POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60) Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w ... stwierdza, że stanowisko podatniczki przedstawione we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14 a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

Dnia ... 2001r. podatniczka jako matka podarowała córce część zakładu wytwórczego - piekarni (akt notarialny Rep. A. Nr .../2001 sporządzony w Kancelarii Notarialnej ...), a nabycie zwolnione zostało z podatku od spadków i darowizn, z uwagi na to, że obdarowana złożyła zobowiązanie, że opisany zakład wytwórczy będzie prowadzić w stanie nie pogorszonym przez okres co najmniej pięciu lat. W obecnej chwili zaszły przesłanki do odwołania tejże darowizny z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanej.

Własne stanowisko w sprawie:

Zdaniem podatników przeniesienie własności podarowanej części zakładu wytwórczego z powrotem na darczyńcę z powodu odwołania darowizny, nie spowoduje utraty zwolnienia od podatku, ani obowiązku naliczenia podatku obniżonego proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności, gdyż odwołanie darowizny nie mieści się w dyspozycji art. 4 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ocena prawna:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. (tekst jednolity z 2004r. Dz. U. Nr 142, poz. 1514) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny.
Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie przez małżonka lub zstępnych w drodze spadku lub darowizny zakładu wytwórczego, budowlanego, usługowego lub jego części, pod warunkiem, że zakład ten będzie prowadzony przez nabywcę w stanie nie pogorszonym przez okres co najmniej 5 lat od dnia przyjęcia spadku lub darowizny; niedotrzymanie tych warunków powoduje utratę zwolnienia od podatku, z wyjątkiem niemożności dalszego prowadzenia tej działalności na skutek zdarzeń losowych; w wypadkach tych podatek obniża się proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności przez spadkobiercę lub obdarowanego.
Zwolnienie wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 10 ma charakter zwolnienia warunkowego, dlatego dopiero ziszczenie się warunku tj. prowadzenie zakładu przez 5 lat w stanie nie pogorszonym czyni je ostatecznie skutecznym.
Zwolnienia z podatku zawsze należy traktować ściśle i niedopuszczalnym jest stosowanie w takim przypadku wykładni rozszerzającej. Przepis ten dopuszcza obniżenie podatku proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności przez spadkobiercę lub obdarowanego w przypadku niemożności dalszego prowadzenia tej działalności na skutek zdarzeń losowych.
Z uwagi na brak w ustawie o podatku od spadków i darowizn oraz w kodeksie cywilnym ogólnej definicji zdarzenia losowego, przyjąć należy zgodnie z istniejącą definicją zawartą w Encyklopedii PWN, że „ losowe zdarzenie to zdarzenie, którego zaistnienie zależy od przypadku”, a więc takie zdarzenie jak długotrwała choroba, wypadek uniemożliwiający dalsze prowadzenie zakładu, śmierć współmałżonka lub zdarzenie spowodowane działaniem siły wyższej, np. gradobiciem, powodzią, pożarem. Za zdarzenie losowe z pewnością nie można uznać odwołania darowizny w związku z rażącą niewdzięczność obdarowanej.
Darowizna wytwarza bowiem stosunek etyczny między darczyńcą, a obdarowanym, wyróżniający się etycznym obowiązkiem wdzięczności. Pogwałcenie tego obowiązku przez dopuszczenie się ciężkich uchybień opatrzone jest sankcją prawną, przewidzianą w art. 898 § 1 kodeksu cywilnego, w postaci prawa odwołania darowizny. Warunkiem tego prawa jest, aby obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Tak kwalifikowaną postać ma dopiero takie zachowanie się obdarowanego, które w świetle istniejących reguł moralnych i prawnych świadczy o tym, że darczyńca odczuwa je wysoko ujemnie. O tym, czy postępowanie obdarowanego przedstawia się jako rażąca niewdzięczność rozstrzyga sąd (wyrok SN z 26.09.2000r. sygn. akt III CKN 810/00).Reasumując w świetle przedstawionego stanu faktycznego i prawnego tut, organ podatkowy nie podziela stanowiska przedstawionego we wniosku, iż przeniesienie własności podarowanej części zakładu wytwórczego z powrotem na darczyńcę z powodu odwołania darowizny, nie spowoduje utraty zwolnienia od podatku, ani obowiązku naliczenia podatku obniżonego proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności, gdyż odwołanie darowizny nie mieści się w dyspozycji art. 4 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od spadków i darowizn.Odwołanie darowizny i przeniesienie prawa własności na darczyńcę spowoduje utratę zwolnienia i wymierzenie podatku w pełnej wysokości wg stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.

W przypadku zmiany przepisów interpretacja stanie się nieaktualna.

Zgodnie z art. 14 b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawców, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.