Premia pieniężna udzielona przez dostawcę towarów z tytułu realizacji obrotu jego towarami jest pewnego rodzaju instrumentem ekonomicznym mającym na celu zachęcenie kontrahentów do realizacji zakupów w danej firmie i przez to zwiększenie jej obrotów. Może ona pełnić rolę rabatu-upustu, powodować obniżenie ceny sprzedaży wykazanej na fakturze VAT, bądź być dodatkowym przysporzeniem finansowym dla nabywcy towarów.
Premia pieniężna „bonus” polega na wypłacie pewnej kwoty po spełnieniu postawionego warunku np.: zakupieniu żądanej ilości towarów. Dlatego też, bonus nie jest rabatem w ścisłym tego słowa znaczeniu, między innymi dlatego, że nie powoduje obniżenia ceny towaru lub usługi.
Otrzymana premia pieniężna „bonus” z tytułu obrotów określonymi wyrobami stanowi przychód z prowadzonej działalności gospodarczej i podlega ujęciu w ewidencji księgowej w dacie jej otrzymania.
Należy jednak pamiętać, że o charakterze prawnym danego świadczenia decydują zawsze postanowienia konkretnej umowy, a nie jego nazwa ustalona przez stronę. Gdy zatem strony nazwą świadczenie bonusem, a z jego istoty wynika, że faktycznie obniża się cena sprzedaży, to jest rabat określony w przepisach podatkowych, ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń; a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Opodatkowaniu podlegają wszystkie przychody otrzymane w danym miesiącu od płatnika, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 21 ww. ustawy. Z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy wynika, iż ze zwolnienia od podatku korzysta wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, za używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku, gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. Jak wynika z powyższego wolna od podatku dochodowego jest wartość napojów i posiłków wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Uregulowania w zakresie obowiązku zapewnienia pracownikom posiłków i napojów zawarte są np.: w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279).
Natomiast wartość napojów bezalkoholowych oraz posiłków wydawanych pracownikom do spożycia wyłącznie w czasie wykonywania pracy, jeżeli ich otrzymanie wynika z układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania od 1 stycznia 2004 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ wartość tych świadczeń została wyłączona ze zwolnienia przez wykreślenie pkt 12 w art. 21 ust. 1 ww. ustawy.