INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 05.03.2009 r. (data wpływu 09.03.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 8 sierpnia 2007 r. Wnioskodawczyni będąca współwłaścicielką nieruchomości wraz z innymi współwłaścicielami dokonała zbycia nieruchomości – przeniesienia własności na rzecz spółki deweloperskiej. Współwłaścicielka nieruchomości nabyła ją w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności w dniu 9 kwietnia 2003 r., dokonanego w formie aktu notarialnego. Notarialny dział spadku i zniesienie współwłasności poprzedzone było wydanym w roku 1995 postanowieniem o nabyciu spadku po zmarłym ojcu Wnioskodawczyni, gdzie nabyła ona 1/8 nieruchomości, jej dwaj bracia również odpowiednio po 1/8 oraz matka 5/8 nieruchomości. W wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności współwłaścicielami nieruchomości w częściach równych wynoszących 1/3 stała się Wnioskodawczyni oraz jej bracia. Tytułem działu spadku dokonano płatności podatku od spadków i darowizn.

Pismem z dnia 21 maja 2009 r. (data wpływu ) Wnioskodawczyni uzupełniła, iż w dniu 5 kwietnia 1994 r. zmarł jej ojciec. Zgodnie z § 2 aktu notarialnego z dnia 9 kwietnia 2003 r. Wnioskodawczyni na mocy działu spadku uzyskała udział w nieruchomości w wysokości 1/3 jej części. Strony niniejszego aktu oświadczyły, że działu spadku i zniesienia współwłasności dokonują bez spłat i dopłat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy mając na uwadze opisany powyżej stan faktyczny i prawny sprzedaż nieruchomości, która miała miejsce 8 sierpnia 2007 r. korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 pkt 32 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych według stanu prawnego obowiązującego na dzień nabycia przedmiotowej nieruchomości...

Zdaniem Wnioskodawczyni mając na uwadze opisany powyżej stan faktyczny i prawny sprzedaż nieruchomości, która miała miejsce dnia 8 sierpnia 2007 r. korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d.

Zgodnie z przytoczonym przepisem wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości, w całości, jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nabycia w drodze spadku. Przepisy dotyczące spadku ujęte zostały w Kodeksie cywilnym, który reguluje kwestię działu spadku jak i spadkobrania (księga czwarta) oraz w Kodeksie postępowania cywilnego regulującego kwestie proceduralne. Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują, że prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku przechodzą w drodze dziedziczenia na jednego spadkobiercę lub kilku współspadkobierców. Jeżeli do spadku dojdzie więcej niż jedna osoba między współspadkobiercami powstaje wspólność praw i obowiązków spadkowych istniejąca do chwili działu spadku. Dział spadku, który służy zniesieniu współwłasności majątku spadkowego jest uregulowany w art. 1037 – 1046 Kodeksu cywilnego. Efektem działu spadku jest fakt, iż poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami uprawnionymi co do przyznanych praw stanowiących do chwili działu spadku przedmiot wspólności. Według opinii Wnioskodawczyni nie bez znaczenia dla odpowiedniej interpretacji zwrotu nabycie w drodze spadku jest również sama konstrukcja postępowania spadkowego, które dzieli się na dwa etapy (kwestie te regulowane są w księdze drugiej tytuł II i w dziale IV zatytułowanym sprawy z zakresu prawa spadkowego). Pierwszy polega na wydaniu rzeczy przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 669 KPC i nast. – rozdział 8), drugi dotyczy działu spadku (art. 680 -689 KPC – rozdział 9).

Zdaniem Wnioskodawczyni biorąc pod uwagę wykładnię systemową pojęcia nabycia w drodze spadku przychód ze zbycia nieruchomości powinien podlegać w przedmiotowej sprawie zwolnieniu w całości.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sposób, że zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 5 kwietnia 1994 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni. Spadek po zmarłym nabyli odpowiednio: Wnioskodawczyni i jej dwaj bracia po 1/8 nieruchomości oraz matka 5/8 nieruchomości. W dniu 9 kwietnia 2003 r. spadkobiercy zawarli notarialnie umowę działu spadku oraz zniesienia współwłasności nieruchomości. W wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności współwłaścicielami nieruchomości w częściach równych wynoszących 1/3 stała się Wnioskodawczyni oraz jej dwaj bracia. Umowa ta została zawarta bez spłat i dopłat. W dniu 8 sierpnia 2007 r. Wnioskodawczyni będąca współwłaścicielką nieruchomości wraz z innymi współwłaścicielami dokonała zbycia nieruchomości – przeniesienia własności na rzecz spółki deweloperskiej.

W przedmiotowej sprawie – dla określenia właściwej podstawy normującej zasady opodatkowania przychodu, uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku oraz w drodze działu spadku – istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia przedmiotowej nieruchomości.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek – to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. Stosownie do zapisu art. 924 i 925 Kodeksu spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia. Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawczynię i pozostałych spadkobierców spadku jest data śmierci ojca, tj. dzień 5 kwietnia 1994 r., natomiast postanowienie Sądu z 1995 r. o nabyciu spadku, potwierdziło jedynie prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Jeżeli spadek dziedziczy kilku spadkobierców, każdy z nich, z chwilą otwarcia spadku, nabywa ułamkowo udział spadkowy (oraz odpowiednie udziały w przedmiotach należących do spadku), a nie poszczególne przedmioty wchodzące do spadku. Dochodzi wówczas do powstania wspólności majątku spadkowego. Wspólność ta nie jest tożsama ze wspólnością w częściach ułamkowych w rozumieniu art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, gdyż jej przedmiotem jest spadek, a nie rzecz. Wspólnością objęte są wszystkie prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu i istniejące w chwili otwarcia spadku, a więc także prawa z istoty swej podzielne. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest więc czynnością wtórną do nabycia spadku, nie można nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia spadku.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż pod pojęciem „nabycie w drodze spadku” mieści się zarówno nabycie na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku jak i nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku. Datą nabycia spadku nie może być tym samym rok 2003 jako rok dokonania działu spadku. Skoro nabycie w drodze działu spadku jest nabyciem w drodze spadku, to datą nabycia jest data śmierci spadkodawcy a więc w niniejszej sprawie jest to dzień 5 kwietnia 1994 r.

Odnosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że przychód ze sprzedaży 1/3 udziału w 1/2 części nieruchomości odziedziczonej przez Wnioskodawczynię w dniu 5 kwietnia 1994 r. nie będzie podlegał opodatkowaniu, gdyż termin pięcioletni określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy upłynął końcem 1999 r.

Natomiast odnosząc się do 1/3 udziału w połowie nieruchomości nabytej od matki w drodze zniesienia współwłasności, należy wskazać co następuje:

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegająca na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z nimi każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan Jej majątku osobistego.

Nie można przyjąć, iż nabycie powyżej wskazanej części nieruchomości nastąpiło w drodze spadku bowiem nie podlegała ona w ogóle dziedziczeniu. Należy zatem uznać, iż właściwą datą nabycia tej części nieruchomości jest data zawarcia umowy zniesienia współwłasności, tj. 9 kwietnia 2003 r. Ponadto z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w wyniku zniesienia współwłasności zwiększył się zakres władztwa Wnioskodawczyni nad nieruchomością, a tym samym zwiększył się Jej stan majątku osobistego. Zatem przychód ze sprzedaży części nieruchomości nabytej od matki w drodze zniesienia współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podatek od przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw nabytych do 31 grudnia 2006 r. stosownie do art. 28 ust. 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Powyższa zasada nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.