INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 24.04.2009 r. (data wpływu 29.04.2009 r.) oraz piśmie z dnia 11.05..2009 r. (data nadania 12.05.2009 r., data wpływu 18.05.2009 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB2/415-326/09-2/JB i IPPP1/443-419/09-2/AW z dnia 05.05.2009 r. (data nadania 05.05.2009 r., data doręczenia 11.05.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za bezumowne korzystanie z udziału we współwłasności nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29.04.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za bezumowne korzystanie z udziału we współwłasności nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni zawarła w dniu 20.05.2008 r., w formie aktu notarialnego ugodę, dotyczącą wypłaty na jej rzecz odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z jej udziału we współwłasności nieruchomości przez osoby trzecie (osoby prawne).

Strona posiada nabyty w drodze spadkobrania udział wynoszący 6/16 części we współwłasności przedmiotowej nieruchomości stanowiącej działkę o powierzchni 9602 m². Na działce składającej się na nieruchomość znajdują się budynki oraz inne nakłady w postaci sieci, w tym budynek produkcyjno-magazynowo-biurowy. Budynek ten wraz z gruntem o powierzchni 2733 m² był przez m. W. wydzierżawiany Stowarzyszeniu będącemu stroną ugody, na podstawie umowy dzierżawy.

Umowę dzierżawy zawarto na czas określony od 04.11.2002 r. do 03.11.2005 r.

Stowarzyszenie uiszczało czynsz dzierżawny w wysokości umownej. Strony uzgodniły, że zapłata kwoty ustalonej ugodą ogranicza zakres odszkodowania za bezumowne korzystanie z udziału we współwłasności nieruchomości oraz zwrotu pożytków z tym związanych za okres 10 lat poprzedzających termin zawarcia ugody.

Wnioskodawczyni podnosi, iż powstaje wątpliwość, czy otrzymane przez Stronę w wyniku ugody odszkodowanie, należy w danych okolicznościach traktować jako podlegające wyłączeniu od obowiązku podatkowego w ramach zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.00.14.176 j.t., dalej ustawa PIT”), czy też wypłacone odszkodowanie stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych i/lub podatkiem od towarów i usług zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.04.54.535 dalej „Ustawa PTiU”).

Pismem z dnia 05.05.2009 r. Nr IPPB2/415-326/09-2/AK i IPPP1/443-419/09-2/AW wezwano stronę o:

• Doprecyzowanie stanu faktycznego o następujące informacje:

• podanie dokładnej daty wypłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z udziału we współwłasności nieruchomości,
• czy ugoda zawarta w dniu 20.05.2008 r., w formie aktu notarialnego, jest ugodą sądową czy pozasądową...
• wskazanie czy interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku od towarów i usług. W złożonym wniosku zakreśliła Pani w części D2 poz. 40 – podatek dochodowy od osób fizycznych, natomiast z treści zadanego pytania i przedstawionego stanowiska wynika, że przedmiotem interpretacji mają być również przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
• jeżeli intencją Wnioskodawcy jest, aby interpretacja została udzielona również w zakresie podatku od towarów i usług proszono o uiszczenie opłaty w wysokości 40,00 zł.
  
  

Wnioskodawczyni uzupełniła swój wniosek w terminie pismem z dnia 11.05.2009 r. (data wpływu 18.06.2009 r.) informując, iż:

• Odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z udziału we współwłasności nieruchomości zostało wypłacone w dniu 03.07.2008 r.

• Ugoda zawarta w dniu 20.05.2008 r. stanowiła ugodę zawartą poza sądem; Jej zawarcie jest jednak konsekwencja postępowania, o zawezwanie do próby ugodowej, jakie toczyło się przed Sądem Rejonowym Wydział Cywilny (kopia wniosku w załączeniu). Odszkodowanie – jego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy, tj. art. 224-225 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.),

• Wnioskodawczyni nie jest czynnym podatnikiem od towarów i usług.
  
  

Strona poinformowała ponadto, iż nieruchomość, której dotyczyła ugoda była przedmiotem dzierżawy zawartej między miastem W. a Stowarzyszeniem Producentów i Handlowców Budownictwa D. i od tej czynności prawnej strony uiściły wymagane podatki.

Wnioskodawczyni podnosi, iż gdyby zatem przyjąć, iż należność wynikająca z ugody nie stanowi odszkodowania, lecz stanowi swoisty „zaległy czynsz” i winna być opodatkowana, to ta sama czynność zostałaby opodatkowana dwukrotnie.

Równocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, iż uiszczona kwota dotyczyła interpretacji w zakresie podatku dochodowego. Niemniej strona podtrzymuje wniosek o interpretacje także w zakresie przepisów podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane przez Stronę w wyniku ugody odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości należy w niniejszej sprawie traktować jako podlegające zwolnieniu przedmiotowemu wynikającemu z art. 21 ust 1 pkt 3) ustawy PIT, co oznaczałoby ze nie ma obowiązku uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, czy tez stanowi ono przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych i/lub w świetle przepisów podatkowych stanowi również świadczenie usług opodatkowane podatkiem od towarów i usług zgodnie z ustawą PTiU...

Odpowiedź na pytanie w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji. Odpowiedź w części dotyczącej podatku od towarów i usług została udzielona w interpretacji indywidualnej z dnia 24.06.2009 r. Nr IPPP1/443-419/09-6/AW.

Zdaniem Wnioskodawczyni o powstaniu obowiązku podatkowego decydują każdorazowo okoliczności sprawy, zaś w niniejszej sprawie do uzyskania przychodu nie dochodzi. Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane odszkodowanie, jako odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu w oparciu o przepisy art. 224 kc nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Należy uznać, że wypłacone odszkodowanie podlega zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, gdyż jego wysokość lub zasady ustalania wynikają z odrębnych przepisów prawa.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w niniejszej sprawie wynika, iż Wnioskodawczyni zawarła w dniu 20.05.2008 r., w formie aktu notarialnego ugodę, dotyczącą wypłaty na jej rzecz odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z jej udziału we współwłasności nieruchomości przez osoby trzecie (osoby prawne).

Ugoda ta stanowiła ugodę zawartą poza sądem. Odszkodowanie, jego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy, tj. art. 224-225 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.).

Przedmiotowe odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z udziału we współwłasności nieruchomości zostało wypłacone 03.07.2008 r.,

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, iż ścisły katalog zwolnień podatkowych, m.in. w zakresie odszkodowań, precyzuje art. 21 ust. 1 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 tej ustawy - w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r. - wolne od podatku są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. I tak stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Jednocześnie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b stanowi, iż wolne od podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wymienionymi wyjątkami. Nadmienić należy, iż będą to przede wszystkim inne odszkodowania niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa, jednakże dla zastosowania zwolnienia koniecznym jest aby to inne odszkodowanie otrzymane zostało na mocy wyroku lub ugody sądowej.

Analiza cytowanych przepisów wskazuje jednoznacznie, że ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień odszkodowania otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, która jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego stanowiła podstawę dokonanej na rzecz Wnioskodawczyni wypłaty.

Zatem ze względu na brak możliwości zakwalifikowania kwoty odszkodowania otrzymanej przez Wnioskodawczynię na podstawie zawartej ugody do któregokolwiek ze zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1, art. 52, art. 52a i art. 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód ten należy potraktować jako przychód z tzw. „innych źródeł”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie słowo „w szczególności” oznacza, iż podana definicja innych przychodów zawiera otwarty katalog przychodów z innych źródeł, w którym mieszczą się również środki pieniężne uzyskane przez Wnioskodawczynię.

Mając na uwadze treść przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2008 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, wypłacone 03.07.2008 r. odszkodowanie należało wykazać w zeznaniu podatkowym za 2008 r.

Reasumując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, iż środki pieniężne, jakie w 2008 r. Wnioskodawczyni otrzymała w związku z wypłatą na Jej rzecz odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z Jej udziału we współwłasności nieruchomości przez osoby trzecie (osoby prawne) nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej i stanowią przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Ponadto dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.