INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 28 października 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m. in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2010r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m. in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca będący jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej przyznaje swoim pracownikom i emerytom pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Szczegółowy zakres przedmiotowy i podmiotowy działalności socjalnej organizowanej przez pracodawcę w jego zakładzie pracy oraz szczegółowe warunki i zasady przyznawania ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu określone zostały przez pracodawcę w regulaminie zakładowym zfśs. Zgodnie z § 39 ust. 1 przedmiotowego regulaminu przyznana pożyczka na cele mieszkaniowe może być umorzona w szczególnych okolicznościach, między innymi w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy. Wnioskodawca w miesiącu październiku 2010r. podjął decyzję o umorzeniu pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu wcześniej pożyczkobiorcy, który był emerytem (byłym pracownikiem pracodawcy).

W przyszłości może zdarzyć się także podobna sytuacja umorzenia pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu pracownikowi, co także wzbudza wątpliwości wnioskodawcy względem zastosowania przepisów prawa podatkowego, a konkretnie w zakresie opodatkowania takiego przychodu, ale już dla spadkobiercy pracownika (np. małżonka), zaś nie emeryta jak w przypadku, o którym mowa wyżej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy umorzona po śmierci emeryta pożyczka z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowi przychód podlegający opodatkowaniu jako wartość innych nieodpłatnie otrzymanych świadczeń dla spadkobiercy czyli męża zmarłej emerytki zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych... Jeśli jednak stanowiłaby przychód to jaki PIT należy wystawić spadkobiercy (mężowi zmarłej emerytki)...
2. Jak opodatkować umorzenie pożyczki dla spadkobiercy po zmarłym pracowniku...
   
   

Wnioskodawca uważa, iż w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umorzona pożyczka zmarłemu emerytowi nie mieści się w treści art. 12 ust. 1 ustawy, gdyż w przedmiotowym artykule ustawodawca wymienia tylko przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej czy też spółdzielczego stosunku pracy. Ustawodawca w ww. artykule wymienia tylko świadczenia odpłatne lub nieodpłatne ponoszone dla pracownika czy też za pracownika, dla którego świadczeniodawcą jest pracodawca, natomiast beneficjentem jest tylko i wyłącznie pracownik, a nie były pracownik czy też małżonek byłego pracownika. Ponadto wnioskodawca podkreśla, iż ustawodawca nie przewidział możliwości ustalania takiego przychodu dla byłych pracowników czy też ich spadkobierców w żadnym z artykułów przedmiotowej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w części dotyczącej pytania drugiego wnioskodawca uważa, iż gdyby nastąpiło umorzenie pożyczki po zmarłym pracowniku należałoby sięgnąć do treści art. 12 ust. 1 ustawy, o której mowa wyżej i określić umorzoną pożyczkę jako przychód ze stosunku pracy, w konsekwencji czego na wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek płatnika z przedmiotowego tytułu.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika. W zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika (emeryta) wydano odrębną interpretację Znak: IBPB II/1/415-880/10/BJ.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 – 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 i 9 tej ustawy źródłami przychodów są m. in. stosunek pracy i inne źródła.

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 cyt. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z kolei art. 20 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie natomiast z treścią art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jak wynika z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na spadkobierców. Z kolei w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Co do zasady, pożyczki udzielane pracownikowi przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodem takim jest jednak umorzona pracownikowi (za jego życia) kwota pożyczki (jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie). W przypadku pracowników kwota powyższa stanowi przychód ze stosunku pracy opodatkowany na analogicznych zasadach jak pozostałe przychody z tego źródła (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast, jeżeli umorzenie pożyczki następuje po śmierci pożyczkobiorcy (pracownika), a w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub w umowie o udzielenie pożyczki zawarto zapis o obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę po śmierci pożyczkobiorcy, to pożyczka umorzona zostaje spadkobiercy, a nie pracownikowi. W tej sytuacji przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskuje spadkobierca, przejmujący obowiązki dłużnika, a pożyczkodawca ma obowiązek wystawić PIT-8C na podstawie art. 42a ustawy. Zatem w przypadku, gdy po śmierci pożyczkobiorcy, dochodzi do umorzenia pożyczki spadkobiercy, który przejął obowiązki dłużnika, u tego spadkobiercy powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten odpowiada wartości umorzonej pożyczki.

Natomiast w sytuacji, gdy żadne zapisy nie precyzują obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę (w tym współmałżonka), a udzielona pożyczka umarzana jest w związku ze śmiercią pracownika – zobowiązanie zaciągnięte przez pracownika tytułem pożyczki wygasa z chwilą śmierci, pracodawca nie jest zobowiązany do wystawienia PIT-8C spadkobiercom.

Jak wynika z wniosku, wnioskodawca przyznaje m. in. swoim pracownikom pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Szczegółowy zakres przedmiotowy i podmiotowy działalności socjalnej organizowanej przez pracodawcę w jego zakładzie pracy oraz szczegółowe warunki i zasady przyznawania ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu określone zostały przez pracodawcę w regulaminie zakładowym zfśs. Zgodnie z § 39 ust. 1 przedmiotowego regulaminu przyznana pożyczka na cele mieszkaniowe może być umorzona w szczególnych okolicznościach, między innymi w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy. W przyszłości może zdarzyć się sytuacja umorzenia pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu pracownikowi.

Z wniosku nie wynika aby regulamin zawierał postanowienia o obowiązku uregulowania niespłaconej kwoty pożyczki na cele mieszkaniowe przez współmałżonka lub innych spadkobierców osoby uprawnionej.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie i przytoczone wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż skoro z chwilą śmierci pożyczkobiorcy (pracownika) niespłacona kwota pożyczki udzielona z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zostanie umorzona a spadkobierca zmarłego pracownika nie przejął obowiązków dłużnika, to nie skutkuje to dla niego (spadkobiercy) powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec czego wnioskodawca nie będzie miał obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C. Na wnioskodawcy nie będzie również ciążył obowiązek płatnika, bowiem ww. umorzenie nie będzie skutkowało – wbrew jego twierdzeniu – powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.