POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie koszty uzyskania przychodów - wydatki na usługi prawne dotyczące negocjacji umów związanych z zaangażowaniem kapitałowym w spółkach z siedzibą w Kazachstanie

stwierdza, że stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Kancelaria prawna z Kanady wykonuje na rzecz Spółki z o.o. usługi prawnicze na terenie Kazachstanu związane z negocjacją umów, w wyniku których nastąpić ma zaangażowanie kapitałowe Spółki z o.o. w spółkach zarejestrowanych na terenie Kazachstanu - poprzez objęcie w nich udziałów i udzielenie pożyczek. Firma kanadyjska wystawiła za swoje usługi faktury, naliczając w nich lokalny podatek VAT według stopy 15%. Podatnik otrzymał faktury dotyczące usług wykonanych w lutym, marcu, kwietniu i maju 2006 roku - dnia 29 czerwca 2006 roku.

Zdaniem Podatnika wydatki na usługi prawne dotyczące negocjacji umów związanych z zaangażowaniem kapitałowym w spółkach w Kazachstanie stanowią koszt uzyskania przychodu w miesiącu poniesienia tych wydatków w pełnej wysokości łącznie z naliczonym przez zagranicznego kontrahenta podatkiem VAT.

Na tle zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r., nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jak wynika z powyższego przepisu kosztem uzyskania przychodów są wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami. Są to, więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy. Przy czym koszty, których nie można bezpośrednio lub pośrednio powiązać z uzyskanym przychodem, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów z chwilą ich faktycznego poniesienia.

Jednocześnie w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 15.02.1992r. ustawodawca zastrzegł, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Użyte w tym przepisie określenie "wydatki na nabycie" oznacza, że do kosztów - ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji - zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, tj. takie, bez poniesienia których skuteczne nabycie udziałów lub akcji nie byłoby możliwe. Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę nabycia (objęcia) udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty notarialne, prowizja biura maklerskiego itp.).

Jak stwierdził Minister Finansów w piśmie z dnia 02.09.2002r., nr PB4/AK-060-9093-273/02, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...) kosztami uzyskania przychodów są wszystkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. Wyjątek stanowią koszty wyraźnie wskazane w tych ustawach jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Przepisy te wskazują, że do kosztów uzyskania przychodów podatnicy mogą zaliczyć wydatki pozostające w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, tj. wydatki dzięki którym osiągnęli lub mogli osiągnąć przychód, a więc wydatki uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia.

Jednocześnie, nie we wszystkich przypadkach związek między poniesieniem danego wydatku, a osiąganymi przez podatnika przychodami jest bezpośredni. Uzasadnieniem dla poniesienia niektórych wydatków może być dążenie do uniknięcia ryzyka wystąpienia ewentualnych strat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym np. w wyniku nietrafnych decyzji gospodarczych. Przykładem tego rodzaju kosztów są m.in. wydatki związane z doradztwem inwestycyjnym.

Wydatki te, mimo że bezpośrednio w związku z ich poniesieniem podatnik nie może oczekiwać zwiększenia swoich przychodów, mogą być uznane za poniesione w celu osiągania przychodów (służące zabezpieczeniu źródeł przychodów). Warunkiem jest jednak wykazanie przez podatnika, że mimo nieuzyskania przychodu w następstwie poniesienia tych wydatków, były one - obiektywnie rzecz ujmując - racjonalne co do zasady i co do wielkości.

W przypadku więc, kiedy przed dokonaniem inwestycji w akcje lub udziały, lub przed inną inwestycją w papiery wartościowe, podatnik powierza zbadanie kondycji finansowej emitenta tych papierów wyspecjalizowanej firmie, poniesione przez podatnika wydatki związane z tego rodzaju usługą, choć nie stanowią wydatku na nabycie tych papierów wartościowych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jednak wykazania przez podatnika celowości poniesienia takiego wydatku. Należy bowiem podkreślić, iż także Naczelny Sąd Administracyjny zwracał uwagę na to, że wprawdzie "kwalifikacja danych kosztów do kosztów uzyskania przychodów należy do podatnika, jednakże organy podatkowe w ramach posiadanych uprawnień mogą oceniać czy czynności podatnika w tym zakresie nie naruszają prawa. Wynika z tego, że organy podatkowe są upoważnione do przeprowadzenia postępowania, którego celem jest weryfikacja działań podatnika kwalifikujących koszty uzyskania przychodów" (wyrok z dnia 23 września 1998 r., sygn. akt I SA/Gd 1991/96). W związku z tym organy podatkowe mogą, a nawet powinny, żądać wyjaśnień i dokumentów potwierdzających zarówno sam fakt poniesienia konkretnego wydatku i jego związek z przychodem, a także uzasadniających jego wysokość.

W świetle powyższych przepisów wynagrodzenie wynikające z umowy o świadczenie usług doradczych będzie stanowiło w Spółce koszt uzyskania przychodów w momencie zapłaty tego wynagrodzenia, ale pod warunkiem, że wydatki te są udokumentowane, były racjonalne co do zasady i co do wielkości, a ponadto, że nie były one bezpośrednio związane z nabyciem udziałów lub akcji.

Mając powyższe na uwadze - w ocenie tut. Organu podatkowego - przykładowo wydatków związanych z przygotowaniem umowy nabycia akcji na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 15.02.1992r. nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z chwilą poniesienia. Są to wydatki bezpośrednio związane z nabyciem akcji, ponoszone już po podjęciu przez podatnika decyzji o ich nabyciu. Wydatki tego typu będą stanowiły koszt uzyskania przychodów, ale dopiero w momencie ustalania dochodu z odpłatnego zbycia tych akcji.

Z kolei wydatki poniesione na przeprowadzenie analizy planowanych do przejęcia spółek oraz koszty prac nad koncepcją nabycia udziałów (akcji), czy też koszty usług prawnych związanych z negocjacją umów dotyczących zaangażowania kapitałowego, po spełnieniu warunków wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w momencie poniesienia wydatku. Także wydatki związane z negocjacją umów dotyczących udzielonych przez Podatnika na warunkach rynkowych pożyczek mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia.

Odnosząc się natomiast do kwestii zaliczenia do kosztów do kosztów uzyskania przychodów naliczonego przez zagranicznego kontrahenta podatku od wartości dodanej tut. Organ podatkowy zauważa, iż w art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 15.02.1992r. ustawodawca zapisał, iż - co do zasady - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług poza określonymi tym przepisem wyjątkami.

Jednakże powołane przepisy dotyczą wyłącznie podatku od towarów i usług, o którym mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz.535 ze zm.). Powyższe oznacza, że jeżeli Podatnik w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą poniósł wydatek z tytułu zagranicznego naliczonego podatku od wartości dodanej ma prawo zaliczyć - w świetle art.15 ust.1 ustawy z dnia 15.02.1992r. - w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartość zapłaconego podatku (takie stanowisko zaprezentowało Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 27.02.2002r., nr PB4/AK-8214-1818-252/02 oraz z dnia 18.11.1994r., nr PO 4/AK-722-883/94).

Mając powyższe na uwadze w ocenie tut. Organu podatkowego uznać należy za prawidłowe stanowisko Podatnika, iż wydatki na usługi prawne dotyczące negocjacji umów związanych z zaangażowaniem kapitałowym w spółkach w Kazachstanie mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w miesiącu poniesienia tych wydatków w pełnej wysokości łącznie z naliczonym przez zagranicznego kontrahenta podatkiem VAT.