Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.655.2019.1.SR
z 15 stycznia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2019 r. (data wpływu 15 października 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który jest generowany automatycznie i nigdy nie jest przekazywany nabywcy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 października 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do wystawienia prawidłowości wystawiania faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który jest generowany automatycznie i nigdy nie jest przekazywany nabywcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Wnioskodawczyni”) prowadzi działalność gospodarczą, której zasadniczym przedmiotem jest świadczenie usług hotelowych i gastronomicznych.

Świadczone przez Wnioskodawczynię usługi hotelowe i gastronomiczne są opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni sprzedaż rzeczonych usług dokumentuje paragonem fiskalnym bądź fakturą VAT, w zależności od życzenia Klienta. Wnioskodawczyni do dokumentowania sprzedaży wykorzystuje licencjonowany program sprzedażowy …, połączony ze zwykłą drukarką oraz drukarką fiskalną.

Przedmiotowy program sprzedażowy jest tak skonfigurowany, że cała sprzedaż Wnioskodawczyni jest fiskalizowana. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą bądź podmiot gospodarczy, program sprzedażowy Wnioskodawczyni generuje i drukuje albo paragon fiskalny (bez numeru NIP nabywcy) wraz z pokwitowaniem zapłaty, albo paragon fiskalny (bez numeru NIP nabywcy) wraz z fakturą VAT (zawierającą pełne dane nabywcy). W obu przypadkach wydruk kompletu dokumentów następuje de facto jednocześnie, w odstępie kilku sekund.

W pierwszym przypadku nabywca otrzymuje paragon fiskalny (drukowany na drukarce fiskalnej, a nie na kasie fiskalnej) wraz z pokwitowaniem zapłaty (drukowane na zwykłej drukarce).

W drugim przypadku nabywca otrzymuje wyłącznie fakturę VAT (ze wszystkim danymi, w tym w szczególności z numerem NIP). Wydrukowany na drukarce fiskalnej paragon fiskalny zostaje u Wnioskodawczyni i załączany jest do kopii faktury VAT.

W przypadku dokumentowania sprzedaży fakturą VAT, generowany paragon fiskalny zawiera indywidualny numer składający się z ciągu 3 liter oraz 8 cyfr. Numer ten umieszczany jest na fakturze automatycznie i nie ma możliwości jakiejkolwiek ingerencji w fakt jego umieszczenia na fakturze, ani w sam numer. Dodatkowo paragon fiskalny zawiera numer systemowy (numeracja ciągła) składający się tylko z cyfr.

Indywidualny numer paragonu fiskalnego znajduje się na fakturze. Natomiast automatycznie generowany numer faktury odpowiada numerowi systemowemu paragonu fiskalnego, do którego dodawane jest oznaczenie roku wystawienia faktury. Przykładowy numer faktury wygląda następująco: „Faktura VAT Kopia nr /1234/2019”, gdzie oznaczenie „1234” odpowiada numerowi systemowemu paragonu fiskalnego.

Istotne jest również to, że w chwili obecnej istnieją techniczne przeciwwskazania do zmiany czy aktualizacji oprogramowania programu sprzedażowego … z uwagi na istniejące ograniczenia sprzętowe. Natomiast jego dostosowanie do wymogów zmienionych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wiązałoby się z dużymi nakładami finansowymi. Niezależnie od powyższego, Wnioskodawczyni jest na etapie zbierania ofert i wyboru firmy, która wdroży nowy system informatyczny obejmujący zarządzanie wszystkimi aspektami działalności Wnioskodawcy, w tym także program sprzedażowy. Niemniej jednak jego wdrożenie może trwać kilka, a nawet kilkanaście miesięcy.

Wnioskodawczyni podkreśla, że w rzeczonym przypadku generowanie paragonu fiskalnego poprzedzającego wystawienie faktury (w odstępie kilku sekund), jest czynnością stricte techniczną wynikającą z ograniczeń technicznych programu sprzedażowego. Jednocześnie Wnioskodawczyni podkreśla, że nabywca nie jest informowany, nie ma więc on nawet wiedzy o tym, że paragon fiskalny jest drukowany. Tak wygenerowany paragon fiskalny nigdy nie jest wydawany nabywcy i zawsze pozostaje w posiadaniu Wnioskodawczyni. Nabywca, zgodnie z życzeniem, otrzymuje wyłącznie fakturę.

Dodatkowo należy wskazać, że rejestry czy sumowania sprzedaży dokumentowanej wyłącznie paragonem fiskalnym są odrębną pozycją w rejestrze VAT, podczas gdy sprzedaż udokumentowana fakturą jest rejestrowana indywidualnie, tj. każda faktura znajduje się w odrębnej pozycji. W takiej też postaci są one prezentowane w przesyłanym do organów podatkowych Jednolitym Pliku Kontrolnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wystawienie faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który to paragon fiskalny jest generowany automatycznie (jest to wynik ograniczeń technicznych programu sprzedażowego), który nigdy nie jest przekazywany nabywcy, będzie prawidłowe w świetle przepisów art. 106 [winno być art. 106b – przypis Organu] ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujących od 1 stycznia 2020 roku?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w okolicznościach sprawy wystawienie faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który to paragon fiskalny jest generowany automatycznie (jest to wynik ograniczeń technicznych programu sprzedażowego), który nie jest przekazywany nabywcy, będzie prawidłowe w świetle przepisów art. 106 [winno być art. 106b – przypis Organu] ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujących od 1 stycznia 2020 roku.

Na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2019, poz. 1520) wprowadzono do ustawy o podatku od towarów i usług między innymi przepisy art. 106b ust. 5 i 6, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku.

Brzmienie art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług jest następujące:

„5. W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

6. W przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 5, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się”.

Z treści powyższego przepisu wynika, że wystawienie faktury na podstawie paragonu fiskalnego będzie możliwe tylko pod warunkiem umieszczenia na paragonie fiskalnym numeru NIP nabywcy. Naruszenie powyższego obowiązku będzie skutkowało ustaleniem dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej wartości podatku od towarów i usług wykazanego na tejże fakturze.

Celem nowej regulacji jest potrzeba uszczelnienia systemu podatku od towarów i usług, na który wyraźnie wskazuje uzasadnienie do projektu ustawy nowelizującej.

„W związku ze zgłaszanymi znacznymi nadużyciami w zakresie wystawiania faktur, które nie mają odzwierciedlenia w istniejącym stanie faktycznym – tzw. „pustych faktur” – do paragonów fiskalnych, proponuje się ograniczyć prawo do wystawiania faktur na rzecz nabywcy posługującego się numerem, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, do paragonów potwierdzających dokonanie tej sprzedaży, które będą zawierały ten numer. Regulacja ta pozwoli na eliminację procederu wystawiania faktur na podstawie zebranych paragonów pozostawionych przez innych klientów.

W projektowanym art. 106b dodaje się ust. 5 ustawy o VAT wprowadzający zasadę, że w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się numerem identyfikującym wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer. Zmiany te są reakcją na zaobserwowany nieuczciwy proceder polegający na wystawianiu faktur na „zaprzyjaźnione” firmy, w zamian za korzyść majątkową, do paragonów fiskalnych wygenerowanych przez kasę, a nie odebranych przez klientów. Firmy na podstawie wystawionych faktur dokonują odliczenia podatku VAT, mimo że w rzeczywistości nie nabyły towarów lub usług, a tym samym zawyżają koszty podatkowe”.

W dalszej części uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej wskazano, że: „W sytuacji, gdy podatnik dokonujący sprzedaży nie będzie miał technicznej możliwości wpisania numeru identyfikującego na paragonie, nabywca powinien zadeklarować w momencie dokonywania zakupu, że nabywa towar lub usługę, jako podatnik – w takiej sytuacji sprzedawca nie powinien rejestrować zakupu na kasie rejestrującej, tylko powinien od razu wystawić fakturę”.

Jak podnosi się w orzecznictwie sądów administracyjnych interpretacja przepisów prawa nie może być oderwana od celów regulacji, a także sensu wprowadzonej instytucji prawnej.

Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów NSA z dnia 14 marca 2011 roku, sygn. akt II FPS 8/10: „W procesie wykładni prawa interpretatorowi nie wolno całkowicie ignorować wykładni systemowej lub funkcjonalnej przez ograniczenie się wyłącznie do wykładni językowej pojedynczego przepisu. Może się bowiem okazać, że sens przepisu, który wydaje się językowo jasny, okaże się wątpliwy, gdy go skonfrontujemy z innymi przepisami lub weźmiemy pod uwagę cel regulacji prawnej. Jednym z najmocniejszych argumentów w kwestii poprawności interpretacji jest okoliczność, że wykładnia językowa, systemowa i funkcjonalna dają zgodny wynik (por. postanowienie SN z 26 kwietnia 2007 r. sygn. akt I KZP 6/07, OSNKW 2007, nr 5, poz. 37, Biuletyn SN 2007, nr 5, poz. 18; postanowienie NSA z 9 kwietnia 2009 r. sygn. akt II FSK 1885/07; wyroki NSA: z 19 listopada 2008 r. sygn. akt II FSK 976/08, z 2 lutego 2010 r. sygn. akt II FSK 1319/08, z 2 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1553/08, CBOSA; wypowiedzi doktryny: M. Zieliński: Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2010, s. 291 i nast.; L. Morawski: Zasady wykładni prawa, Toruń 2010, s. 74-83).”

Uwzględniając powyższe uwagi należy wskazać, że w analizowanym przypadku celem wprowadzenia nowej regulacji jest wyeliminowanie nieprawidłowości związanych z procederem wystawiania faktur na podstawie paragonów fiskalnych, które dokumentują sprzedaż na rzecz innych klientów. Z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej wynika, że powyższa praktyka przybiera zorganizowany charakter, a nowe regulacje mają zapobiec nadużyciom, które zostały zaobserwowane.

Transponując powyższe uwagi na sytuację Wnioskodawczyni należy po pierwsze zwrócić uwagę na to, że system sprzedażowy Wnioskodawczyni nie umożliwia obecnie wystawienia paragonu fiskalnego z numerem NIP nabywcy. Ergo, Wnioskodawczyni nie będzie miała możliwości wystawienia faktury na podstawie wystawionego paragonu fiskalnego, w sytuacji gdy został wystawiony wyłącznie paragon fiskalny (opisany pierwszy wariant dokumentowania sprzedaży). Jednocześnie ewentualne wystawienie faktury na podstawie paragonu fiskalnego w terminie późniejszym niż w chwili jego wystawienia będzie wiązało się koniecznością korekty Jednolitego Pliku Kontrolnego. Tym samym organy podatkowe uzyskają wiedzę, że nastąpiło wystawienie faktury na podstawie paragonu fiskalnego.

Powyższe okoliczności świadczą, że zostanie zrealizowany zasadniczy cel regulacji wprowadzonej do art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. wyeliminowanie sytuacji, w której faktura zostałaby wystawiona na podstawie paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy. Innymi słowy, paragonem takim nie będzie mógł się posłużyć inny podmiot niż faktyczny nabywca usługi.

Odnosząc się do drugiego z wariantów dokumentowania przez Wnioskodawczynię sprzedaży, tj. wystawiania faktur, należy zwrócić uwagę, że paragon fiskalny, który w takiej sytuacji jest generowany przez system sprzedażowy, nie jest właściwym dokumentem dokumentującym sprzedaż usług. Dokumentem takim jest wyłącznie faktura. Wydruk paragonu fiskalnego jest tylko i wyłącznie podyktowany ograniczeniami programu sprzedażowego, i nie jest on nigdy wręczany nabywcy, który nawet nie ma wiedzy o tym, że paragon fiskalny jest drukowany.

Oznacza to, że sposób wystawiania faktur przez Wnioskodawczynię, związany z jednoczesnym wygenerowaniem paragonu fiskalnego nie wypełnia hipotezy nowowprowadzonego przepisu art. 106b ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zauważenia bowiem wymaga, że nabywca – w związku z ograniczeniami programu sprzedażowego – będzie informowany, że paragon fiskalny nie zwiera numeru NIP, a zatem nie będzie możliwości późniejszego zgłoszenia żądania wystawienia faktury na podstawie takiego paragonu fiskalnego.

W związku z powyższym żądanie wystawienia faktury będzie musiało być zgłoszone przed wystawieniem jakiegokolwiek dokumentu sprzedaży, zgodnie z zaleceniami znajdującymi się w uzasadnieniu do projektu ustawy wprowadzającej analizowane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W tym znaczeniu sprzedaż nie będzie „potwierdzana paragonem fiskalnym” jak wskazuje nowowprowadzony przepis art. 106b ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Transakcja w systemie księgowym dokumentowana jest bowiem fakturą. W konsekwencji, faktura nie jest wystawiana na żądanie nabywcy zgłoszone w terminie późniejszym, na podstawie paragonu fiskalnego (który byłby wystawiony wcześniej), ale od razu wystawiana jest faktura dokumentująca sprzedaż. W takim przypadku paragon fiskalny nie jest „wymieniany” na fakturę, gdyż paragon taki nigdy nie jest w posiadaniu nabywcy, i nie dokumentował on sprzedaży.

Niezależnie od powyższego, podkreślenia wymaga, że sposób wystawiania faktur przez Wnioskodawcę realizuje cele jakie zostały nakreślone w uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej, eliminuje bowiem w całości jakąkolwiek możliwość oszustwa, które było źródłem wprowadzenia do ustawy o podatku od towarów i usług art. 106b ust. 5.

Z tych też względów Wnioskodawczyni stwierdza, że procedura wystawiania faktur, nie narusza przepisu art. 106b ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu, jaki będzie obowiązywał od 1 stycznia 2020 roku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2018 r., poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy – przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do art. 111 ust. 1b ustawy w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wykazuje się dane o sprzedaży, zawarte w dokumentach wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym określające przedmiot opodatkowania, wysokość podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz dane służące identyfikacji poszczególnych sprzedaży, w tym numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku albo podatku od wartości dodanej.

W myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r., poz. 816) zwanego dalej rozporządzeniem.

Przez paragon fiskalny albo fakturę rozumie się dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy dla nabywcy, potwierdzający dokonanie sprzedaży (§ 2 pkt 16 rozporządzenia).

Zgodnie z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia, podatnicy prowadzą ewidencję każdej czynności sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej od podatku, przy użyciu kas, które zostały nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, że kasa spełnia funkcje wymienione odpowiednio w art. 111 ust. 6a lub w art. 145a ust. 2 ustawy oraz wymagania techniczne (kryteria i warunki techniczne) dla kas, wyłącznie w trybie fiskalnym pracy tej kasy, po dokonaniu jej fiskalizacji.

Natomiast w myśl § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia podatnicy, prowadząc ewidencję wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, z zastrzeżeniem § 12.

Jak wynika z § 25 ust. 1 rozporządzenia w przypadku prowadzenia przez podatnika ewidencji przy użyciu kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii paragon fiskalny zawiera co najmniej:

1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a w przypadku sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych – adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;
   
2. numer identyfikacji podatkowej (NIP) podatnika;
   
3. numer kolejny wydruku;
   
4. datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;
   
5. oznaczenie „PARAGON FISKALNY”;
   
6. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;
   
7. cenę jednostkową towaru lub usługi;
   
8. ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;
   
9. wartość opustów, obniżek lub narzutów, o ile występują;
   
10. wartość sprzedaży brutto i wysokość podatku według poszczególnych stawek podatku z oznaczeniem literowym po uwzględnieniu opustów, obniżek lub narzutów;
    
11. wartość sprzedaży zwolnionej od podatku z oznaczeniem literowym;
    
12. łączną wysokość podatku;
    
13. łączną wartość sprzedaży brutto;
    
14. oznaczenie waluty, w której jest zapisywana sprzedaż, przynajmniej przy łącznej wartości sprzedaży brutto;
    
15. kolejny numer paragonu fiskalnego;
    
16. numer kasy i oznaczenie kasjera – przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;
    
17. numer identyfikacji podatkowej (NIP) nabywcy – na żądanie nabywcy;
    
18. logo fiskalne i numer unikatowy.
    
    
    
    

Z cytowanego wyżej art. 111 ust. 1 ustawy jednoznacznie wynika, że obowiązek ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej ciąży na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Należy podkreślić, że obowiązek ten dotyczy wyłącznie sprzedaży, która została dokonana na rzecz tych wyżej wymienionych podmiotów. Tym samym obowiązek ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej nie wystąpi w przypadku sprzedaży na rzecz innych podmiotów, bowiem sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w tym osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) należy udokumentować fakturą VAT. Jednocześnie przepisy ustawy nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących na rzecz ww. podmiotów. Jednakże w takim przypadku należy pamiętać, że ustawodawca do takiej sprzedaży przewidział określone warunki ewidencyjne.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak stanowi art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

-jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów nie będących podatnikami VAT. Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Zasada ta nie dotyczy czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z brzmieniem art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać m.in.:

1. datę wystawienia;
   
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
   
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
   
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
   
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
   
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
   
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
   
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
   
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
   
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
    
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
    
12. stawkę podatku;
    
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
    
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
    
15. kwotę należności ogółem (…).
    
    

Z kolei art. 106g ust. 1 ustawy stanowi, że faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Stosownie do art. 106h ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2019 r.) – w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż.

Na mocy art. 106h ust. 2 ustawy (w brzmieniu od 1 września 2019 r.) – przepis ust. 1 nie dotyczy sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zaewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.

W przypadku gdy faktura w formie elektronicznej dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, podatnik zostawia w dokumentacji paragon dotyczący tej sprzedaży z danymi identyfikującymi tę fakturę (art. 106h ust. 3 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2019 r.).

Zgodnie z art. 106h ust. 4 ustawy – przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy paragon został uznany za fakturę wystawioną zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 1 pkt 21 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520) do art. 106b dodano ust. 5-7, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

W myśl art. 106b ust. 5 ustawy w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Stosownie do art. 106b ust. 6 ustawy w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 5, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Ww. przepis art. 106b ust. 5 ustawy wprowadza zasadę, zgodnie z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP (lub numerem podatku od wartości dodanej) wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer.

Należy podkreślić, że przepisy art. 106b ust. 5 ustawy regulują szczegółowo kwestie dokumentowania transakcji, które zostały uprzednio zewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. przepisy wymuszają pewną konsekwencję podatnika. To znaczy, jeżeli dokonuje on zakupu jako podatnik, a nie jako konsument, to powinien o tym fakcie poinformować sprzedawcę w momencie dokonywania zakupu.

Należy zauważyć, że podatnik nie może dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. To znaczy, jeżeli w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar, jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany tego charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Nabywca w momencie realizowania zakupów dokonuje ich kwalifikacji jako związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W tym bowiem momencie określa czy dokonuje zakupów działając w charakterze podatnika.

Jeśli występuje on jako podatnik VAT, to przedstawia sprzedawcy swój numer identyfikujący go na potrzeby podatku w taki sposób, aby sprzedaż towarów lub usług była właściwie udokumentowana – albo fakturą VAT albo paragonem z tym numerem pozwalającym na ewentualne późniejsze prawidłowe wystawienie do tego paragonu faktury zawierającej ten numer.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, Wnioskodawczyni do dokumentowania sprzedaży wykorzystuje licencjonowany program sprzedażowy …, połączony ze zwykłą drukarką oraz drukarką fiskalną. Przedmiotowy program sprzedażowy jest tak skonfigurowany, że cała sprzedaż Wnioskodawczyni jest fiskalizowana. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą bądź podmiot gospodarczy, program sprzedażowy Wnioskodawczyni generuje i drukuje albo paragon fiskalny (bez numeru NIP nabywcy) wraz z pokwitowaniem zapłaty, albo paragon fiskalny (bez numeru NIP nabywcy) wraz z fakturą VAT (zawierającą pełne dane nabywcy). W obu przypadkach wydruk kompletu dokumentów następuje de facto jednocześnie, w odstępie kilku sekund.

Wnioskodawczyni ma wątpliwości czy wystawienie faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który to paragon fiskalny jest generowany automatycznie (jest to wynik ograniczeń technicznych programu sprzedażowego), który nigdy nie jest przekazywany nabywcy, będzie prawidłowe w świetle przepisów art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujących od 1 stycznia 2020 roku.

W przedmiotowej sprawie nabywca otrzymuje fakturę VAT, natomiast drukowany na drukarce fiskalnej (jako czynność stricte techniczna wynikająca z ograniczeń technicznych programu sprzedażowego) paragon fiskalny zostaje u Wnioskodawczyni i załączany jest do kopii faktury VAT. Natomiast jak podkreśliła Wnioskodawczyni, nabywca nie jest informowany, nie ma więc on nawet wiedzy o tym, że paragon fiskalny jest drukowany, paragon ten nigdy nie jest wydawany nabywcy i zawsze pozostaje w posiadaniu Wnioskodawczyni, a nabywca zgodnie z życzeniem otrzymuje wyłącznie fakturę.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zgodnie z art. 106b ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli paragon nie zawiera NIP, to brak jest podstaw do wystawienia do niego faktury, nawet jeśli wystawienie faktury odbywa się w tym samym czasie co wystawienie paragonu i klient nawet nie wie, że podatnik rejestruje tę sprzedaż przy zastosowaniu kasy.

Kasa rejestrująca jest ewidencją uregulowaną w przepisach prawa i przeznaczoną do ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, natomiast dla podmiotów gospodarczych wystawia się faktury. Zatem „generowanie paragonu” nie może być sprowadzone – tak jak wskazuje Wnioskodawczyni – do czynności „stricte technicznej”. Jeżeli podatnik z własnej woli ewidencjonuje na kasie sprzedaż, której nie powinien tam ewidencjonować, to z wszelkimi tego konsekwencjami.

Ograniczenia techniczne czy stosowane funkcjonalności systemu nie mogą uzasadniać niestosowania przepisów. W uzasadnieniu do zmiany do ustawy wskazano bowiem, że:

„W związku z tym, że nie wszystkie obecnie funkcjonujące na rynku kasy rejestrujące posiadają możliwość umieszczenia na paragonie numeru identyfikującego nabywcę, wystawianie faktur w oparciu o paragony na rzecz nabywców posługujących się takim numerem będzie ograniczone do tej grupy kas, które posiadają tą funkcjonalność.”

„W sytuacji, gdy podatnik dokonujący sprzedaży nie będzie miał technicznej możliwości wpisania numeru identyfikującego na paragonie, nabywca powinien zadeklarować w momencie dokonywania zakupu, że nabywa towar lub usługę, jako podatnik – w takiej sytuacji sprzedawca nie powinien rejestrować zakupu na kasie rejestrującej, tylko powinien od razu wystawić fakturę. Proponowana zmiana przepisów nie będzie zatem skutkowała koniecznością wymiany kas rejestrujących przez podatników, natomiast konieczna może się okazać zmiana procedur stosowanych przez podatników. Zaznaczyć jednak należy, że procedura zgodnie z którą nabywca, który w związku z prowadzoną działalnością chce otrzymać fakturę, powinien poinformować o tym sprzedawcę w momencie dokonywania zakupów, tak żeby sprzedawca nie zarejestrował sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, tylko wystawił fakturę, jest w pełnej zgodzie z przepisami ustawy o VAT, w szczególności z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Z przepisu tego wynika jasno, że za pomocą kas rejestrujących ewidencjonuje się wyłącznie sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Oceniając zatem wpływ regulacji na mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, którzy użytkują kasy bez możliwości umieszczania na dokumencie sprzedaży numeru identyfikującego nabywcę należy wskazać, że wprowadzenie nowych regulacji nie będzie się wiązało z koniecznością wymiany kas. Przedsiębiorcy będą mogli wykorzystać inne sposoby wystawiania faktury, jak np. faktury z bloczka.”

W przedmiotowej sprawie sprzedaż na rzecz podmiotów gospodarczych Wnioskodawczyni rejestruje na kasie dobrowolnie, bowiem kasa fiskalna nie służy do ewidencjonowania takiej sprzedaży. Jeżeli zatem klient już w momencie zakupu sygnalizuje, że nabywa jako podmiot gospodarczy to Wnioskodawczyni, jeśli jej kasa nie posiada odpowiedniej funkcjonalności do wpisania na paragonie numeru NIP, nie powinna ewidencjonować tej sprzedaży na kasie, lecz wystawić wyłącznie fakturę.

Odpowiadając zatem na pytanie Wnioskodawczyni należy wskazać, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach wystawianie faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który to paragon fiskalny jest generowany automatycznie w wyniku ograniczeń technicznych programu sprzedażowego w odstępie kilku sekund i nigdy nie jest przekazywany nabywcy, nie będzie prawidłowe w świetle przepisów art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego w okolicznościach sprawy wystawienie faktury łącznie z wydrukowaniem paragonu fiskalnego niezawierającego numeru NIP nabywcy, który to paragon fiskalny jest generowany automatycznie (jest to wynik ograniczeń technicznych programu sprzedażowego), który nie jest przekazywany nabywcy, będzie prawidłowe w świetle przepisów art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujących od 1 stycznia 2020 roku, jest nieprawidłowe.

Zaznacza się, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego (zdarzeniu przyszłym), bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.