Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/443-610/12-2/IZ/AK
z 25 września 2012 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IPPP2/443-610/12-2/IZ/AK
Data
2012.09.25



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie


Temat
Podatek od towarów i usług --> Zakres opodatkowania --> Przepisy ogólne --> Wyłączenia

Podatek od towarów i usług --> Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe --> Przepisy przejściowe i końcowe --> Okresy przejściowe

Podatek od towarów i usług --> Podstawa opodatkowania --> Podstawa opodatkowania

Podatek od towarów i usług --> Przepisy ogólne --> Definicje legalne

Podatek od towarów i usług --> Wysokość opodatkowania --> Zwolnienia --> Zwolnienie od podatku

Podatek od towarów i usług --> Wysokość opodatkowania --> Stawki --> Stawki podatku


Słowa kluczowe
dostawa
nieruchomości
pierwsze zasiedlenie
stawki podatku
zorganizowana część przedsiębiorstwa
zwolnienia z podatku od towarów i usług


Istota interpretacji
uznanie sprzedaży składników majątku za czynność, do której nie ma zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy oraz opodatkowanie transakcji sprzedaży Nieruchomości



Wniosek ORD-IN 2 MB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 28 czerwca 2012r. (data wpływu 29 czerwca 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług

  • jest prawidłowe w zakresie uznania sprzedawanych składników majątku za czynność, do której nie ma zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy;
  • jest nieprawidłowe w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży Nieruchomości jako całości, bez wyodrębnienia poszczególnych budynków i budowli na niej posadowionych.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedawanych składników majątku za czynność, do której nie ma zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy oraz opodatkowania transakcji sprzedaży Nieruchomości jako całości, bez wyodrębnienia poszczególnych budynków i budowli na niej posadowionych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (Dalej: „Zbywca” lub „Wnioskodawca”) zamierza sprzedać (dalej: „Transakcja”) na rzecz R. GmbH z siedzibą we Frankfurcie nad Menem posiadającego oddział w Polsce pod nazwą R. Sp. z o.o. Oddział w Polsce (dalej: „Nabywca”) nieruchomość położoną w O.

Powyższa nieruchomość obejmuje prawo własności kilku działek gruntu, zabudowanych dwoma budynkami magazynowymi (będącymi częścią parku logistycznego) oraz portiernią, budowlami i urządzeniami. W dalszej części wniosku wszystkie wymienione powyżej elementy są określane łącznie jako „Nieruchomość”.

Zbywca nabył prawo własności gruntu wchodzącego w skład Nieruchomości oraz nakłady inwestycyjne związane z tym gruntem i inne koszty w dniu 23 lutego 2010r. od podmiotu powiązanego – PP. Sp. z o.o. Powyższa transakcja była opodatkowana VAT według stawki 22% (będącej stawką VAT obowiązującą w tamtym czasie). Nabywając grunt (oraz nakłady inwestycyjne związane z tym gruntem i inne koszty) w celu prowadzenia na nich działalności opodatkowanej VAT, Zbywca dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego na tej transakcji.

Następnie, Zbywca dokonał wyburzenia zabudowań zlokalizowanych na gruncie i wybudował Nieruchomość. Ponieważ Nieruchomość była budowana z zamiarem prowadzenia na niej działalności opodatkowanej VAT, Zbywca dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z budową Nieruchomości.

Nieruchomość jest objęta kilkoma pozwoleniami na użytkowanie. Pierwszy budynek magazynowy został przekazany do użytkowania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych Zbywcy w dniu 30 września 2010r., zaś drugi budynek magazynowy w dniu 30 listopada 2010r.

Wydatki poniesione przez Zbywcę na ulepszenie Nieruchomości, począwszy od dnia jej wprowadzenia do ewidencji środków trwałych Zbywcy, stanowiły mniej niż 30% jej podatkowej wartości początkowej (zarówno w odniesieniu do Nieruchomości jako całości, jak również w odniesieniu do każdego z budynków magazynowych z osobna).

Powierzchnia w pierwszym budynku magazynowym Nieruchomości została wynajęta przez Zbywcę na rzecz dwóch najemców, będących podmiotami trzecimi. Rozpoczęcie okresu najmu w odniesieniu do części powierzchni nastąpiło w listopadzie 2010r., zaś w odniesieniu do pozostałej części - w marcu 2011r. (Jednakże, przekazanie powierzchni jednemu z najemców na podstawie protokołu odbioru nastąpiło w lipcu 2010r.)

Powierzchnia drugiego budynku magazynowego Nieruchomości została wynajęta jednemu najemcy, a rozpoczęcie okresu najmu nastąpiło w maju 2011r. (Jednakże, już w lipcu 2010r. najemca uzyskał wstęp do budynku, w celu wykonania prac dostosowujących budynek do jego potrzeb). W chwili obecnej, oba budynki magazynowe Nieruchomości są w 100% wynajęte.

Poza wydaniem najemcom powierzchni w Nieruchomości na podstawie umów najmu Nieruchomość, od chwili oddania do użytkowania budynków magazynowych, nie była przedmiotem żadnych innych czynności podlegających VAT dokonanych przez Zbywcę.

Wynajem powierzchni w Nieruchomości stanowi obecnie jedyne źródło przychodów Zbywcy.Po Transakcji, Zbywca przez pewien okres będzie czerpał przychody ze świadczenia usług zarządzania Nieruchomością na rzecz Nabywcy. Ponadto, Zbywca rozważa zakup gruntu i wybudowanie na nim nieruchomości komercyjnej pod wynajem (w schemacie podobnym do obecnie realizowanego: zakup gruntu - budowa nieruchomości - wynajem - sprzedaż wynajętej nieruchomości - realizacja zysku na sprzedaży, o ile pozwalają na to warunki rynkowe). Jednocześnie przychód ze sprzedaży tego typu nieruchomości, gdy jest już ona wybudowana a powierzchnie w niej są wynajęte, zwykle pozwala na realizację zysku. Oczywiście stopa zysku na tego typu inwestycji jest zależna od wielu czynników, w szczególności, od warunków rynkowych i w konsekwencji nie zawsze możliwe jest osiągnięcie zysku. Zbywca posiada odpowiedni know-how związany z realizacją tego typu inwestycji.

Przy czym dokumenty rejestracyjne Zbywcy wskazują, że przedmiotem jego działalności jest m.in.:

  • Zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,
  • Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,
  • Wynajem nieruchomości na własny rachunek,
  • Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami,
  • Zarządzanie nieruchomościami na zlecenie.

Decyzja o zaangażowaniu w realizację nowej inwestycji nie została jeszcze podjęta, a Zbywca nie poniósł jeszcze żadnych kosztów z tym związanych.Przedmiotem planowanej Transakcji sprzedaży na rzecz Nabywcy będzie Nieruchomość.

W związku z nabyciem Nieruchomości, Nabywca nabędzie od Zbywcy prawa z umów najmu oraz przejmie obowiązki z tych umów. Nabycie praw z umów najmu nastąpi po zawarciu umowy cesji zwrotnej pomiędzy Zbywcą a Bankiem, obecnym kredytodawcą Zbywcy, a przejęcie obowiązków z umów najmu nastąpi w umowie sprzedaży Nieruchomości. Intencją Zbywcy i Nabywcy jest, aby Zbywca dokonał rozliczenia z najemcami za okres przed Transakcją, a Nabywca dokonywał tych rozliczeń za okres po Transakcji. W przypadku, jeśli Transakcja zostanie dokonana w trakcie okresu rozliczeniowego najmów Zbywca i Nabywca dokonają stosownych rozliczeń wzajemnych, związanych z najmem za ten okres rozliczeniowy.

Ponadto, wraz z Nieruchomością Nabywca nabędzie następujące prawa oraz przejmie środki pieniężne, które ze względu na swój charakter są z nią nierozerwalnie związane:

  • zabezpieczenia ustanowione przez poszczególnych najemców, w tym niemal wszystkie prawa z gwarancji bankowych i wszystkie kaucje pieniężne najemców,
  • majątkowe prawa autorskie prawa pokrewne do projektów architektonicznych i prac wykonanych przez podmioty trzecie w związku z budową Nieruchomości,
  • gwarancje budowlane wynikające z umowy o wykonawstwo.

Z drugiej strony, planowanej Transakcji nie będzie towarzyszyło przeniesienie wszystkich należności i zobowiązań Zbywcy, w szczególności długoterminowych zobowiązań Zbywcy. Ponadto, w wyniku Transakcji Nabywca nie nabędzie całego szeregu praw, obowiązków, umów i innych składników majątkowych, które są związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę oraz funkcjonowaniem Nieruchomości. Lista ta obejmuje:

  • prawa i obowiązki wynikające z poniższych umów związanych z:
    1. dostawą mediów do Nieruchomości, w szczególności:
      1. energia elektryczna,
      2. gaz,
      3. odbiór ścieków,
    2. serwisem:
      1. bram i doków,
      2. tryskaczy, hydrantów, zbiorników przeciwpożarowych i pompowni,
      3. instalacji gazowej, elektrycznej, gaśnic, SAP, instalacji sanitarno-deszczowej, general mainatance,
      4. świetlików i klap dymowych,
    3. przeglądem konserwacyjno-prewencyjnym (UPS),
    4. przeglądem i pomocą techniczną dotyczącą agregatu prądotwórczego,
    5. utrzymaniem czystości na terenach zewnętrznych,
    6. odśnieżaniem dachu,
    7. podłączeniem i monitorowaniem systemu sygnalizacji pożaru.

      Zbywca rozwiąże powyższe umowy w związku ze sprzedażą Nieruchomości, dokonując rozliczenia należności i zobowiązań z nich wynikających. Powyższe umowy są zawarte z kilkunastoma różnymi podmiotami i zostaną rozwiązane przez Zbywcę w związku ze sprzedażą Nieruchomości.

    8. zarządzaniem Nieruchomością,
    9. ubezpieczeniem Nieruchomości - Nieruchomość objęta jest ubezpieczeniem w ramach umowy ubezpieczenia łączącej grupę, w skład której wchodzi Zbywca z firmą ubezpieczeniową; po Transakcji Nieruchomość przestanie podlegać obecnemu ubezpieczeniu.
  • umowy rachunków bankowych Zbywcy (w tym rachunków bankowych, za pośrednictwem których Zbywca dokonuje rozliczeń z najemcami),
  • zobowiązania Zbywcy związane z finansowaniem nabycia gruntu i budowy Nieruchomości (w szczególności zobowiązania z umów kredytów bankowych),
  • środki pieniężne Zbywcy zgromadzone na rachunkach bankowych i w kasie,
  • tajemnice przedsiębiorstwa Zbywcy oraz know-how, związany z wyszukiwaniem i utrzymaniem portfolio najemców o zróżnicowanym profilu działalności,
  • księgi rachunkowe Zbywcy i inne dokumenty (np. handlowe, korporacyjne) związane z prowadzeniem przez Zbywcę działalności gospodarczej,
  • nazwę przedsiębiorstwa Zbywcy,
  • prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu lokalu, gdzie zarejestrowana jest siedziba Zbywcy,
  • prawa i obowiązki wynikające z umów związanych z prowadzeniem bieżącej działalności przez Zbywcę, w szczególności:
    1. umowy o prowadzenie rozliczeń księgowo-podatkowych,
    2. umowy o doradztwo podatkowe.
  • składniki majątku przedsiębiorstwa Zbywcy, w szczególności:
    1. komputer,
    2. licencje do programów komputerowych,
    3. umowa prenumeraty codziennej prasy ekonomicznej.

Zbywca nie zatrudnia żadnych pracowników, ponieważ czynności związane z zarządzaniem, administracją i bieżącą obsługą Nieruchomości, jak również bieżąca księgowość, doradztwo prawne i podatkowe są wykonywane na rzecz Zbywcy na podstawie umów zawartych z podmiotami trzecimi. Natomiast działalność Zbywcy w zakresie rozwoju biznesu i opracowywania strategii działalności Zbywcy jest prowadzona przez członków zarządu Zbywcy.

Nieruchomość będąca przedmiotem Transakcji nie stanowi finansowo i organizacyjnie wydzielonej części przedsiębiorstwa Zbywcy, jak również nie jest finansowo wydzielona dla celów rachunkowości zarządczej.

Przed sprzedażą Nieruchomości, strony złożą do właściwego organu podatkowego oświadczenie o wyborze opodatkowania Transakcji VAT, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.Po nabyciu Nieruchomości od Zbywcy, Nabywca zamierza prowadzić działalność gospodarczą obejmującą wynajem powierzchni w budynkach magazynowych Nieruchomości, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Nabywca planuje wykonywać powyższą działalność przy wykorzystaniu własnych zasobów (względnie, przy pomocy profesjonalnych usługodawców) oraz w oparciu o własny know-how wypracowany w tym zakresie.

W celu wykorzystania Nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wynajmie powierzchni magazynowej (na rzecz dotychczasowych najemców Zbywcy) Nabywca:

  • zapewni zarządzanie Nieruchomością. W początkowym okresie po nabyciu Nieruchomości Nabywca planuje podpisać umowę o zarządzanie Nieruchomością ze Zbywcą, następnie Nabywca planuje ogłosić przetarg na świadczenie usług zarządzania Nieruchomością,
  • podpisze umowę o ochronę Nieruchomości z firmą świadczącą tego typu usługi,
  • podpisze z dostawcami mediów umowy o dostawę mediów do Nieruchomości (w szczególności woda, energia elektryczna),
  • obejmie w ramach posiadanej globalnej majątkowej polisy ubezpieczeniowej nabywaną Nieruchomość.

Nabywca, podpisze umowy z większością dostawców usług, którzy dostarczają obecnie usługi dotyczące Nieruchomości na rzecz Zbywcy. Nabywca nie będzie wstępował w prawa i obowiązki Zbywcy wynikające z umów, przez niego zawartych.Zarówno Nabywca jak i Zbywca są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi.

W stosunku do konsekwencji planowanej Transakcji w zakresie podatku VAT z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego do działającego z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wystąpili zarówno Zbywca jak i Nabywca. Ponadto wniosek o interpretację prawa podatkowego złożony przez Nabywcę obejmuje pytanie w zakresie zasad opodatkowania Transakcji PCC.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu:

  • do części Nieruchomości, w stosunku do której nie upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu) oraz
  • do części Nieruchomości, w stosunku do której upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu), w przypadku rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT przez Zbywcę i Nabywcę na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT,
    - sprzedaż Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i w konsekwencji Zbywca będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT z tytułu tej transakcji w wysokości 23% podstawy opodatkowania...

Stanowisko Wnioskodawcy

W odniesieniu:

  • do części Nieruchomości, w stosunku do której nie upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu) oraz
  • do części Nieruchomości, w stosunku do której upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu), w przypadku rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT przez Zbywcę i Nabywcę na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VATsprzedaż Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i w konsekwencji Zbywca będzie zobowiązany do odprowadzania podatku VAT z tytułu tej transakcji w wysokości 23% podstawy opodatkowania.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Brak przesłanek wyłączenia sprzedaży Nieruchomości z opodatkowania VAT

W celu rozstrzygnięcia, czy Transakcja zbycia Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu VAT, konieczne jest ustalenie, czy wspomniana Transakcja mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT oraz czy żadne z wyłączeń z opodatkowania VAT, wskazanych w art. 6 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, jak również wszelkie postacie energii.

W świetle powyższej definicji towarów, jak również z uwagi na fakt, iż planowana Transakcja będzie przeprowadzana za wynagrodzeniem należy uznać, że Transakcja mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatna dostawa towarów.

Ponadto - zdaniem Wnioskodawcy - Transakcja sprzedaży Nieruchomości nie będzie wyłączona z zakresu opodatkowania VAT. W szczególności Transakcja nie może być uznana za sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Poniżej przedstawiona jest argumentacja potwierdzająca powyższe stanowisko.

1.1. Brak przesłanek uzasadniających uznanie Transakcji za zbycie „przedsiębiorstwa” i wyłączenia na tej podstawie Transakcji spod zakresu VAT

1.1.1. Odwołanie na potrzeby definiowania przedsiębiorstwa dla celów VAT do definicji przedsiębiorstwa na gruncie prawa cywilnego

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwa” dla celów tej ustawy. Ze względu na powyższe oraz uwzględniając definicję zawartą w innych ustawach, w doktrynie i judykaturze prawa podatkowego jest powszechnie akceptowane, iż - dla celów podatku VAT - pojęcie przedsiębiorstwa powinno być rozumiane zgodnie z jego definicją zawartą w art. 551 Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964r. (Dz. U. z 1964r. Nr 16 poz. 93, ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”). W myśl regulacji zawartej w tym przepisie, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

  • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
  • własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
  • prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
  • wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
  • koncesje, licencje i zezwolenia,
  • patenty i inne prawa własności przemysłowej,
  • majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
  • tajemnice przedsiębiorstwa,
  • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności albo z przepisów szczególnych. W konsekwencji, sprzedaż przedsiębiorstwa (wyłączona z VAT) ma miejsce jedynie wtedy, gdy wszystkie wymienione w art. 552 Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym) zostaną przekazane nabywcy. W przeciwnym wypadku, jeżeli jakiekolwiek istotne składniki tworzące przedsiębiorstwo nie zostaną zbyte, sprzedaży takiej nie należy postrzegać jako zbycia przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy nie można uznać, że przedmiotem Transakcji jest przedsiębiorstwo. W ocenie Wnioskodawcy, Nieruchomość razem z umowami najmu niezależnie czy przejmowanymi przez Nabywcę na podstawie cesji czy z mocy prawa (na podstawie art. 678 Kodeksu cywilnego oraz tylko niektórymi składnikami majątku immanentnie związanymi z Nieruchomością Zbywcy, nie stanowi bowiem przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy przedmiotem Transakcji nie jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego.

Przedmiot Transakcji nie wyczerpuje przytoczonej powyżej definicji przedsiębiorstwa na gruncie prawa cywilnego, która jest również przyjmowana na gruncie Ustawy o VAT.

W szczególności, Transakcji nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Zbywcy, które zostały wymienione w opisie zdarzenia przyszłego niniejszego wniosku.

Z perspektywy przedsiębiorstwa Zbywcy przedmiotem zbycia będą tylko niektóre składniki należące do majątku tego przedsiębiorstwa, tj. Nieruchomość oraz prawa nierozerwalnie z nią związane.

Warto również zwrócić uwagę, że z perspektywy prawa cywilnego przedmiot Transakcji nie będzie stanowił przedsiębiorstwa Zbywcy choćby dlatego, że w planowanej umowie sprzedaży nie będą wymieniane elementy, które mają być wyłączone spod zakresu Transakcji - będą wymienione jedynie elementy, które mają być objęte zakresem Transakcji. Jest to uwaga istotna z perspektywy regulacji art. 552 Kodeksu cywilnego.

1.1.2. Odwołanie do stanowiska organów podatkowych i sądów administracyjnych

Stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zbywane w ramach Transakcji składniki majątkowe nie będą stanowić przedsiębiorstwa jest poparte interpretacją przepisów prawa, dokonaną przez Ministra Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (która - co należy zaznaczyć - była niejednokrotnie przytaczana przez organy podatkowe).

Z interpretacji Ministra Finansów można wywnioskować, iż za sprzedaż przedsiębiorstwa nie można uznać sprzedaży samego budynku, nawet wówczas, gdy jest on przeznaczony pod wynajem.

Przedsiębiorstwem, bowiem, może być budynek wraz ze wszystkimi wierzytelnościami i zobowiązaniami, zawartymi umowami najmu, zarządzania, dostawy mediów i innymi umowami związanymi z tym budynkiem i działalnością polegającą na wynajmie.Tymczasem - jak zaznaczono w opisie zdarzenia przyszłego - w analizowanym przypadku przedmiotowej Transakcji nie będzie towarzyszył transfer wierzytelności ani zobowiązań Zbywcy.

Prawidłowość stanowiska, iż brak któregokolwiek ze składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa powoduje uznanie, iż transakcja nie może zostać potraktowana jako niepodlegąjące opodatkowaniu na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT zbycie przedsiębiorstwa potwierdzona została również w szeregu interpretacji indywidualnych wydanych przez polskie organy podatkowe. Jako przykład można przytoczyć interpretację wydaną przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 20 lutego 2006r. (nr 1471/DC/436/3/06/HB), w której Naczelnik zajął stanowisko, iż „ze względu na objęcie (...) transakcją sprzedaży jedynie niektórych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Strony, przedstawiona czynność prawna nie stanowi zbycia przedsiębiorstwa. W konsekwencji nie podlega wyłączeniu z opodatkowania na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Podobne stanowisko przedstawił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 13 listopada 2008r. (nr IPPP1/443-l637/08-3/MPe) stwierdzając, iż „skoro Wnioskodawca nie zamierza przenieść wszystkich elementów, które zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego stanowią przedsiębiorstwo, gdyż przedmiotowa transakcja dotyczy wyłącznie określonej liczby składników majątkowych niezdolnych do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, powyższa czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Z kolei Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 15 grudnia 2006r. (nr 1472/SPC/436-39/06/PK) stwierdził, iż „jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego przedmiotowa transakcja nie obejmuje m.in. nazwy przedsiębiorstwa. Skoro więc w przepisie art. 55(1) Kodeksu cywilnego wskazano ten element jako niezbędny element przedsiębiorstwa to przedmiotowa transakcja nie jest sprzedażą przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego, a tym samym nie jest sprzedażą przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Podobnie zauważył Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w interpretacji z dnia 1 lipca 2005r. (nr PP/443-59-l-GK/05), w której wskazał, że w związku z tym, że spółka nie zbyła ksiąg handlowych i nazwy przedsiębiorstwa, nie zostaną spełnione przesłanki warunkujące uznanie, iż dochodzi do sprzedaży przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT. Stanowisko to Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego wyraził również w interpretacji z dnia 25 kwietnia 2007r. (nr PP/443-18-l-BS/07),

W tym samym tonie wypowiedział się również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 21 listopada 2011r. (nr ILPP1/443-1108/11-5/AW) stwierdzając, że „przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Ponadto, nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności”.

Kolejnego argumentu przemawiającego za tym, iż przedmiotem analizowanej Transakcji nie jest przedsiębiorstwo Zbywcy, dostarczają orzeczenia sądów (Wyrok NSA z dnia 610.1995r., sygn.: SA/Gd 1959/94), w których wyrażono tezę, iż zbycie przez podatnika tylko części jego aktywów z definicji nie może być zakwalifikowane jako zbycie przedsiębiorstwa, choćby nawet przedmiotem zbycia była zdecydowana większość składników majątkowych funkcjonującego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi bowiem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Tymczasem Transakcji sprzedaży Nieruchomości na rzecz Nabywcy nie będzie towarzyszył transfer wszystkich aktywów Zbywcy.

Mianowicie, w ramach przedmiotowej Transakcji Nabywca nabędzie jedynie środki trwałe w postaci Nieruchomości wraz z zabezpieczeniami ustanowionymi przez najemców oraz majątkowymi prawami autorskimi i prawami pokrewnymi do projektów architektonicznych i prac związanych z budową Nieruchomości, jak również gwarancjami budowlanymi. W konsekwencji, po dacie przedmiotowej Transakcji oprócz wspomnianych powyżej zobowiązań - w rękach Zbywcy pozostaną pewne aktywa należące obecnie do jego przedsiębiorstwa, tj. środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych i w kasie, tajemnice przedsiębiorstwa Zbywcy oraz jego własny know-how. Ponadto, Zbywca nadal będzie posługiwał się aktualną nazwą przedsiębiorstwa oraz dzierżył prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu lokalu, w którym zarejestrowana jest jego siedziba. Szczegółowa lista składników przedsiębiorstwa Zbywcy, które będą przedmiotem Transakcji oraz tych, które nie będą objęte Transakcją jest przedstawiona w Opisie Zdarzenia Przyszłego niniejszego wniosku.

Istotne znaczenie ma również fakt, iż w związku z Transakcją nie dojdzie do przejęcia przez Nabywcę ksiąg rachunkowych Zbywcy oraz innych dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, jak również praw i obowiązków wynikających z obecnie obowiązujących umów związanych z zarządzaniem, administracją i bieżącą obsługą Nieruchomości (w tym, umowy o zarządzanie, umów z dostawcami mediów, itd.). W konsekwencji - po nabyciu od Zbywcy Nieruchomości - Nabywca zamierza prowadzić działalność gospodarczą obejmującą wynajem powierzchni w budynkach magazynowych Nieruchomości, przy wykorzystaniu własnych zasobów oraz, zasadniczo, na podstawie umów zawartych przez siebie z podmiotami trzecimi. Zdaniem Wnioskodawcy, fakt ten dodatkowo potwierdza tezę, zgodnie z którą w wyniku planowanej Transakcji nie dojdzie do przeniesienia całości przedsiębiorstwa Zbywcy, a jedynie poszczególnych (choć znaczących) składników jego majątku.

1.1.3. Przesłanka związku organizacyjnego składników przedsiębiorstwa oraz możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przedmiot Transakcji.

Na uwagę zasługuje również podniesiona w ustawowej definicji przedsiębiorstwa (na gruncie prawa cywilnego) oraz akcentowana na gruncie wykładni pojęcia „przedsiębiorstwa” użytego w art. 6 Ustawy o VAT dla celów podatku VAT i niejednokrotnie podkreślana w orzecznictwie sądów (wyrok NSA z dnia 22.01.1997r., sygn.: SA/Sz 2724/95 oraz wyrok NSA z dnia 24.11.1999r. sygn.: I SA/Kr 1189/99) kwestia, iż przedsiębiorstwo nie jest tylko sumą jego składników, lecz ich zorganizowanym zespołem. Z uwagi na fakt, iż Nabywca nabędzie jedynie wybrane składniki majątkowe Zbywcy, nie można - zdaniem Wnioskodawcy - uznać, iż (i) jest to zespół elementów, oraz że (ii) elementy te łączy więź o charakterze organizacyjnym.

Przedmiot Transakcji nie będzie wykazywał cech zorganizowania wystarczającego, aby w oparciu jedynie o przedmiot Transakcji mogła być prowadzona działalność gospodarcza. W oparciu o samą Nieruchomość oraz wskazane w zdarzeniu przyszłym składniki majątkowe, bez pozostałych składników majątku Zbywcy nie może być prowadzona działalność gospodarcza i to zarówno przez Zbywcę jak i Nabywcę.

Powyższe wiąże się z faktem, iż przedmiotem Transakcji nie będą w szczególności składniki konieczne do samodzielnego funkcjonowania przedsiębiorstwa takie jak:

  • nazwa
  • siedziba
  • księgi
  • środki pieniężne
  • zasoby własne lub umowy z podmiotami trzecimi umożliwiające prowadzenie rozliczeń księgowo-podatkowych.

Ponadto przedmiot Transakcji jest niewystarczający, do tego aby był uznany za samodzielne przedsiębiorstwo. W szczególności, do prowadzenia samodzielnej działalności w zakresie wynajmu oprócz posiadania Nieruchomości oraz umów najmu konieczne jest posiadanie:

  • rachunku bankowego za pomocą którego będą prowadzone rozliczenia
  • zasobów własnych lub umów z podmiotami trzecimi umożliwiających zaopatrzenie Nieruchomości w media (między innymi wodę i energię elektryczną)
  • zasobów własnych lub umów z podmiotami trzecimi umożliwiających zapewnienie zarządzania Nieruchomością
  • zasobów własnych lub umów z podmiotami trzecimi umożliwiających zapewnienie ubezpieczenia Nieruchomości
  • wiedzy (know-how) z zakresu prowadzenia działalności w branży wynajmu nieruchomości komercyjnych.

Jak wskazano powyżej powyższe elementy obiektywnie niezbędne do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej w zakresie wynajmu Nieruchomości komercyjnych nie będą przedmiotem Transakcji.

Ponieważ Nieruchomość nie może poprawnie funkcjonować (nie można prowadzić za pomocą Nieruchomości działalności gospodarczej polegającej na wynajmie powierzchni) nie można jej uznać za samodzielne przedsiębiorstwo ani nie można jej przypisać waloru zorganizowania niezbędnego dla przedsiębiorstwa.

Tymczasem właśnie kryterium samodzielności funkcjonalnej uznawane jest w orzecznictwie i literaturze za decydujące dla uznania aktywów za przedsiębiorstwo.

Wskazać można w tym miejscu w szczególności na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2000r. sygn. akt I CKN 850/98, w którym stwierdzono, że „Ocena czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.”

Jeszcze bardziej rygorystyczne stanowisko wyrażone zostało w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 listopada 2008r. nr IPPP2/443-1352/08-3/BM, w której stwierdzono, że „ art. 6 pkt 1 ustawy wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie wszystkich składników niemajątkowych i majątkowych powiązanych ze sobą funkcjonalnie i przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia wyłącznie składników majątkowych, które potencjalnie mogłyby stanowić przedsiębiorstwo”.

Analogicznie wypowiedział się także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 12 lutego 2010r. (nr IPPP3/443- 1167/09-3/MM), wskazał, że: „ art. 6 pkt 1 ustawy o VAT (...) ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (...). Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej”.

Mimo znacznej wartości zbywanych składników majątku, zdaniem Wnioskodawcy, nie ma również uzasadnienia twierdzenie, iż transfer poszczególnych elementów przedsiębiorstwa mógłby stanowić podstawę do tego, aby uznać, iż faktycznie nastąpiła sprzedaż całego przedsiębiorstwa ze względu na znaczną wartość tych elementów w porównaniu z wartością całego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo musi bowiem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Takie stanowisko zajmuje również NSA w wyroku z dnia 6 października 1995r., sygn. SA/Gd 1959/94. Potwierdza to również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 stycznia 1997r., sygn. III CKN 28/96. W opisanym zaś w niniejszym wniosku przypadku Nieruchomość takiej całości pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym nie stanowi. Specyfika przedmiotów obrotu na rynku nieruchomości (budynki) sprawia, iż mają one znaczną wartość w stosunku do wartości przedsiębiorstw działających na tym rynku, co jednakże nie zmienia ich charakteru jako produktu.

Podsumowując, przedmiot analizowanej Transakcji nie będzie mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo w rozumieniu Kodeksu cywilnego ani w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Zatem Transakcja zbycia (sprzedaży) Nieruchomości nie podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przedmiotem Transakcji będzie tylko i wyłącznie określona liczba składników majątkowych niezdolna do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Pozostałe elementy przedsiębiorstwa Zbywcy pozostaną jego własnością.

Pod względem przydatności do samodzielnego prowadzenia działalności przedmiot Transakcji podobny jest np. do samochodu, oddanego w najem. Nie budzi wątpliwości, że w przypadku sprzedaży takiego samochodu (nawet z jednoczesną umową najmu) kwestia „zbycia przedsiębiorstwa” nie byłaby rozpatrywana. Podstawowa różnica przedmiotowa między zbyciem Nieruchomości a zbyciem przytoczonego przykładowego samochodu sprowadza się do różnicy w wartości obu tych składników majątku. Jednak różnica w wartości nie może być traktowana jako kryterium kwalifikujące określony przedmiot jako przedsiębiorstwo lub zwykły towar.

1.1.4. Działalność Zbywcy po Transakcji

W tym miejscu należy odnotować szeroki zakres działalności gospodarczej Zbywcy, na co wskazują dane zawarte w jego dokumentach rejestracyjnych. Zbywca posiadając know-how w zakresie działalności na rynku nieruchomości komercyjnych po sprzedaży Nieruchomości będzie przez pewien okres osiągał przychody z zarządzania Nieruchomością. Ponadto Zbywca rozważa wybudowanie kolejnej nieruchomości komercyjnej w celu jej wynajmu, choć decyzja w tym zakresie nie została jeszcze podjęła, a Zbywca nie poniósł jeszcze żadnych kosztów z tym związanych. W zależności od warunków rynkowych oraz możliwości zorganizowania finansowania dla takiej inwestycji, jeśli zrealizowanie inwestycji będzie możliwe i opłacalne, Zbywca może osiągać przychody z wynajmu takiej nowo - wybudowanej nieruchomości lub sprzedać ją realizując zysk ze sprzedaży.

1.2. Transakcja zbycia „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”

Zdaniem Wnioskodawcy składniki majątku będące przedmiotem analizowanej Transakcji nie mogą być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W myśl regulacji art. 2 pkt 27e) ustawy o VAT - przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumieć należy organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą organów podatkowych (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 stycznia 2012r. nr IBPP3/443-l122/11/AM, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 6 marca 2012r. nr IPTPP2/443-850/11-2/PR, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 grudnia 2011r. nr ILPP2/443-1309/11-2/Akr, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 listopada 2011r. nr IPPP1/443-1372/11-2/AW) z powyższej definicji wynika, iż aby zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych, w tym również zobowiązania) mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki;

  1. istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych
  4. zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Aby zatem określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Powyższe oznacza, że zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa nie jest suma poszczególnych aktywów i pasywów, przy pomocy których w przyszłości, będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz pewnym zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywały w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa.

Zdaniem organów podatkowych, o wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze. Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W świetle powołanych interpretacji indywidualnych Ministra Finansów, wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwała na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nią zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy zbywane składniki majątku (w tym Nieruchomość) nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa, gdyż przedmiot Transakcji nie spełnia ustawowych przesłanek zawartych w definicji tego pojęcia, tj. nie stanowi masy majątkowej wydzielonej finansowo, organizacyjnie i funkcjonalnie, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako oddzielne przedsiębiorstwo.

W opisanym zdarzeniu przyszłym zbywana w ramach Transakcji Nieruchomość nie została w żaden sposób wydzielona w strukturze organizacyjnej Zbywcy. Nie stanowi ona odrębnego działu, wydziału czy też oddziału, lecz zespół składników majątkowych przedsiębiorstwa. Tym samym w ocenie Wnioskodawcy nie można mówić o jakimkolwiek wyodrębnieniu organizacyjnym zespołu składników majątkowych zbywanych w ramach Transakcji.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym brak jest u Zbywcy odpowiedniego przyporządkowania i ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych do składników majątku zbywanych w ramach Transakcji. W związku z tym nie jest możliwe oddzielenie finansów Zbywcy od finansów zbywanej w opisanym zdarzeniu przyszłym Nieruchomości. Tym samym, nie jest możliwe przypisanie kosztów oraz należności i zobowiązań do ww. masy majątkowej. Ponadto, ze zbywanej masy majątkowej wyłączone są zobowiązania i należności Zbywcy.

W opisanym zdarzeniu przyszłym zbywana w ramach Transakcji Nieruchomość nie jest w stanie bez istotnych zmian i uzupełnień, samodzielnie funkcjonować na rynku. Tym samym nabywane składniki majątkowe nie umożliwią Nabywcy podjęcia działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, pozwala zatem twierdzić, że w opisanym zdarzeniu przyszłym składniki majątkowe zbywane w ramach Transakcji nie są wyodrębnione funkcjonalnie, przez co nie umożliwiają prowadzenia działalności gospodarczej jako samodzielny podmiot.

Podsumowując, w opisanym zdarzeniu przyszłym nastąpi jedynie przeniesienie własności wybranych składników majątkowych. Ich charakter nie umożliwia samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Nie posiadają one samodzielnego charakteru oraz nie są pewną wydzieloną organizacyjnie masą umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej. W konsekwencji należy uznać, iż składniki, których własność jest przenoszona w ramach Transakcji nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Podkreślenia wymaga, że w skład zbywanej masy majątkowej nie wchodzą zobowiązania. Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wprost wskazuje na zobowiązania jako niezbędny element zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, składniki majątku zbywane przez Zbywcę nie mogą być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Na zobowiązania, jako niezbędny element zorganizowanej części przedsiębiorstwa wskazują również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 27 kwietnia 2011r. nr ILPP1/443-173/11-3/AK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazał: „Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż przeznaczony do sprzedaży przez Wnioskodawcę majątek nie spełnia definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa, wynikającej z art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ nie obejmuje całości zobowiązań. Tym samym nie spełnia wszystkich kryteriów wymienionych w tym przepisie.”

Podsumowując - zdaniem Wnioskodawcy - przedmiotowa Transakcja będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i nie będzie mieściła się w katalogu czynności nie podlegających przepisom ustawy o VAT, określonym w art. 6 ustawy o VAT.

2. Podleganie planowanej Transakcji zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT w odniesieniu do Nieruchomości oraz uprawnienie stron Transakcji do rezygnacji z powyższego zwolnienia

Jak już wskazano powyżej, zdaniem Wnioskodawcy przedmiotowa Transakcja będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i nie będzie mieściła się w katalogu czynności nie podlegających przepisom ustawy o VAT, określonym w art. 6 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe w kontekście pytania postawionego przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku, należy przeanalizować, czy planowana Transakcja nie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT dostawa budynków, budowli lub ich części jest zwolniona z podatku VAT, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jednocześnie, w świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowana transakcja nabycia Nieruchomości w odniesieniu do:

  • części Nieruchomości, w stosunku do której nie upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu) podlega opodatkowaniu VAT i nie jest objęta zwolnieniem z tego opodatkowania, fakt opodatkowania Transakcji w tej części wynika bezpośrednio z art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT.

natomiast w odniesieniu do

  • części Nieruchomości, w stosunku do której upłynęło 2 lata od pierwszego zasiedlenia (to jest od chwili wydania pierwszemu najemcy na podstawie umowy najmu) objęta jest zwolnieniem z VAT. Jednakże w odniesieniu do tej części Nieruchomości Zbywcy i Nabywcy przysługuje prawo rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz art. 43 ust. 10 i 11 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia z VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, i wybrać opodatkowanie VAT dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

  1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
  2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie VAT dostawy budynku, budowli lub ich części.

Jak wspomniano w opisie zdarzenia przyszłego, zarówno Nabywca, jak i Zbywca są zarejestrowani dla celów VAT jako podatnicy VAT czynni. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, będą oni uprawnieni, na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT do wyboru opodatkowania przedmiotowej Transakcji VAT. W tym celu Nabywca i Zbywca złożą, przed dniem dokonania dostawy Nieruchomości, naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla Nabywcy, zgodne oświadczenie o wyborze opodatkowania VAT przedmiotowej Transakcji.

Wnioskodawca zauważył, iż skoro Zbywca ponosił wydatki związane z Nieruchomością w celu wykorzystania jej do czynności opodatkowanych VAT to miał prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z wybudowaniem Nieruchomości. W analizowanej sytuacji, nie będzie więc miało zastosowania obligatoryjne zwolnienie z VAT, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

W tym miejscu należy zastrzec, że w ocenie Wnioskodawcy z perspektywy udzielenia odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku nie jest konieczne ustalenie kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia Nieruchomości w rozumieniu przepisów o VAT. Konstrukcja zadanego pytania i stanowisko Wnioskodawcy obejmuje bowiem obie sytuacje, to jest sytuacje, w których Transakcja dokonana byłaby w okresie przed i po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia (w odniesieniu do odpowiednich części Nieruchomości). Z tej perspektywy, wskazanie konkretnej daty Transakcji również nie jest konieczne. W realiach życia gospodarczego mało prawdopodobne jest również ustalenie precyzyjnej daty transakcji, której planowane zawarcie ma nastąpić w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Z ostrożności procesowej, Wnioskodawca wskazuje jednak, że w jego ocenie dla ustalenia daty pierwszego zasiedlenia miarodajny jest moment wydania Nieruchomości najemcom (na przykład w celu wykonania prac adaptacyjnych przed rozpoczęciem korzystania z najmu) a nie formalnego rozpoczęcia wynajmu.

3. Zagadnienia proceduralne związane z zakresem udzielanych interpretacji przepisów prawa podatkowego

3.1. Konieczność interpretacji „przepisów prawa podatkowego”

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 j.t., dalej: „Ordynacja podatkowa” lub „Op”) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Ustawodawca w przytoczonym przepisie określił m.in. zakres przedmiotowy postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji, który ogranicza się do przepisów prawa podatkowego. Zgodnie z definicją przepisów prawa podatkowego znajdującą się w art. 3 ust. 2 Ordynacji podatkowej są to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Zawarty w definicji zwrot „ustawy podatkowe” oznacza ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1) Op).

Podkreślenia wymaga, że polskie sądy administracyjne nie ograniczają rozumienia przepisów prawa podatkowego tylko i wyłącznie do ustaw podatkowych. Wskazują, że pod tym pojęciem należy rozumieć również (...) ogól przepisów regulujących zasady powstawania, ustalania oraz wygasania zobowiązań podatkowych oraz obowiązki podatników, płatników i inkasentów poszczególnych podatków (wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 grudnia 2011r., sygn. I SA/Kr 1691/11; podobnie wyroki WSA w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2009r., sygn. I SA/Bd 197/09, WSA w Gliwicach z dnia 10 lutego 2009r., sygn. I SA/GL 1044/08, NSA z dnia 14 listopada 2011r., sygn. II FSK 1019/09).

Przepisy ustawy o VAT bezdyskusyjnie są przepisami prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2) Op.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy należy odnotować, że jedną z kwestii kluczowych dla oceny prawnopodatkowej sytuacji Wnioskodawcy oraz odpowiedzi na zadane we wniosku pytania jest dokonanie wykładni art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w celu stwierdzenia, czy opisana we wniosku Transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT. Na marginesie należy zauważyć, że wykładnia art. 6 ustawy o VAT (to jest dokonanie interpretacji tego przepisu pozwalające na skonkludowanie czy ze względu na przedmiot Transakcji, podlega ona opodatkowaniu VAT czy też jest wyłączona spoza zakresu opodatkowania VAT) ma decydujące znaczenie dla oceny sytuacji prawnopodatkowej zarówno Nabywcy jak i Zbywcy. Z tego powodu zarówno Zbywca jak i Nabywca zdecydowali się wystąpić o udzielenie interpretacji przepisów podatkowych.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ustawodawca zrezygnował z wprowadzenia ustawowej definicji „przedsiębiorstwa” (a wprowadzona do ustawy o VAT definicja „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” również odnosi się do pojęcia przedsiębiorstwa). Z wykładni pojęcia ‚„przedsiębiorstwo” wynikają określone konsekwencje podatkowe (w tym mające wpływ na prawidłowe wykonywanie obowiązków wskazanych w przepisach prawa podatkowego). W konsekwencji wykładnia terminu „przedsiębiorstwo” użytego w art. 6 ustawy o VAT leży w zakresie przedmiotowym interpretacji indywidualnych prawa podatkowego.

Wnioskodawca wskazał, że w wyroku NSA z dnia 6 stycznia 2010r. (I FSK 1216/09) Sąd ten uznał, że jeżeli u podstaw stanowiska Wnioskodawcy legła kwestia wymagająca zajęcia stanowiska organu na płaszczyźnie prawno-podatkowej, (w niniejszej sprawie na podstawie art. 6 pkt 1 u.p.t.u.), Minister Finansów był zobowiązany do zajęcia stanowiska i podania argumentacji czy sprzedaż oddziału stanowiła jego zdaniem sprzedaż przedsiębiorstwa w rozumieniu prawa cywilnego, czy też nie. W tym kontekście stwierdzić należy, że Naczelny Sąd Administracyjny w pełni podziela argumentację wyrażoną w orzeczeniach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 listopada 2007r., sygn. akt III SA/Wa 1737/07 i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2009r., sygn. akt I SA/Bd 197/09, zgodnie z którym nie można obowiązku udzielania przez organ podatkowy pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego zawężać wyłącznie do ustaw zawierających w tytule pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano elementy, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość.

Podobnie WSA w Kielcach w wyroku z dnia 29 stycznia 2009r. (I SA/Ke 465/08; prawomocny) nie zgodził się z oceną organu, iż analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa i w konsekwencji Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska, czy przedmiotowa transakcja stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Zdaniem WSA w kontekście stosowania art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług art. 551 k.c. stał się przepisem prawa podatkowego, mimo zamieszczenia go w ustawie wykraczającej poza ramy spraw wymienionych w art. 3 pkt 1 O.p. Skoro zatem przepis art. 551 k.c. jest przepisem prawa podatkowego, to niezasadnym było odmówienie wszczęcia postępowania w przedmiotowej sprawie na podstawie art. 165a § 1 O.p.

W ocenie WSA w Krakowie dokonanej w wyroku z 9 grudnia 2011r. (I SA/Kr 1691/11): „Treść art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej należy zatem rozumieć w ten sposób, że wnioskodawca ma uprawnienie do uzyskania od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie określonej regulacji podatkowej. Możliwość uzyskania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego odnosi się więc do stanów faktycznych przedstawionych przez wnioskodawcę, co do których wykładnia znajdujących w nich zastosowanie przepisów podatkowych może rzutować na prawidłowe rozliczenie wnioskodawcy w ramach danego podatku. W efekcie wnioskodawca ma uzyskać rzetelną informację, jak w określonym stanie faktycznym organ podatkowy interpretuje przepisy podatkowe znajdujące w nim zastosowanie, co może mieć wpływ na prawidłowość dokonania przez niego rozliczenia tegoż podatku (podobnie wyrok NSA z 9 października 2008r., sygn. akt I FSK 1239/07, niepubl.). Podobne stanowisko zostało przedstawione w wyroku WSA w Warszawie z dnia 30 listopada 2011r. (III SA/Wa 753/11).

W kontekście przytoczonego stanowiska sądów administracyjnych oraz mając na uwadze treść odpowiednich regulacji Ordynacji Podatkowej (w szczególności art. 14b i 14c) należy skonkludować, że:

  • wykładnia terminu „przedsiębiorstwo” oraz „zorganizowana część przedsiębiorstwa” użytych w art. 6 ustawy o VAT należy do zakresu interpretacji przepisów prawa podatkowego
  • wykładnia powyższych terminów na istotne znaczenie dla oceny sytuacji prawnopodatkowej Wnioskodawcy sprecyzowanej w pytaniu zadanym w niniejszym wniosku.

3.2. Wyczerpujący opis zdarzenia przyszłego vs. stanowisko Wnioskodawcy vs. ocena stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Z powyżej przywołanej regulacji wynika, że ustawodawca w sposób wyraźny rozróżnił:

  • przedstawienie zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego od
  • własnego stanowiska w sprawie ich oceny prawnej.

Opis stanu faktycznego winien zawierać przedstawienie okoliczności faktycznych, faktów istotnych dla oceny prawnej określonego zjawiska. Ta część wniosku o interpretację nie zawiera wypowiedzi odnośnie wykładni prawa i oceny prawnej określonych zdarzeń. Stanowi ona jedynie punkt wyjścia dla organu do udzielenia interpretacji. Przedstawiony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) nie podlega przy tym ocenie z punktu widzenia jego prawidłowości, lecz konfrontacji, w oparciu o zawarty we wniosku opis, z mającymi zastosowanie w sprawie przepisami prawa.

Własne stanowisko wnioskodawcy dotyczy natomiast wypowiedzi wnioskodawcy odnośnie wykładni prawa i oceny prawnej określonych zdarzeń. Prawidłowość tego stanowiska (czyli prawidłowość wypowiedzi wnioskodawcy odnośnie prawa) jest przedmiotem oceny organu. Ocena ta stanowi istotę udzielonej interpretacji

W tym kontekście należy stwierdzić, że wypowiedzi odnośnie wykładni terminów „przedsiębiorstwo” oraz „zorganizowana część przedsiębiorstwa” użytych w art. 6 ustawy o VAT należą do zakresu interpretacji przepisów prawa podatkowego. W związku z tym, odzwierciedlając konstrukcję wniosku o wydanie interpretacji podatkowej wypowiedzi te winny być w części wniosku dotyczącej własnego stanowiska wnioskodawcy. Prawidłowość własnego stanowiska wnioskodawcy podlega natomiast ocenie organu podatkowego.

Niniejszy wniosek zawiera własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, którego opis (w części Wniosku dotyczącej opisu zdarzenia przyszłego), w ocenie Wnioskodawcy, przedstawiony został w sposób wyczerpujący. Jednakże w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, co do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, możliwe jest skorzystanie z instytucji przewidzianej w art. 169 § 1 Op, czyli wezwanie Wnioskodawcy do uzupełnienia jednoznacznie wskazanych przez Organ braków w zakresie istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych.

Takie stanowisko jest również prezentowane przez sądy administracyjne. Przykładowo WSA w Krakowie w wyroku z dnia 18 stycznia 2012r. (1 SA/Kr 1642/11; prawomocny) stwierdził, że jeżeli organ właściwy do wydania interpretacji uznaje stan faktyczny za niewystarczający do zajęcia jednoznacznego stanowiska, zawsze może skorzystać z możliwości wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia stanu faktycznego, przewidzianej w przepisie art. 169 § 1-2 Ordynacji podatkowej, który znajduje zastosowanie w postępowaniu w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnej poprzez art. 14h Ordynacji podatkowej. Do analogicznych wniosków doszedł również WSA w Warszawie, który w wyroku z dnia 16 października 2008r. (III SA/Wa 1191/08; prawomocny) podkreślił, że w przypadku wątpliwości odnośnie opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, (...) organ winien dążyć na poziomie faktów do ustalenia tej kwestii, korzystając z trybu wskazanego w art. 169 § 1 w zw. z art. 14 h Ordynacji podatkowej. Co istotne, organ powinien korzystać z instytucji przewidzianej w art. 169 § 1 Ordynacji Podatkowej jedynie w odniesieniu do uzyskania informacji relewantnych z perspektywy oceny stanowiska wnioskodawcy.

W przypadku wystosowania wezwania, o którym mowa powyżej, powinno ono wskazywać, które elementy:

  • opisu zdarzenia przyszłego
  • opisu stanowiska wnioskodawcy

- budzą wątpliwości lub w jakim zakresie przedstawiony przez wnioskodawcę opis uznany został za niewystarczający.

3.3. Interpretacja warunkowa

Zasada państwa prawa wymaga, aby przepisy nakładające na obywateli obowiązki podatkowe, były na tyle jasne i zrozumiałe, by ciężar podatkowy stał się możliwy do przewidzenia. Gdyby jednak okazało się, że przepisy budzą wątpliwości podatników, powinno istnieć rozwiązanie, które pozwoli na uzyskanie od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować prawa i obowiązki podatnika na gruncie określonej regulacji podatkowej. Taki cel przyświecał ustawodawcy, który wprowadzał regulacje dotyczące interpretacji przepisów prawa podatkowego do Ordynacji podatkowej (znajduje to potwierdzenie w uzasadnieniu projektu ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Sejm RP V kadencji Nr druku: 731).

Zgodnie z art. 14b § 1 Op minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. Najważniejszym elementem wydawanej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy dokonana przez organ wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny (art. 14c Op). Rzetelne dokonanie oceny stanowiska podatnika, które zostało przedstawione we wniosku i które może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie danej regulacji podatkowej, jest z jednej strony obowiązkiem organu wydającego interpretację, a z drugiej strony prawem podatnika.

Podobnie uznał NSA w wyroku z 9 października 2008r. (I FSK 1239/07): Podatnik ma uprawnienie do uzyskania od organu podatkowego interpretacji prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa i obowiązki na gruncie określonej regulacji podatkowej. Wynika z tego, że odnośnie do każdego podatku podatnik może żądać od organu wykładni co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów normujących ten podatek w jego indywidualnej sprawie, czyli wskazać zakres i sposób zastosowania przepisów regulujących określony podatek do przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego, który indywidualizuje zakres jego sprawy. W szczególności zatem żądanie na podstawie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej uzyskania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego odnosi się do stanów faktycznych przedstawionych przez podatnika, co do których wykładnia znajdujących w nich zastosowanie przepisów podatkowych może rzutować na prawidłowe rozliczenie podatnika w ramach tego podatku. W efekcie podatnik ma uzyskać rzetelną informację, jak - w dotyczącym go stanie faktycznym - organ podatkowy interpretuje przepisy podatkowe znajdujące w nim zastosowanie, co może mieć wpływ na prawidłowość dokonania przez niego rozliczenia tegoż podatku.

Zgodnie z orzecznictwem polskich sądów administracyjnych za rzetelną interpretację przepisów prawa podatkowego należy uznać taką interpretację, która nie budzi wątpliwości podatnika, która wyczerpująco i kompleksowo odnosi się do zawartego we wniosku stanowiska zainteresowanego.

Bezwzględnym wymogiem jest ponadto wydawanie jednoznacznych interpretacji (Przykładowo: wyrok NSA z 6 stycznia 2010r., sygn. I FSK 1216/09). Interpretacja warunkowa przerzucałaby ciężar oceny prawnej i wykładni przepisów na wnioskodawcę, co uznać należy za niezgodne z art. 14b § 1 Op. Ponadto w świetle art. 14k w zw. z art. 14b § 1 interpretacja warunkowa nie ma żadnego waloru ochronnego dla podatnika, co jest niezgodne m.in. z zasadą praworządności określoną w art. 120 Op.

Wydanie interpretacji warunkowej niweczyłoby cel przyświecający ustawodawcy, który wprowadzał przepisy o interpretacjach podatkowych do Ordynacji podatkowej. Podobne stanowisko wyraził WSA w Warszawie w wyroku z 31 października 2011r. (III SA/Wa 1329/11) oraz NSA w wyroku z 15 stycznia 2010r., sygn. I FSK 1796/08 (Stanowisko takie znajduje również odzwierciedlenie m.in. w wyroku WSA we Wrocławiu z 3 listopada 2011r. sygn. I SA/Wr 1023/11, w wyroku WSA w Warszawie z 31 października 2011r. sygn. III SA/Wa 1329/11).

Na jedyną możliwość zawarcia warunku w dokonywanej ocenie stanowiska wnioskodawcy wskazał WSA w Krakowie w wyroku z dnia 18 stycznia 2012r. (I SA/Kr 1642/11; prawomocny). Sąd ten zwrócił bowiem uwagę, że niedopuszczalnym jest warunkowe uznanie prawidłowości stanowiska wnioskodawcy, w sytuacji gdy organ stwierdza konieczność wypełnienia dodatkowych warunków o znaczeniu skutków podatkowych, a wnioskodawca nie zawiera ich we własnym stanowisku.

Niedopuszczalność warunkowej oceny prawnej należy odróżnić od zawarcia warunku w opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i w zadanym pytaniu. Taki opis, jak w niniejszym Wniosku obrazuje pewną sekwencję zdarzeń, które na koniec tworzą jedno zdarzenie przyszłe/jeden stan faktyczny.

Na gruncie niniejszego wniosku kluczowe jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy przedmiotem Transakcji są towary czy też może jest to zorganizowana masa majątkowa uznawana dla potrzeb VAT za „przedsiębiorstwo” lub jego „zorganizowaną część”. Odpowiedź na to pytanie (jest to pytanie z zakresu wykładni i stosowania prawa, a nie pytanie z zakresu wiedzy o faktach) jest punktem wyjścia do oceny sytuacji prawnopodatkowej Wnioskodawcy. O tym, że odpowiedź na tak postawione pytanie jest wypowiedzią co do prawa, a nie co do faktów świadczy chociażby to, że pojęcie „przedsiębiorstwo” i „zorganizowana część przedsiębiorstwa” mają swoiste znaczenie na gruncie VAT, są elementem systemu VAT. Nie są to natomiast elementy świata poza prawnego, występującego poza systemem prawa. Potoczne rozumienie powyższych zwrotów nie jest istotne z perspektywy oceny zaistniałego problemu prawnego. Tak samo rozumienie tych pojęć na gruncie na przykład prawa gospodarczego może być pomocnicze dla oceny stanowiska Wnioskodawcy, ale nie jest decydujące. Stąd też jak najbardziej uzasadnione jest, aby Organ dokonał oceny na gruncie stosownych regulacji podatkowych prawidłowości twierdzeń Wnioskodawcy przedstawionych w opisie jego stanowiska.

W opisie własnego stanowiska Wnioskodawca jednoznacznie stwierdził, że w jego ocenie przedmiot Transakcji nie spełnia kryteriów „przedsiębiorstwa” ani jego „zorganizowanej części” dla potrzeb VAT. Bez oceny prawidłowości tego stanowiska nie jest możliwe udzielenie odpowiedzi na pytanie postawione we Wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się:

  • za prawidłowe w zakresie uznania sprzedawanych składników majątku za czynność, do której nie ma zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy oraz
  • za nieprawidłowe w zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży Nieruchomości jako całości, bez wyodrębnienia poszczególnych budynków i budowli na niej posadowionych.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ponadto z art. 2 pkt 27e cyt. ustawy wynika, iż przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Podsumowując, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest nie tylko wyodrębniona organizacyjnie, ale również posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca zamierza zbyć Nieruchomość, w skład której wchodzić będzie prawo własności gruntu zabudowanego dwoma budynkami magazynowymi oraz portiernią, budowlami i urządzeniami. Budynki magazynowe wchodzące w skład Nieruchomości są obecnie w 100% wynajęte. Wynajem powierzchni w Nieruchomości stanowi obecnie jedyne źródło przychodów Zbywcy.

W związku z nabyciem Nieruchomości, Nabywca nabędzie od Zbywcy prawa z umów najmu oraz przejmie obowiązki z tych umów. Ponadto, wraz z Nieruchomością Nabywca nabędzie następujące prawa oraz przejmie środki pieniężne, które ze względu na swój charakter są z nią nierozerwalnie związane:

  • zabezpieczenia ustanowione przez poszczególnych najemców, w tym niemal wszystkie prawa z gwarancji bankowych i wszystkie kaucje pieniężne najemców,
  • majątkowe prawa autorskie i prawa pokrewne do projektów architektonicznych i prac wykonanych przez podmioty trzecie w związku z budową Nieruchomości,
  • gwarancje budowlane wynikające z umowy o wykonawstwo

Z drugiej strony, planowanej Transakcji nie będzie towarzyszyło przeniesienie wszystkich należności i zobowiązań Zbywcy, w szczególności długoterminowych zobowiązań Zbywcy. Ponadto, w wyniku Transakcji Nabywca nie nabędzie całego szeregu praw, obowiązków, umów i innych składników majątkowych, które są związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę oraz funkcjonowaniem Nieruchomości. Lista ta obejmuje:

  • prawa i obowiązki wynikające z poniższych umów związanych z:
    1. dostawą mediów do Nieruchomości, w szczególności:
      1. energia elektryczna
      2. gaz
      3. odbiór ścieków
    2. serwisem:
      1. bram i doków
      2. tryskaczy, hydrantów, zbiorników przeciwpożarowych i pompowni
      3. instalacji gazowej, elektrycznej, gaśnic, SAP, instalacji sanitarno-deszczowej, general mainatance,
      4. świetlików i klap dymowych
    3. przeglądem konserwacyjno-prewencyjnym (UPS),
    4. przeglądem i pomocą techniczną dotyczącą agregatu prądotwórczego,
    5. utrzymaniem czystości na terenach zewnętrznych,
    6. odśnieżaniem dachu,
    7. podłączeniem i monitorowaniem systemu sygnalizacji pożaru.

      Zbywca rozwiąże powyższe umowy w związku ze sprzedażą Nieruchomości, dokonując rozliczenia należności i zobowiązań z nich wynikających. Powyższe umowy są zawarte z kilkunastoma różnymi podmiotami i zostaną rozwiązane przez Zbywcę w związku ze sprzedażą Nieruchomości.

    8. zarządzaniem Nieruchomością,
    9. ubezpieczeniem Nieruchomości - Nieruchomość objęta jest ubezpieczeniem w ramach umowy ubezpieczenia łączącej grupę, w skład której wchodzi Zbywca z firmą ubezpieczeniową; po Transakcji Nieruchomość przestanie podlegać obecnemu ubezpieczeniu.
  • umowy rachunków bankowych Zbywcy (w tym rachunków bankowych, za pośrednictwem których Zbywca dokonuje rozliczeń z najemcami),
  • zobowiązania Zbywcy związane z finansowaniem nabycia gruntu i budowy Nieruchomości (w szczególności zobowiązania z umów kredytów bankowych),
  • środki pieniężne Zbywcy zgromadzone na rachunkach bankowych i w kasie,
  • tajemnice przedsiębiorstwa Zbywcy oraz know-how, związany z wyszukiwaniem i utrzymaniem portfolio najemców o zróżnicowanym profilu działalności,
  • księgi rachunkowe Zbywcy i inne dokumenty (np. handlowe, korporacyjne) związane z prowadzeniem przez Zbywcę działalności gospodarczej,
  • nazwę przedsiębiorstwa Zbywcy,
  • prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu lokalu, gdzie zarejestrowana jest siedziba Zbywcy,
  • prawa i obowiązki wynikające z umów związanych z prowadzeniem bieżącej działalności przez Zbywcę, w szczególności:
    1. umowy o prowadzenie rozliczeń księgowo-podatkowych,
    2. umowy o doradztwo podatkowe.
  • składniki majątku przedsiębiorstwa Zbywcy, w szczególności:
    1. komputer,
    2. licencje do programów komputerowych,
    3. umowa prenumeraty codziennej prasy ekonomicznej.

Zbywca nie zatrudnia żadnych pracowników, ponieważ czynności związane z zarządzaniem, administracją i bieżącą obsługą Nieruchomości, jak również bieżąca księgowość, doradztwo prawne i podatkowe są wykonywane na rzecz Zbywcy na podstawie umów zawartych z podmiotami trzecimi. Natomiast działalność Zbywcy w zakresie rozwoju biznesu i opracowywania strategii działalności Zbywcy jest prowadzona przez członków zarządu Zbywcy.

Nieruchomość będąca przedmiotem Transakcji nie stanowi finansowo i organizacyjnie wydzielonej części przedsiębiorstwa Zbywcy, jak również nie jest finansowo wydzielona dla celów rachunkowości zarządczej.

Nabywca, podpisze umowy z większością dostawców usług, którzy dostarczają obecnie usługi dotyczące Nieruchomości na rzecz Zbywcy. Nabywca nie będzie wstępował w prawa i obowiązki Zbywcy wynikające z umów przez niego zawartych.

Należy stwierdzić, iż pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie może obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, lecz tylko tę część, która spełnia wszystkie kryteria wskazane w art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy wskazać, iż z przepisu definiującego zorganizowaną część przedsiębiorstwa wynika, że obejmuje ona także zobowiązania. Zgodnie z nim, zorganizowana część przedsiębiorstwa oznacza "organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania". Planowanej transakcji, jak wskazuje Spółka, nie będzie towarzyszyło przeniesienie wszystkich należności i zobowiązań Zbywcy.

Odnosząc powyższe do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż do sprzedaży Nieruchomości nie będzie mieć zastosowania art. 6 pkt 1 cyt. ustawy. Sprzedawana Nieruchomość nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny, bowiem przedmiotem sprzedaży nie będzie m.in. nazwa przedsiębiorstwa Zbywcy, prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu lokalu, gdzie zarejestrowana jest siedziba Zbywcy, księgi rachunkowe Zbywcy, a także inne składniki materialne i niematerialne, które w świetle Kodeksu cywilnego tworzą przedsiębiorstwo. Sprzedaż Nieruchomości nie będzie również stanowić zorganizowanej jego części, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e cyt. ustawy.

Zatem w tej części stanowisko Spółki należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Na mocy art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług ustawodawca przewidział obniżenie stawek podatku do wysokości: 8%, 5% i 0%.

Natomiast zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w art. 43 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a) zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Natomiast definicję pierwszego zasiedlenia zawiera art. 2 pkt 14 cyt. ustawy, zgodnie z którym, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, najem przez podatnika VAT, które to czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zauważyć należy, iż zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa, czy najem, wykonywane przez podatników podatku VAT są bowiem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Zauważyć należy, iż w myśl art. 43 ust. 7a cyt. ustawy warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Ponadto art. 43 ust. 10 cyt. ustawy wskazuje, iż Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

  1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
  2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Z art. 43 ust. 11 cyt. ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

  1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
  2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
  3. adres budynku, budowli lub ich części.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż w 2010r. Wnioskodawca nabył prawo własności gruntu oraz nakłady inwestycyjne związane z tym gruntem. Powyższa transakcja była opodatkowana VAT według stawki 22%. Strona dokonała odliczenia podatku VAT naliczonego na tej transakcji. Spółka dokonała wyburzenia zabudowań zlokalizowanych na gruncie i wybudowała budynki magazynowe, portiernię, budowle i urządzenia. Ponieważ budynki i budowle były budowane z zamiarem prowadzenia na niej działalności opodatkowanej VAT Wnioskodawca dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z budową tych budynków i budowli.

Obecnie Spółka zamierza dokonać sprzedaży prawa własności gruntu zabudowanego dwoma budynkami magazynowymi, portiernią, budowlami i urządzeniami, zwanego „Nieruchomością”, położoną w O., przy ul. P.Budynek magazynowy pierwszy został przekazany do użytkowania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych Spółki na podstawie pozwolenia na użytkowanie w dniu 30 września 2010r., drugi zaś w dniu 30 listopada 2010r.

Z wniosku ponadto wynika, że wydatki poniesione przez Stronę na ulepszenie Nieruchomości, począwszy od dnia jej wprowadzenia do ewidencji środków trwałych Spółki, stanowiły mniej niż 30% jej podatkowej wartości początkowej (zarówno w odniesieniu do Nieruchomości jako całości, jak również w odniesieniu do każdego z budynków magazynowych z osobna).

Powierzchnia w pierwszym budynku magazynowym Nieruchomości została oddana przez Wnioskodawcę w najem na rzecz dwóch najemców będących podmiotami trzecimi Rozpoczęcie okresu najmu w odniesieniu do części powierzchni nastąpiło w listopadzie 2010r., zaś w odniesieniu do pozostałej części w marcu 2011r. Powierzchnia drugiego budynku magazynowego Nieruchomości została wynajęta jednemu najemcy, a rozpoczęcie okresu najmu nastąpiło w maju 2011r. Obecnie, budynki magazynowe wchodzące w skład Nieruchomości są w 100% wynajęte. Poza wydaniem najemcom powierzchni w Nieruchomości na podstawie umów najmu Nieruchomość, od chwili oddania do użytkowania budynków magazynowych, nie była przedmiotem żadnych innych czynności podlegających VAT dokonanych przez Zbywcę.

Z punktu widzenia stosowania prawidłowej stawki dla sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości, istotne jest, że na tę Nieruchomość składa się kilka elementów, tj. dwa budynki magazynowe, budynek portierni oraz budowle i urządzenia. Cyt. wcześniej przepisy wyraźnie odnoszą się do budynków, budowli lub ich części. A zatem rozpatrując możliwość zastosowania zwolnienia dla sprzedaży Nieruchomości należy wziąć pod uwagę okoliczności nabycia, oraz wszelkie czynności, które Spółka wykonywała w stosunku do poszczególnych budynków, budowli lub ich części stanowiących Nieruchomość będącą w przyszłości przedmiotem dostawy.

W stosunku do Nieruchomości, na którą składają się m.in. dwa magazyny, Spółka dokonywała ulepszeń, począwszy od dnia jej wprowadzenia do ewidencji środków trwałych, jednakże stanowiły one mniej niż 30% jej podatkowej wartości początkowej. Budynek magazynowy pierwszy jest przedmiotem najmu - umowy najmu zostały zawarte: w odniesieniu do części powierzchni w listopadzie 2010r. zaś w odniesieniu do pozostałej powierzchni w marcu 2011r. Drugi budynek magazynowy został oddany w najem w maju 2011r. W chwili obecnej obydwa budynki magazynowe są w całości wynajmowane. Z powyższego wynika zatem, że sprzedaż budynków magazynowych nie będzie odbywała się w ramach pierwszego zasiedlenia, bowiem pierwszym zasiedleniem było ich oddanie w najem, po ich wybudowaniu, przy założeniu, że ulepszenia, w stosunku do tych budynków, stanowiły mniej niż 30% ich wartości początkowej. Należy zaznaczyć, że zgodnie z cyt. wcześniej art. 2 pkt 14 cyt. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu (...). Jako czynność podlegającą opodatkowaniu w przedmiotowej sprawie, należy uznać najem, a nie wydanie budynku w celu wykonania prac adaptacyjnych przed rozpoczęciem najmu.

Zaznaczyć należy, że wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług ma zastosowanie również do części budynku lub budowli. Powyższe powoduje, że może wystąpić sytuacja, że pierwsze zasiedlenie może mieć miejsce jedynie w stosunku do części budynku lub budowli.

Odnosząc powyższe do zdarzenia przyszłego wskazanego w przedmiotowym wniosku, należy zauważyć, że skoro wynajem powierzchni budynku magazynowego pierwszego miał miejsce w odniesieniu do części powierzchni w listopadzie 2010r., a w pozostałej części w marcu 2011r., to pierwsze zasiedlenie wystąpiło w różnych datach w stosunku do różnych części budynku. Zatem opodatkowanie dostawy tego budynku bądź zwolnienie tej dostawy z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b cyt. ustawy zależeć będzie od daty oddania w najem poszczególnych części budynku oraz daty sprzedaży Nieruchomości. Oddanie w najem drugiego budynku magazynowego miało miejsce w maju 2011r. i wówczas nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 cyt. ustawy.

Zatem w przypadku, gdy sprzedaż Nieruchomości nastąpi w okresie 2 lat bądź dłuższym od oddania w najem ostatniej części budynku magazynowego pierwszego (tj. od marca 2011r.) wówczas sprzedaż tego budynku w całości korzystać będzie ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy, z opcją wyboru opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 tej ustawy, po spełnieniu zawartych w tym przepisie warunków. Analogicznie, jeżeli sprzedaż Nieruchomości nastąpi w okresie 2 lat bądź dłuższym od oddania w najem drugiego budynku magazynowego (tj. od maja 2011r.) sprzedaż tego budynku korzystać będzie ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy, z opcją wyboru opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 tej ustawy, po spełnieniu zawartych w tym przepisie warunków.

Natomiast, w przypadku, gdy Nieruchomość będzie przedmiotem dostawy w terminie krótszym niż 2 lata od momentu oddania poszczególnych części budynku magazynowego pierwszego na cele najmu bądź w okresie krótszym niż 2 lata od momentu oddania drugiego budynku magazynowego na cele najmu, wówczas transakcja w części, w której dotyczy części powierzchni budynków magazynowych niebędących przedmiotem najmu przez okres co najmniej 2 lat, nie będzie korzystała ze zwolnienia w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy. W takiej sytuacji zasadne staje się zbadanie możliwości korzystania ze zwolnienia przy sprzedaży budynków magazynowych lub ich części na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wynika z okoliczności wskazanych przez Stronę, Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług służących wybudowaniu budynków magazynowych. Zatem warunek określony w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a) cyt. ustawy nie został spełniony i dostawa budynków magazynowych bądź ich części w okresie krótszym niż dwa lata od dnia oddania poszczególnych części tych budynków do użytkowania na podstawie umowy najmu, będzie podlegała opodatkowaniu stawką podstawową, na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy.

Reasumując, w odniesieniu do sprzedaży tych części budynków magazynowych, w stosunku do których okres pomiędzy oddaniem w najem, a datą sprzedaży będzie krótszy niż 2 lata, należało będzie zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 23%, natomiast do tych części budynków, w stosunku do których okres pomiędzy oddaniem w najem, a datą sprzedaży będzie wynosił 2 lata lub więcej zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy, z możliwością opodatkowania tej sprzedaży na podstawie art. 43 ust. 10 i 11 cyt. ustawy.

Sprzedawana Nieruchomość będzie również obejmować portiernię. Z wniosku nie wynika, aby budynek portierni był objęty najmem. Zatem w odniesieniu do przedmiotowego budynku nie można mówić o jego pierwszym zasiedleniu w rozumieniu art. 2 pkt 14 cyt. ustawy, a w związku z tym dostawa tego budynku nie będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy.

Zauważyć również należy, iż podobnie, jak miało to miejsce w przypadku budynków magazynowych, przy budowie budynku portierni Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z jego budową. W takiej sytuacji sprzedaż budynku portierni nie będzie również korzystać ze zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a cyt. ustawy, z uwagi na niespełnienie warunku wskazanego w lit. a) ww. artykułu mówiącego o braku prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego z budową budynku.

Zatem dostawa budynku portierni winna być opodatkowana stawką podatku VAT w wysokości 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy.

Analogicznie, przy tych samych założeniach jak sprzedaż budynku portierni, nastąpi sprzedaż budowli wchodzących w skład Nieruchomości. Również w tym przypadku zastosowanie znajdzie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 cyt. ustawy. Z wniosku nie wynika bowiem, aby budowle te były przedmiotem umowy najmu - nie doszło więc do ich pierwszego zasiedlenia. Ponadto Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku z faktur VAT dokumentujących zakup towarów i usług w związku z budową tych budowli.

Zatem dostawa budowli również winna zostać opodatkowana stawką podatku VAT w wysokości 23%.Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 5 cyt. ustawy, w przypadku dostawy towarów, której przedmiotem są budynki lub budowle trwale z gruntem związane albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Zatem sprzedając przedmiotową Nieruchomość Spółka do sprzedaży gruntu winna zastosować analogiczną stawkę podatku VAT (23%) bądź zwolnienie z opodatkowania jak w odniesieniu do sprzedawanego budynku lub jego części oraz budowli, znajdujących się na tym gruncie.

Reasumując, Spółka sprzedając w przyszłości Nieruchomość, w momencie jej sprzedaży winna wziąć pod uwagę odrębnie wszystkie budowle i budynki wchodzące w skład Nieruchomości celem zastosowania odpowiednich przepisów ustawy.

Zatem w tej części stanowisko Spółki należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj