INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2013 r. (data wpływu 26 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego – uzupełnionym w dniu 6 maja 2013 r. – dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie stosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 tejże ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego – uzupełniony w dniu 6 maja 2013 r. – w indywidualnej sprawie dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie stosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 tejże ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W. Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka” lub „Wnioskodawca”), wraz z innymi podmiotami z grupy kapitałowej zamierza przystąpić do usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Usługa świadczona będzie przez Bank mający siedzibę w D działającej również poprzez swoje oddziały zlokalizowane w poszczególnych krajach w tym w Polsce (dalej łącznie jako: „Bank”) na rzecz podmiotów powiązanych z grupy kapitałowej (dalej jako „Grupa kapitałowa”), w której skład wchodzi Spółka.

Usługa kompleksowego zarządzania płynnością finansową będzie stanowić element umowy ramowej dotyczącej usług kompleksowego zarządzania środkami finansowymi (ang. Group Cash Management Agreement, dalej jako: „Umowa Ramowa”) zawartej pomiędzy spółką X a Bankiem działającym poprzez swój oddział w N.

Umowa Ramowa reguluje ogólne zasady świadczenia przez Bank na rzecz podmiotów z Grupy kapitałowej usług kompleksowego zarządzania środkami finansowymi, natomiast szczegółowe zasady świadczenia usługi zarządzania płynnością finansową uregulowane będą w umowie szczegółowej (tzw. umowie cash poolingu), stanowiącej załącznik do Umowy Ramowej, zawieranej pomiędzy spółką X, Spółką i pozostałymi spółkami należącymi do Grupy kapitałowej z jednej strony, a oddziałem Banku zlokalizowanym w Polsce z drugiej strony.

Umowa cash poolingu, do której przystąpić zamierza Spółka jest umową cash poolingu typu rzeczywistego.

Umowa cash poolingu jest umową nienazwaną, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy kapitałowej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z perspektywy Spółki oraz podmiotów tworzących Grupę kapitałową, zasadniczym elementem umowy cash poolingu jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę kapitałową, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu następuje koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek Grupy kapitałowej na jednym Rachunku Rozliczeniowym.

W celu realizacji powyższych założeń Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy - Rachunek Główny („Rachunek Rozliczeniowy”) dla spółki X. Jednocześnie Bank otworzy szereg rachunków dodatkowych - Rachunków Szczegółowych („Rachunki Dodatkowe”), związanych funkcjonalnie z powyższym Rachunkiem Rozliczeniowym. Posiadaczami Rachunków Dodatkowych będą wszystkie podmioty z Grupy kapitałowej, z którymi Bank zawrze umowę o zarządzanie płynnością finansową, w tym Spółka. Wskazane rachunki prowadzone będą w PLN, EUR i USD. Przy czym, Rachunki Dodatkowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym, w innych krajach niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Rozliczeniowy.

Wpłaty dokonywane na własny Rachunek Dodatkowy przez Spółkę będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Rozliczeniowym. Bank będzie przenosił saldo dodatnie Rachunku Dodatkowego Spółki na Rachunek Rozliczeniowy spółki X. Jednocześnie każdorazowe wypłaty z Rachunku Dodatkowego dokonywane przez Spółkę będą zmniejszały saldo środków pieniężnych na Rachunku Rozliczeniowym. Saldo na Rachunku Rozliczeniowym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a właścicielem tego rachunku, natomiast saldo na Rachunku Dodatkowym Spółki będzie zawsze wynosiło zero. Wysokość wypłat dokonywanych przez Spółkę z Rachunku Dodatkowego ograniczona jest wysokością limitu ustalonego pomiędzy Spółką a właścicielem Rachunku Rozliczeniowego a także wysokością limitu ustalonego pomiędzy Bankiem a właścicielem Rachunku Rozliczeniowego dla wszystkich spółek wchodzących w skład Grupy kapitałowej.

Na podstawie ustaleń ze Spółką oraz właścicielem Rachunku Rozliczeniowego, Bank będzie wyliczał w pierwszej kolejności saldo odsetek należnych/naliczonych na Rachunku Rozliczeniowym, a następnie saldo odsetek należnych Spółce od właściciela Rachunku Rozliczeniowego lub płatnych przez Spółkę na rzecz właściciela Rachunku Rozliczeniowego, obliczonych na podstawie środków pieniężnych wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Dodatkowy i przekazywanych na Rachunek Rozliczeniowy (wpłata) lub wypłacanych przez nią z Rachunku Dodatkowego, w ciężar Rachunku Rozliczeniowego, w trakcie trwania Umowy o zarządzanie płynnością finansową. W zależności od tego, czy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek czy uprawniona do otrzymania odsetek, wyliczone odsetki będą pobierane przez Bank z Rachunku Dodatkowego Spółki i przekazywane na Rachunek Rozliczeniowy lub będą pobierane przez Bank z Rachunku Rozliczeniowego i przekazywane na Rachunek Dodatkowy Spółki. W konsekwencji, w przypadku, gdy Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek, odsetki te będą płatne na rzecz posiadacza Rachunku Rozliczeniowego, Bank będzie natomiast jedynie wyliczał i pobierał kwotę odsetek z Rachunku Dodatkowego Spółki i przekazywał na Rachunek Rozliczeniowy.

W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Spółkę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio na Rachunek Rozliczeniowy.

Podmioty powiązane z Grupy kapitałowej, w tym podmiot będący posiadaczem Rachunku Rozliczeniowego, w odniesieniu do Spółki mogą być podmiotami, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm.) - Kwalifikowane podmioty powiązane.

Pomiędzy Bankiem (oraz oddziałem Banku zlokalizowanym w Polsce) świadczącym usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową a Uczestnikami umowy cash poolingu (w tym Wnioskodawcą) nie występują powiązania, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W kontekście przedstawionego zdarzenia przyszłego postawiono następujące pytanie.

Czy odsetki płacone przez Spółkę w związku z uczestnictwem w przedstawionej strukturze zarządzania płynnością finansową mogą być w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki i tym samym nie będą miały do nich zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące niedostatecznej kapitalizacji...

We własnym stanowisku Spółka wskazała, że w wyniku przystąpienia do umowy o zarządzanie płynnością finansową, w zależności od wyliczeń dokonanych przez Bank w zakresie odsetek należnych/płatnych przez Spółkę, z Rachunku Dodatkowego Spółki mogą być pobierane i przekazywane odsetki na Rachunek Rozliczeniowy lub Spółka może otrzymywać na Rachunek Dodatkowy odsetki z Rachunku Rozliczeniowego. Wypłacane odsetki związane będą z całokształtem działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę i spełniać będą definicję kosztów uzyskania przychodów zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym wypłacane odsetki będą mogły zostać zaliczone przez Spółkę do kosztów podatkowych.

Ponadto, w ocenie Spółki, do odsetek przekazywanych z Rachunku Dodatkowego Spółki na Rachunek Rozliczeniowy, zgodnie z zawartą przez Spółkę umową o zarządzanie płynnością finansową, nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące niedostatecznej kapitalizacji.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych implementują do polskiego systemu instytucję tzw. „niedostatecznej kapitalizacji”, której istotą jest ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu odsetek od pożyczek udzielanych podatnikowi przez Kwalifikowane podmioty powiązane, o ile takie odsetki przekraczają wartość wskazaną w przepisach podatkowych.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się „odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek”.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się „odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek”.

Jednocześnie, w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wskazano, iż „przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy”. Na potrzeby niedostatecznej kapitalizacji, przez pożyczkę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

W opinii Spółki, konstrukcja umowy o zarządzanie płynnością finansową, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących spółek, nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki wskazanych w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W przedmiotowym systemie zarządzania płynnością niektóre spółki Grupy kapitałowej mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inne mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich spółek Grupy kapitałowej powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia lub realizacji umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Spółka jako uczestnik systemu zarządzania płynnością, posiadając wolne środki, przekazuje je na swój Rachunek Dodatkowy. Następnie środki te są transferowane przez Bank na Rachunek Rozliczeniowy i na tej podstawie wyliczane jest saldo należności (zadłużenia) w stosunku do Banku.

Spółka dokonując wpłaty na Rachunek Dodatkowy nie wskazuje przed kogo (przez który podmiot z Grupy kapitałowej) środki te mają być wykorzystane. I na odwrót, w przypadku otrzymania przez Spółkę środków kompensujących niedobór środków pieniężnych, który pojawił się na Rachunku Dodatkowym, Spółka nie posiada informacji, od jakiego podmiotu z Grupy faktycznie te środki pochodzą.

W ocenie Spółki, nie można również łączyć wpłat i wypłat dokonywanych na/z Rachunku Dodatkowego zwiększających/zmniejszających saldo na Rachunku Rozliczeniowym, z obowiązkiem ustalenia jakiejkolwiek relacji prawnej pomiędzy Spółką a podmiotem z Grupy posiadającym Rachunek Rozliczeniowy. Spółka nie dokonuje bowiem w sposób samodzielny płatności na Rachunek Rozliczeniowy, jak również nie otrzymuje takich płatności z tego rachunku.

Zdaniem Spółki, realizowane przepływy pieniężne z Rachunku Dodatkowego na Rachunek Rozliczeniowy, i odwrotnie są częścią kompleksowej umowy zarządzania płynnością finansową zawartej ze wszystkimi podmiotami z Grupy kapitałowej oraz z Bankiem i z tytułu tych przepływów, obsługiwanych przez Bank, nie powstaje stosunek prawny oparty na umowie pożyczki (lub jakiejkolwiek innej umowie zrównanej z tą umową) w świetle art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W konsekwencji, do opisywanego zdarzenia przyszłego nie mogą znaleźć zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wskazujące na ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek w związku z udzieleniem pożyczki przez udziałowca (akcjonariusza).

Przedstawione powyżej stanowisko, zgodnie z którym odsetki wypłacane w ramach umów o zarządzanie płynnością finansową nie są objęte ograniczeniami wynikającymi z art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 26 lipca 2012 r. (sygn. IPTPB3/423-180/12-2/MF), interpretacji z dnia 20 czerwca 2012 r. (sygn. IPTPB3/423-121/12-2/IR), czy też interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2012 r. (sygn. IPPB5/423-185/12-2/JC).

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska zaprezentowanego powyżej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie natomiast z treścią art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b powołanej ustawy przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Umowa cash poolingu nie jest formą tradycyjnej pożyczki udzielanej sobie nawzajem przez podmioty powiązane, lecz ma charakter bieżącego wyrównywania sald w drodze wielostronnych i wielokrotnych świadczeń konsolidacyjnych o charakterze zwrotnym.

W przypadku „cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Spółka uczestnicząc w Systemie nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz określonego podmiotu.

W konsekwencji powołane przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji w opisanej strukturze nie powinny mieć zastosowania, z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek wskazanej w tych przepisach: podstawą dokonywanych transferów w ramach struktury nie będą bowiem pożyczki, o których mowa w tych przepisach.

W kontekście powyższego, w odniesieniu do odsetek obciążających Spółkę w związku z uczestnictwem w Systemie nie znajdą zastosowania ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Reasumując, o ile zapłacone przez Spółkę odsetki będą spełniały kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki bez ograniczeń wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. ustawy.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zawartej umowy cash poolingu. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny w zdarzeniu przyszłym będzie się różnił od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.