Działając na podstawie przepisów: art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 216 § 1 ustawy z dnia 29.08.1997r. – Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), udzielając interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług w indywidualnej sprawie, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź - Bałuty uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11.02.2005 r.

Ze złożonego w dniu 11.02.2005 r. wniosku wynika, że podatnik jest okresowo powoływany przez sąd do pełnienia funkcji tymczasowego nadzorcy sądowego w postępowaniu o ogłoszenie upadłości.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Podatnik zwrócił się z zapytaniem, czy czynności tymczasowego nadzorcy sądowego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Podatnika czynności tymczasowego nadzorcy sądowego nie są samodzielnie wykonywaną działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem na mocy art. 15 ust. 3 pkt. 3 cyt. ustawy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podatnikami podatku od towarów i usług, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ww. ustawy). Definicję działalności gospodarczej, stosowaną dla potrzeb podatku od towarów i usług zawiera art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Przepis ten stanowi, że działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Wykonywaną samodzielnie działalnością gospodarczą nie są natomiast, w myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy, czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2 - 8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności wykonujący jest związany ze zlecającym wykonanie czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonywanie czynności i wykonującym zlecane czynności, co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Wśród przychodów wymienionych w art. 13 pkt. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ujęte są przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności (...).

Na podstawie art. 38 ustawy z dnia 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.), po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości przez dłużnika sąd dokonuje zabezpieczenia majątku przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Stosownym postanowieniem sąd powierza zatem tymczasowemu nadzorcy sądowemu pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym. Chociaż tokiem postępowania kieruje sąd, który sprawuje nadzór nad czynnościami nadzorcy sądowego, zakres obowiązków nadzorcy precyzuje jednak ustawa. O wynagrodzeniu orzeka sąd na wniosek zainteresowanych, a wynagrodzenie wypłacane jest z masy upadłości. Wydając stosowne postanowienia w powyższym zakresie sąd działa jako organ władzy, a nie zlecający wykonanie czynności.

Zgodnie z art. 160 ust. 1 Prawa upadłościowego i układowego w sprawach dotyczących masy upadłości nadzorca sądowy wykonuje czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Nadzorca sądowy nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (art. 160 ust. 2 ustawy). Odpowiedzialności za ww. czynności nie ponosi również sąd, który nie odpowiada także za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonania obowiązków przez nadzorcę. Jak wynika z art. 160 ust. 3 ww. ustawy, za taką szkodę odpowiada bezpośrednio nadzorca sądowy. Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych nadzorcy sądowego ponosi zatem masa upadłości.

Uznać zatem należy, że chociaż przy wykonywaniu swojej funkcji nadzorca sądowy najważniejsze decyzje musi konsultować z sądem, to w zasadniczym zakresie wykonywania swoich obowiązków jest w pełni samodzielny, jak syndyk, a zatem pomiędzy sądem a nadzorcą sadowym nie istnieje stosunek prawny jaki występuje pomiędzy zlecającym a zleceniobiorcą w zakresie wynagrodzenia, warunków pracy oraz odpowiedzialności zleceniodawcy, o którym mowa w art.15 ust.3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Sąd – jako organ władzy powołuje nadzorcę sądowego i określa jego wynagrodzenie, nie pokrywa jednak kosztów wynagrodzenia i nie ponosi odpowiedzialności ani za działania, ani za szkodę wynikającą z czynności podejmowanych przez nadzorcę sądowego.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że czynności tymczasowego nadzorcy sądowego w postępowaniu upadłościowym powołanego na podstawie postanowienia sądu wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Dodatkowo informuję, że na podstawie art. 113 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podlegają zwolnieniu od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Zgodnie z art. 113 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług przekroczenie przez podatnika wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, powoduje, że zwolnienie traci moc. Obowiązek podatkowy powstaje wówczas z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. Podatnik w momencie utraty prawa do zwolnienia podmiotowego staje się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług, co oznacza, że dotyczą go wszystkie obowiązki wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług m.in. w zakresie rejestracji, prowadzenia ewidencji, sporządzania deklaracji i odprowadzania podatku VAT.

Tutejszy organ podatkowy informuje, iż ww. odpowiedź jest wiążąca tylko dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowych do czasu jej zmiany lub uchylenia, nie jest natomiast wiążąca dla Podatnika.