POSTANOWIENIE

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (j. t. Dz.. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Strony z dnia 28 lutego 2006 r., uzupełnionego pismem z dnia 7 marca 2006 r., w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych stwierdza, że przedstawione we wniosku stanowiskojest prawidłowe.

Uzasadnienie

Zapytanie Podatnika dotyczy dopuszczalności zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów procesowych poniesionych w związku z wytoczeniem przez Syndyka postępowania w sprawie uznania czynności prawnej za bezskuteczną.
Według opisu stanu faktycznego w styczniu 2003 r. zostały potrącone: wierzytelność Wnioskodawcy do kontrahenta z tytułu odsetek z wierzytelnością kontrahenta o zapłatę cenyza dostarczony Wnioskodawcy towar. Takie uregulowanie wzajemnych zobowiązań skutkowało, zdaniem Spółki, zaliczeniem do przychodów podatkowych kwoty zapłaconych odsetek na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr. 54, poz. 654 ze zm.). W czerwcu 2003 r. kontrahent został postawiony w stan upadłości, zaś Syndyk skorzystał z przyznanego mu przez przepisy prawa upadłościowego uprawnienia do żądania uznania czynności prawnej sprzedaży towaru na rzecz Wnioskodawcy, dokonanej przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości, za bezskutecznąw stosunku do masy upadłości. Postępowanie w tej sprawie zakończyło się wydaniem przez sąd odwoławczy wyroku orzekającego bezskuteczność czynności kupna - sprzedaży i obowiązek zapłaty ceny bądź zwrotu towaru przez Wnioskodawcę. W wykonaniu wyroku towar został zwrócony.W efekcie takiego orzeczenia musiało dojść do zniweczenia skutków potrącenia dokonanegow styczniu 2003 r., ponieważ jedna z potrącanych wówczas wierzytelności - wierzytelność kontrahenta do Wnioskodawcy o zapłatę ceny - niejako przestała istnieć. W takiej sytuacji Spółka zgłosiła swą wierzytelność odsetkową do masy upadłości.
Na tle takiego stanu faktycznego Wnioskodawca formułuje stanowisko, że wydatki poniesione w związku z prowadzonym przeciw niemu postępowaniem sądowym,a w szczególności: wartość wpisu oraz usług prawniczych, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Jednocześnie Podatnik przyznał, że postąpił wbrew przedstawionemuw podaniu stanowisku i w 2005 r. zakwalifikował ww. wydatki do kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, ponieważ kierował się wyjaśnieniem Ministerstwa Finansów zawartym w piśmie z dnia 23.10.1995 r., znak: PO 37/722-459/95. Niniejszym wnioskiem zwraca się więc do tut. Organu o wiążącą wykładnię przepisów prawa mających zastosowaniew przedmiotowej sprawie.

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego potwierdza stanowisko Podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zatem każdy racjonalny i prawidłowo udokumentowany wydatek nie wymieniony w katalogu negatywnym z art. 16 ust. 1 ustawy, który jest związany bezpośrednio lub pośrednio z działalnością podatnika i ma lub chociaż może mieć wpływ na uzyskanie przychodów, podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

W powołanym przez Spółkę wyjaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 23.10.1995 r.,znak: PO 37/722-459/95 zostało powiedziane, że "(...) u dłużnika koszty procesu (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego, jak i inne koszty procesu), zarówno poniesione przez samego dłużnika, jak i zwrócone wierzycielowi w wyniku zasądzenia przez sad, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, bowiem stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy z dnia15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482ze zm.) nie są kosztami uzyskania przychodów związanymi z osiągnięciem przychodu (...)". W opinii tut. Organu zacytowany fragment wyjaśnienia dotyczy innego stanu faktycznego niż przedstawiony we wniosku, a mianowicie takiego, że postępowanie jest prowadzone przez wierzyciela w celu wyegzekwowania świadczenia od dłużnika, który dobrowolnie nie chce wykonać zobowiązania. W judykaturze i doktrynie nie ma wątpliwości, że koszty procesowe ponoszone przez takiego opornego dłużnika nie powinny być traktowanie jako koszty podatkowe.
Według opisu stanu faktycznego Wnioskodawca uczestniczył w postępowaniu wytoczonymz powództwa Syndyka w charakterze pozwanego, co nie musi być jednoznaczne z działaniemw charakterze dłużnika. Powództwo, które w trybie przepisów prawa upadłościowego (art. 127i n. ustawy z dnia 28.02.2003 r. (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) wytoczył Syndyk miało bowiemna celu nie doprowadzenie do przymusowego wykonania zobowiązania przez dłużnika,który dobrowolnie nie chce świadczyć, lecz do uznania czynności prawnej zawartej przez upadłego z tym "dłużnikiem" za bezskuteczną. Nadmienić przy tym należy, że czynnością, której bezskuteczność została w tym trybie orzeczona, była w przedmiotowej sprawie umowa kupna-sprzedaży, a więc umowa wzajemna, t. j. taka, z której obie strony są jednocześnie wierzycielemi dłużnikiem (art. 487 i n. ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. Nr 16, poz. 93ze zm.)). Zatem uznanie czynności kupna-sprzedaży za bezskuteczną spowodowało z jednej strony zwolnienie Wnioskodawcy z obowiązku spełnienia jego świadczenia, niemniej jednak z drugiej strony godziło w jego interesy jako wierzyciela, co w stanie faktycznym przejawiło sięw obowiązku zwrotu towaru. Tak więc nie można jednoznacznie powiedzieć, że udział Pozwanego w postępowaniu wytoczonym z powództwa Syndyka w sprawie o uznanie czynności prawnej upadłego za bezskuteczną w stosunku do masy jest tożsamy z działaniem dłużnika, od którego dochodzi się spełnienia świadczenia. Wobec tego, zdaniem tut. Organu, nie ma zastosowaniaw przedmiotowej sprawie powołane przez Spółkę pismo Ministerstwa Finansów. Zatem, aby rozstrzygnąć o dopuszczalności zaliczenia wydatków procesowych poniesionych przez Wnioskodawcę do jego kosztów podatkowych, należy zbadać, czy zostały one "poniesionew celu uzyskania przychodu". Reguły interpretacyjne zwyczajowo stosowane w procesie badania związku przyczynowego między kosztem a przychodem są w literaturze przedmiotu formułowane bardzo liberalnie, a więc mówi się, że wystarczy wykazać, że poddawany ocenie wydatekjest związany bezpośrednio lub choćby pośrednio z działalnością podatnika i ma lub chociaż może mieć wpływ na uzyskanie lub utrzymanie przychodów. Koszty procesowe poniesione przez Wnioskodawcę w związku w prowadzonym przeciw niemu postępowaniem o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną na pewno wiążą się z działalnością Podatnika, ponieważ spór toczy się o istnienie umowy sprzedaży zawartej w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Uzasadniona jest, zdaniem tut. Organu, obrona tezy, że wydatkite pozostają także w związku z przychodami Podatnika, co w konkretnym stanie faktycznym należy rozumieć jako cel w "utrzymaniu przychodu", bowiem Spółka już przed wytoczeniem powództwa otrzymała świadczenie drugiej strony i spełniła swoje świadczenie wzajemne. W każdym bądź razie obrona przez Podatnika swoich praw w procesie o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną miała na celu utrzymanie status quo, a w okolicznościach sprawy oznacza to de facto,że Wnioskodawca bronił swych interesów wierzyciela z umowy wzajemnej (utrzymania posiadania towaru), a nie bronił się przed zarzutami, jakie stawia się dłużnikowi z tytułu niewykonania umowy wzajemnej (on swoje zobowiązanie spełnił przed wytoczeniem powództwa przy wykorzystaniu konstrukcji potrącenia).

W świetle powyższych ustaleń Naczelnik tutejszego Urzędu orzeka jak w sentencji postanowienia.

Powyższa interpretacja:
- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących;
- nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.
W dniu wydania postanowienia nie toczyło się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, ani postępowanie przed sądem administracyjnym w zakresie wniosku.

Pouczenie:
Na powyższe postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, za pośrednictwem Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego - w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.