Z przedstawionego stanu faktycznego wyrażonego w Państwa piśmie wynika, iż prowadzą Państwo przedsiębiorstwo jako tzw. firmę obojga imion – w ramach jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, rozliczając się odrębnie dla celów podatku dochodowego, zaś dla celów podatku od towarów i usług zarejestrowanym podatnikiem jest żona. Jak stanowi wpis do ewidencji działalności gospodarczej przedmiotem działalności firmy jest produkcja części do maszyn i handel. Od czasu do czasu wykonują Państwo prace na rzecz innych podmiotów na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Czynności te nie mają żadnego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – dotyczą usług informatycznych, sekretarskich, porządkowych. W ramach wspomnianych umów zlecenia i o dzieło istnieją więzy tworzące stosunek prawny pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą dotyczące: warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Ponadto wynagrodzenie jest niezależne od osiągniętych wyników, ryzyko wykonania umowy obciąża zleceniodawcę, ma on prawo wglądu w wykonywane czynności i może wydawać zalecenia.

Ad 1. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednak według art. 15 ust. 3 pkt 3 za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. W art. 13 pkt 8 lit. a) wspomnianej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione są przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, jednak z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.

Tak więc opisane przez Państwa czynności wykonywane na podstawie umowy zlecenia bądź umowy o dzieło jako spełniające warunki zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad 2. Jako że czynności będące przedmiotem zapytania nie podlegają podatkowi VAT, fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez małżonków jako firma obojga imion nie ma w przedmiotowej sprawie znaczenia.

Ad 3. Ponieważ zgodnie z art. 109 ust. 1 i 3 ustawy ewidencję dla celów VAT obowiązani są prowadzić podatnicy, a na mocy art. 15 ust. 3 pkt 3 z tytułu opisanych wyżej czynności nie są Państwo podatnikami podatku od towarów i usług, więc nie ma też obowiązku prowadzenia ewidencji dotyczącej wspomnianych wyżej umów zlecenia i o dzieło.