2019.12.06 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL4.4012.447.2019.3.JK
z 6 grudnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2019 r. (data wpływu 30 września 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 listopada 2019 r. (data wpływu 27 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz ustalenia momentu, w którym Wnioskodawca będzie uprawniony do dokonania ww. czynności (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz ustalenia momentu, w którym Wnioskodawca będzie uprawniony do dokonania ww. czynności (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Wniosek uzupełniono pismem z dnia 25 listopada 2019 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w obrębie trzech obszarów biznesowych: słodyczy, kulinariów (przypraw, bakalii) oraz napojów określonych marek. Jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, a realizowane przez niego transakcje są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Łańcuch dystrybucji powyższych towarów polega na tym, że sprzedawane są one dystrybutorom, którzy dalej sprzedają je detalistom, i dopiero ci ostatni dokonują sprzedaży do konsumentów. Może być również tak, że łańcuch ten wydłużony jest o dodatkowych dystrybutorów. Na poszczególnych etapach obrotu, od Wnioskodawcy, przez dystrybutorów do detalisty dokonującego sprzedaży do konsumenta, towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, są one bowiem przedmiotem odpłatnej dostawy. W konsekwencji, u podmiotów tych (będących czynnymi podatnikami VAT), powstaje obowiązek podatkowy (podatek należny). Ponadto dystrybutorom oraz, odpowiednio, detalistom przysługuje na zasadach ogólnych prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie towarów. Wnioskodawca podatek należny z tytułu sprzedaży wykazuje w fakturach wystawianych na dystrybutorów oraz rozlicza go w deklaracji podatkowej. Z detalistami nie wiążą go stosunki polegające na zawieraniu z nimi umów dostawy towarów.

W związku z realizacją celów sprzedażowych na rynku detalicznym, w ramach przyjętej strategii biznesowej Spółka podejmuje różnorodne działania mające na celu obniżenie nabywcom rzeczywistego kosztu zakupu, a tym samym, pośrednio, zwiększenie konkurencyjności towarów na rynku. Do działań tych należy wdrażanie programu rabatów pośrednich, tj. premii pieniężnych. Istotą tych działań ma być nawiązanie bezpośrednich (z pominięciem dystrybutorów) relacji z detalistami, w ramach których Spółka będzie im udzielała premii pieniężnych z tytułu dokonywanej przez nich sprzedaży promowanych towarów. Warunki udzielania premii mogą być zróżnicowane, i polegać np. na ustaleniu, że premia w określonej kwocie będzie wypłacana detaliście z tytułu sprzedaży danego towaru w okresie promocji za cenę nie wyższą niż określona w warunkach danej promocji (np. nie wyższej niż 3,5 zł), w zamian za co uprawnionemu detaliście będzie przyznana premia (rabat) w wysokości np. 10 groszy.

Wszystkie kwoty wypłacane w ramach udzielanych premii dotyczą wyłącznie towarów, które zostały sprzedane przez Wnioskodawcę dystrybutorom i następnie odsprzedane detalistom, a co za tym idzie nie dochodzi do sytuacji, w której wypłacane kwoty dotyczą produktów innych niż towary pierwotnie sprzedane przez Wnioskodawcę.

Przystąpienie do tego programu przez detalistę będzie dobrowolne. Będzie on mógł w nim uczestniczyć w odniesieniu do całej sprzedaży promowanych towarów lub tylko do części tej sprzedaży. Będzie mógł się również z programu wycofać.

Dystrybutorzy nie będą w żaden sposób zaangażowani w powyższe działania, w szczególności wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Premie będą wypłacane również bez udziału tych ostatnich. W tym zakresie planowane jest zaangażowanie podmiotu zewnętrznego, tj. spoza łańcucha dostaw (pośrednika).

Rolą pośrednika będzie zbieranie informacji o wielkości premii, które mają być wypłacone poszczególnym detalistom uczestniczącym w programie, z tytułu dokonanej przez nich w danym okresie sprzedaży promowanych towarów. Powyższe informacje wraz z wystawioną przez pośrednika notą obciążeniową, obejmującą zbiorczą kwotę premii, będą przesyłane do Wnioskodawcy, który na tej podstawie przekaże pośrednikowi środki na ich wypłatę. Przy czym wypłata ta będzie dokonywana przez pośrednika w imieniu Wnioskodawcy. Pośrednik nie będzie mógł swobodnie dysponować kwotami przekazanymi mu przez Wnioskodawcę na wypłatę premii. Wnioskodawca będzie właścicielem tych środków do momentu ich wypłaty detalistom. Pośrednik natomiast będzie wystawiał na poszczególnych detalistów notę uznaniową obejmującą kwotę wypłacanej im premii. Przy czym może być tak, że nota zostanie wystawiona już po dokonaniu wypłaty.

W ramach prezentowanego stanu faktycznego nie dochodzi do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług przez detalistów, w szczególności nie zobowiązują się oni wobec Spółki do dokonywania jakichkolwiek świadczeń za wynagrodzeniem.

Ponadto w piśmie z dnia 25 listopada 2019 r., będącym uzupełnieniem do wniosku, Wnioskodawca wskazał, że:

Pośrednikiem ma być A, choć może się zdarzyć, że rolę tę będzie pełnił inny podmiot z siedzibą w Polsce. Okoliczność ta jednak, w ocenie Wnioskodawcy, nie ma znaczenia dla istoty niniejszego wniosku.
Warunkiem wypłaty premii detaliście będzie utrzymanie przez niego w określonym czasie (np. tygodnia, miesiąca) ceny sprzedawanych towarów (będących wcześniej przedmiotem dostawy do dystrybutorów) na określonym poziomie, nie wyższym niż wyznaczony przez Wnioskodawcę.
Wysokość premii pieniężnej wypłacanej detalistom będzie zależała od tego, jaką ilość promowanych produktów sprzedadzą.
Jak wskazano we wniosku, wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Wypłata taka nie będzie również skutkować późniejszym (po wypłacie premii) zwrotem części ceny zapłaconej wcześniej za towar (ani dystrybutorowi ani detaliście).
Detaliści nie będą promować towarów Wnioskodawcy.
Detalista akceptując pierwszą promocję będzie zawierał jednocześnie umowę o współpracy z Wnioskodawcą oraz przyjmował zasady tej współpracy. Akceptacja zasad odbywa się za pośrednictwem witryny internetowej. Do zawarcia umowy dochodzić będzie z chwilą złożenia przez detalistę oświadczenia woli w formie papierowej lub elektronicznej za pośrednictwem witryny internetowej.
Premia pieniężna wypłacana będzie za okresy tygodniowe.
Z not uznaniowych wystawianych przez pośrednika na poszczególnych detalistów będzie wynikać, że wystawione są one w imieniu Wnioskodawcy. Nota bowiem zawierać będzie wymagane informacje na temat wystawcy, w tym przypadku Wnioskodawcy, tj. pełną jego nazwę, adres siedziby, nr kontaktowy telefonu, NIP, nazwę banku, nr konta.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
W razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 – w którym momencie Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii.
Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii w momencie (za okres rozliczeniowy), w którym kwota premii zostanie wypłacona detaliście.

Uzasadnienie.

1. Zasadność obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę premii (rabatu pośredniego).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1). W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jak wynika z opisu stanu sprawy, towary są sprzedawane przez Wnioskodawcę bezpośrednio do dystrybutorów, na których jest w związku z tym przenoszone prawo rozporządzania towarami jak właściciel. Pomiędzy nim a detalistami nie dochodzi więc do dostawy towarów.

Świadczenie usług podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji jest bezpośrednim beneficjentem tej usługi. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Jako że w rozpatrywanym stanie sprawy detaliści nie zobowiązują się wobec Wnioskodawcy do dokonywania, w zamian za wypłatę premii, jakichkolwiek świadczeń wzajemnych, to nie mamy w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem usług.

Z art. 29a ust. 1 Ustawy VAT wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy lub osoby trzeciej. Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot udzielonych nabywcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży (art. 29a ust. 7 pkt 2). Podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen (art. 29a ust. 10 pkt 1).

Jak wskazano w opisie stanu sprawy dystrybutorzy w żaden sposób nie będą zaangażowani w działania związane z udzielaniem premii, w szczególności wypłata tych premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Zatem nie będziemy mieli tutaj do czynienia z opustem ani obniżką cen uwzględnianą w momencie sprzedaży, w rozumieniu art. 29a ust. 7 pkt 2 Ustawy VAT.

W analizowanej sytuacji zastosowanie znajdzie natomiast cytowany wyżej przepis art. 29a ust. 10 pkt 1 ww. ustawy, w konsekwencji Wnioskodawca będzie uprawniony do tego, aby o kwoty wypłacanych detalistom premii obniżyć podstawę opodatkowania.

Przepisy Ustawy VAT nie definiują pojęcia „rabat”, „opust”, czy „premia” zatem, należy je interpretować stosując wykładnię językową. Zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r.), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar”. „Premia” oznacza „nagrodę za coś, często mającą zachęcić do czegoś osobę nagradzaną”. W świetle powołanych wyżej definicji należy uznać, że w rozpatrywanym stanie sprawy mamy do czynienia z pomniejszeniem ceny towarów ustalonej przez Wnioskodawcę, który wprawdzie nie sprzedaje ich bezpośrednio na rzecz detalistów, ale na podstawie indywidualnych ustaleń, udziela im premii pieniężnej, co skutkuje w efekcie zwrotem części ceny towarów, za jaką detaliści nabyli je od dystrybutorów. W konsekwencji dochodzi pośrednio, do faktycznego zmniejszenia u detalisty ceny zakupu towarów. Mamy tutaj więc do czynienia z tzw. rabatem pośrednim.

Koncepcja takiego rabatu choć nie wynika wprost z przepisów ustawy o VAT, to jednak znajduje uzasadnienie w podstawowych zasadach podatku od towarów i usług, przepisach polskiej ustawy VAT i w regulacjach unijnych, a także w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), krajowych sądów administracyjnych oraz w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych.

Konstrukcja podstawy opodatkowania w podatku VAT służy realizacji fundamentalnej zasady neutralności tego podatku. Jego ekonomiczny ciężar, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik. W ślad zatem za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. Jeśli podstawa opodatkowania przewyższa kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, przynajmniej w części poniesie on ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby zasadę neutralności tego podatku.

Analiza Dyrektywy 2006/112/WE Rady, która w art. 73 oraz 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, prowadzi do wniosku, że uprawnienie do jej obniżenia przysługuje w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób.

TSUE w wyroku wydanym w sprawie C-317/94 potwierdził, że w przypadku gdy rabat udzielany jest pomiędzy pierwszym a ostatnim szczeblem obrotu (z pominięciem szczebli pośrednich) prawo unijne gwarantuje, że możliwe będzie obniżenie wartości obrotu dla celów VAT przez pierwszego z nich. TSUE wskazał, że „w celu zapewnienia realizacji zasady neutralności należy, obliczając podstawę opodatkowania dla celów VAT, uwzględnić sytuacje, w których podatnik, nie pozostając w stosunkach umownych z konsumentem końcowym, ale będąc pierwszym ogniwem łańcucha transakcji kończącego się na tym konsumencie, udziela takiemu konsumentowi zniżki za pośrednictwem detalistów lub poprzez bezpośredni zwrot wartości kuponów. W przeciwnym razie, organy podatkowe otrzymałyby z tytułu VAT kwotę większą niż rzeczywiście zapłacona przez konsumenta ostatecznego, kosztem podatnika”.

Również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 kwietnia 2010 r., sygn. akt I FSK 600/09, uznał, że udzielenie przez podatnika rabatu cenowego, nie bezpośredniemu jego kontrahentowi, lecz kolejnemu odbiorcy w łańcuchu dystrybucji jego towaru, stanowi dla tego podatnika podstawę do obniżenia swojego obrotu o kwotę udzielonego rabatu.

Uprawnienie podatnika do obniżenia podstawy opodatkowania w związku z udzieleniem rabatu pośredniego zostało potwierdzone również w licznych indywidualnych interpretacjach podatkowych. Przykładowo, w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 maja 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.176.2018.1.AW organ uznał, że w przypadku, kiedy podmioty, z którymi Wnioskodawca uzgodni udzielenie rabatu pośredniego, otrzymają zwrot części ceny zakupionych produktów, wówczas dla Wnioskodawcy i dla tych podmiotów nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny produktów. Takie obniżenie ceny nie będzie dotyczyło hurtowni, które zapłacą Wnioskodawcy i otrzymają od klienta cenę należną w pełnej wysokości. Tym samym, podmiotem uprawnionym do obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego stanie się Wnioskodawca, który dokona sprzedaży ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udzieli rabatu. Zatem u Wnioskodawcy nastąpi obniżenie wartości obrotu i kwoty podatku należnego. W takiej sytuacji udzielany rabat procentowy lub kwotowy stanie się de facto rabatem, o którym mowa w art. 29a ust. 10 ustawy.

Podobne stanowisko zostało przedstawione m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych: z 26 października 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.636.2018.2.JO, z 5 września 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.536.2018.1.AW oraz z 17 lipca 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.300.2018.1.AKO.

2. Określenie momentu obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę premii (rabatu pośredniego).

Zgodnie z powołanym wyżej art. 29a ust. 10 pkt 1 Ustawy VAT, podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen. Mając na uwadze przedstawioną wyżej argumentację, prawo Wnioskodawcy, aby w oparciu o powyższy przepis obniżyć podstawę opodatkowania z tytułu udzielenia rabatu pośredniego, nie powinno budzić wątpliwości. Jednocześnie jednak w Ustawie VAT brak jest przepisów, które wprost określałyby moment, w którym taki rabat, w postaci obniżenia podstawy opodatkowania, miałby być uwzględniony. Jedynym przepisem Ustawy VAT, który odnosi się do kwestii momentu obniżenia podstawy opodatkowania z tytułu udzielenia opustu (obniżki) ceny po dokonaniu sprzedaży, jest art. 29a ust. 13 ustawy VAT. Zgodnie z jego treścią, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru, dla którego wystawiono fakturę.

Co do zasady, obniżenie podstawy opodatkowania z tytułu zastosowania opustu czy obniżki cen, powinno być więc dokumentowane za pomocą faktur korygujących in minus, na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 2 ustawy VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 podatnik wystawia fakturę korygującą.

W rozpatrywanym stanie sprawy faktury dokumentujące sprzedaż towarów wystawiane są na dystrybutorów, którzy w żadnej mierze nie uczestniczą w programie wypłaty premii pieniężnych. Beneficjentami tych premii są detaliści, i to u nich na skutek wypłacenia premii, dojdzie do faktycznego obniżenia ceny towarów nabytych od dystrybutorów. Natomiast cena ustalona między Wnioskodawcą a dystrybutorami pozostanie niezmieniona. Z oczywistych więc względów Wnioskodawca nie będzie potwierdzał wypłaty premii fakturami korygującymi.

W związku z tym, w rozpatrywanym przypadku powołany wyżej przepis art. 29a ust. 13 ustawy VAT nie będzie mieć zastosowania, bowiem procedura w nim opisana została przewidziana jedynie dla sytuacji, w których dochodzi do wystawienia faktur korygujących, które w opisanym stanie sprawy nie będą mogły być wystawiane. W konsekwencji przepis ten nie znajdzie zastosowania również w zakresie ustalenia okresu rozliczeniowego, w którym rabat, w postaci obniżki podstawy opodatkowania, powinien być uwzględniony.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, dla obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego zasadnicze znaczenie będzie mieć moment udzielenia premii, który powinien być utożsamiany z momentem jej wypłaty na rzecz detalistów, przez pośrednika działającego w imieniu Wnioskodawcy i ze środków od niego wcześniej otrzymanych. W tym bowiem momencie materializują się skutki premii, tj. wywiera ona rzeczywiste i ostateczne konsekwencje gospodarcze i ekonomiczne, zarówno po stronie Wnioskodawcy, jak i detalisty.

Na moment obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego nie powinien mieć natomiast wpływu moment wypłaty środków pieniężnych przez Wnioskodawcę na rzecz pośrednika. Moment ten nie wywiera bowiem jakichkolwiek skutków w relacji z detalistami, a tylko w odniesieniu do tej relacji skutki związane z wypłatą premii mogą być rozpatrywane. Czynność ta ma jedynie charakter techniczny ma dopiero umożliwić pośrednikowi wypłatę premii na rzecz detalistów. W konsekwencji również data wystawienia na Wnioskodawcę przez pośrednika noty obciążeniowej, czy data wystawienia przez tego ostatniego noty uznaniowej na detalistę, nie będą wyznaczały momentu właściwego do uwzględnienia premii, jako okoliczności skutkującej obniżeniem podstawy opodatkowania. Dokumenty te mają bowiem charakter wtórny wobec samego faktu wypłaty premii, który to moment powinien determinować moment uwzględniania skutków podatkowych wynikających z jej wypłaty.

Powyższe potwierdzają również indywidualne interpretacje podatkowe. Przykładowo w interpretacji z dnia 16 stycznia 2018 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.594.2017.1.KM, w której wyrażono pogląd, że wystawienie noty księgowej dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nie jest warunkiem koniecznym do uzyskania prawa do obniżenia podatku należnego w związku z udzieleniem rabatu. Moment wystawienia noty nie może być więc decydujący dla momentu rozliczenia rabatu dla celów podatku VAT. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu, czyli dokonania płatności na rzecz klienta pośredniego.

Podobnie stwierdzono w interpretacji indywidualnej z dnia 10 marca 2017 r. nr 0461- ITPP1.4512.23.2017.1.MN, w której uznano, że Spółka będzie uprawniona do odpowiedniego obniżenia (o wartość rabatu) podstawy opodatkowania VAT oraz VAT należnego z tytułu sprzedaży towarów Spółki, za okres rozliczeniowy, w którym faktycznie zostanie udzielony rabat – nastąpi wypłata bonusu pieniężnego, udokumentowanego wystawioną notą uznaniową.

Zasadnym jest również powołać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 600/09, który potwierdził, iż podatnik zmniejsza obrót o kwoty rabatów, o ile fakt udzielenia takiego rabatu znajduje stosowne udokumentowanie, które w takim przypadku nie mogąc przybrać formy faktury korygującej, może przybrać inną dopuszczalną prawnie formę dokumentacyjną, np. noty księgowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy).

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L Nr 347 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Wskazać należy, że podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne/rabaty nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych/rabatów nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne/rabaty zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W praktyce występują również sytuacje, w których w zamian za udzielenie premii/rabatu ma miejsce świadczenie innych usług, w tym usług o charakterze promocyjnym, marketingowym, reklamowym, bądź zobowiązanie się do dokonywania zakupów wyłącznie u wypłacającego premie, czy zobowiązanie się do posiadania pełnego asortymentu towarów kontrahenta itp. W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona premia pieniężna/rabat związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię/rabat, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.

Szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że ani w Dyrektywie 2006/112/WE Rady, ani też w ustawie prawodawca nie zdefiniował pojęcia „premia pieniężna” czy też „rabat”. Zatem celem dokonania prawidłowej kwalifikacji premii pieniężnych (bonusów pieniężnych, rabatów) w świetle przepisów o podatku od towarów i usług, należy przeprowadzić obiektywną analizę całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej transakcji, która pozwoli na ocenę skutków takiej transakcji w świetle regulacji dotyczących podatku od towarów i usług.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w obrębie trzech obszarów biznesowych: słodyczy, kulinariów (przypraw, bakalii) oraz napojów określonych marek. Jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, a realizowane przez niego transakcje są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Dystrybutorzy nie będą w żaden sposób zaangażowani w powyższe działania, w szczególności, wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Premie będą wypłacane również bez udziału tych ostatnich. W tym zakresie planowane jest zaangażowanie podmiotu zewnętrznego, tj. spoza łańcucha dostaw (pośrednika).

W ramach prezentowanego opisu sprawy nie dochodzi do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług przez detalistów, w szczególności nie zobowiązują się oni wobec Spółki do dokonywania jakichkolwiek świadczeń za wynagrodzeniem.

Warunkiem wypłaty premii detaliście będzie utrzymanie przez niego w określonym czasie (np. tygodnia, miesiąca) ceny sprzedawanych towarów (będących wcześniej przedmiotem dostawy do dystrybutorów) na określonym poziomie, nie wyższym niż wyznaczony przez Wnioskodawcę.

Wysokość premii pieniężnej wypłacanej detalistom będzie zależała od tego, jaką ilość promowanych produktów sprzedadzą.

Wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Wypłata taka nie będzie również skutkować późniejszym (po wypłacie premii) zwrotem części ceny zapłaconej wcześniej za towar (ani dystrybutorowi ani detaliście).

Detaliści nie będą promować towarów Wnioskodawcy.

Detalista akceptując pierwszą promocję będzie zawierał jednocześnie umowę o współpracy z Wnioskodawcą oraz przyjmował zasady tej współpracy. Akceptacja zasad odbywa się za pośrednictwem witryny internetowej. Do zawarcia umowy dochodzić będzie z chwilą złożenia przez detalistę oświadczenia woli w formie papierowej lub elektronicznej za pośrednictwem witryny internetowej.

Premia pieniężna wypłacana będzie za okresy tygodniowe.

Z not uznaniowych wystawianych przez pośrednika na poszczególnych detalistów będzie wynikać, że wystawione są one w imieniu Wnioskodawcy. Nota bowiem zawierać będzie wymagane informacje na temat wystawcy, w tym przypadku Wnioskodawcy, tj. pełną jego nazwę, adres siedziby, nr kontaktowy telefonu, NIP, nazwę banku, nr konta.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, w pierwszej kolejności wątpliwości Spółki dotyczą kwestii, czy Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy, przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Jak już wcześniej wspomniano, przepisy ustawy nie definiują pojęcia „rabat”, „opust”, czy „premia” zatem, pojęcia te należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. I tak, zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r.), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Natomiast definicję „premii” określono jako „nagrodę za coś, często mającą zachęcić do czegoś osobę nagradzaną”.

Zatem, rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi. Podobnie definiowany jest „opust” jako zniżka ceny kupna przyznawana przy zakupach hurtowych. Skutkiem udzielania rabatów i opustów są w rozpatrywanej sprawie Premie dla Detalistów.

W świetle powołanej wyżej definicji „rabatu”, „opustu” czy „premii” należy uznać, że w opisanym przypadku mamy do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny towarów przez Wnioskodawcę, który co prawda nie sprzedaje bezpośrednio towarów na rzecz detalistów, ale na podstawie odpowiednich indywidualnych ustaleń udziela im opustu w związku z programem rabatów pośrednich, tj. premii pieniężnych. Powoduje to w istocie zwrot części ceny towarów.

W przypadku, kiedy dany detalista, któremu Wnioskodawca przyzna premię, otrzyma zwrot części ceny zakupionego towaru, wówczas dla Wnioskodawcy nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny towaru. Takie obniżenie ceny nie dotyczy bezpośrednich kontrahentów – dystrybutorów, od których detaliści nabywają towary. Jak bowiem wynika z opisu sprawy – wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Premie będą wypłacane również bez udziału dystrybutorów. Podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego jest w tym przypadku Wnioskodawca, który dokonał sprzedaży ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udzielił rabatu w formie wypłaty premii pieniężnej.

Zatem otrzymywane przez detalistów premie z tytułu dokonywanej przez nich sprzedaży promowanych produktów, których – jak wskazano we wniosku – wysokość będzie zależała od tego, jaką ilość promowanych produktów sprzedadzą detaliści, i które nie są związane ze świadczeniem wzajemnym (nie dochodzi do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług przez detalistów, w szczególności nie zobowiązują się oni wobec Spółki do dokonywania jakichkolwiek świadczeń za wynagrodzeniem), stanowią rabat pośredni.

W treści wniosku wskazano bowiem, że wysokość premii pieniężnej wypłacanej detalistom będzie zależała od tego, jaką ilość promowanych produktów sprzedadzą. Jak również wskazała Spółka w ramach prezentowanego opisu sprawy, nie dochodzi do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług przez detalistów, w szczególności nie zobowiązują się oni wobec Spółki do dokonywania jakichkolwiek świadczeń za wynagrodzeniem. Ponadto przystąpienie do tego programu przez detalistę będzie dobrowolne. Będzie on mógł w nim uczestniczyć w odniesieniu do całej sprzedaży promowanych towarów lub tylko do części tej sprzedaży. Zatem nie dojdzie do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy przez detalistów.

Zauważyć należy, że obniżka ceny, opust (rabat, bonus) udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów i usług, zgodnie art. 106j ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1-6 ustawy, faktura powinna zawierać:

datę wystawienia;
kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury.

(…)

Natomiast zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Z kolei art. 106j ust. 2 ustawy stwierdza, że faktura korygująca powinna zawierać:

wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo wyraz „KOREKTA”;
numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
1. określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
2. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
przyczynę korekty;
jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Wystawienie faktury korygującej jest możliwe wyłącznie w sytuacji udzielenia opustu/obniżki ceny bezpośredniemu nabywcy towarów lub usług. W rozpatrywanej sprawie ze względu na brak bezpośredniej transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a detalistą udokumentowanej fakturą, faktu przyznania przez Wnioskodawcę premii nie można potwierdzić fakturą korygującą, o której mowa w art. 106j ust. 2 ustawy.

Niemniej jednak treść art. 29a ust. 10 ustawy, wyraźnie wskazuje, że obrót zmniejsza się o:

kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen,
wartość zwrotów towarów,
zwrotu całości lub część zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło,
wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze.

Zatem każda z tych pozycji stanowi odrębną podstawę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych wyżej czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Powyższe stanowisko jest zgodne z ww. Dyrektywą 2006/112/WE Rady, która w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Jednocześnie przepisy ustawy jak i dyrektywy wyraźnie wskazują, że rzeczywiste kwoty rabatów mają być udokumentowane – podatnik winien przedstawić dowód rzeczywistej kwoty poniesionych kosztów.

Konstrukcja podstawy opodatkowania w ustawie, odpowiadająca w swej istocie konstrukcji określonej w ww. Dyrektywie 2006/112/WE Rady, oparta jest na założeniu proporcjonalności VAT do ceny towarów i usług. Każda bowiem transakcja podlega podatkowi od towarów i usług obliczonemu w sposób proporcjonalny do ceny otrzymanej przez podatnika jako świadczenie wzajemne za dostarczone towary lub usługi z uwzględnieniem stawki, jaka ma zastosowanie do dostawy takich towarów lub świadczenia usług.

Należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania pozwala zrealizować fundamentalną zasadę neutralności podatku VAT. Ekonomiczny ciężar podatku VAT, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik. W ślad zatem za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. Jeśli podstawa opodatkowania przewyższa kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, przynajmniej w części poniesie on ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby zasadę neutralności tego podatku.

Zwrócił na to uwagę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-317/94 Elida Gibbs, stwierdzając, że podstawą opodatkowania dla producenta jako podatnika musi być kwota odpowiadająca cenie, po jakiej sprzedał on towary hurtownikom lub detalistom, pomniejszona o wartość rabatów, na podstawie których wypłacone zostało wynagrodzenie ostatecznym nabywcom towarów.

Również w sprawie C-427/98 Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec, Trybunał dopuścił możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania w wyniku udzielenia przez podatnika rabatu potransakcyjnego nie bezpośredniemu nabywcy towaru, bez konieczności wystawienia faktury korygującej.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt omawianej sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca, który zwróci danemu detaliście wartość przyznanego rabatu pośredniego (w formie premii pieniężnej), otrzyma po zakończeniu transakcji, kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży, pomniejszoną o wartość ww. rabatu. Nie byłoby zatem zgodne z Dyrektywą 2006/112/WE Rady, że podstawa opodatkowania służąca do wyliczenia VAT Wnioskodawcy jako podatnika, jest wyższa niż kwota ostatecznie przez niego otrzymana. Stanowiłoby to naruszenie zasady proporcjonalności podatku.

W opisanej sprawie w przypadku otrzymania premii przez detalistów bezpośrednio od Wnioskodawcy – jako zwrotu części ceny zakupionych produktów – dla detalistów nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny tych towarów.

W tej sytuacji podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży nie będzie dystrybutor, który otrzyma od detalistów cenę należną w pełnej wysokości, ale Wnioskodawca, który dokona sprzedaży ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udzieli rabatu. Zatem u Wnioskodawcy nastąpi obniżenie podstawy opodatkowania.

W związku z tym, Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z prawa do korekty podstawy opodatkowania i należnego podatku VAT. W takim kształcie sprawy udzielane premie staną się opustem – obniżką (rabatem), o którym mowa w art. 29a ust. 10 ustawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 uznano za prawidłowe.

Wątpliwości Spółki dotyczą również kwestii, w którym momencie Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii.

W tym miejscu należy wskazać, że rzeczywisty obrót gospodarczy winien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Wnioskodawca udzielający premii pieniężnej powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy – w tym przypadku detalistów. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie sprzedawcy.

Jeżeli rabat pośredni został przyznany przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw ostatecznemu odbiorcy, nie zaś przez podmioty transakcji pośrednich lub też tym podmiotom, to podmioty te nie będą mogły wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, bowiem w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, ponieważ między pierwszym sprzedawcą a tym odbiorcą nie dojdzie do żadnej dostawy, zatem pierwszy sprzedawca nie wystawił temu odbiorcy żadnej faktury. Tym samym przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota księgowa lub inny dokument niebędący fakturą. W konsekwencji np. wystawiona nota, będzie pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwi udokumentowanie rabatu.

Należy wskazać, że noty lub inne dokumenty nie są dokumentami uregulowanymi w przepisach dotyczących podatku VAT, tj. w ustawie o podatku od towarów i usług.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że wypłata premii detalistom nie będzie miała wpływu na cenę, za jaką Wnioskodawca będzie sprzedawał towary do dystrybutorów. Premie będą wypłacane również bez udziału tych ostatnich. W tym zakresie planowane jest zaangażowanie podmiotu zewnętrznego, tj. spoza łańcucha dostaw (pośrednika). Rolą pośrednika będzie zbieranie informacji o wielkości premii, które mają być wypłacone poszczególnym detalistom uczestniczącym w programie, z tytułu dokonanej przez nich w danym okresie sprzedaży promowanych towarów. Powyższe informacje wraz z wystawioną przez pośrednika notą obciążeniową, obejmującą zbiorczą kwotę premii, będą przesyłane do Wnioskodawcy, który na tej podstawie przekaże pośrednikowi środki na ich wypłatę. Przy czym wypłata ta będzie dokonywana przez pośrednika w imieniu Wnioskodawcy. Pośrednik nie będzie mógł swobodnie dysponować kwotami przekazanymi mu przez Wnioskodawcę na wypłatę premii. Wnioskodawca będzie właścicielem tych środków do momentu ich wypłaty detalistom. Pośrednik natomiast będzie wystawiał na poszczególnych detalistów notę uznaniową obejmującą kwotę wypłacanej im premii. Przy czym może być tak, że nota zostanie wystawiona już po dokonaniu wypłaty.

Wobec powyższego skoro Wnioskodawca udzielając premii pieniężnych (rabatu pośredniego) obniży swoje wynagrodzenie z tytułu dokonanej przez niego sprzedaży towarów to będzie miał prawo do obniżenia podstawy opodatkowania z tytułu udzielonego detalistom rabatu.

Zatem Spółka nabędzie prawo do obniżenia podstawy opodatkowania z momentem udzielenia premii danemu detaliście, udokumentowanej wystawioną przez pośrednika notą uznaniową na tego detalistę.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że z not uznaniowych wystawianych przez pośrednika na poszczególnych detalistów będzie wynikać, że wystawione są one w imieniu Wnioskodawcy. Nota bowiem zawierać będzie wymagane informacje na temat wystawcy, w tym przypadku Wnioskodawcy, tj. pełną jego nazwę, adres siedziby, nr kontaktowy telefonu, NIP, nazwę banku, nr konta.

Zatem Wnioskodawca będzie posiadać stosowne dokumenty, które umożliwią precyzyjne określenie, w jakim okresie rozliczeniowym dokonano przekazania detaliście należnego rabatu w formie premii.

W przypadku, gdy wystawienie noty uznaniowej dokumentującej udzielenie premii nastąpi w innym okresie rozliczeniowym niż wypłata wynikającej z tej noty kwoty, Wnioskodawca powinien obniżyć obrót (i w konsekwencji podatek VAT należny) za okres, w którym premia zostanie faktycznie udzielona. Innymi słowy, zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanej premii dla celów podatku VAT będzie miał moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu (premii).

Samo wystawienie noty uznaniowej dokumentującej udzielenie premii nie jest bowiem warunkiem koniecznym dla celu uzyskania prawa do obniżenia podatku VAT należnego w związku z udzieleniem rabatu. Moment wystawienia noty nie może być więc decydujący dla momentu rozliczenia premii dla celów podatku VAT przez Wnioskodawcę. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu, czyli np. dokonania transferu środków pieniężnych na konto detalistów.

W rozpatrywanej sprawie, jak wskazał Wnioskodawca, „dla obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego zasadnicze znaczenie będzie mieć moment udzielenia premii, który powinien być utożsamiany z momentem jej wypłaty na rzecz detalistów, przez pośrednika działającego w imieniu Wnioskodawcy i ze środków od niego wcześniej otrzymanych. W tym bowiem momencie materializują się skutki premii, tj. wywiera ona rzeczywiste i ostateczne konsekwencje gospodarcze i ekonomiczne, zarówno po stronie Wnioskodawcy, jak i detalisty”.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że Spółka będzie uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania i podatku VAT należnego o kwoty przekazane na wypłatę premii w momencie (za okres rozliczeniowy), w którym kwota premii zostanie faktycznie wypłacona detaliście.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie sprawy lub własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii poprawności wystawiania not uznaniowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na informacji, że nie dochodzi do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług przez detalistów, w szczególności nie zobowiązują się oni wobec Spółki do dokonywania jakichkolwiek świadczeń za wynagrodzeniem. Powyższe stwierdzenie przyjęto jako element opisanego zdarzenia przyszłego i nie było ono przedmiotem analizy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zatem niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Informuje się ponadto, że w niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej zdarzeń przyszłych w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podstawy opodatkowania o kwoty przekazane na wypłatę premii (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz ustalenia momentu, w którym Wnioskodawca będzie uprawniony do dokonania ww. czynności (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Natomiast w kwestiach dotyczących zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin