INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 18.02.2010 r. (data wpływu 19.02.2010 r.) oraz w uzupełnieniu wniosku z dnia 23.04.2010 r. (data nadania 24.04.2010 r., data wpływu 26.04.2010 r.) stanowiącego odpowiedź na wezwanie organu z dnia 12.04.2010 r. (data nadania 12.04.2010 r., data odbioru 21.04.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania przyznanego na mocy ugody sądowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.02.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania przyznanego na mocy ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 10 lipca 2009 r. otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony z dniem 31 października 2009 r.

Pomimo faktu, że Wnioskodawca był i jest osobą podlegającą ochronie przed zwolnieniem, pracodawca wręczył Wnioskodawcy wypowiedzenie (bezprawnie). W tej sytuacji – zgodnie z przysługującym prawem – Wnioskodawca odwołał się do Sądu Pracy.

W dniu 20 stycznia 2010 r. odbyła się rozprawa sądowa, podczas której Wnioskodawca zawarł z pracodawcą ugodę sądową, na podstawie której pracodawca zobowiązał się do wypłacenia odszkodowania w czterech ratach.

W dniu 17 lutego 2010 r. Wnioskodawca otrzymał pierwszą ratę, pomniejszoną o podatek pochodowy w wysokości 18%.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku, tut. organ podatkowy pismem z dnia 12.04.2010 r. (data nadania 12.04.2010 r., data odbioru 21.04.2010 r.) wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• doprecyzowanie treści przedstawionego stanu faktycznego poprzez wyjaśnienie, z jakim żądaniem Wnioskodawca wystąpił do sądu pracy, tj. przykładowo o wypłatę zaległego wynagrodzenia, czy też z żądaniem wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy...
• jaka była podstawa prawna wypłaty odszkodowania otrzymanego przez Wnioskodawcę na podstawie postanowienia sądu o zawarciu ugody.
  
  

Wnioskodawca uzupełniła braki formalne wniosku w ustawowym terminie, pismem z dnia 23.04.2010 r. (data nadania 24.04.2010 r., data wpływu 26.04.2010 r.), w którym wyjaśnił, iż:

1. Po otrzymaniu wypowiedzenia umowy o pracę Wnioskodawca odwołał się do Sądu Pracy w Warszawie, wnosząc pozew przeciwko byłemu pracodawcy o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, gdyż będąc w wieku przedemerytalnym (63 lata) z mocy ustawy i zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy zakład pracy nie mógł wypowiedzieć Wnioskodawcy umowy o pracę.
2. Podczas rozprawy nie doszło do porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą a pracodawcą. Wnioskodawca nie został przywrócony do pracy. W tej sytuacji, zważywszy na fakt, że aktualnie Wnioskodawca jest osobą niespełna 64 - letnią i do pełnego wieku emerytalnego brakuje ponad rok, Wnioskodawca wniósł o wypłatę odszkodowania w wysokości rocznego wynagrodzenia zgodnie z art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego. Pracodawca nie przyjął propozycji Wnioskodawcy, lecz zgodził się wypłacić niższe odszkodowanie w wysokości #190; rocznego wynagrodzenia Wnioskodawcy. Wnioskodawca dodał, że będąc w wieku 64 lat nie ma możliwości znalezienia pracy, a sytuacja finansowa Wnioskodawcy uległa znacznemu pogorszeniu. Wobec tak niekorzystnej sytuacji Wnioskodawca zdecydował się zawrzeć z byłym pracodawcą ugodę sądowa, na podstawie której zostało przyznane Wnioskodawcy przez Sąd odszkodowanie w ww. wysokości.
3. Dotychczas Wnioskodawca otrzymał tylko pierwszą ratę odszkodowania, pomniejszoną o podatek. Wnioskodawca uważa, że podatek został niesłusznie potrącony, gdyż zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (rozdział 3, art. 21) odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody sądowej (a tak jest w przypadku Wnioskodawcy - wysokość odszkodowania została określona w ugodzie) jest zwolnione z podatku dochodowego.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pracodawca słusznie potrącił podatek dochodowy od odszkodowania przyznanego Wnioskodawcy na mocy ugody sądowej...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Według Wnioskodawcy od odszkodowania otrzymanego na podstawie ugody sądowej, która została zawarta pomiędzy Wnioskodawcą, a pracodawcą w Sądzie Pracy w Warszawie w dniu 20 stycznia 2010 r., pracodawca nie powinien potrącać podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast w myśl z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustaw, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Kwestie zasad i podstawy wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę regulują przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 39 Kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Stosownie do postanowień art. 45 § 1 ww. ustawy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Natomiast stosownie do treści art. 231 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 ze zm.), w sprawach o roszczenia pracowników dotyczące nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi, przy umowach na czas określony – suma wynagrodzenia za racę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony - za okres jednego roku.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.
   
   

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowania takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b omawianej ustawy.

W myśl bowiem art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Z wyżej przytoczonego przepisu wynika, iż odszkodowania otrzymywane przez podatników na podstawie ugód sądowych są, co do zasady, zwolnione od podatku dochodowego.

Kluczowe, dla możliwości skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, jest stwierdzenie, czy wynikające z ugody sądowej świadczenie jest rzeczywiście odszkodowaniem, nie każda bowiem kwota pieniężna, której obowiązek zapłaty wynika z zawartej ugody sadowej, jest odszkodowaniem.

Dla ustalenia, czy określone świadczenie jest w rzeczywistości odszkodowaniem, istotne jest zbadanie jego charakteru, przy czym bez znaczenia jest okoliczność, iż zostało ono w ugodzie sądowej odszkodowaniem nazwane.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji odszkodowania, należy jej więc szukać w przepisach prawa prywatnego, w tym prawa cywilnego i prawa pracy.

W prywatnoprawnym ujęciu odszkodowanie jest świadczeniem mającym na celu naprawę wyrządzonej szkody lub jej kompensatę. Odszkodowanie może mieć formę restytucji (przywrócenie stanu poprzedniego) lub zapłaty określonej kwoty, która skompensuje poszkodowanemu poniesione straty.

Z przedstawionego we wniosku o interpretację opisu stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, iż w dniu 10.07.2009 r. Wnioskodawca otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z dniem 31.10.2009 r. Zgodnie z przysługującym prawem Wnioskodawca odwołał się do Sądu Pracy, wnosząc pozew przeciwko byłemu pracodawcy o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, ponieważ z mocy ustawy i zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, zakład pracy nie mógł wypowiedzieć Wnioskodawcy umowy o pracę, z uwagi na wiek przedemerytalny. Podczas rozprawy nie doszło do porozumienia pomiędzy stronami i Wnioskodawca nie został przywrócony do pracy. Wnioskodawca wniósł o wypłatę odszkodowania w wysokości rocznego wynagrodzenia, zgodnie z art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego. Pracodawca nie przyjął propozycji Wnioskodawcy, zgodził się wypłacić odszkodowanie w wysokości #190; rocznego wynagrodzenia. Wnioskodawca zawarł z byłym pracodawcą ugodę sądową, na podstawie której zostało przyznane Wnioskodawcy przez Sąd odszkodowanie w ww. wysokości.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż przyznana Wnioskodawcy kwota odszkodowania na mocy zawartej z pracodawcą ugody sądowej, w oparciu o przepis powołanego przez Wnioskodawcę art. 39 Kodeksu pracy oraz art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego wolna jest od podatku dochodowego, bowiem jej wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż od odszkodowania otrzymanego na podstawie ugody sądowej, która została zawarta pomiędzy Wnioskodawcą, a pracodawcą w Sądzie Pracy w Warszawie w dniu 20 stycznia 2010 r., pracodawca nie powinien potrącać podatku dochodowego, bowiem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje przepis powołanego powyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.