INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 29 grudnia 2010r.), uzupełnionym w dniu 03 marca 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia od dochodu ze sprzedaży akcji straty poniesionej z tytułu udziału w funduszach kapitałowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia od dochodu ze sprzedaży akcji straty poniesionej z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

W związku z brakami formalnymi, pismem z dnia 17 lutego 2011r. Znak: IBPB II/2/415-1396/10/HS wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 03 marca 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2009r. wnioskodawczyni uzyskała dochód ze sprzedaży akcji i odprowadziła należny podatek dochodowy składając roczne rozliczenie PIT-38 za 2009r. W związku z informacją w mediach, że istnieje możliwość kompensowania strat ze sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych i zysków ze sprzedaży akcji, wnioskodawczyni złożyła drugi PIT- 38 za 2009r. – ze sprzedaży jednostek uczestnictwa funduszu kapitałowego – wykazując stratę.

Ponieważ wnioskodawczyni złożyła dwa egzemplarze PIT-38 za 2009r. otrzymała wezwanie do złożenia wyjaśnień.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy wnioskodawczyni ma prawo do pomniejszenia dochodu uzyskanego ze sprzedaży akcji o stratę ze sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych...

Czy stratę rozlicza się jednorazowo, czy rozliczana jest przez pięć kolejnych lat...

Zdaniem wnioskodawczyni, zasadne jest dokonanie kompensaty wykazanych zysków i strat za 2009r. z uwagi na fakt, iż w 2009r. uzyskany został dochód ze sprzedaży akcji w wysokości 4 632, 00 zł i odprowadzono 880,00 zł podatku od tego dochodu, a ze sprzedaży jednostek uczestnictwa uzyskana została strata w wysokości 33 750,00 zł.

Na poparcie swego stanowiska wnioskodawczyni przywołuje wyrok WSA z 14 grudnia 2009r. sygn. akt III SA/Wa 1147/09.

Wnioskodawczyni podaje też, iż uzyskała informację, że nie może kompensować dochodów ze sprzedaży akcji i strat ze sprzedaży funduszy kapitałowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z:

1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,
2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi.
   
   

Pojęcie papierów wartościowych zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 211, poz. 1384). Stosownie do tego przepisu przez papiery wartościowe rozumie się:

1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, ze zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a), lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).
   
   

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica pomiędzy przychodami z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym. Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych według skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Jak z tego wynika opodatkowanie przychodów ze zbycia papierów wartościowych odbywa się poprzez złożenie przez podatnika zeznania podatkowego PIT-38.

Natomiast przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych określone są w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ww. ustawy, w świetle którego ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to:

1. fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych,
2. ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
   
   

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) – czyli według skali podatkowej.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Z przedstawionych regulacji wynika więc, że przychody osiągnięte z tytułu udziału w funduszach kapitałowych są opodatkowane na podstawie innych przepisów niż przychody ze zbycia papierów wartościowych. Ponadto podatek od dochodów osiągniętych z udziału w funduszach kapitałowych co do zasady pobierany jest przez podmiot, który wypłaca te dochody. Podatnik nie wykazuje tych dochodów w zeznaniu podatkowym. Pobranie podatku przez podmiot wypłacający dochody kończy rozliczenie tego podatku dla podatnika. Jedynie stosownie do art. 30a ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1, uzyskujący poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przychody (dochody) określone w ust. 1 pkt 1-5, od zryczałtowanego podatku obliczonego zgodnie z ust. 1, od tych przychodów (dochodów), odliczają kwotę równą podatkowi zapłaconemu za granicą, jednakże odliczenie to nie może przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych przychodów (dochodów) przy zastosowaniu stawki 19%.

Oznacza to, że sposób rozliczania dochodów ze zbycia papierów wartościowych jest inaczej uregulowany niż sposób rozliczania dochodów z udziału w funduszach kapitałowych. Poddanie dochodów w funduszach kapitałowych regulacji art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyklucza możliwość poddania ich pod regulację art. 30b tejże ustawy. Nie jest możliwe aby przychód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych regulować art. 30a zaś stratę z tego tytułu art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni w roku 2009 poniosła stratę z tytułu inwestycji w funduszu kapitałowym, jednocześnie w tym samym roku osiągając zysk ze zbycia akcji. Wnioskodawczyni złożyła dwa odrębne PIT-38 za ten rok podatkowy, w jednym wykazując przychód ze zbycia papierów wartościowych (akcji) w wysokości 4 632,00 zł, a w drugim - stratę z funduszu w wysokości 33 750,00 zł. Wnioskodawczyni uważa za zasadne możliwość dokonania kompensaty wykazanych zysków i strat za 2009r.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że przepis art. 9 ust. 1a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraża ogólną zasadę łączenia dochodów, chociaż przewiduje od niej pewne wyjątki. Pewne kategorie dochodów (przychodów) nie podlegają sumowaniu z dochodami z poszczególnych źródeł przychodu. Związane jest to z faktem, że dla ich opodatkowania przewidziane są specjalne reguły. Wyłączenie z sumy dochodów podatnika dotyczy m.in. dochodów (przychodów) podlegających, zgodnie z art. 30a i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym, a więc m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Tym samym w powołanym art. 9 ust. 1a ustawodawca wyraźnie zaznaczył, że zasada łączenia dochodów przewiduje wyjątki, które dotyczą m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Dla dochodów tych ustawodawca przewidział bowiem inne zasady opodatkowania, rozróżniając ponadto zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, które reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy od zasad opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i opodatkowania dochodów z realizacji praw z nich wynikających, które reguluje art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Artykuł 9 ust. 1a nie przesądza jednak o tym, w jaki sposób należy rozliczać stratę z poszczególnych źródeł przychodów oraz jakiego rodzaju straty podlegają rozliczeniu. Dopiero w kolejnych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca szczegółowo określił, w jaki sposób i w jakim okresie można pomniejszać dochód do opodatkowania oraz określił jakiego rodzaju straty mogą zostać odliczone.

Ogólne zasady rozliczania straty reguluje art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Stosownie natomiast do art. 9 ust. 6 ww. ustawy przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka) i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, iż przepis art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych enumeratywnie wylicza straty ze źródeł kapitałowych, podlegające odliczeniu od dochodu z tego źródła przychodów i nie uwzględnia strat pochodzących z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Ponadto zasada opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, wyrażona w art. 30b ww. ustawy, wyklucza możliwość odliczenia od tego dochodu straty z udziału w funduszach inwestycyjnych, gdyż zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy. Istotne w tej mierze jest to, że podatnik w pierwszym przypadku opodatkowuje się samodzielnie składając we właściwym urzędzie skarbowym zeznanie według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy). Z kolei stosownie do art. 41 ust. 4 ww. ustawy obowiązek poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego m.in. od dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ciąży na płatniku.

Reasumując, na gruncie przedmiotowej sprawy, nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszu kapitałowym od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia akcji.

Istota sprawy sprowadza się wiec do tego, że ponieważ inne są zasady opodatkowania dochodów i rozliczania straty ze zbycia papierów wartościowych i i inne opodatkowania dochodów i rozliczania straty (dokładnie braku możliwości jej rozliczenia) z udziału w funduszach kapitałowych nie jest możliwe łączenie tych dochodów czy strat, ani wzajemne odliczanie strat z udziału w funduszach kapitałowych od dochodów ze zbycia papierów wartościowych i na odwrót.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż stanowisko wnioskodawczyni, zgodnie z którym istnieje możliwość pomniejszenia dochodu z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych o stratę z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, jest błędne.

Brak możliwości kompensowania strat z tytułu udziału w funduszach kapitałowych wynika jednoznacznie z faktu, że dla tego źródła ustawodawca przewidział opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem, który ze swej istoty jest pobierany od każdej konkretnej wypłaty, niezależnie od ewentualnych aktualnych czy wcześniejszych strat podatkowych z tego źródła przychodów. Takie opodatkowanie nie ma bowiem charakteru globalnego, gdzie podatek obliczany jest od podstawy opodatkowania ustalonej dla całego roku podatkowego i gdzie można obniżyć dochód o ewentualne straty z tego źródła.

Tym samym, na gruncie przedmiotowej sprawy, nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Stanowisko wnioskodawczyni jest więc nieprawidłowe. Nieprawidłowe jest również złożenie dwóch zeznań za rok 2009r. Wnioskodawczyni winna złożyć zeznanie PIT-38 w przypadku sprzedaży papierów wartościowych (akcji). Całkowicie nieuprawnione natomiast było złożenia przez nią zeznania PIT-38 z tytułu straty poniesionej w funduszach inwestycyjnych.

Końcowo - odnosząc się do powołanego przez wnioskodawczynię wyroku sądowego wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w nim zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcia w nim zawarte mogłyby być wiążące. Wyrok nie jest jednak prawomocny. Orzeczenie to nie stanowi materialnego prawa podatkowego i nie ma mocy powszechnie obowiązującej.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła dokumenty (kserokopie złożonych zeznań PIT-38 za 2009r.). Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku- Białej ul. Traugutta 2a, 43-330 Bielsko-Biała.