Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-396/13-2/PR
z 21 listopada 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z 21 sierpnia 2013 r. (data wpływu 26 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego z związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego z związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Zgromadzenie Wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka) podejmie uchwałę o dokonaniu w trybie art. 199 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych umorzenia części udziałów należących do jednego ze wspólników Spółki. Spółka na podstawie zapisów umowy Spółki ma możliwość dokonania umorzenia jej udziałów.

Umorzenie udziałów odbędzie się w trybie art. 199 § 1 w związku z art. 200 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, w drodze nabycia przez Spółkę udziałów od jednego ze wspólników Spółki celem umorzenia nabywanych udziałów, tzw. umorzenia dobrowolnego.

Wspólnik, którego udziały mają być umorzone, zgodnie z wymogiem określonym w art. 199 § 3 ustawy Kodeks spółek handlowych wyrazi zgodę na to, aby umorzenie należących do niego udziałów nastąpiło bez wynagrodzenia.

Umorzenie udziałów odbędzie się bez obniżania kapitału zakładowego, przez co dojdzie do sytuacji, w której kapitał zakładowy nie będzie w całości pokryty pozostałymi w Spółce nieumorzonymi udziałami. W związku z tym wspólnicy po dokonanej transakcji umorzenia udziałów należących do jednego ze wspólników podejmą uchwałę, w której dokonają zmiany umowy Spółki dostosowując wartość pozostałych po tej transakcji nieumorzonych udziałów do wysokości kapitału zakładowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z planowanym przeprowadzeniem dobrowolnego umorzenia udziałów należących do jednego ze wspólników Spółki bez wynagrodzenia w trybie art. 199 § 3 ustawy Kodeks spółek handlowych, po stronie Spółki powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w wysokości wartości umorzonych dobrowolnie i nieodpłatnie udziałów?

Zdaniem Wnioskodawcy, umorzenie udziałów Spółki w trybie tzw. umorzenia dobrowolnego bez wynagrodzenia (o charakterze nieodpłatnym) nie spowoduje u niej żadnych konsekwencji podatkowych. Powyższe stanowisko Spółka wywodzi z faktu, iż w związku z umorzeniem udziałów nie nastąpi po stronie Spółki otrzymanie żadnych kwot lub wartości.

Instytucja umorzenia udziałów wspólnika spółki kapitałowej została uregulowana w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Przepis art. 199 § 1 ww. ustawy stanowi, że udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).

Stosownie do treści art. 199 § 2 ustawy Kodeks spółek handlowych, określone wyżej tryby umorzenia udziałów wymagają uchwały Zgromadzenia Wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, za zgodą wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

W przypadku wyboru trybu tzw. umorzenia dobrowolnego, w wyniku zawarcia z udziałowcem umowy, Spółka w celu umorzenia udziałów nabywa od niego własne udziały, natomiast umorzenie następuje w przyszłości.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania tym podatkiem – z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 21 i 22 – jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich został on osiągnięty.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Zgodnie jednak z ugruntowanym poglądem, do tej kategorii należy zaliczyć każdą wartość wchodzącą do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną, o ile nie została ujęta w katalogu zawartym w art. 12 ust. 4 ustawy.

W art. 12 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawodawca wymienił jedynie przykładowe kategorie pożytków, których otrzymanie kreuje u podatnika przychód podatkowy.

W myśl regulacji zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami są wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań.

Zdaniem Spółki, określony w art. 12 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, jednak przedstawione w zdarzeniu przyszłym dobrowolne umorzenie przez Spółkę własnych udziałów bez wynagrodzenia nie zostało w nim wskazane, tym samym nie spowoduje u niej powstania przychodu. Spółka pragnie wskazać, że w wyniku nabycia własnych udziałów od udziałowca i późniejszego umorzenia tych udziałów nic nie uzyska w sensie ekonomicznym, nie wystąpi po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe, z umorzeniem udziałów nie wiąże się napływ środków finansowych z zewnątrz, a udziały nabyte zostaną w celu ich unicestwienia.

W ocenie Spółki nieodpłatne umorzenie udziałów w drodze nabycia ich przez Spółkę od udziałowca nie stanowi dla Spółki przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, gdyż w przedmiotowej sprawie nabyte udziały nie przedstawiają dla Spółki żadnej wartości majątkowej. Udziały własne nie dają bowiem Spółce prawa do pobrania dywidendy, nie mogą być również dalej zbyte z mocy zakazu wynikającego z odpowiednio stosowanego art. 200 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych. Spółka nie uzyska zatem faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym, które powiększyłoby jej aktywa.

Ponadto, zdaniem Spółki, umorzenie udziałów nie może być traktowane jako przychód z umorzenia zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Podnieść bowiem należy, że udział nie kreuje dla Spółki żadnych konkretnych zobowiązań wobec jej udziałowców, a zatem nabycie udziału, a następnie jego umorzenie nie zwolni Spółki z żadnego zobowiązania.

Spółka na potwierdzenie swojego stanowiska przedstawionego w przedmiotowym wniosku pragnie przytoczyć stanowisko Ministra Finansów wyrażone w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 2206 z dnia 23 lutego 2004 r. w sprawie skutków podatkowych umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, w którym Minister wskazał, iż:

„Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia – nawet bez wynagrodzenia – nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce. Podobnie czynność ta nie spowoduje również powstania przychodu u wspólników tej spółki, jakkolwiek wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów”.

Reasumując, Spółka jest zdania, że nabycie w przyszłości własnych udziałów w celu ich umorzenia od udziałowca bez wynagrodzenia w ramach tzw. umorzenia dobrowolnego, o którym mowa w art. 199 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, pozostanie bez wpływu na dochód Spółki podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, a zatem opisana w stanie faktycznym operacja będąca przedmiotem wniosku jest dla niej neutralna podatkowo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.