W odpowiedzi na pismo z dnia 19.01.2004 r. (data wpływu 20.01.2004 r.) w sprawie zajęcia stanowiska w kwestii:

1. stawki podatku od towarów i usług (VAT) przy sprzedaży budynku mieszkalnego wraz gruntem stanowiącego własność spółki oraz
2. prawa do zwrotu nadpłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych pobranego przez notariusza przy podpisywaniu aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości,

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzozowie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), uprzejmie wyjaśnia:

W marcu 2001 r. P. spółka cywilna Robert S., Małgorzata S., Jan W., Anna W. NIP (...) G. zakupiła nieruchomość składającą się z dwóch działek zabudowanych budynkiem piekarni oraz budynkiem mieszkalnym w stanie surowym. Zakup całości został przeprowadzony aktem notarialnym z dnia 26.03.2001 r. repertorium A. numer: 2161/2001. Z zapisu w § 2 aktu wynika, iż: kupujący Robert S. i Małgorzata S., Jan W. i Anna W. kupują prawo własności tej nieruchomości na zasadzie wspólności łącznej jako wspólnicy spółki cywilnej P. s.c. Robert S., Małgorzata S., Jan W., Anna W. G.. Ponadto, jak wynika z § 9 tegoż aktu notarialnego, strony wniosły o wpisanie przez Sąd Rejonowy w B. Wydział Ksiąg Wieczystych prawa własności na zasadzie wspólności łącznej jako wspólnicy spółki cywilnej P. s.c. G.

Z powyższego wynika, iż nieruchomość stanowi składnik majątkowy spółki – po przekształceniu w 2002 r. - jawnej pod nazwą „M.” spółka jawna Robert S., Małgorzata S., Anna W. W obecnej chwili spółka zamierza sprzedać budynek mieszkalny wraz z prawem własności gruntu pod tym budynkiem. Wspólnicy w związku z odpowiedzią na ich zapytanie dotyczące dokumentowania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości fakturą VAT udzielone przez Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego uważają, że sprzedaż powinna odbyć się na podstawie faktury VAT w następujących stawkach podatku VAT:

• budynek mieszkalny - 7 %,
• grunt jako niepodlegający opodatkowaniu

oraz że podatek od czynności cywilnoprawnych nie powinien być pobierany w ogóle, w związku z czym mogą się zwrócić o jego zwrot poprzez wniesienie stosownego wniosku o stwierdzenia nadpłaty.

Opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Towarami w rozumieniu art. 4 tej ustawy są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności określonych w art. 2, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

Zgodnie z § 66 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.03.2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.) sprzedaż obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części z wyjątkiem lokali użytkowych opodatkowana jest obniżoną do 7 % stawkę podatku VAT. Natomiast w myśl art. 15 ust. 2a ustawy VAT w przypadku sprzedaży budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość gruntu. Stąd też stanowisko wspólników spółki dotyczące stawki podatku VAT jak też nieopodatkowania sprzedaży gruntu jest prawidłowe.

W kwestii podatku od czynności cywilnoprawnych w powyższym stanie faktycznym wyjaśnia się:

Prawo do zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych będzie przysługiwało zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.), jeżeli:

1. uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli (nieważność względna),
2. nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej,
3. umowa spółki w wyniku ostatecznej decyzji odmawiającej spółce wydania koncesji na podjęcie działalności gospodarczej została rozwiązana,
4. podwyższenie kapitału spółki określone w uchwale zarejestrowane zostanie w wysokości niższej, zwrotowi podlega podatek stanowiący różnicę między podatkiem zapłaconym a podatkiem należnym od podwyższenia kapitału ujawnionego w rejestrze przedsiębiorców,
5. nie dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

W przedstawionym przypadku nie zachodzi żadna z przesłanek wskazanych w powołanym przepisie. Jeżeli jednak sprzedaż odbędzie się na podstawie faktury VAT, to zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona od tego podatku. Oznacza to, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 tejże ustawy, jeżeli dokonanie tej czynności rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. W art. 4 ustawy podatku od towarów i usług zamieszczone zostały definicje między innymi towaru i usługi - które to pojęcie zostało wyjaśnione wyżej.

W świetle powyższego do towarów w rozumieniu tej ustawy nie zalicza się gruntów, wód stojących, zbiorników wodnych, prawa użytkowania wieczystego oraz wszelkich dóbr niematerialnych, takich jak: prawa autorskie, prawa do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych itp. Jeżeli więc przedmiotem czynności cywilnoprawnych nie jest towar lub usługa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, to czynność ta podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Nie można bowiem być podatnikiem podatku VAT z tytułu danej czynności, jeśli do tej czynności nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, jeżeli zostały spełnione przesłanki określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatnik będzie mógł zwrócić się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w trybie art. 75 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w części dotyczącej sprzedaży budynku mieszkalnego.