Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że występująca z wnioskiem o udzielenie informacji jednostka, będąca spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i zarazem właścicielem określonej ilości akcji w innej spółce, zawarła umowę, której przedmiotem było odpłatne zbycie akcji na rzecz akcjonariusza w celu ich umorzenia. Wypłata wynagrodzenia zostanie dokonana w ten sposób, że:

• określona w umowie kwota (stanowiąca część wynagrodzenia) zostanie zapłacona w terminie 21 dni od daty ziszczenia warunku podanego w umowie, tj. po podjęciu przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy uchwały o umorzeniu akcji oraz określeniu wysokości wynagrodzenia należnego zbywającej spółce z o.o. za akcje umorzone i terminu wypłaty wynagrodzenia,
• pozostała część wynagrodzenia zostanie zapłacona w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania, w Krajowym Rejestrze Sądowym, obniżenia kapitału zakładowego Spółki Akcyjnej, dokonanego uchwałą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, w związku z umorzeniem nabytych, od wymienionej spółki z o.o., akcji.

W związku z zaistniałą sytuacją, jednostka zwróciła się o wyjaśnienie: czy słuszne jest, w myśl przepisów art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, uznanie że obowiązek podatkowy z tego tytułu powstanie z chwilą faktycznego uzyskania przychodu ze zbytych akcji a nie z chwilą podpisania umowy zbycia akcji.

Zagadnienia obejmujące problematykę umarzania udziałów lub akcji zostały uregulowane w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), odpowiednio: w art. 199 oraz 359.

Skutki podatkowe wiążące się z dochodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki w celu ich umorzenia regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. z 2000 r. Dz. U. Nr 54, poz. 654 ze zm.). Dochód uzyskany z tego tytułu jest traktowany jako dochód z udziału w zyskach osób prawnych.

Stosownie do art.10 ust.1 pkt 2 powołanej ustawy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także: dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki, w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

W przypadku, gdy wystąpi nadwyżka przychodu, uzyskanego przez akcjonariusza zbywającego swoje akcje celem ich umorzenia, ponad koszty nabycia lub objęcia tych akcji (których równowartość pomniejsza ten przychód – art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), podlegać ona będzie opodatkowaniu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Uzyskany przez akcjonariusza z takiego zbycia przychód (dochód) opodatkowany jest stawką 19%, zgodnie z zasadą określoną w art. 22 ust. 1 tej ustawy. Spółka nabywająca od akcjonariusza własne akcje w celu ich umorzenia, jako płatnik podatku, obowiązana jest pobrać – w dniu dokonania wypłaty – zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat (art.26 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Jeżeli jednak akcjonariusz (podatnik), w tym przypadku Wasza Spółka, przeznaczy dochód z powyższego tytułu na podwyższenie kapitału zakładowego, wówczas płatnik (Spółka Akcyjna) pobiera zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego (art. 26 ust. 2 cytowanej ustawy).

A zatem stanowisko przedstawione przez Spółkę, iż w opisanym stanie faktycznym: obowiązek podatkowy z tytułu zbycia akcji w celu ich umorzenia powstanie z chwilą faktycznego uzyskania przychodu a nie z chwilą podpisania umowy zbycia akcji, należy uznać za prawidłowe.