INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 lutego 2011 r. (data wpływu 22 lutego 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 maja 2011 r. (data wpływu 2 czerwca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie miejsca świadczenia usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie miejsca świadczenia usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 maja 2011 r. (data wpływu 2 czerwca 2011 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 maja 2011 r. nr IBPP3/443-277/11/AB

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą jako radca prawny i jest podatnikiem podatku VAT. Od listopada 2010 r. Wnioskodawca świadczył i świadczy usługi prawnicze na rzecz osób fizycznych mających stałe miejsce zamieszkania i miejsce stałego pobytu w Izraelu i Australii. Usługi dotyczyły spadku po ich ojcu w Polsce. Od początku grudnia 2010 r. osoby, na rzecz których świadczę takie usługi, uzyskują dochód z wynajmu nieruchomości w X. Własność nieruchomości nabyły w drodze spadku. Osoby te nie są podatnikami podatku VAT. Świadczone usługi dotyczyły wyłącznie usług związanych z postępowaniem w sprawie nabycia spadku. Przedmiotem spadku były wyłącznie nieruchomości położone w X.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz osób zamieszkałych w Australii i Izraelu usługi prawnicze podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem podlegają m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, z czego wynika, że odpłatne świadczenie usług poza terytorium kraju nie podlega opodatkowaniu podatkiem. Miejscem świadczenia usług prawniczych dla podmiotów niebędących podatnikami mających miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu poza terytorium Wspólnoty jest ich miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu (art. 28l pkt 3 ustawy o VAT a do 31 grudnia 2010 r. art. 28l pkt 3 lit. c). Miejscem świadczenia dla podmiotów będących podatnikami jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania (art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).

Usługi prawnicze świadczone na rzecz osób opisanych w części F nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez terytorium kraju rozumie się przez to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z zastrzeżeniem art. 2a (art. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z dniem 1 stycznia 2010 r. (z wyjątkami określonymi w art. 8 tej ustawy), weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 195, poz. 1504), zgodnie z którą uchylone zostały art. 27 i art. 28, a dodano art. 28a do art. 28o regulujące kwestię określenia miejsca świadczenia usług.

W celu określenia, czy przedmiotowe usługi, które świadczy Wnioskodawca, podlegają opodatkowaniu w Polsce, należy ustalić miejsce świadczenia tych usług. Generalne zasady wyrażone obecnie w art. 28b ust. 1 i 28c ust. 1 ustawy o VAT, różnicują sposób określenia miejsca świadczenia usług w zależności od tego, na czyją rzecz są one świadczone.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Zgodnie z art. 28a ustawy o VAT, od którego ustawodawca rozpoczął Rozdział 3 – „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług” na potrzeby tego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Natomiast zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d-28f, art. 28g ust. 2, art. 28h-28n.

Od powyższych zasad ustawodawca przewidział szereg wyjątków, wskazując m.in. w art. 28l ustawy o VAT szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędacych podatnikami, mających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu poza terytorium Unii Europejskiej.

I tak w pkt 3 art. 28l ustawy o VAT w przypadku usług doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych oraz usług podobnych do tych usług, świadczonych dla ww. podmiotów miejscem świadczenia jest miejsce gdzie podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu.

W odniesieniu do powyższych przepisów należy zwrócić uwagę, iż zarówno art. 28b pkt 1 jak i art. 28l pkt 3 cyt. ustawy nie znajdą zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż świadczone przez Wnioskodawcę usługi prawnicze są stricte związane z postępowaniem w sprawie nabycia spadku, przedmiotem którego były wyłącznie nieruchomości położone w X. Zatem usługi te pozostają w bezpośrednim związku z nieruchomościami położonymi w Polsce, dla których ustawodawca przewidział również odstępstwo od zasady ogólnej w art. 28e ustawy o VAT.

I tak zgodnie z art. 28e ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

W przepisie tym przyjęto, że usługi związane z nieruchomościami są zawsze opodatkowane w kraju położenia nieruchomości, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu są wykonywane, gdzie ma siedzibę usługodawca oraz, gdzie faktycznie (fizycznie) wykonuje tą usługę. Zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy usługę można przyporządkować do konkretnej nieruchomości, która jest możliwa do zlokalizowania, co do miejsca jej położenia.

Przepis ten – jak wynika z jego brzmienia, stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium, nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu, którym jest nieruchomość, a usługi, które jej wprost dotyczą mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Jednocześnie usługi te mogą mieć charakter nieograniczony, na co wskazuje katalog zamieszczony w tym przepisie, który ma charakter nieograniczony.

W Memorandum Wyjaśniającym do artykułu 9 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy, odpowiednikiem, którego jest art. 47 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 2006 Nr 347 s. 1 ze zm.) wskazano, że opodatkowanie usług związanych z nieruchomościami jest bardziej racjonalne w miejscu, w którym dana nieruchomość się znajduje. Rozwijając powyższą myśl, należy uznać, że wprowadzenie takiego rozwiązania miało przede wszystkim zapewnić realizację podstawowej zasady wspólnego systemu VAT, jaką jest zasada opodatkowania transakcji w miejscu faktycznej konsumpcji towaru lub usługi. Efekt czynności związanych z nieruchomościami jest bowiem w większości przypadków wykorzystywany w miejscu lokalizacji nieruchomości. Podkreślić jednakże należy, że reguła artykułu 47 Dyrektywy ma zastosowanie tylko w sytuacjach, w których wynik prac wiąże się z konkretną nieruchomością.

Z powyższego wynika zatem, że usługi związane z nieruchomościami są zawsze opodatkowane w kraju położenia nieruchomości, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu są wykonywane.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą jako radca prawny i jest podatnikiem podatku VAT. Od listopada 2010 r. Wnioskodawca świadczył i świadczy usługi prawnicze na rzecz osób fizycznych mających stałe miejsce zamieszkania i miejsce stałego pobytu w Izraelu i Australii. Usługi dotyczyły spadku po ich ojcu w Polsce. Świadczone usługi dotyczyły wyłącznie usług związanych z postępowaniem w sprawie nabycia spadku. Przedmiotem spadku były wyłącznie nieruchomości położone w X. Od początku grudnia 2010 r. osoby, na rzecz których świadczę takie usługi, uzyskują dochód z wynajmu nieruchomości w X. Własność nieruchomości nabyły w drodze spadku. Osoby te nie są podatnikami podatku VAT.

Z powyższego jasno wynika, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę pozostają w ścisłym związku z nieruchomościami położonymi w X, będącymi przedmiotem postępowania spadkowego prowadzonego przez Wnioskodawcę. Wynik świadczonych usług prawniczych wiąże się z nieruchomościami w Polsce.

Zatem stwierdzić należy, iż usługi prawnicze świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz osób fizycznych mających stałe miejsce zamieszkania i miejsce stałego pobytu w Izraelu i Australii dotyczą konkretnych nieruchomości położonych na terytorium Polski tj. X, w związku z czym miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju zgodnie z art. 28e ustawy usługi te podlegają opodatkowaniu w Polsce według stawek obowiązujących w kraju dla tego rodzaju usług.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznać należy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.