Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-1077/13/RS
z 26 lutego 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2013 r. (data wpływu 28 listopada 2013 r.), uzupełnionym w dniu 12 lutego 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 12 lutego 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od maja 2011 r. Wnioskodawca jest z żoną w separacji. Od tego czasu dwoje małoletnich dzieci (w wieku 7 i 5 lat) zamieszkuje wraz z Wnioskodawcą. W maju 2011 r. Wnioskodawca oraz Jego żona wystąpili do Sądu Rejonowego z wnioskiem o ustalenie miejsca pobytu dzieci. W marcu 2012 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej. W maju i czerwcu 2012 r. przed Sądem Rejonowym miały odbyć się rozprawy o ustalenie miejsca pobytu dzieci i o pozbawienie władzy rodzicielskiej żony Wnioskodawcy (sprawę zawieszono z uwagi na złożony w maju 2012 r. pozew rozwodowy przez żonę Wnioskodawcy).

Od połowy 2011 r. do chwili obecnej, dzieci przebywają z Wnioskodawcą, matka w tym czasie nie partycypowała w kosztach związanych z utrzymaniem dzieci (od 2012 r. trzy lub cztery wpłaty po 200-300 zł przed terminami rozpraw). W kwietniu 2013 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie o ustaleniu kontaktów z dziećmi i zmienił ich częstotliwość w postanowieniach z października 2013 r. Do dnia dzisiejszego Sąd nie zajął stanowiska w przedmiocie ustalenia alimentów, matka nie łoży na utrzymanie dzieci.

Żona Wnioskodawcy sms-em poinformowała o dokonaniu odliczenia w ramach ulgi na jedno dziecko. W zakresie odliczenia za 2012 r. Wnioskodawca uzyskał w biurze podatkowym informację, że przysługuje Jemu pełna kwota odliczenia na dwoje dzieci, z czego też skorzystał. W listopadzie 2013 r. Wnioskodawca otrzymał wezwanie do urzędu skarbowego w celu złożenia korekty zeznania rocznego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy nie przysługuje za 2012 r. pełne odliczenie kwoty podatku na dwoje dzieci z uwagi na brak wspólnego ustalenia proporcji, pomimo tego, że małżonka faktycznie nie miała kontaktu z dziećmi od czerwca 2011 r. do kwietnia 2013 r. i nie łożyła na ich utrzymanie?

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje jednemu z nich, u którego dzieci faktycznie zamieszkują, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1. Jeżeli przez część roku podatkowego dzieci faktycznie zamieszkują u każdego z rodziców (rozwiedzionych lub będących w separacji) odliczenie przysługuje każdemu z nich, o ile spełnione są warunki uzyskania ulgi, w tym przypadku kwota odliczenia stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty odliczenia – art. 27f ust. 5 ww. ustawy.

W ocenie Wnioskodawcy, ulga dotyczy zawsze obojga rodziców, niezależnie od tego czy są małżeństwem, z tym, że w przypadku małżonków rozwiedzionych (będących w separacji) ulga przysługuje temu, u którego dzieci faktycznie zamieszkują.

Wnioskodawca uważa, że odliczenie przez Niego ulgi na dwoje dzieci, zamieszkujących z Nim i będących na Jego jedynym utrzymaniu jest uzasadnione. Nieuzasadnionym jest natomiast odliczenie jednego dziecka przez małżonkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady korzystania z tzw. ulgi prorodzinnej w rozliczeniu za rok 2012 określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r.

W myśl art. 27f ust. 1 ww. ustawy, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2. ww. ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1.

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z kolei, jak stanowi ust. 7, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko. Rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Powyższe oznacza, że suma odliczeń dokonanych w 2012 r. przez obojga rodziców względem jednego dziecka nie może przekroczyć 92,67 zł miesięcznie, odpowiednio rocznie 1.112,04 zł (12 x 92,67 zł).

Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślenia przy tym wymaga, iż separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać więc należy, że w sytuacji, gdy oboje rodzice dysponują prawem wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać jednak należy, iż w powołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że od maja 2011 r. Wnioskodawca jest z żoną w separacji. Od tego czasu dwoje małoletnich dzieci (w wieku 7 i 5 lat) zamieszkuje wraz z Wnioskodawcą. W maju 2011 r. Wnioskodawca oraz Jego żona wystąpili do Sądu Rejonowego z wnioskiem o ustalenie miejsca pobytu dzieci. W marcu 2012 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej. W maju i czerwcu 2012 r. przed Sądem Rejonowym miały odbyć się rozprawy o ustalenie miejsca pobytu dzieci i o pozbawienie władzy rodzicielskiej żony Wnioskodawcy (sprawę zawieszono z uwagi na złożony w maju 2012 r. pozew rozwodowy przez żonę Wnioskodawcy).

Od połowy 2011 r. do chwili obecnej, dzieci przebywają z Wnioskodawcą, matka w tym czasie nie partycypowała w kosztach związanych z utrzymaniem dzieci (od 2012 r. trzy lub cztery wpłaty po 200-300 zł przed terminami rozpraw). W kwietniu 2013 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie o ustaleniu kontaktów z dziećmi i zmienił ich częstotliwość w postanowieniach z października 2013 r. Do dnia dzisiejszego Sąd nie zajął stanowiska w przedmiocie ustalenia alimentów, matka nie łoży na utrzymanie dzieci.

Wobec przedstawionych uregulowań prawnych tutejszy organ nie może zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym – w sytuacji gdy zamieszkuje z małoletnimi dziećmi i pozostają one na Jego utrzymaniu – ma wyłączne prawo do odliczenia ulgi w wysokości 100%. Przepisy art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. nie zawierają już bowiem warunku zamieszkiwania dziecka z podatnikiem, nie uprawniają też do skorzystania z ww. ulgi tylko dla rodzica, który w większym stopniu ponosi ciężar jego utrzymania.

Spełnienie przesłanek określonych w art. 27f uprawnia każdego z rodziców do dokonania odliczeń. Przy czym ustawodawca nie wyklucza możliwości odliczenia przez jednego z nich ulgi na dzieci w całej wysokości, jednak konieczne jest w tym zakresie porozumienie rodziców, aby nie doszło do jej dublowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.