W dniu 24.01.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Oławie wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Pismami z dnia 02.02.2005 r. i z dnia 28.02.2005 r. organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Braki formalne zostały uzupełnione w dniach 14.02.2005 r. i 07.03.2005 r.
Jak stanowi przepis art. 14a § 1 ustawy Ordynacja Podatkowa, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o którym mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Z treści wniosku wynika, iż jest Pan rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w przepisie art. 2 ust. 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z 2004 r.). Prowadzi Pan działalność rolniczą zdefiniowaną w art. 2 ust. 15 ww. ustawy w zakresie prowadzenia pasiek. Posiada Pan pasiekę 40 rodzin pszczelich. Produkty pozyskiwane z pasieki tj. miód, pyłek kwiatowy, świece i figurki z wosku pszczelego zaliczył Pan do produktów rolnych o których mowa w art. 2 ust. 20 przedmiotowej ustawy i zamierza je Pan sprzedawać dla małych podatników. W uzupełnieniu wniosku podaje Pan, iż pozyskiwane z pasieki produkty zakwalifikowane są według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) następująco :
- miód naturalny 01.25.21-00.00,
- wosk pszczeli 01.25.25-00.10,
- kit pszczeli – propolis 01.25.25-00.30,
- pyłek kwiatowy – 01.11.93-00.90 – produkty roślinne pozostałe osobno nie wymienione.
Według Pana świece i figurki z wosku pszczelego są produktami nie przetworzonymi.
Ponadto informuje Pan, iż ww. czynności będzie Pan dokonywał nie prowadząc działalności gospodarczej. Uważa Pan, iż jako rolnik ryczałtowy może Pan sprzedawać swoje produkty pszczele tj. miód w słoikach, pyłek kwiatowy, świece i figurki z wosku pszczelego pozyskiwane w swojej pasiece i wystawiać dla podatników rachunki za dostarczony towar. Jedną z podstawowych cech podatku od towarów i usług jest jego powszechność, co oznacza miedzy innymi, iż dotyczy on wszelkiego rodzaju działalności. Podatek VAT obejmuje więc również działalność rolniczą. Ustawodawca przewidział jednak, ze względu na specyfikę owej działalności, szczególne regulacje w tym zakresie.
Rolnicy, którzy produkują żywność i inne produkty rolne wyłącznie na własne potrzeby pozostają poza zakresem działania ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 z 2004 r., poz,535 ze zm.). Jeśli natomiast rolnik dokonuje dostawy (sprzedaży) płodów rolnych lub świadczy usługi rolnicze, wówczas staje się on podatnikiem podatku od towarów i usług. Ma on jednak do wyboru dwie możliwości, tzn:
a) być rolnikiem ryczałtowym,
b) rozliczać się z podatku VAT na zasadach ogólnych.
Zgodnie z art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 z 2004 r. poz. 535 ze zm.) przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.
Natomiast w myśl art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Zwolnienie od podatku VAT przewidziane w wyżej powołanym art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Zwolnienie to ma charakter podmiotowo – przedmiotowy. Co oznacza, że zwolnienie to ma miejsce, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki tzn., że dostawa dokonywana jest przez rolnika ryczałtowego, jej przedmiotem jest jeden z produktów rolnych wymieniony w załączniku nr 2 do ustawy o podatku od towarów i usług a produkt pochodzi z własnej działalności rolniczej. Ważne jest, aby towar będący przedmiotem dostawy wyszczególniony był w załączniku nr 2 do ustawy, gdyż w myśl art. 2 ust. 20 ustawy o podatku VAT produktami rolnymi są tylko towary wymienione w tym załączniku.
Z powyższych przepisów wynika, iż prowadzenie pasiek zaliczone zostało do działalności rolniczej, zatem prowadzenie przez Pana pasieki 40 rodzin pszczelich jest w świetle cytowanego przepisu działalnością rolniczą.
Z treści wniosku wynika, iż jest Pan rolnikiem ryczałtowym, a produkty pozyskiwane z pasieki, wyszczególnione we wniosku zakwalifikowane przez Pana do grupowania o symbolach PKWiU:
- miód naturalny 01.25.21.-00.00,
- wosk pszczeli 01.25.25 – 00.10,
- kit pszczeli – propolis 01.25.25 – 00.30,
- pyłek kwiatowy – 01.11.93-00.90 – produkty roślinne pozostałe osobno nie wymienione zostały przez ustawodawcę wyszczególnione w poz. 1 i 8 załącznika nr 2 do ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że są one produktami rolnymi.
Jednocześnie tutejszy organ informuje, iż powyższa interpretacja w zakresie produktów rolnych została dokonana na podstawie klasyfikacji podanej przez Pana, bowiem organ podatkowy nie jest organem właściwym i nie posiada uprawnień do dokonywania klasyfikacji towarów. Obowiązek prawidłowego zakwalifikowania towarów spoczywa na podatniku. W przypadku wątpliwości podatnik winien zwrócić się o dokonanie prawidłowej klasyfikacji do Urzędu Statystycznego w Łodzi - Ośrodek Interpretacji i Standardów Klasyfikacyjnych, 97-176 Łódź, ul. Suwalska 29.
Zatem, jeżeli w rozumieniu powołanych wyżej przepisów prawnych podatnik jest rolnikiem ryczałtowym, to dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej korzysta ze zwolnienia z VAT. W takim przypadku rolnik ryczałtowy jest zwolniony zarówno z obowiązku rejestracji dla celów podatku od towarów i usług, a także do składania deklaracji VAT, prowadzenia ewidencji oraz wystawiania faktur VAT. Powyższe uprawnienia dla rolnika ryczałtowego wynikają z art. 117 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 117 ww. ustawy rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku :
1) wystawiania faktur, o których mowa w art. 106,
2) prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług,
3) składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1,
4) dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96.
W przypadku, gdy rolnik ryczałtowy dokonuje dostaw produktów rolnych dla podatników VAT czynnych, nie korzystających ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, właściwym dokumentem potwierdzającym dokonanie transakcji jest faktura VAT RR. Obowiązek udokumentowania tych czynności ustawodawca przeniósł na podatnika VAT nabywającego produkty rolne, a sposób i zasady dokumentowania takich transakcji określone zostały w art. 116 ustawy o podatku VAT. Z treści art. 116 ust. 10 ustawy o podatku VAT wynika, iż rolnik ryczałtowy ma jedynie obowiązek przechowywania oryginału dokumentu wystawionego przez nabywcę przez okres 5 lat.
W pozostałych przypadkach, tj. gdy produkty rolne sprzedawane są przez rolnika ryczałtowego, a nabywcą jest osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, inny rolnik ryczałtowy lub podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego ze względu na niskie obroty – zasady dokumentowania tych transakcji regulują niżej przedstawione przepisy podatkowe.
Na podstawie przepisu art. 87 § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity - Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005 r.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Jednakże, jak wynika z art. 87 § 2 ww. ustawy, obowiązek wystawienia rachunku, o którym mowa w § 1, nie dotyczy rolników sprzedających produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy lub hodowli, nieprzerobione sposobem przemysłowym, chyba że sprzedaż jest dokonywana w ich odrębnych, stałych miejscach sprzedaży, poza obrębem uprawy lub hodowli.
Biorąc powyższe pod uwagę, przy założeniu, iż jest Pan rolnikiem nie prowadzącym działalności gospodarczej, a sprzedającym jedynie własne produkty pochodzenia zwierzęcego nieprzerobione sposobem przemysłowym, można stwierdzić, iż nie ma Pan obowiązku wystawiania rachunków, jednakże przytoczone powyżej przepisy nie wskazują na niemożność wystawienia rachunku. W tym stanie rzeczy podziela się Pana stanowisko w kwestii możliwości wystawienia przez rolnika dowodu sprzedaży, jakim jest rachunek, dokumentujący sprzedaż produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli, nieprzerobionych sposobem przemysłowym dla podatników korzystających ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.
Ponadto nadmienia się, iż stosownie do przepisu § 14 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z 2003 r. ze zm.) transakcja zakupu przez osoby prowadzące działalność gospodarczą bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt, może być udokumentowana dowodem wewnętrznym, sporządzonym przez osoby, które bezpośrednio dokonały wydatków, zaopatrzonym w datę i podpis tych osób, określającym : przy zakupie – nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).
Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja Podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia, bowiem z treści wniosku wynika, że pytanie dotyczy zdarzeń przyszłych.
Jak stanowi art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja Podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.