INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 marca 2009r. (data wpływu 23 marca 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia statusu podatnika podatku VAT w przypadku gminy lub urzędu gminy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia statusu podatnika podatku VAT w przypadku gminy lub urzędu gminy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Urząd Gminy M. jest jednostką organizacyjną gminy, przy pomocy której organ wykonawczy – Wójt Gminy M. wykonuje swoje zadania. Wszystkie czynności urzędu są wykonywane na rzecz gminy i w jej imieniu. Na potrzeby podatku od towarów i usług zarejestrowany jest urząd gminy i dokonuje rozliczeń tego podatku stosując NIP nadany urzędowi gminy. Wszystkie czynności zwolnione i podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT związane z działalnością urzędu gminy M. i obsługą są ewidencjonowane i rozliczane w urzędzie gminy. Faktury VAT wystawiane są przez urząd gminy, jako nabywca również występuje urząd gminy. Jednocześnie też na potrzeby podatku VAT zarejestrowana jest Gmina M. i dokonuje rozliczeń tego podatku stosując NIP nadany gminie. Organ podatkowy zarejestrował gminę jako odrębny podmiot podatku VAT. Urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla gminy oraz Urzędu obsługującego gminę od strony techniczno-organizacyjnej. Pozostałe jednostki organizacyjne gminy zarejestrowane są jako odrębne podmioty podatku VAT i posiadają numery NIP.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Kto posiada status podatnika podatku od towarów i usług: gmina czy urząd gminy, w jaki sposób dokonywać rozliczeń podatku VAT przy posiadaniu dwóch numerów NIP – urzędu gminy i gminy oraz które czynności podlegają opodatkowaniu VAT w gminie, a które w urzędzie gminy.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie – urząd gminy dokonał zgłoszenia i uzyskał stosowny NIP. Dlatego też nadanie numeru identyfikacji podatkowej dla gminy jako osoby prawnej naruszyło zasadę ustaloną tym przepisem. W świetle uregulowań rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczenia podatku od towarów i usług dla gminy jako osoby prawnej i Urzędu, i z tego względu zarówno gmina, jak i urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP oraz wystawiać jedno rozliczenie deklaratoryjne. Gminy jako samorządowe osoby prawne nie mają własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędów gmin. Urząd ten nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla gminy oraz dla urzędów gmin, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne. Potwierdzają to przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2006r. w sprawie zasad rachunkowości i planu kont w zakresie ewidencji podatków, opłat niepodatkowych, należności budżetowych dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego. Inne niż urzędy gmin, gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych, gospodarstw pomocniczych, powinny dla celów rozliczeń z tytułu VAT rejestrować się jako podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numeru) NIP. Przepis art. 15 ust. 1 i 6 ustawy o VAT oraz § 8 pkt 13 rozporządzenia wykonawczego pozostają w sprzeczności z Dyrektywą 112. Stosownie do art. 163 – 166 Konstytucji RP samorząd terytorialny jest organem władzy publicznej w zakresie określonym w art. 163 Konstytucji RP. Zatem gmina jako organ władzy publicznej w rozumieniu Dyrektywy nie powinien być podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 6 wyżej cytowanej ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) wynika, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywanymi w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jednostki samorządu terytorialnego są innymi, niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, lecz są objęte zwolnieniem w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Gmina stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy. Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i nie podzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, a nie Urząd Gminy.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142 poz. 1020 ze zm.) urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno organizacyjnej te osoby prawne. Urząd Gminy jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie Gmina, w żadnym zaś przypadku Urząd Gminy.

Jak już podano na wstępie zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle powyższego przepisu jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tj. Dz.U. z 2004r. Nr 269 poz. 2681 ze zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej NIP. Dla celów rozliczeń podatku od towarów i usług, Gmina i Urząd Gminy powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP nadane Gminie, a w związku z wykonywanymi przez nie czynnościami powinno być wystawiane jedno rozliczenie deklaracyjne VAT – 7 niezależnie czy daną czynność należy przypisać gminie, czy też obsługującemu ją od strony techniczno-organizacyjnej urzędowi gminy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Urząd Gminy M. jest jednostką organizacyjną gminy, przy pomocy której organ wykonawczy – Wójt Gminy M. wykonuje swoje zadania. Wszystkie czynności urzędu są wykonywane na rzecz gminy i w jej imieniu. Na potrzeby podatku od towarów i usług zarejestrowany jest urząd gminy i dokonuje rozliczeń tego podatku stosując NIP nadany urzędowi gminy. Wszystkie czynności zwolnione i podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT związane z działalnością urzędu gminy M. i obsługą są ewidencjonowane i rozliczane w urzędzie gminy. Faktury VAT wystawiane są przez urząd gminy, jako nabywca również występuje urząd gminy. Jednocześnie też na potrzeby podatku VAT zarejestrowana jest gmina M. i dokonuje rozliczeń tego podatku stosując NIP nadany gminie. Organ podatkowy zarejestrował gminę jako odrębny podmiot podatku VAT. Urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla gminy oraz urzędu obsługującego gminę od strony techniczno-organizacyjnej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy w związku z czym gmina i urząd gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty.

Urząd gminy nie jest więc uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP) w ramach realizacji zadań Gminy. Wszelkie bowiem dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności czyli numerem NIP gminy.

Tym samym należy wskazać, że prawidłowa jest wyłącznie taka sytuacja, w której status czynnego podatnika VAT posiada gmina, bowiem jedynie ona jest podatnikiem podatku VAT w stosunku do całej działalności gminy i urzędu gminy jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną. Jedynie gmina, wykonująca zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, ma prawo do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji VAT-7.

Nie można więc zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż „to urząd gminy, a nie gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług”.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zauważyć jednocześnie należy, iż nie jest rolą organów podatkowych rozstrzyganie czy przepisy prawa krajowego są niezgodne z przepisami Dyrektywy Rady UE 2006/112/WE.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Z uwagi na fakt, że wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego interpretacja została udzielona w oparciu o przepisy obowiązujące do 30 listopada 2008r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.