Podatniczka w dniu 09.05.2005 r., wystąpiła do tut. Urzędu Skarbowego z pismem o interpretację dotyczącą opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywanych przez biegłych sądowych na zlecenie sądu oraz określenie obowiązku podatkowego w w/w podatku. Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku podatniczka prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT i jednocześnie wykonuje na zlecenie sądu opinie sądowe do wartości których nie dolicza podatku VAT.

Zdaniem podatniczki usługi biegłego sądowego nie powinny podlegać ustawie o VAT.

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego oraz pytania podatnika, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdza co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy, np.: sądu nie jest kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny.

W świetle art. 15 ust. 1 i 2 w/w ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne od rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników podatku od towarów i usług. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania. Nie można zatem mówić, że sąd bierze odpowiedzialność za opinię biegłego, w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy z dnia 11 marca 2004r.

Przedstawiając powyższe należy stwierdzić, że czynności wykonywane na zlecenie sądu przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

W okresie od 01.05.2004 r. do 31.05.2005 r. obowiązek podatkowy w stosunku do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez biegłych sądowych (jako czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług) powstawał zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy o podatku VAT, tj. z chwilą wykonania usługi (uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego wynagrodzenie). Jeżeli wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstawał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wykonania usługi (art. 19 ust. 4 cyt. ustawy o podatku VAT).

Zgodnie z treścią § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) od dnia 01.06.2005 r. w przypadku świadczenia usług na rzecz sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury przez osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej, którym sądy te lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zleciły wykonanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.