INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2009r. (data wpływu 20 marca 2009r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 czerwca 2009r. (data wpływu 4 czerwca 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat parkingowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 marca 2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania opłat parkingowych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 czerwca 2009r. (data wpływu 4 czerwca 2009r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina na podstawie uchwały Rady Miejskiej ustaliła strefę płatnego parkowania pojazdów samochodowych na gminnych placach i drogach publicznych oraz wysokość stawek opłaty za parkowanie zgodnie z art. 13b ust. 3 i ust. 4 oraz art. 13f ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 19 poz. 115). Opłaty parkingowe, na które składają się: opłaty za parkowanie, abonamenty parkingowe, opłaty dodatkowe za nieuiszczenie opłaty za parkowanie, opodatkowane są według stawki 22% i pobierane przed odrębną firmę, która zobowiązana jest na podstawie zawartej umowy do zorganizowania i administrowania Strefą Płatnego Parkowania na terenie miasta.

W uzupełnieniu z dnia 1 czerwca 2009r. (data wpływu 4 czerwca 2009r.) Wnioskodawca dodał, iż ww. firma zgodnie z umową zobowiązała się do zorganizowania i administrowania Strefą Płatnego Parkowania tj.:

1. opracowania projektu zagospodarowania miejsc parkingowych tworzących Strefę Płatnego Parkowania na terenie ustalonym przez Radę Miejską,
2. dostawy i montażu urządzeń do poboru opłaty za parkowanie na drogach publicznych,
3. oznakowania parkomatów z logo miasta,
4. sprzedaży kart abonamentowych,
5. wystawiania opłaty dodatkowej z tytułu niewniesienia opłaty za parkowanie lub przekroczenie opłaconego czasu parkowania, przy czym opłaty uiszczane są przez dłużników bezpośrednio na konto urzędu,
6. pobierania opłaty za sprzedaż kart abonamentowych w imieniu gminy i odprowadzania na rachunek bankowy Urzędu Miejskiego,
7. wypróżnienia utargu z parkomatów i odprowadzania na rachunek bankowy Urzędu Miejskiego.
   
   

Wynagrodzenie za przedmiot umowy ustalono prowizją w wysokości 41,5% od wpływów uzyskanych z opłat parkingowych oraz ze sprzedaży abonamentów parkingowych. Miejsca parkingowe należą do Gminy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opłaty parkingowe pobierane za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania podlegają podatkowi od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 13b ust. 3 i 4 ustawy o drogach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 19, poz. 115) obowiązek ustalania stref płatnego parkowania i wysokość opłaty za parkowanie w wyznaczonych strefach oraz trybu poboru tej opłaty spoczywa na gminie. W związku z powyższym, pobór opłat w strefie płatnego parkowania, wyznaczonych na drogach publicznych, jest zadaniem własnym gminy nałożonym przez ustawę o drogach publicznych. Uregulowane to zostało w Gminie uchwałą Rady Miejskiej Nr XXX z dnia 30 grudnia 2003r. z późniejszymi zmianami. Opłaty parkingowe stanowią dochód gminy, a na podstawie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 maja 2007r. (III SA/WA 3645/06), nazwane są daniną publiczną. W świetle powyższego, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, dochody gminy uzyskane z opłaty parkingowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany odpowiednio w art. 7 i art. 8 ustawy o VAT.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast przez świadczenie usłu g, na mocy art. 8 ust. 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia organu władzy publicznej jak i urzędów obsługujących te organy odwołując się jedynie do odrębnych przepisów nakładających obowiązek realizacji zadań o charakterze publicznym na te organy.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 grudnia 2001r. sygn. akt SK 18/00 pojęcie „władzy publicznej” w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym – ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia organu państwa oraz organu władzy publicznej nie są tożsame. W pojęciu „władzy publicznej” mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności.

Pojęcie „działania” organu władzy publicznej nie zostało konstytucyjnie zdefiniowane. W pojęciu tym mieszczą się zarówno zachowania czynne tego organu, jak i zaniechania. W zakresie działań czynnych organu władzy publicznej mieszczą się indywidualne rozstrzygnięcia, np. decyzje, orzeczenia i zarządzenia.

Natomiast w wyroku z dnia 10 grudnia 2002r. Sygn. akt P 6/02 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że opłaty za parkowanie wchodzą w skład danin publicznych w rozumieniu art. 217 Konstytucji.

Zatem opłata za parkowanie pojazdów na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania, będąc dochodem publicznym, jest świadczeniem o charakterze publicznoprawnym, czyli ma charakter daniny publicznej, co w konsekwencji wyklucza opodatkowanie tych czynności podatkiem od towarów i usług.

W podobnej kwestii wypowiedział się ETS w wyroku z dnia 16 września 2008r. C-288/07, który orzekł, że zgodnie z art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej; ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC), krajowe, regionalne i lokalne organy władzy i inne podmioty prawa publicznego, nie są uważane za podatników w związku z działalnością, które podejmują i transakcjami, które zawierają jako organy władzy publicznej (…) aby przepis ten mógł zostać zastosowany musza zostać spełnione łącznie dwie przesłanki, to znaczy działalność musi być wykonana przez podmiot prawa publicznego i musi być ona wykonywana jako organ władzy publicznej.”

Dalej w cyt. wyroku Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że jedynie w drodze odstępstwa od owej zasady ogólnej, niektóre rodzaje działalności o charakterze gospodarczym nie podlegają podatkowi VAT. Jedno z tych odstępstw zostało przewidziane w art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy, na podstawie którego działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego działające w charakterze organów władzy publicznej nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Odstępstwo to przewiduje głównie działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego, działając w charakterze organów władzy publicznej, która będąc działalnością gospodarczą, jest ściśle związana z wykonywaniem prerogatyw władztwa publicznego. W tych okolicznościach nieopodatkowanie podatkiem VAT tych podmiotów z tytułu tej działalności najprawdopodobniej nie ma skutku antykonkurencyjnego, ponieważ działalność ta jest prowadzona przez sektor publiczny na zasadzie wyłączności.”

Jednocześnie należy nadmienić, iż przepis art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy znajduje odzwierciedlenie w obecnie obowiązującym przepisie art. 13 ust. 1 zdanie pierwsze Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Jednocześnie należy zauważyć, iż w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent).

W myśl art. 33 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o samorządzie gminnym, Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy.

Powyższe odnosi się również do relacji burmistrz miasta – urząd miasta (gminy).

Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu miasta, również ma gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości miasta (gminy) podmiotowość urzędu miasta.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) stanowi, iż organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Zarządcami dla poszczególnych kategorii dróg są:

1. krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
2. wojewódzkich – zarząd województwa,
3. powiatowych – zarząd powiatu,
4. gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).
   
   

Zarządca drogi może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy (art. 21 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy o drogach publicznych korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania.

Opłatę tą pobiera się zgodnie z art. 13b ust. 1 ww. za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 powołanej ustawy użyte w ustawie określenia oznaczają:

1. pas drogowy - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;
2. droga - budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.
   
   

Art. 13b ust. 3 i 4 ww. ustawy o drogach publicznych nakłada na gminę obowiązek ustalenia stref płatnego parkowania, ustalenia wysokości opłaty za parkowanie w wyznaczonych strefach oraz trybu poboru tej opłaty.

Z powyższego wynika, że pobór opłat, w strefach płatnego parkowania wyznaczonych na drogach publicznych, jest zadaniem Gminy nałożonym przez ustawę o drogach publicznych.

W myśl art. 13b ust. 7 ustawy o drogach publicznych zarząd drogi lub w przypadku jego braku zarządca drogi pobiera opłaty za parkowanie pojazdów na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania ponoszonych przez użytkowników dróg na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy.

Natomiast zgodnie z podanym już przepisem art. 13b ust. 3 cytowanej ustawy o drogach publicznych wyznaczenie strefy płatnego parkowania i ustalenie wysokości opłat należy do kompetencji rady gminy. Działania zarządców dróg mieszczą się zatem w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez jednostki państwowe władztwa publicznoprawnego.

Opłata parkingowa za parkowanie na drogach publicznych stanowi dochód gminy i mieści się w dochodach własnych, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.). Dochodami publicznymi są daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty oraz inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu terytorialnego, funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw niż ustawa budżetowa.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Gmina na podstawie uchwały Rady Miejskiej ustaliła strefę płatnego parkowania pojazdów samochodowych na gminnych placach i drogach publicznych oraz wysokość stawek opłaty za parkowanie zgodnie z art. 13b ust. 3 i ust. 4 oraz art. 13f ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 19 poz. 115). Opłaty parkingowe, na które składają się: opłaty za parkowanie, abonamenty parkingowe, opłaty dodatkowe za nieuiszczenie opłaty za parkowanie, opodatkowane są według stawki 22% i pobierane przed odrębną firmę, która zobowiązana jest na podstawie zawartej umowy do zorganizowania i administrowania Strefą Płatnego Parkowania na terenie miasta.

Ww. firma, zgodnie z umową, zobowiązała się do zorganizowania i administrowania Strefą Płatnego Parkowania tj.:

1. opracowania projektu zagospodarowania miejsc parkingowych tworzących Strefę Płatnego Parkowania na terenie ustalonym przez Radę Miejską,
2. dostawy i montażu urządzeń do poboru opłaty za parkowanie na drogach publicznych,
3. oznakowania parkomatów z logo miasta,
4. sprzedaży kart abonamentowych,
5. wystawiania opłaty dodatkowej z tytułu niewniesienia opłaty za parkowanie lub przekroczenie opłaconego czasu parkowania, przy czym opłaty uiszczane są przez dłużników bezpośrednio na konto urzędu,
6. pobierania opłaty za sprzedaż kart abonamentowych w imieniu gminy i odprowadzania na rachunek bankowy Urzędu Miejskiego,
7. wypróżnienia utargu z parkomatów i odprowadzania na rachunek bankowy Urzędu Miejskiego.
   
   

Wynagrodzenie za przedmiot umowy ustalono prowizją w wysokości 41,5% od wpływów uzyskanych z opłat parkingowych oraz ze sprzedaży abonamentów parkingowych. Miejsca parkingowe należą do Gminy.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy, a także przedstawiony stan faktyczny, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z pobieraniem daniny o charakterze publicznym, która nie stanowi zapłaty za świadczenie usług.

Stąd też, bez względu na formę w jakiej Gmina pobiera powyższe opłaty parkingowe tzn. gdy odbywa się to poprzez sprzedaż abonamentów parkingowych, opłat za parkowanie czy też opłat dodatkowych za nieuiszczenie opłaty za parkowanie, a także bez względu na to czy pobór tych opłat następuje za pośrednictwem odrębnego podmiotu czy też bezpośrednio przez Gminę, jeśli pobrane kwoty stanowią w całości dochód Gminy, w sytuacji gdy pobór ten stanowi czynność związaną z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami (w przedmiotowej sprawie przepisami ustawy o drogach publicznych), Gmina jako organ władzy publicznej nie może być uznana za podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opłaty parkingowe (bez względu na formę w jakiej są one pobierane) nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług jednakże wyłącznie przy spełnieniu przez Gminę warunków określonych w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy zauważyć, iż poruszona we wniosku kwestia opodatkowania czynności odpłatnego przekazania specyfikacji istotnych warunków zamówienia będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.