czy incydentalnego.

Zatem planowana przez Wnioskodawcę sukcesywna sprzedaż 3000 zgromadzonych przedmiotów za pośrednictwem portali, aukcji internetowych, galerii czy też organizowanych giełd staroci zawiera w sobie elementy, które są istotne dla kwalifikacji planowanych działań jako pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zaliczyć do nich należy:

• częstotliwość działań jakie musi podjąć Wnioskodawca by sprzedać 3000 przedmiotów,
• ciągłość i powtarzalność transakcji sprzedaży,
• zorganizowany charakter, wyrażający się w stałym i określonym schemacie działania (licytacja, sprzedaż, pakowanie, wysyłanie),
• samodzielność i prowadzenie działalności na własny rachunek,
• zarobkowy cel tej działalności nakierowanej na osiągnięcie zysku, czy też środków finansowych jak wprost wskazano we wniosku.

Reasumując, planowaną przez Wnioskodawcę wyprzedaż kolekcji antyków należy zakwalifikować do źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pozarolnicza działalność gospodarcza). Uzyskany w ten sposób dochód będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych bez względu na upływ terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy. Przepis ten nie ma bowiem w niniejszej sprawie zastosowania.

Powyższej kwalifikacji nie zmienia fakt – podnoszony przez Wnioskodawcę – że nabycie i posiadanie opisanych we wniosku przedmiotów nie było związane z prowadzeniem działalności gospodarczej czy też, że stanowiły one jego prywatny majątek. Jak wykazano, istotne elementy definicji działalności gospodarczej, jak również analiza przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, pozwalają przyjąć, że przesłanki te będą spełnione w przypadku sukcesywnej wyprzedaży zgromadzonych przedmiotów za pośrednictwem portali, aukcji internetowych, galerii czy też organizowanych giełd staroci.

Należy jednakże wskazać, że z uwagi na charakter planowanych czynności, ostateczna ocena postępowania Wnioskodawcy może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w mającym charakter katalogu zamkniętego art. 14h Ordynacji podatkowej. W postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego organ podatkowy nie zbiera bowiem materiału dowodowego, ani nie dokonuje żadnych ustaleń faktycznych. To organy prowadzące postępowanie podatkowe lub kontrolę podatkową na podstawie zebranych dowodów władne są ustalić okoliczności nabywania poszczególnych przedmiotów, w tym zamiar ich nabywania, częstotliwość transakcji oraz rozmiar i profesjonalizm przedsięwziętych czynności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.