2014.05.19 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/443-124/14-4/PR
z 19 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2014 r. (data wpływu 17 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 kwietnia 2014 r. (data wpływu 30 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji solarnych;

stawki podatku VAT dla usługi montażu instalacji solarnych na domach prywatnych;

uznania wpłat otrzymanych od mieszkańców za zaliczki podlegające opodatkowaniu;

braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia kolektorów słonecznych po upływie 5-letniego okresu trwałości projektu

– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji solarnych;

stawki podatku VAT dla usługi montażu instalacji solarnych na domach prywatnych;

podstawy opodatkowania dla świadczonej ww. usługi;

uznania wpłat otrzymanych od mieszkańców za zaliczki podlegające opodatkowaniu;

prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z instalacją kolektorów słonecznych;

okresu rozliczeniowego, w którym Gmina może dokonać odliczenia;

braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu nieodpłatnego użyczenia instalacji solarnych mieszkańcom w okresie trwałości projektu;

braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia kolektorów słonecznych po upływie 5-letniego okresu trwałości projektu.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 kwietnia 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy oraz wskazanie, które z zadanych pytań dotyczą stanu faktycznego, a które zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 2009 r.

Wnioskodawca planuje realizację zadania polegającego na zakupie i montażu na budynkach stanowiących własność mieszkańców Gminy (dalej: „Mieszkańcy” lub „Właściciele nieruchomości”) kolektorów słonecznych do konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło (dalej: „kolektory słoneczne” lub „instalacje solarne”).

Każda z planowanych do realizacji instalacji solarnych będzie składała się z:

baterii kolektorów - umieszczonej zazwyczaj na dachu budynku,

podgrzewacza - umieszczonego wewnątrz budynku (na ogół w sąsiedztwie kotła c.o.),

zespołu pompowo-sterowniczego - umieszczonego obok podgrzewacza.

Kolektory słoneczne mają być zainstalowane na dachach budynków należących do Mieszkańców Gminy. W jednostkowych przypadkach, gdy instalacja kolektorów na dachach budynków mieszkalnych będzie nieuzasadniona lub niemożliwa, dopuszcza się zainstalowanie kolektorów zakotwionych do ściany budynku. Budynki objęte przedmiotową inwestycją są budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. W budynkach tych nie ma lokali użytkowych. Większość budynków stanowi budynki mieszkalne jednorodzinne (PKOB 111) o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m kw.

Ww. zadanie zostanie zrealizowane na podstawie kontraktu na roboty z wyłonionym przez Gminę wykonawcą, u którego Gmina zakupi usługę montażu i uruchomienia zestawu solarnego. Faktury z tytułu realizacji projektu wystawiane będą na Gminę z podaniem jej NIP. Zgodnie z warunkami kontraktu usługa wykonywana będzie w budynkach osób fizycznych - Mieszkańców Gminy, którzy zostali objęci przedmiotową inwestycją na podstawie złożonych przez nich zgłoszeń.

W celu uzyskania dofinansowania realizowanej inwestycji Gmina zawarła z Województwem umowę o dofinansowanie Projektu z dnia 27 listopada 2013 r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (dalej: „RPO”) na lata 2007-2013 (dalej: „Projekt”). Przedmiotowa umowa przewiduje dofinansowanie w kwocie stanowiącej 85% kwoty wydatków kwalifikowalnych Projektu. Zgodnie z treścią ww. umowy, jako planowaną datę zakończenia finansowego realizacji Projektu przyjęto dzień 30 stycznia 2015 r.

Zgodnie ze złożonym przez Gminę wnioskiem o dofinansowanie Projektu z RPO kolektory słoneczne mają pozostać własnością Gminy przez okres trwałości Projektu, tj. 5 lat od dnia zatwierdzenia końcowego wniosku o płatność w ramach rozliczenia Projektu z instytucją dofinansowującą.

Procedury związane z realizacją Projektu realizowane są w dwóch etapach. Pierwszy dotyczył prac przygotowawczych, w ramach których realizowane były działania związane z przygotowaniem projektu do wdrożenia: akcja informacyjna, składanie zgłoszeń przez mieszkańców Gminy, opracowanie zebranych materiałów, rozpoznanie rynku i wybór technologii planowanych do zainstalowania kolektorów słonecznych. Natomiast w etapie drugim realizowane będą zadania bezpośrednio dotyczące wykonania inwestycji w ramach Projektu. Równolegle będą prowadzone działania dotyczące zarówno procedur związanych z zarządzaniem Projektem i promocją, jak i prac budowlanych oraz instalacyjnych.

W celu realizacji Projektu, Gmina podpisała z Mieszkańcami umowy użyczenia (dalej: „umowy użyczenia”) oraz umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych stron, związanych z montażem i eksploatacją kolektorów słonecznych (dalej: „umowy o wzajemnych zobowiązaniach”) - łącznie dalej jako: „Umowy”.

Na podstawie umów użyczenia Mieszkańcy będący właścicielami, współwłaścicielami lub osobami posiadającymi inny tytuł prawny do dysponowania nieruchomościami zabudowanymi budynkami mieszkalnymi, w których montowane będą kolektory słoneczne, oddają bezpłatnie Gminie do używania część dachu lub ściany oraz część wewnętrzną tych budynków z przeznaczeniem na zainstalowanie zestawu solarnego. Umowy te zawarte są na czas określony, tj. do końca upływu okresu trwałości Projektu (5 lat od dnia zatwierdzenia końcowego wniosku o płatność w ramach rozliczenia Projektu z instytucją dofinansowującą).

Z kolei zgodnie z treścią umów o wzajemnych zobowiązaniach, Gmina zobowiązuje się do zabezpieczenia rzeczowej realizacji Projektu, na którą składa się wyłonienie wykonawcy instalacji solarnej oraz nadzoru inwestorskiego, ustalenie harmonogramu realizacji, sprawowanie bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, przeprowadzenie odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe Projektu.

W ramach umów o wzajemnych zobowiązaniach Mieszkańcy zobowiązali się do zapłaty na rzecz Gminy kwoty odpowiadającej części kosztów montażu kolektora słonecznego zamontowanego w ich budynku (14% wartości instalacji solarnej). Niedokonanie przez Mieszkańca wpłaty w terminie i wysokości określonej w umowie o wzajemnych zobowiązaniach, jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w Projekcie i rozwiązaniem umowy. Tym samym dokonanie wpłaty przez Mieszkańca stanowi warunek sine qua non realizacji Projektu.

Wpłata realizowana będzie w dwóch transzach w następujący sposób:

I transza w terminie 14 dni od daty podpisania przez Właściciela nieruchomości umowy o wzajemnych zobowiązaniach,
II transza - po rozstrzygnięciu przetargu dotyczącego wykonania instalacji solarnych i po obliczeniu ostatecznej wartości Projektu, będącej efektem procedury przetargowej w terminie 14 dni od otrzymania od Gminy pisemnej informacji o wysokości drugiej wpłaty.

Zgodnie z zapisami umów o wzajemnych zobowiązaniach, w przypadku powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT dotyczącego wpłat powyższych kwot przez Mieszkańców, kwoty te stanowią kwoty netto, zaś Mieszkańcy zobowiązani są dopłacić kwotę pieniężną odpowiadającą podatkowi VAT w odpowiedniej stawce.

Pozostałą część kosztów realizacji Projektu, tj. ok. 1% jego wartości Gmina sfinansuje z własnych środków.

Zgodnie z umowami o wzajemnych zobowiązaniach po zakończeniu prac montażowych instalacje solarne pozostaną własnością Gminy do końca okresu trwałości Projektu, tj. przez 5 lat od dnia zatwierdzenia końcowego wniosku o płatność w ramach rozliczenia Projektu z instytucją dofinansowującą. W tym okresie Gmina nieodpłatnie użyczy instalacje solarne Mieszkańcom do korzystania w okresie trwałości Projektu, który pokrywa się z okresem, na jaki zawarta jest umowa o wzajemnych zobowiązaniach.

Poza opłatą opisaną powyżej umowy o wzajemnych zobowiązaniach nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców w okresie obowiązywania tych umów. W przypadku wystąpienia kosztów niekwalifikowalnych Mieszkańcy zobowiązani są do samodzielnego sfinansowania tych kosztów.

Po upływie okresu obowiązywania umów o wzajemnych zobowiązaniach (i okresu trwałości Projektu), zestaw solarny zostanie przekazany Mieszkańcowi na własność. Sposób przeniesienia prawa własności zostanie uregulowany odrębna umową. Wnioskodawca przewiduje, że po tym okresie kolektory słoneczne zostaną przekazane Mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia.

Z tytułu realizacji Projektu Gmina otrzymała dotychczas tylko fakturę zakupową dotyczącą opracowania studium wykonalności. Faktura zawierała podatek VAT (23%), który dotychczas nie został przez Gminę odliczony w deklaracji VAT.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z treścią zawieranych z Mieszkańcami umów, właściciel nieruchomości „dobrowolnie zobowiązuje się do uiszczenia kwoty odpowiadającej 14% kosztu kwalifikowanego zainstalowania na jego budynku mieszkalnym instalacji solarnej wraz z obsługą organizacyjną i prawną” (dalej również: „Projekt” lub „Inwestycja”). Jednocześnie umowy przewidują, że niedokonanie przez właściciela nieruchomości wpłaty w terminie w wyżej określonej wysokości, będzie równoznaczne z rezygnacją z udziału w Projekcie i rozwiązaniem umowy. W związku z powyższym, choć zawarcie samej umowy jest dobrowolne, jednak po zawarciu umowy zapłata jest obowiązkowa. Od jej dokonania uzależniona jest/będzie realizacja Inwestycji. W przypadku braku wpłaty Inwestycja nie będzie realizowana dla danego mieszkańca. Wpłata jest warunkiem koniecznym, aby Gmina dokonała zainstalowania instalacji solarnej.

Warunki umowy na wykonanie instalacji solarnych są/będą jednakowe dla wszystkich mieszkańców, o których mowa we wniosku.

Jak wskazano wyżej, zgodnie z treścią umów zawieranych przez Gminę z mieszkańcami, właściciel nieruchomości dobrowolnie zobowiązuje się do uiszczenia kwoty odpowiadającej 14% kosztu kwalifikowanego zainstalowania na jego budynku mieszkalnym instalacji solarnej wraz z obsługą organizacyjną i prawną. Oznacza to, że procentowo każdy mieszkaniec będzie zobowiązany w ten sam sposób (14%), jednakże ostatecznie kwota wpłaty może się różnić - np. ze względu na fakt zainstalowania instalacji solarnej na ścianie budynku, zamiast na jego dachu, bądź z uwagi na inny typ instalacji (większe lub mniejsze zapotrzebowanie danego gospodarstwa na energię).

Zgodnie z brzmieniem umowy z mieszkańcami „właściciel nieruchomości wyraża gotowość uczestnictwa w projekcie i dobrowolnie zobowiązuje się do uiszczenia kwoty (...)”. Jednocześnie Gmina otrzymane od mieszkańców środki wykorzysta do pokrycia kosztów prowadzonej Inwestycji, tj. montażu instalacji solarnych zleconych zewnętrznym wykonawcom. Niemniej jednak w ocenie Gminy w relacji mieszkaniec - Gmina wpłaty mieszkańców stanowią raczej wynagrodzenie, które mieszkańcy płacą Gminie za wykonaną usługę lub dostawę towarów.

W ocenie Gminy, montaż instalacji solarnych jest/będzie wykonywany w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy domów prywatnych, o których mowa we Wniosku.

Zdaniem Gminy, świadczy ona na rzecz mieszkańców opodatkowaną VAT usługę lub dostawę towarów, za które otrzymuje wynagrodzenie (montaż kolektorów słonecznych). Tym samym Gmina uważa, że wydatki poniesione w związku z realizacją przedmiotowej Inwestycji, dotyczące instalacji kolektorów słonecznych na budynkach osób fizycznych, są/będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

W opinii Gminy, realizacja Inwestycji należy do zadań własnych Gminy, jako sprawa z zakresu „zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną” związana z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Podstawę prawną stanowi tu przede wszystkim art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem „zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 3) (...) zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy otrzymywane przez Gminę wpłaty od Mieszkańców stanowią wynagrodzenie za świadczoną przez Gminę na ich rzecz usługę lub dostawę towarów i jako takie podlegają opodatkowaniu VAT? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 1)
Wedle jakiej stawki należy opodatkować świadczenie Gminy na rzecz Mieszkańców? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 2)
Czy otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty należy uznać za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie otrzymania wpłaty od Mieszkańca? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 4)
Czy przekazanie Mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia własności kolektorów słonecznych po upływie 5-letniego okresu trwałości Projektu będzie podlegać opodatkowaniu VAT? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 8)

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1 (we wniosku Ad. 1)

Otrzymywane przez Gminę wpłaty od Mieszkańców stanowią wynagrodzenie za świadczoną przez Gminę na ich rzecz usługę lub dostawę towarów i jako takie podlegają opodatkowaniu VAT.

Ad. 2 (we wniosku Ad. 2)

W przypadku montażu kolektorów słonecznych w budynkach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stawką VAT właściwą dla świadczenia Gminy na rzecz Mieszkańców jest stawka 8%. W przypadku montażu kolektorów słonecznych w budynkach budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w art. 41 ust. 12b ustawy o VAT stawkę 8%, Gmina powinna zastosować tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni, natomiast w pozostałej części należy zastosować stawkę 23%.

Ad. 3 (we wniosku Ad. 4)

Otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty należy uznać za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie otrzymania wpłaty od Mieszkańca. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 4 (we wniosku Ad. 8)

Przekazanie Mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia własności kolektorów słonecznych po upływie 5-letniego okresu trwałości Projektu nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Ad. 1 (we wniosku Ad. 1)

Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Z kolei na podstawie art. 7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast zgodnie z art. 8 – przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (...).

Gmina w ramach zawartych z Mieszkańcami cywilnoprawnych umów o wzajemnych zobowiązaniach nie przenosi własności kolektorów słonecznych, a nawet nie może tego zrobić z uwagi na zapisy zawarte we wniosku o dofinansowanie stanowiącym podstawę otrzymanego wsparcia finansowego w ramach RPO. Umowy zawarte z Mieszkańcami wprost stwierdzają, że w okresie ich obowiązywania instalacje solarne pozostają własnością Gminy, a Mieszkańcy dostają je jedynie w nieodpłatne użyczenie do korzystania zgodnie z ich przeznaczeniem do zakończenia trwania umowy.

Z treści umów o wzajemnych zobowiązaniach wynika jednocześnie, że po upływie okresu trwania umowy instalacja solarna zostanie przekazana Mieszkańcowi na własność, jednak sposób tego przekazania zostanie uregulowany odrębną umową.

W konsekwencji należy uznać, że realizując swoje zobowiązania wobec Mieszkańców wynikające z umów o wzajemnych zobowiązaniach, Gmina nie dokonuje dostawy towarów w rozumieniu przepisów o VAT. W okresie obowiązywania umów o wzajemnych zobowiązaniach nie dochodzi bowiem do przeniesienia własności instalacji solarnych na rzecz Mieszkańców.

Jednocześnie Gmina bezsprzecznie wykonuje określone w umowach o wzajemnych zobowiązaniach świadczenia na rzecz Mieszkańców. Mianowicie Gmina zobowiązuje się do zabezpieczenia rzeczowej realizacji Projektu, na którą składa się wyłonienie wykonawcy instalacji solarnej oraz nadzoru inwestorskiego, ustalenie harmonogramu realizacji, sprawowanie bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, przeprowadzenie odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe Projektu. Tym samym w oparciu o art. 8 ustawy o VAT należy stwierdzić, że mamy w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem usług przez Gminę na rzecz Mieszkańców. Przedmiotową usługą jest montaż kolektora słonecznego.

Innymi słowy Gmina przyjmuje rolę inwestora w ramach Projektu i nabywa od wybranego przez siebie wykonawcy (firmy budowlanej) usługę wykonania instalacji solarnych we wskazanych przez nią budynkach. Budynki te zostały jej użyczone przez Mieszkańców na cały okres trwałości Projektu i okres obowiązywania umowy o wzajemnych zobowiązaniach. Powyższe prace Gmina zleca wykonawcy we własnym imieniu, jednakże działając na rzecz Mieszkańców, gdyż to oni ostatecznie korzystać będą z instalacji solarnych. W tej sytuacji, zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przyjmuje się, że Gmina sama otrzymała i wyświadczyła usługę.

Nie budzi też wątpliwości, że usługom świadczonym przez Gminę odpowiada określone wynagrodzenie, do którego zapłaty zobowiązany jest Mieszkaniec. Obowiązek zapłaty wynagrodzenia wynika z umowy o wzajemnych zobowiązaniach, gdzie strony określiły, jakie konkretnie świadczenia ma obowiązek świadczyć Gmina w zamian za otrzymane wynagrodzenie. Umowa ta wprost przewiduje, że Mieszkaniec zobowiązuje się do uiszczenia na konto bankowe Gminy kwoty odpowiadającej 14% kosztu kwalifikowanego zainstalowania na jego budynku mieszkalnym instalacji solarnej wraz z obsługą organizacyjną i prawną. Jednocześnie umowa wyraźnie wskazuje, że brak wpłaty ze strony Mieszkańca jest równoznaczny z rezygnacją Mieszkańca z udziału w Projekcie i rozwiązaniem umowy o wzajemnych zobowiązaniach.

Tym samym należy uznać, że w związku z zawartą z Mieszkańcem umową o wzajemnych zobowiązaniach Gmina realizuje odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym kontekście wpłaty dokonywane przez Mieszkańców, jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w Projekcie, pozostają w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tych właśnie Mieszkańców. Nie można uznać, że wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne (Mieszkańców) deklarujące uczestnictwo w Projekcie pozostają „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonywania określonych czynności. Skoro zatem Gmina wchodzi w rolę świadczącego usługę, wpłaty dokonywane na jej rzecz przez Mieszkańców podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy tu także zaznaczyć, że realizując przedmiotowe usługi Gmina występuje w charakterze podatnika VAT, gdyż usługi te wykonuje na podstawie zawartych z Mieszkańcami umów cywilnoprawnych. Zgodnie zaś z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej (...) w zakresie realizowanych zadań (...), dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Ad. 2 (we wniosku Ad. 2)

Zgodnie ze stanowiskiem Gminy, świadczona przez nią usługa jest usługą budowlaną polegającą na instalacji urządzeń grzewczych. Usługa ta sklasyfikowana jest w dziale 43 - roboty budowlane specjalistyczne w grupowaniu 43.22.1 - roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, odwadniających, cieplnych i klimatyzacyjnych według załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 207 poz. 1293 PKWiU z 2008 r. z późn. zm., dalej jako: „PKWiU”).

Jak wykazano w ramach uzasadnienia do pyt. 1 Gmina świadczy na rzecz Mieszkańców usługę montażu kolektorów słonecznych w ramach termomodernizacji ich budynków mieszkalnych. W skład instalacji kolektorów słonecznych wchodzi bateria kolektorów - umieszczona zazwyczaj na dachu budynku (rzadziej w ścianie budynku), podgrzewacz - umieszczony wewnątrz budynku (na ogół w sąsiedztwie kotła c.o.) oraz zespół pompowo-sterowniczy - umieszczony obok podgrzewacza. Całość wykonanych prac pozwoli na podniesienie wartości użytkowej budynku mieszkalnego.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do przepisu art. 41 ust. 2 wskazanej ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%. Zgodnie z kolei z art. 146a pkt 2) ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się - w myśl art. 41 ust. 12 ww. ustawy o VAT - do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się, w myśl art. 41 ust. 12a ww. ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Natomiast w myśl ust. 12b ww. art. 41, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, określonego w ust. 12a, nie zalicza się:

budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,

lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Należy również zwrócić uwagę na brzmienie art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Z powyższego wynika, że prawo do zastosowania obniżonej do wysokości 8% stawki podatku VAT wystąpi wówczas, gdy inwestycja będzie uznana za obiekt budownictwa mieszkaniowego zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych, przy założeniu, że usługa będzie wykonywana w ramach czynności określonych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Należy także wyjaśnić, iż w przepisach prawa podatkowego brak jest ustawowego określenia pojęcia termomodernizacji obiektu budowlanego. Definicji takiej nie zawiera również Prawo budowlane – ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 89, poz. 414, z późn. zm.).

Natomiast w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. Nr 223, poz. 1459, ze zm.) znajduje się określenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (art. 2 pkt 2), którym jest między innymi ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych. Co prawda ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów ma inny kontekst normatywny niż ustawa o VAT, ale skoro ustawodawca zdefiniował dane pojęcie w systemie prawnym to nie ma podstaw do tego, aby odrzucać istniejącą definicję i tworzyć nową. Należy więc zaznaczyć, że definiując pojęcie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ustawodawca kierował się wyłącznie skutkiem, jaki ma zostać osiągnięty w wyniku tego przedsięwzięcia; zaniechał nawet przykładowego wymienienia rodzajów prac, jakie mieszczą się w pojęciu tego przedsięwzięcia. Definicja określająca przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie na podstawie celu, jaki ma zostać osiągnięty, jest usprawiedliwiona zarówno na gruncie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, jak i na gruncie prawa podatkowego

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż cele realizowanego Projektu mają być osiągnięte poprzez wykonanie i wykorzystywanie kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych. Usługa wykonania montażu kolektorów słonecznych jest usługą budowlaną polegającą na instalacji urządzeń grzewczych z materiałów wykonawcy. W zakres usługi instalacji kolektorów słonecznych wchodzi montaż zestawu kolektorów słonecznych usytuowany na dachu lub ścianie budynku oraz zestaw elementów układu, rozmieszczonych wewnątrz budynku, zazwyczaj w pomieszczeniu kotłowni. Obok montażu elementów instalacji kolektorów słonecznych zostanie zapewnione wykonanie robót pozwalających na wpięcie systemu do istniejącej instalacji, wykonanie izolacji, przeprowadzenie prób szczelności właściwe ustawienie systemu i uruchomienie układu solarnego. W założeniu działanie takie ma poprawić gospodarkę cieplną danego gospodarstwa domowego (obniżenie kosztów energii cieplnej). Charakter świadczonej usługi nie pozostawia zatem wątpliwości, że usługę realizowaną przez Gminę należy zaklasyfikować jako termomodernizację obiektów budowlanych.

Budynki mieszkalne osób fizycznych, na których zainstalowane zostaną kolektory słoneczne to, co do zasady, domy jednorodzinne, choć możliwa jest także instalacja kolektorów słonecznych również w budynkach o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowych. Wszystkie budynki objęte Projektem stanowią budynki stałego zamieszkania, zgodnie z PKOB zaliczone do działu 11. Jeżeli zatem powierzchnia użytkowa poszczególnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych nie przekracza 300 m², a lokali mieszkalnych – 150 m², stanowią one obiekty budownictwa mieszkaniowego objęte społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.

Z zasady kolektory słoneczne mają być zainstalowane na dachach budynków mieszkalnych. W jednostkowych przypadkach, gdy instalacja kolektorów na dachach budynków mieszkalnych będzie nieuzasadniona lub niemożliwa, dopuszcza się zainstalowanie kolektorów zakotwiczonych do ściany budynku. Kolektory słoneczne zainstalowane na dachach i zakotwiczone do ściany budynku stanowią zatem instalacje wykonywane w obrysie budynku mieszkalnego. W konsekwencji, wykonywaną przez Gminę usługę należy uznać za termomodernizację obiektów budowlanych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli usługę, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Analiza zdarzenia na tle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że skoro instalacja kolektorów słonecznych, o których mowa we wniosku, wykonywana będzie w ramach czynności, o których mowa w ww. art. 41 ust. 12 ustawy o VAT i wykonywana będzie w obiektach budowlanych lub ich częściach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to czynność ta podlegać będzie opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 8%, zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Natomiast, w przypadku montażu kolektorów słonecznych w ramach termomodernizacji obiektów budownictwa mieszkaniowego, których powierzchnia użytkowa budynków przekracza wartości limitów powierzchni wymienionych w przepisie art. 41 ust. 12b, preferencyjna stawka podatku VAT w wysokości 8% będzie miała zastosowanie tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (tj. do pow. 300 m² w domach jednorodzinnych lub 150 m² w lokalach mieszkalnych). W stosunku do pozostałej części powierzchni budynku (powyżej 300 m²) lub pozostałej części lokalu mieszkalnego (powyżej 150 m²), dla wykonania instalacji kolektorów słonecznych zastosować należy opodatkowanie 23% stawką VAT, zgodnie z art. 41 ust. 12c ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Przedstawione wyżej stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 września 2012 r. (sygn. IBPP3/443-580/12/UH).

Ad. 3 (we wniosku Ad. 4)

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymywane przez Gminę od Mieszkańców wpłaty stanowią zaliczkę tytułem świadczenia usługi montażu kolektorów słonecznych podlegającą opodatkowaniu w momencie otrzymania wpłaty od poszczególnych Mieszkańców.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli jednak przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę (...) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ww. ustawy).

W przedmiotowej sprawie Mieszkańcy są zobowiązani do zapłaty na rzecz Gminy ustalonych w umowie o wzajemnych zobowiązaniach kwot i wpłaty te będą mieć miejsce przed dokonaniem montażu kolektorów. Pierwsza transza podlega zapłacie w terminie 14 dni od podpisania umowy przez Mieszkańca, a druga - po rozstrzygnięciu przetargu na wykonanie instalacji solarnych i ustaleniu ostatecznej wartości Projektu, w terminie 14 dni od otrzymania od Gminy informacji o wysokości drugiej wpłaty.

W tej sytuacji należy uznać, że przed wykonaniem usługi Gmina otrzyma od Mieszkańców zaliczkę, o której jest mowa w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. W konsekwencji, w momencie otrzymania tych wpłat Gmina będzie zobowiązana do rozpoznania obowiązku podatkowego w odniesieniu do otrzymanych kwot.

Ad. 4 (we wniosku Ad. 8)

Jak wskazano w stanie faktycznym, po upływie okresu obowiązywania umów o wzajemnych zobowiązaniach (i okresu trwałości Projektu), kolektor słoneczny zostanie przekazany Mieszkańcowi na własność. Sposób przeniesienia prawa własności zostanie uregulowany odrębną umową. Wnioskodawca przewiduje, że po tym okresie kolektory słoneczne zostaną przekazane Mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia.

W ocenie Wnioskodawcy, przekazanie bez dodatkowego wynagrodzenia Mieszkańcom kolektorów słonecznych po 5-letnim okresie trwałości Projektu i tym samym po upływie okresu obowiązywania umowy o wzajemnych zobowiązaniach - będzie stanowić czynność neutralną z perspektywy podatku VAT (brak konieczności opodatkowania VAT). Czynność ta będzie stanowić jedynie końcowy element wykonania usługi realizowanej przez Gminę obecnie, czyli usługi montażu kolektorów w ramach termomodernizacji budynków należących do Mieszkańców.

Z uwagi na uwarunkowania dofinansowania z RPO Gmina nie ma możliwości przekazania własności kolektorów słonecznych Mieszkańcom od razu po ich zamontowaniu. Muszą one przez okres trwałości Projektu pozostać własnością Gminy. Z drugiej strony, aby Projekt miał sens, Mieszkańcy muszą mieć zapewnioną możliwość korzystania z kolektorów - zarówno w okresie trwałości Projektu, jak i potem.

W okresie trwałości Projektu możliwość korzystania z kolektorów zostanie zapewniona w wyniku zawieranych z Mieszkańcami umów o wzajemnych zobowiązaniach. Po okresie trwałości Projektu Gmina nie będzie już związana ograniczeniami wynikającymi z dofinansowania Projektu z RPO i tym samym może swobodnie przekazać kolektory na własność Mieszkańcom, zapewniając im tym samym trwałą możliwość korzystania z tych urządzeń. Zamiar ten określają już umowy o wzajemnych zobowiązaniach, wskazując wyraźnie, że po okresie trwałości Projektu kolektory zostaną przekazane na własność Mieszkańcom w drodze odrębnych umów.

Przyjęta w umowach o wzajemnych zobowiązaniach konstrukcja potwierdza, że przekazanie kolektorów Mieszkańcom na własność stanowi finalne wykonanie obecnie realizowanej przez Gminę usługi. Spoczywający na Gminie obowiązek dokonania takiego przekazania własności jest częścią wszystkich zobowiązań Gminy wynikających z tej umowy i dopełnia zakres usługi realizowanej przez Gminę. Bez tego elementu usługa Gminy nie miałaby sensu, a Mieszkańcy nie zdecydowaliby się na udział w Projekcie i uiszczenie na rzecz Gminy opłaty przewidzianej w ww. umowie. Należy tu podkreślić, że Gmina dokonuje montażu kolektorów na rzecz Mieszkańców, a więc docelowe przekazanie im własności instalacji solarnych jest niezbędnym elementem realizowanej przez nią usługi.

Nie sposób uznać, że ktoś zdecydowałby się na montaż w przypadku, gdyby w jego wyniku nie nabywał własności montowanego urządzenia. Trudno też przyjąć, że w wyniku wykonywanej na rzecz Mieszkańca usługi montażu kolektorów Gmina może pozostać trwałym właścicielem kolektora. Przeciwnie - w ramach tego typu usług każdorazowo przedmiot montażu przechodzi na własność zleceniodawcy. Tak też stanie się w przypadku Gminy, co przewiduje umowa o wzajemnych zobowiązaniach.

Konkluzje Gminy potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 listopada 2013 r. sygn. ITPP2/443-889/13/AW, w której organ podatkowy interpretując analogiczną umowę z mieszkańcami, stwierdził, że „W niniejszej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca, będzie wykonanie usługi montażu kolektora słonecznego, na poczet której pobiera od niego określoną w umowie wpłatę (...). Wykonanie przez Gminę usługi nastąpi po upływie okresu trwałości, tj. minimum 5 lat licząc od dnia ostatecznego rozliczenia końcowego wniosku o płatność.”

W analizowanym przypadku nie budzi zatem wątpliwości, że mające nastąpić po upływie okresu trwałości Projektu przekazanie własności kolektorów stanowi część realizowanej obecnie przez Gminę usługi montażu kolektorów. Czynność ta stanowić będzie finalne wykonanie usługi Gminy. W konsekwencji, w braku dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu, wpłaty otrzymane od Mieszkańców jako zaliczki na poczet realizacji usługi montażu kolektorów należy traktować jako całość wynagrodzenia należnego Gminie w związku z jej świadczeniami, w tym w związku z przeniesieniem własności kolektorów.

Tym samym, po opodatkowaniu przedmiotowych zaliczek VAT, Gmina nie będzie miała obowiązku odrębnie/dodatkowo opodatkować VAT samej czynności przeniesienia własności kolektorów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w zakresie:

opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji solarnych;

stawki podatku VAT dla usługi montażu instalacji solarnych na domach prywatnych;

uznania wpłat otrzymanych od mieszkańców za zaliczki podlegające opodatkowaniu;

braku opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom bez dodatkowego wynagrodzenia kolektorów słonecznych po upływie 5-letniego okresu trwałości projektu.

Natomiast w zakresie:

podstawy opodatkowania dla świadczonej ww. usługi

prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z instalacją kolektorów słonecznych;

okresu rozliczeniowego, w którym Gmina może dokonać odliczenia

braku obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu nieodpłatnego użyczenia instalacji solarnych mieszkańcom w okresie trwałości projektu;

zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin