Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.20.2020.1.ASZ
z 26 marca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 30 stycznia 2020 r. (data wpływu – 04 lutego 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych tytułem darowizny − jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 04 lutego 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych tytułem darowizny.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 02 sierpnia 2019 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę darowizny z bratem na kwotę 150.000 zł. Przelew środków nastąpił z konta firmowego małżonki brata (bratowa prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą). Brat posiada pełnomocnictwo do ww. konta. Środki zostały przelane w dniu 08 sierpnia 2019 r. na konto bankowe Wnioskodawczyni wspólne z mężem. Brat nie ma rozdzielności majątkowej z żoną.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dla całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn pomiędzy rodzeństwem ma znaczenie fakt, że kwota darowizny została przelana z konta firmowego małżonki darczyńcy, do którego pełnomocnictwo posiada darczyńca a nie z osobistego rachunku darczyńcy na wspólny rachunek małżeński obdarowanej?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje jej całkowite zwolnienie z podatku od spadków i darowizn, gdyż zostały spełnione wszystkie warunki, jakimi obwarowane jest zwolnienie dla darowizny środków pieniężnych pomiędzy rodzeństwem a zwolnienia nie wyklucza przelew pieniędzy z rachunku małżonka, który nie jest stroną umowy.

Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn dla zwolnienia z podatku od spadków i darowizn pochodzenie pieniędzy nie ma znaczenia a ustawodawca nie wskazał żadnych wymogów co do konta, z jakiego darowizna ma być wypłacana. Są jasno sprecyzowane warunki, które należy spełnić aby ze zwolnienia móc skorzystać, tj. zgłoszenie nabycia środków pieniężnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Umowa została zawarta między Wnioskodawczynią a bratem a więc z osobą wskazaną w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Bratowa oczywiście wyraziła zgodę na przekazanie kwoty pieniężnej ze swojego konta bankowego, do którego upoważnienie posiada brat Wnioskodawczyni.

Nawet jeśli ww. środki pieniężne pochodziły z majątku wspólnego małżeńskiego nie oznacza to, że Wnioskodawczyni zawarła umowę również z małżonką brata. Fakt wykonania umowy poprzez przelew środków z konta bratowej, do którego upoważnienie posiada brat, nie uczynił bratowej Wnioskodawczyni stroną umowy. Stroną jest nadal jej brat więc, zdaniem Wnioskodawczyni, darowizna zachowuje swój charakter − umowy zawartej w obrębie najbliższej rodziny.

Zaznaczyć przy tym należy, że brat pozostający w związku małżeńskim, może zarządzać majątkiem wspólnym należącym do małżeństwa, co wynika z art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Dlatego Wnioskodawczyni uważa, że umowa zawarta z bratem jest prawnie skuteczna, gdyż ma on prawo samodzielnie udzielić jej darowizny, nawet jeżeli darowane pieniądze stanowią składnik majątku wspólnego małżeńskiego, a tym samym spełnia wymogi prawne do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z podatku od spadków i darowizn.

W ocenie Wnioskodawczyni, w analizowanym przepisie ustawodawca wyraźnie określił podmiot oraz ciążące na nim obowiązki. Wśród nałożonych ww. przepisem obowiązków nie wskazano aby wpłata środków pieniężnych tytułem darowizny została dokonana bezpośrednio przez darczyńcę czy też z jego rachunku bankowego, tylko aby obdarowany udokumentował przedmiotową wpłatę na swój rachunek bankowy, co, zdaniem Wnioskodawczyni, miało miejsce.

Zawierając umowę darowizny z bratem i dokumentując otrzymanie darowizny na rachunek bankowy, Wnioskodawczyni uważa, że spełniła wszystkie warunki niezbędne do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Zwolnienie zawarte w art. 4a ust.1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadku i darowizn ma charakter warunkowy, co oznacza, że darowizna będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn tylko wtedy, gdy:

1. Umowa została zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. np. pomiędzy rodzeństwem.
2. Obdarowany zgłosi otrzymanie środków pieniężnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
3. Obdarowany udokumentuje otrzymanie pieniędzy na rachunek bankowy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Z analizy przedmiotowego przepisu wynika również, że bez wpływu na prawo do ww. zwolnienia pozostaje kwestia rachunku bankowego, z którego zostaną przekazane środki pieniężne przez darczyńcę czy też rachunku bankowego obdarowanego (np. z małżonkiem), pomiędzy którymi zostanie przelana kwota pieniężna stanowiąca przedmiot umowy darowizny.

Przekazanie środków pieniężnych na rzecz Wnioskodawczyni nastąpiło poprzez przelew z konta bankowego bratowej, do którego brat Wnioskodawczyni ma ustanowione pełnomocnictwo i może swobodnie rozporządzać środkami, które się na nim znajdują. Brat i jego żona nie mają ustanowionej rozdzielności majątkowej. Ww. środki pieniężne wpłynęły na rachunek bankowy, którego Wnioskodawczyni jest współposiadaczem wraz z mężem.

W związku z powyższym, jeżeli w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni zgłosi fakt zawarcia umowy darowizny i przekazania pieniędzy w formie przelewu, w wymaganym terminie właściwemu organowi podatkowemu, składając deklarację SD-Z2 i istotnie udokumentuje otrzymane przez siebie środki pieniężne, będące przedmiotem tej umowy, na rachunek bankowy, którego jest współposiadaczem wraz z mężem, to należy uznać, że zostały spełnione przesłanki warunkujące zwolnienie z obciążenia podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W takiej sytuacji umowa darowizny, zawarta przez Wnioskodawczynię z bratem w dniu 02 sierpnia 2019 r., korzysta ze zwolnienia podmiotowego z obciążenia podatkiem od spadków i darowizn.

Wśród, określonych przepisem art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązków nie wskazano, aby wpłata środków pieniężnych tytułem darowizny musiała zostać dokonana bezpośrednio przez darczyńcę, czy też z jego osobistego rachunku bankowego.

Wszystkie wskazane powyżej okoliczności pozostają zatem bez wpływu na prawo do zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.

W tym miejscu Wnioskodawczyni wskazuje również że NSA w wyroku z dnia 11 lipca 2019 r. (sygn. akt II FSK 2620/17) stwierdził, że udokumentowanie darowizny nie jest warunkiem zwolnienia podatkowego a jedynie potwierdzeniem realizacji umowy. W sprawie tej podatniczka otrzymała darowiznę pieniężną od ojca w gotówce i mogła sama ją wpłacić sobie na rachunek bankowy, bez utraty zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Podobne stanowisko zajął w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach znak: IBPBII/1/436-222/13/MZ w sprawie zwolnienia określonego w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych gdzie przekazanie środków pieniężnych na rzecz wnioskodawczyni nastąpiło za pomocą przelewu z dwóch kont bankowych należących do szwagra wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1983 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

• otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
• złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);
• udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
  
  

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że w dniu 02 sierpnia 2019 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę darowizny z bratem na kwotę 150.000 zł. Przelew środków nastąpił z konta firmowego małżonki brata (bratowa prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą). Brat posiada pełnomocnictwo do ww. konta. Środki zostały przelane w dniu 08 sierpnia 2019 r. na konto bankowe Wnioskodawczyni wspólne z mężem. Brat nie ma rozdzielności majątkowej z żoną.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2019 r., poz. 2086, ze zm.), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż żona brata Wnioskodawczyni stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Wnioskodawczynią a bratem. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny. Dla zastosowania zwolnienia istotnym jest udowodnienie, że darowizna pochodzi od brata, że to on jest stroną umowy.

Podsumowując, skoro darowizna środków pieniężnych została dokonana tylko przez brata Wnioskodawczyni (żona brata nie będzie stroną darującą – i tak na to wskazują dowody, np. m.in. tytuł przelewu) na rzecz Wnioskodawczyni z majątku wspólnego brata Wnioskodawczyni i jego żony, za zgodą żony, to darowizna ta będzie w całości zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przy spełnieniu przesłanek wskazanych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w tym m.in. przy zgłoszeniu do naczelnika urzędu skarbowego – w ustawowym terminie – otrzymania darowizny.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.