INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2013 r. (data wpływu 16 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia do jakiego źródła przychodów zaliczyć należy przychód z tytułu odszkodowania wypłaconego przez Gminę w związku z niezapewnieniem eksmitowanym osobom lokali mieszkalnych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia do jakiego źródła przychodów zaliczyć należy przychód z tytułu odszkodowania wypłaconego przez Gminę w związku z niezapewnieniem eksmitowanym osobom lokali mieszkalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości stanowiącej budynek mieszkalny i uzyskuje przychody z najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), niebędącego działalnością gospodarczą. Wnioskodawca nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej.

Ponieważ Gmina nie wykonała prawomocnych wyroków Sądu i dotychczas nie zapewniła eksmitowanym osobom lokali socjalnych, wypłaciła w 2012 r. i 2013 r. odszkodowania na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2011 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2005 r. Nr 31 poz. 266), a kwoty tych odszkodowań wykazała na druku PIT-8C.

Dodano następnie, że w zeznaniu rocznym PIT-36 Wnioskodawcy znajdują się następujące wpisy:

Powyższe powoduje, że matematyczna strata z najmu (15.000 zł) zostaje powiększona o 9.900 zł podatku, podczas gdy faktyczny dochód to 40.000 zł, a należny od niego podatek to 7.200 zł (a nie 9.900 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), prawidłowym działaniem jest wykazywanie kwoty wypłaconego przez Gminę odszkodowania w zeznaniu rocznym jako przychodu z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), tj. odrębnie od kwoty przychodu z najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)...

Zdaniem Wnioskodawcy, takie odrębne rozliczenie w rocznym PIT-36 przychodów z najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz odszkodowania od Gminy za brak lokali socjalnych, które to odszkodowania, jak wskazano już wcześniej, zastępują czynsz jaki winien płacić lokator i nie są tym samym przychodem z innego źródła w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest prawidłowe. Wnioskodawca zauważa, że gdyby eksmitowany lokator, który oczekuje na lokal socjalny od Gminy, wpłacał na rzecz Wnioskodawcy comiesięczne opłaty związane z bezumownym zajmowaniem lokalu, wówczas Wnioskodawca nie byłby uprawniony do ubiegania się o odszkodowanie za brak lokalu socjalnego od Gminy.

Art. 20 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wylicza jakie przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, uważa za przychody z innych źródeł i w tymże wyliczeniu nie znajduje się wskazanie, że odszkodowanie za brak lokali socjalnych jest takim właśnie przychodem z innego źródła.

Połączenie przychodu z najmu w kwocie 100.000 zł z odszkodowaniem od Gminy w kwocie 55.000 zł, pozwoliłoby Wnioskodawcy wykazać te kwoty w zeznaniu rocznym PIT-36 w następujący i wg Wnioskodawcy prawidłowy sposób, tj.:

Wnioskodawca przedstawiając jak powyżej własne stanowisko w sprawie, podtrzymuje wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego stwierdzającej, czy Jego prawidłowym działaniem jest odrębne wykazywanie w zeznaniu PIT-36 przychodów z najmu i odrębne wykazywanie odszkodowań wypłaconych przez Gminę za brak lokalu socjalnego, czy też działanie takie nie będzie prawidłowe, ponieważ kwoty tego przychodu należy zsumować i wykazać w jednej pozycji zeznania rocznego PIT-36.

Zdaniem Wnioskodawcy, odrębne wykazywanie przychodu z najmu i odszkodowania za brak lokalu socjalnego w zeznaniu rocznym PIT-36 jest nieprawidłowe, ponieważ jak wskazał wcześniej, odszkodowanie od Gminy zastępuje niezapłacony przez eksmitowanego lokatora czynsz najmu, zatem odszkodowanie to winno być traktowane jako przychód z najmu w rozumieniu art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie wyłączne zastosowanie winien mieć art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; nie powinien mieć zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 6 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odrębnymi źródłami przychodów są:

• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej,

• inne źródła.
  
  

Zgodnie z art. 11 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że przy określaniu przychodów z tytułu umowy najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze, których przedmiotem nie są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, przepis art. 14 ust. 2b stosuje się odpowiednio, z tym że opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu zapłaty.

Natomiast, stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Cytowany przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy, zawiera otwarty katalog przychodów, w związku z czym do kategorii tej mogą zostać zaliczone również inne (niż wymienione w tym przepisie) przychody, objęte ogólną definicją przychodów, zawartą w art. 11 ust. 1 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz U. z 2005 r. Nr 31 poz. 266 ze zm.), jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze do gminy, na podstawie art. 417 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.).

Z przepisu art. 417 § 1 ww. Kodeksu cywilnego wynika, że za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa (art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego).

Ponadto zauważyć należy, że zgodnie z art. 659 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości stanowiącej budynek mieszkalny i uzyskuje przychody z najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 i art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), niebędącego działalnością gospodarczą. Ponieważ Gmina nie wykonała prawomocnych wyroków Sądu i dotychczas nie zapewniła eksmitowanym osobom lokali socjalnych, wypłaciła w 2012 r. i 2013 r. odszkodowania na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2011 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2005 r. Nr 31 poz. 266 ze zm.), a kwoty tych odszkodowań wykazano na druku PIT-8C.

Wnioskodawca w zeznaniu rocznym PIT-36 wykazał odrębnie przychód z najmu oraz przychód z innych źródeł, które obejmuje odszkodowanie.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że otrzymanych przez Wnioskodawcę odszkodowań nie sposób uznać za przychód ze źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. najmu. Na gruncie przedmiotowej sprawy nie został bowiem spełniony warunek pozostawania ww. odszkodowań w związku z przychodem z tytułu najmu lokali. Nawet, gdyby odszkodowanie wypłacone przez Gminę w związku z niedostarczeniem lokalu socjalnego osobie uprawnionej na mocy wyroku sądowego, odpowiadało wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu, to odszkodowanie to nie stanowi czynszu, do którego na mocy przepisów prawa oraz zawartej umowy zobowiązany jest najemca. Przedmiotowe odszkodowania wypłacone zostały przez Gminę jako zadośćuczynienie za szkody związaną z niedostarczeniem lokali socjalnych osobom uprawnionym, nie zaś jako czynsz (czy też jego ekwiwalent) związany z użytkowaniem (w tym bezprawnym) lokali przez najemców. Tym samym, otrzymane odszkodowania winny zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż przychód uzyskany z tytułu przedmiotowych odszkodowań otrzymanych w 2012 r. i 2013 r. należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł. Uzyskany z powyższego tytułu przychód Wnioskodawca winien wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36 (odpowiednio za 2012 r. i 2013 r.), zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składanym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym go uzyskano i opodatkować, zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 ust. 1 ww. ustawy, tj. według skali podatkowej łącznie z pozostałymi dochodami podlegającymi na zasadach ogólnych.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy, że kwotę odszkodowania należy zaliczyć do przychodów z tytułu najmu należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.