Pismem z dnia 25.01.2005 r. zwróciła się Pani z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie ustalenia wysokości kosztów uzyskania.Przedstawiony przez Panią stan faktyczny:
Praca Pani polega na wykonywaniu projektów w postaci grafik i tekstów np. ulotki, loga, plakaty itp., pisze Pani hasła, krótkie teksty reklamowe, wykonuje rysunki do publikacji, rozrysowuje scenariusze spotów reklamowych do kampanii społecznych jak i reklamujące poszczególne firmy. Według złożonego oświadczenia w dniu 17.02.2005 r. prawa autorskie przenoszone są na firmę, która odprowadza zaliczki na podatek dochodowy na podstawie umowy o dzieło stosując 50% koszty uzyskania przychodu.Pani pytanie odnosi się do możliwości naliczenia 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu umów o dzieło od uzyskanego przychodu.

Biorąc powyższe pod uwagę przedstawiony w piśmie stan faktyczny Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grodzisku Maz. informuje:
Zgodnie z art. 22 ust 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ryczałtowe koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% przysługują twórcom dzieła, gdy rezultat umowy o dzieło jest przedmiotem praw autorskich lub pokrewnych, nawet w sytuacji gdy prawa autorskie są przenoszone na rzecz zleceniodawcy przez zleceniobiorcę.

Problem związany ze stosowaniem 50% stawki kosztów uzyskania przychodów w przypadku działalności wykonywanej osobiście na warunkach określonych w art. 13 pkt 8 ustawy sprowadza się do stwierdzenia, czy konkretna działalność ma charakter działalności twórczej, a więc czy jest przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 04.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr. 80 z 2000 r., poz. 904 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 powołanej ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).A zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

1. mieć źródło w pracy człowieka /twórcy/,
2. stanowić przejaw działalności twórczej,
3. posiadać indywidualny charakter.

Twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.Natomiast użyte w art. 1 analizowanej ustawy określenie "przejaw działalności twórczej" oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnie nowym wytworem intelektu.Cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność.Tylko w przypadku łącznego spełnienia w/w przesłanek przysługują twórcy zarówno autorskie prawa osobiste jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu.

W kwestii stosowania 50% stawki kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypowiedziało się Ministerstwo Kultury w piśmie z dnia 14.05.2002 r., zn. DP/WPA.024/110/02, "(...) zastosowanie w/w kosztów uzależnione jest od wystąpienia dwóch podstawowych okoliczności:

1. zaistnienia utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz
2. udzielenia przez twórcę licencji na korzystanie z danego utworu zamawiającemu, względnie rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do twórczego dzieła.(...)

Natomiast w piśmie z dnia 18.01.2002 r., zn. DP/WPA.024/381/01 Ministerstwo Kultury wyjaśniło, iż (...) umowy o dzieło, na podstawie których opracowane są utwory, uprawniają do zastosowania wobec wynagrodzenia umownego 50%-ych kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem jednak, iż z umowy wyraźnie wynika, że przyjmujący zamówienie nabywa majątkowe prawa autorskie do danego utworu lub uzyskuje licencję na korzystanie z niego.(...)".
Jednocześnie, jako że o charakterze prawnym danej umowy decyduje zasadniczo jej treść, przyjęcie czy w danym przypadku mamy do czynienia z utworem i z wykonaniem przez twórcę praw autorskich, czy też jest to "zwykła" umowa o dzieło/zlecenie wynika z treści umów. Z § 1 tych umów wynika, iż zamawiający zleca, a wykonawca zobowiązuje się do wykonania projektów reklamowych, projektów materiałów promocyjnych, projektów do kampanii antynikotynowej, projektu czasopisma dla różnych firm.
Z analizowanych treści przedłożonych umów nie wynika, czy zamiarem stron było zamówienie dzieła noszącego znamiona utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych . W treści umow nie ma żadnych wyraźnych postanowień w powyższym zakresie, brak jest np. oświadczenia, że przyjmujący zamówienie przy jego realizacji korzysta czy też nie z praw autorskich.
Jeżeli przedmiotem umowy o dzieło ma być utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to przedmiot oznaczenia dzieła powinien być określony, aby obowiązkiem przyjmującego zamówienie było dostarczenie zamawiającemu dzieła będącego rezultatem działalności twórczej, o indywidualnym charakterze, ustalonego w skonkretyzowanej przez strony postaci. W razie zawarcia takiej umowy, dla oceny praw i obowiązków stron mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego, a w zakresie, w którym dzieło jest utworem - przepisy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Mając na uwadze przedmiotowy stan faktyczny wynikający z przedstawionych dokumentów należy przyjąć, iż przychód uzyskany przez Panią z tytułu umowy o dzieło zakwalifikować należy do źródła przychodów określonego w art. 13 pkt 8 lit.a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego mają zastosowanie koszty uzyskania przychodu wynikające z art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy, tj. w wysokości 20 % uzyskanego przychodu.

Jednocześnie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grodzisku Maz. informuje, iż przedmiotowa interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia.Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grodzisku Maz. informuje również, iż interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika (art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej), wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej).