INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 czerwca 2012 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 14 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku obowiązku przekazywania na wyodrębniony rachunek bankowy środków pochodzących ze sprzedaży lokalu mieszkalnego w celu zastosowania zwolnienia przedmiotowego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku obowiązku przekazywania na wyodrębniony rachunek bankowy środków pochodzących ze sprzedaży lokalu mieszkalnego w celu zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 2005 r. nabył lokal mieszkalny. Lokal ten został sprzedany w dniu 10 kwietnia 2007 r. za kwotę 140.000 zł. Wnioskodawca złożył oświadczenie o wydatkowaniu tych środków na własne cele mieszkaniowe.

W 2006 r. Wnioskodawca nabył lokal, którego zakup w całości został sfinansowany kredytem. Lokal ten został sprzedany za kwotę 490.000 zł. W 2007 r. Wnioskodawca nabył dom, którego zakup częściowo został sfinansowany kredytem oraz w części ze środków pochodzących ze sprzedaży lokalu nabytego przez Niego w 2005 r. Z uzyskanych środków ze sprzedaży ww. lokalu bezspornie Wnioskodawca zapłacił kwotę 60.000 zł tytułem zadatku na zakup domu oraz koszty notarialne związane z nabyciem domu w wysokości ok. 12.000 zł. Pozostała kwota, tj. ok. 68.000 zł znajdowała się na rachunku bankowym Wnioskodawcy. Na rachunek ten wpłynęły również środki z udzielonego kredytu na zakup domu. Zatem na rachunku osobistym Wnioskodawcy znajdowały się zarówno środki ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, jak i z otrzymanego kredytu. Ze środków tych dokonano zakupu materiałów budowlanych oraz usług związanych z wykończeniem domu, udokumentowanych fakturami VAT na kwotę ok. 185.000 zł. Oprócz tego Wnioskodawca nabył wyposażenie do domu, sprzęt AGD. Dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na ten cel Wnioskodawca nie przechowuje. Wydatki potwierdzone fakturami VAT na kwotę 185.000 zł zostały poniesione w okresie krótszym niż 2 lata od daty sprzedaży lokalu mieszkalnego. Łączna wartość środków pozostałych ze sprzedaży lokalu (ok. 68.000 zł) oraz otrzymanego kredytu na zakup domu jest większa niż udokumentowane wydatki na zakup i wykończenie domu. Powyższe jest wynikiem ponoszenia wydatków, które nie zostały udokumentowane.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku ze sprzedażą lokalu mieszkalnego nabytego w 2005 r. – w celu skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i udokumentowania, że poniesione wydatki na cele mieszkaniowe zostały sfinansowane środkami uzyskanymi z tej sprzedaży - Wnioskodawca zobowiązany był do wpłaty ww. środków ze sprzedaży na wyodrębniony rachunek bankowy...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie nakładają na podatnika obowiązku przekazania środków ze sprzedaży nieruchomości na wyodrębniony rachunek bankowy i uwzględnienia dla celów zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy tylko tych wydatków, które zostały sfinansowane środkami z tego rachunku.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca powołuje się na wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z dnia 25 sierpnia 1999 r. sygn. akt I SA/Gd 1782/97, lex nr 38746 z którego wynika, że „przy ocenie, czy podatnik przeznaczył środki ze sprzedaży lokalu na nabycie innego mieszkania w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych niezbędne jest uwzględnienie całokształtu okoliczności sprawy, porównanie uzyskanych środków i środków przeznaczonych na potrzeby mieszkaniowe w okresie dwóch lat od daty sprzedaży. Niedopuszczalnie zawężająca jest interpretacja wymagająca, aby te same fizycznie pieniądze lub tylko wpłaty dokonane po dniu sprzedaży pochodzące wprost z tego źródła przychodu były zwolnione od podatku”.

Wobec powyższego – w ocenie Wnioskodawcy – gdy do wydatkowania ze sprzedaży lokalu nabytego przez Niego w 2005 r. pozostała kwota 68.000 zł, natomiast udokumentowane wydatki na zakup materiałów budowlanych i usług budowlanych na wykończenie domu wynoszą 185.000 zł i zostały sfinansowane ze środków znajdujących się na rachunku osobistym podatnika, na którym zgromadzone zostały środki pochodzące z różnych źródeł – spełniony został warunek wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdejz osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości i ww. praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca w 2005 r. nabył lokal mieszkalny. Lokal ten został sprzedany w dniu 10 kwietnia 2007 r. za kwotę 140.000 zł. Wnioskodawca złożył oświadczenie o wydatkowaniu tych środków na własne cele mieszkaniowe.

W 2006 r. Wnioskodawca nabył lokal, którego zakup w całości został sfinansowany kredytem. Lokal ten został sprzedany za kwotę 490.000 zł. W 2007 r. Wnioskodawca nabył dom, którego zakup częściowo został sfinansowany kredytem oraz w części ze środków pochodzących ze sprzedaży lokalu nabytego przez Niego w 2005 r. Z uzyskanych środków ze sprzedaży ww. lokalu bezspornie Wnioskodawca zapłacił kwotę 60.000 zł tytułem zadatku na zakup domu oraz koszty notarialne związane z nabyciem domu w wysokości ok. 12.000 zł. Pozostała kwota, tj. ok. 68.000 zł znajdowała się na rachunku bankowym Wnioskodawcy. Na rachunek ten wpłynęły również środki z udzielonego kredytu na zakup domu. Zatem na rachunku osobistym Wnioskodawcy znajdowały się zarówno środki ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, jak i z otrzymanego kredytu. Ze środków tych dokonano zakupu materiałów budowlanych oraz usług związanych z wykończeniem domu, udokumentowanych fakturami VAT na kwotę ok. 185.000 zł. Oprócz tego Wnioskodawca nabył wyposażenie do domu, sprzęt AGD. Dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na ten cel Wnioskodawca nie przechowywał. Wydatki potwierdzone fakturami VAT na kwotę 185.000 zł zostały poniesione w okresie krótszym niż 2 lata od daty sprzedaży lokalu mieszkalnego. Łączna wartość środków pozostałych ze sprzedaży lokalu (ok. 68.000 zł) oraz otrzymanego kredytu na zakup domu jest większa niż udokumentowane wydatki na zakup i wykończenie domu. Powyższe jest wynikiem ponoszenia wydatków, które nie zostały udokumentowane.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy wymienionej w art. 1, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

W związku z tym skutki podatkowe dokonanej sprzedaży należy oceniać według stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2006 r.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.) przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł.

Natomiast w myśl art. 28 ust. 2 i 2a podatek od przychodu, o którym mowa w ust. 1, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zasada ta nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ww. ustawy wolne od podatku dochodowegosą przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c ), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,
• na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części, własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację – na cele mieszkalne – własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Zgodnie z art. 21 ust. 2 ww. ustawy, przepisy ust. 1 pkt 32 i 32a nie mają zastosowania, jeżeli:

1. budowa i sprzedaż budynków i lokali oraz sprzedaż gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów jest przedmiotem działalności gospodarczej podatnika,
2. przychód ze sprzedaży lub zamiany jest wydatkowany na nabycie gruntu, zakup, budowę, rozbudowę lub remont budynku albo jego części, przeznaczonych na cele rekreacyjne,
3. przychód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych stanowi przychódz pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1.

W myśl art. 21 ust. 2a ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) nie ma zastosowania do podatników, którzy odsetki od kredytu lub pożyczki odliczali lub odliczają na podstawie art. 26b.

Podkreślić należy, iż – zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – zwolnienia podatkowe (ulgi, preferencje) stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych – na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja powoduje zwolnienie z opodatkowania kwot przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych, ma charakter wyczerpujący (enumeratywny).

W powołanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy wskazano, iż warunkiem skorzystania z ulgi jest poniesienie wydatków m. in. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem oraz na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części, własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do przedmiotowego zwolnienia przysługuje tylko wówczas, gdy nie wystąpiły przesłanki negatywne wymienione w art. 21 ust. 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, który faktycznie został wydatkowany na ww. cele mieszkaniowe objęty jest przedmiotowym zwolnieniem. Przy czym - jak słusznie wskazał Wnioskodawca - ustawodawca nie uzależnił możliwości zastosowania przedmiotowego zwolnienia od tego, czy podatnik uzyskane ze sprzedaży lokalu środki pieniężne umieścił na odrębnym koncie bankowym. Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy – zgodnie z którym przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie nakładają na podatnika obowiązku przekazania środków ze sprzedaży nieruchomości na wyodrębniony rachunek bankowy i uwzględnienia dla celów zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tylko tych wydatków, które zostały sfinansowane tymi środkami (pochodzącymi z tego rachunku) – należy uznać za prawidłowe.

Należy przy tym wyjaśnić, że mając na uwadze treść zadanego pytania oraz zakres kompetencji przyznanych tutejszemu organowi w postępowaniu w sprawie udzielania interpretacji indywidualnych w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, przedmiotem niniejszej interpretacji nie może być to, czy środki ze sprzedaży lokalu mieszkalnego zostały faktycznie wydatkowane na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozstrzygnięcie tej kwestii – w przedstawionym stanie faktycznym – musiałoby zostać dokonane na podstawie stosownych dokumentów, tj. po przeprowadzeniu postępowania dowodowego.

W przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa bowiem na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Przy tym, organ podatkowy weryfikujący możliwość skorzystania ze zwolnienia uprawniony jest żądać od podatników przedłożenia dowodów, z których będzie wynikało kiedy, przez kogo i w jakiej wysokości wydatki zostały poniesione.

W art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej ustanowiono, iż jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Potwierdzenie niniejszego – choć niewątpliwie może stanowić element postępowań podatkowych lub kontrolnych – nie może jednak zostać dokonane w ramach kompetencji przysługujących organowi upoważnionemu w postępowaniu w sprawie wydawania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne (poza wskazanymi w ustawie) przepisy Ordynacji podatkowej, w szczególności nie jest postępowaniem dowodowym, które może być prowadzone w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego lub czynności sprawdzających. Organ wydający interpretację indywidualną nie może więc zbadać w sensie merytorycznym „sprawy podatkowej” wynikającej z opisanego we wniosku zdarzenia lecz jedynie pozytywnie lub negatywnie ocenić, z przytoczeniem przepisów prawa podatkowego, czy stanowisko pytającego zawarte we wniosku odnoszące się do regulacji przepisów prawa podatkowego jest słuszne i znajduje oparcie w okolicznościach przedstawionego zdarzenia.

Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może bowiem prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym w postępowaniu kontrolnym czy podatkowym prowadzonym w oparciu o konkretną dokumentację.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Postępowanie interpretacyjne ma na celu wyjaśnienie wątpliwości, co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). W postępowaniu tym organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ogranicza się do dokonania subsumpcji przedstawionego przez stronę stanu faktycznego pod określony przepis prawa podatkowego i wyjaśnienia przyczyn, z których w określonym stanie faktycznym dany przepis ma zastosowanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.