Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), dokonuje zmiany informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego udzielonej przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 13.04.2004 r. (znak: L.I US.XVII/415/26/04) w następujący sposób:

Z przedstawionego przez spółkę w piśmie z dnia 18.02.2004 r. stanu faktycznego wynika, iż syndyk masy upadłości na podstawie postanowienia sądu otrzymał zgodę na zwrot kosztów przejazdów własnym samochodem w celach służbowych z miejsca zamieszkania do siedziby masy upadłości oraz z siedziby masy upadłości do sądów i urzędów, według stawek za kilometr przebiegu w oparciu o rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25.03.2002 r. W związku z przedstawionym wyżej stanem faktycznym spółka wnosi o wyjaśnienie wątpliwości odnośnie opodatkowania tych należności.

Na podstawie art. 536 ustawy z dnia 18.02.2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) do spraw, w których upadłość ogłoszono przed dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. 1.10.2003 r. (taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie), stosuje się przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24.10.1934 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.). Stosownie do treści art. 14 § 1 pkt 3 prawa upadłościowego sąd powołuje syndyka masy upadłości w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Z kolei art. 122 prawa upadłościowego stanowi, iż syndyk masy upadłości ma prawo do wynagrodzenia za swoją działalność oraz do zwrotu uzasadnionych wydatków, które wyłożył z powodu swoich czynności. Wysokość wynagrodzenia wstępnie określa sąd na wniosek syndyka i na przedstawienie sędziego - komisarza, w terminie miesiąca od dnia złożenia przez syndyka spisu inwentarza i bilansu upadłego. Wysokość ta stanowi podstawę do zaliczkowych wypłat w miarę dokonywanych czynności. Wraz z zaliczkami sąd przyznaje zwrot wydatków (art. 123 § 1 prawa upadłościowego).

Na gruncie ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), działalność wykonywana osobiście została wymieniona w art. 10 ust. 1 pkt 2 jako jedno ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Katalog przychodów kwalifikujących się do tego źródła przychodu został sprecyzowany w art. 13 ww. ustawy, przy czym w ust. 1 pkt 6 powołanego przepisu za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in. przychody osób, którym sąd na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności.

W związku z tym, iż syndyk wyznaczony postanowieniem sądu o ogłoszeniu upadłości ma z urzędu objąć majątek upadłego i przeprowadzić jego likwidację, a zatem wykonać czynności zlecone przez sąd, to uzyskane przez niego przychody z tytułu pełnienia funkcji, należy zakwalifikować na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Generalną zasadą funkcjonującą na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest powszechność opodatkowania, która została wyrażona w sposób bezpośredni w art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a tej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13 ustawy, zgodnie z którym powyższy przepis stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów,
2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

W odniesieniu do tej kategorii podatników pojęcia „podróż”, nie można utożsamiać z pojęciem „podróż służbowa” użytym w odniesieniu do pracowników. W związku z tym należy stwierdzić, iż pojęcie „podróż” obejmuje również dojazd syndyka masy upadłości z miejsca zamieszkania do siedziby spółki oraz z siedziby spółki do sądów, urzędów itp. W konsekwencji należności stanowiące zwrot kosztów używania przez syndyka pojazdu samochodowego, stanowiącego jego własność, w celu odbycia podróży, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ze zwolnienia korzystają jedynie należności do wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19.12.2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990), która stosownie do brzmienia § 5 ww. rozporządzenia ustalana jest jako iloczyn przejechanych kilometrów oraz stawek za jeden kilometr przebiegu.