Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka z uwagi na trudną sytuację rynkową zawiesiła z dniem 31 grudnia 2003r. działalność gospodarczą wyprzedając asortyment handlowy i rezygnując z prowadzonych punktów handlowych. Spółka pozostawiła tylko siedzibę, gdzie przeniosła wyposażenie punktów handlowych i pozostałe na stanie firmy dwie kasy fiskalne, przy których zakupie Spółka skorzystała z ulgi w kwocie 50% ceny netto. Kasy wprowadzone zostały w tryb fiskalny w grudniu 2001 roku i użytkowane były do momentu zawieszenia działalności tj. do grudnia 2003 roku.
W związku z powyższym Spółka skierowała zapytanie jak długo może trwać zawieszenie działalności, w kontekście art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, czy w okresie zawieszenia wyłączona jest ze zmiany przepisów, czy zawieszając działalność Spółka zobowiązana była do zwrotu ulgi z tytułu ich zakupu oraz do dokonania odczytu pamięci fiskalnej posiadanych kas rejestrujących?

Zdaniem Spółki, firma w okresie zawieszenia wyłączona jest ze zmieniających się przepisów w tym okresie. Ponadto w związku z zawieszeniem nie ma obowiązku dokonania odczytu kasy, a w momencie ewentualnej likwidacji działalności nie ma obowiązku do zwrotu ulgi z tytułu zakupu kasy rejestrującej.

Stanowisko Spółki przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.Pojęcie zawieszenia działalności gospodarczej nie zostało zdefiniowane przez ustawę z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535). Okoliczności, w których podatnicy mogą dokonać zawieszenia działalności gospodarczej nie reguluje również ustawa z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.).
Zawieszenie działalności jest to pewien stan czasowego zaprzestania prowadzenia działalności, bez konieczności jej likwidacji. Fakt okresowego zaprzestania wykonywania prowadzonej działalności poprzez jej zawieszenie nie zwalnia podatnika od konieczności zachowania i przestrzegania ciążących na nim obowiązków wynikających z przepisów podatkowych.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku: rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej lub zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego. Przepis ten dotyczy towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - art. 14 ust. 4 ustawy.
Na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów (art. 14 ust. 5 ustawy).
Nie wykonywanie przez okres co najmniej 10 miesięcy czynności podlegających opodatkowaniu rodzi obowiązek podatkowy, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy oraz obowiązek dokonania spisu z natury tylko w odniesieniu do podatników, o których mowa w art. 15 ustawy będących osobami fizycznymi. Biorąc pod uwagę zacytowane przepisy stwierdzić należy, iż zarówno na gruncie obecnego stanu prawnego, jak i na podstawie przepisów, obowiązujących przed dniem 01.05.2004r. zaprzestanie przez Spółkę wykonywania czynności opodatkowanych na skutek zawieszenia działalności nie rodzi obowiązku dokonania spisu z natury. Dopiero rozwiązanie spółki cywilnej będzie rodziło taki obowiązek.

Stosownie natomiast do regulacji § 5 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948) obowiązującego w 2003r., zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez każdą kasę lub wymiana pamięci fiskalnej kasy wymagało dokonania, z udziałem pracownika urzędu skarbowego, czynności określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia, tj. czynności odczytania zawartości pamięci fiskalnej.
Ponadto w kwestii obowiązku zwrotu ulgi z tytułu zakupu kasy wg stanu prawnego również obowiązującego w 2003r., informuje się, iż § 9 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 23 grudnia 2002r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm.) określał przypadki, gdy podatnik korzystający z ulgi - odliczenia części wydatków poniesionych na zakup kas rejestrujących zainstalowanych w celu ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego - był zobowiązany do zwrotu tej ulgi. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy mieli obowiązek zwrotu kwoty ulgi, jeżeli przed upływem trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania wystąpiła jedna z następujących okoliczności:

• zaprzestali używania kas,
• zaprzestali działalności,
• nastąpiło otwarcie likwidacji,
• została ogłoszona upadłość,
• nastąpiła sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans,
• nie dokonali w obowiązującym terminie, tj. co 12 miesięcy, zgłoszenia kasy do przeglądu technicznego przez właściwy serwis.

Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "zaprzestanie używania". Odwołując się zatem do potocznego znaczenia tego pojęcia "zaprzestać" znaczy tyle samo co przerwać jakąś czynność, zaniechać robienia czegoś. Jak wynika z powyższego, pojęcie zaprzestania używania kasy rejestrującej oznacza przerwanie czynności ewidencjonowania, również na pewien okres (krótszy lub dłuższy).

Zatem zawieszenie działalności na określony czas i związane z tym zaprzestanie używania kasy wywołuje skutek w postaci obowiązku dokonania odczytu pamięci fiskalnej kasy rejestrującej oraz - jako wymienione w cytowanym § 9 ust. 3 ww. rozporządzenia - obowiązek zwrotu odliczonej lub zwróconej podatnikowi kwoty wydatkowanej na jej zakup.

Jednocześnie podaje się, iż obowiązek zwrotu ulgi z tytułu zakupu kasy fiskalnej powstanie w przypadku, gdy okres użytkowania kasy od momentu rozpoczęcia do momentu zawieszenia działalności nie przekroczy trzech lat.
Termin trzyletni, o którym mowa w zdaniu poprzednim kończy się, zgodnie z art. 12 § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było - w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.
Zatem stanowisko Spółki, iż w sytuacji gdy kasa zafiskalizowana została w grudniu 2001r., a Spółka zawiesiła działalność w grudniu 2003r., to ewentualna likwidacja działalności Spółki nie skutkowałaby koniecznością zwrotu ulgi, z której skorzystała przy jej zakupie, gdyż jej zdaniem kasa użytkowana była przez okres 3 lat (2001, 2002, 2003) uznać należy za nieprawidłowe.