2020.05.19 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-1.4012.99.2020.1.BS
z 19 maja 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2020 r. (data wpływu 6 marca 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Nadleśnictwo wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Nadleśnictwo wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. ustawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

W oparciu o postanowienia art. 32 ust 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 6, dalej jako ustawa o lasach), Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (dalej jako PGL LP) reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia.

Stosownie do postanowień art. 32 ust. 2 pkt 3 ustawy o lasach w skład Lasów Państwowych wchodzą m.in. nadleśnictwa.

Nadleśnictwo (…) w (…) (dalej zamiennie jako Nadleśnictwo lub Jednostka) będące jednostką organizacyjną Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (dalej PGL LP) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 106: dalej jako u.p.t.u.). Nadleśnictwo w zakresie realizowanych zadań określonych przepisami ustawy o lasach wykonuje również czynności które są wyłączone z systemu VAT. tj. czynności które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 u.p.t.u.

Zgodnie z postanowieniami § 4 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (Dz. U. z 1994 r. nr 134, poz. 692: dalej jako Rozporządzenie) w Lasach Państwowych w ramach sprawowanego zarządu, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy (o lasach), jest prowadzona działalność (...) gospodarcza, w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwach, w której wyróżnia się działalność:

podstawową, obejmującą urządzenie, ochronę i zagospodarowanie lasu, utrzymanie i powiększenie zasobów i upraw leśnych, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – drewna, a także jego sprzedaż w stanie nieprzerobionym, zwaną dalej „działalnością podstawową”,
uboczną, obejmującą gospodarowanie zwierzyną, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów w stanie nieprzerobionym, zwaną dalej „działalnością uboczną”.

W świetle natomiast § 4 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia w Lasach Państwowych, w ramach sprawowanego zarządu, jest prowadzona działalność dodatkowa – produkcyjna i usługowa na rzecz gospodarki leśnej, opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych, jeżeli wydatki związane z wytwarzaniem produktów lub świadczeniem usług w ramach tej działalności nie są wyższe od ich zakupu poza Lasami Państwowymi.

Stosownie zaś do postanowień § 3 Rozporządzenia działalność Nadleśnictwa jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

W świetle postanowień art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o lasach gospodarka leśna to działalność leśna w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania – z wyjątkiem skupu – drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Jak stanowi zaś art. 6 ust. 1 pkt 1a ustawy o lasach trwale zrównoważona gospodarka leśna to działalność zmierzająca do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania, teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o lasach Nadleśnictwo prowadzi trwale zrównoważoną gospodarkę leśną według planu urządzenia lasu z uwzględnieniem w szczególności następujących celów:

zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą;
ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
1. zachowanie różnorodności przyrodniczej,
2. zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
3. walory krajobrazowe,
4. potrzeby nauki;
ochrony gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym;
ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych;
produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.

Lasy Państwowe są strategicznymi zasobami naturalnymi kraju, co wynika m.in. z art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1235). Z tych zasobów naturalnych Nadleśnictwo w ramach prowadzonej gospodarki leśnej, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o lasach pozyskuje produkty gospodarki leśnej (w szczególności drewno, choinki), które następnie są przedmiotem dokonywanej przez Jednostkę sprzedaży (dostawy) opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (VAT). Realizowana przez Nadleśnictwo sprzedaż produktów gospodarki leśnej głównie drewna, ale również sadzonek, nasion, choinek, zwierzyny, trofeów łowieckich stanowi główny trzon wykonywanej przez Jednostkę działalności gospodarczej o której mowa w art. 15 ust. 2 u.p.t.u. Nadleśnictwo zajmuje się również odpłatnym świadczeniem usług w zakresie organizacji polowań, dzierżawy i najmu nieruchomości oraz dokonuje odpłatnych świadczeń w zakresie, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.

Jak zostało to już zasygnalizowane na wstępie Nadleśnictwo w ramach realizowanych zadań wykonuje również czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 u.p.t.u., a dokładniej dokonuje czynności, których celem jest realizacja tzw. „misji Lasów Państwowych”, tj. realizacja celów innych niż działalność gospodarcza.

Zgodnie ze stanem faktycznym PGL LP otrzymało dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” (dalej jako „Projekt”) w ramach działania 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska, Oś priorytetowa II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Beneficjentem Projektu jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, natomiast za jego koordynację odpowiada Centrum (…), będące jednostką organizacyjną Lasów Państwowych o zasięgu ogólnokrajowym, pod nadzorem Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. W ramach struktury wewnętrznej Centrum powołano odpowiedzialną za koordynację działań, w tym współpracę z Koordynatorami regionalnymi wyznaczonymi we wszystkich RDLP, Jednostkę Realizującą Projekt – JRP (…) (decyzja Dyrektora Generalnego LP (…) z dnia (…) 2016 r.).

Główny cel Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (dalej jako POIiŚ) wynika z jednego z trzech priorytetów Strategii Europa 2020 (Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu), jakim jest wzrost zrównoważony rozumiany jako wspieranie gospodarki efektywnej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej, w której cele środowiskowe są dopełnione działaniami na rzecz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Priorytet ten został oparty na równowadze oraz wzajemnym uzupełnianiu się działań w trzech podstawowych obszarach:

czystej i efektywnej energii, w tym efektywności energetycznej, ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych, rozwoju energii ze źródeł odnawialnych oraz integracji i poprawy funkcjonowania europejskiego rynku energii;

adaptacji do zmian klimatu oraz efektywnego korzystania z zasobów, wzmocnieniu odporności systemów gospodarczych na zagrożenia związane z klimatem oraz zwiększeniu możliwości zapobiegania zagrożeniom (zwłaszcza zagrożeniom naturalnym) i reagowania na nie;

konkurencyjności, w tym wnoszeniu istotnego wkładu w utrzymanie przez UE prowadzenia na światowym rynku technologii przyjaznych środowisku, zapewniając jednocześnie efektywne korzystanie z zasobów i usuwając przeszkody w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych.

Działania realizowane w ramach POIiŚ zostały dobrane tak, aby w największym stopniu przyczyniały się do osiągnięcia celu głównego, tj. wsparcia gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej.

W ramach POIiŚ przewidziano dziewięć merytorycznych osi priorytetowych (finansowanych z FS i EFRR) w tym m.in. Oś priorytetową II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, w której połączono priorytety inwestycyjne z dwóch celów tematycznych, tj. Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem oraz Zachowanie i ochrona środowiska oraz promowanie efektywnego gospodarowania zasobami.

Celem działania 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska w ramach II Osi priorytetowej jest zwiększenie ilości retencjonowanej wody oraz poprawa sprawności przeprowadzania rozpoznania i reagowania w sytuacji wystąpienia zagrożeń naturalnych i poważnych awarii.

Realizowane w ramach tego działania projekty mają być nakierowane na wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu oraz zwiększenie możliwości zapobiegania zagrożeniom naturalnym, na które Polska jest szczególnie narażona, tj. powodzi i suszy oraz reagowania na nie.

Nadto w obszarze ww. działania preferowane są projekty, w których wykorzystywane są w jak największym stopniu naturalne metody obniżania ryzyka powodziowego a także te, w których działania techniczne będą odpowiednio uzasadnione a zastosowane rozwiązania będą spełniały wymagania środowiskowe. Działania techniczne mają koncentrować się przede wszystkim na zadaniach przywracających naturalną retencję wód oraz na zabezpieczeniu terenów zurbanizowanych, w sytuacjach, gdy nie ma możliwości zastosowania naturalnych metod ochrony przeciwpowodziowej.

Potrzeby retencjonowania wód stanowią kluczowy element w całokształcie prac planistycznych uwzględniających potrzeby kraju w zakresie gospodarki wodnej. Dlatego też wsparcie jest skierowane głównie na działania związane z magazynowaniem wody w środowisku, co stanowi najlepszą formę gromadzenia zasobów wodnych i jest jednym ze środków służących obniżaniu ryzyka powodziowego.

Projekty realizowane w ramach ww. Działania 2.1 mające na celu odtwarzanie naturalnych terenów zalewowych oprócz swojego podstawowego celu, tj. przyczynienia się do adaptacji do zmian klimatu mają również przyczynić się do odbudowy cennych ekosystemów, a tym samym zakłada się, że będą miały pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej – źródło: broszura Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju „Szczegółowy opis osi priorytetowych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020” wersja 1.22 z dnia 31 stycznia 2018 r.

Projekt obejmuje znaczną liczbę działań inwestycyjnych na terenie całego kraju, które realizowane są przez nadleśnictwa będące podstawowymi jednostkami organizacyjnymi PGL LP (w tym m.in. przez Nadleśnictwo (…) w (…)). Podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków są nadleśnictwa, jako bezpośrednio odpowiedzialne za realizację obiektów i zadań w terenie. Podstawę do ponoszenia przez nadleśnictwa wydatków związanych z Projektem, jak też zobowiązania do wykonania określonego wskaźnika produktu i rezultatu, stanowią porozumienia zawarte pomiędzy poszczególnymi nadleśnictwami a Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych (dalej jako DG LP). Nadleśnictwa prowadzą działalność na zasadach samodzielności finansowej, czyli same ponoszą wydatki związane z realizacją zadań, a refundacja środków odbywa się zgodnie ze strukturą organizacyjną PGL LP. Na etapie rozliczania wydatków, nadleśnictwa wysyłają dokumenty do właściwej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (dalej jako RDLP), a ta w zbiorczych wnioskach o płatność do Centrum, po weryfikacji merytoryczno-finansowej, składa zbiorcze wnioski do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Głównym celem Projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Działania podejmowane w ramach Projektu ukierunkowane są na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: suszy i pożarów, niszczącego działania wód wezbraniowych, powodzi i podtopień poprzez rozwój systemów małej retencji, zarówno retencji zbiornikowej jak i retencji na obszarach mokradłowych, jak również poprzez realizację zadań z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji. Projekt przyczyni się również do odbudowy cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym będzie miał pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej.

Celem uzupełniającym jest ocena skutków przyrodniczych Projektu realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Cel uzupełniający wynika z potrzeby prowadzenia takich działań stwierdzonej na etapie Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko Programu Zintegrowanego Lasów Państwowych.

Podstawowe założenie Projektu, czyli adaptacja ekosystemów leśnych do zmieniających się warunków klimatycznych jest zgodne ze strategicznymi dokumentami, funkcjonującymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, które definiują horyzontalne cele związane z ochroną środowiska, ochroną różnorodności biologicznej oraz adaptacją do zmian klimatu, w perspektywie do roku 2020.

Projekt ze względu na duży obszar zaplanowanych działań, ich złożoność i kompleksowy charakter jest przedsięwzięciem strategicznym, wpisującym się w działanie zmierzające do ochrony i poprawy jakości funkcjonowania ekosystemów leśnych, ich adaptacji w zakresie zmian klimatycznych oraz wzrostu różnorodności biologicznej.

Akcentuje się szczególny charakter Projektu który ma polegać na poprawie jakości środowiska poprzez działania związane z retencją oraz przeciwdziałaniem erozji wodnej.

Nadto wskazuje się, że nie wszystkie korzyści i koszty realizacji Projektu są możliwe do określenia w kontekście ilości / wartości pieniężnej.

O zasadności jego realizacji decydują także korzyści o charakterze przyrodniczym związane z bezpośrednim i pośrednim oddziaływaniem na jakość i stan środowiska. Jako jedną z najważniejszych tego typu korzyści wymienia się umożliwienie migracji wzdłuż cieków rybom i innym zwierzętom wodnym i z wodą związanych oraz wzrost różnorodności biologicznej ekosystemów objętych Projektem.

Na realizację wszystkich zadań Projektu składają się następujące wydatki:

przygotowanie projektu (m.in. opracowanie dokumentacji technicznej i przetargowej, opinie prawne; inwentaryzacje, opracowania przyrodnicze, geodezyjne, geologiczne, hydrologiczne; mapy, szkice sytuacyjne i do celów projektowych, operaty wodno-prawne; raporty; opłaty związane z uzyskaniem koniecznych decyzji; nadzór nad przygotowaniem dokumentacji);
roboty budowlane (w tym: ziemne, rozbiórkowe, montażowe i wykończeniowe niezbędne do odbudowy, przebudowy i budowy obiektów lub kompleksowych zadań, prace przyrodnicze i przyrodniczo-techniczne);
zarządzanie projektem
1. koszty związane z realizacją Projektu (w tym: koszty ogólne, np. wynajem powierzchni biurowej dla JRP, energii, ogrzewania wydatki osobowe, w tym wynagrodzenia pracowników JRP/DGLP zaangażowanych do Projektu);
  - niekwalifikowalne (koszty związane z wykorzystaniem systemów informatycznych oraz pozostałe wydatki, m.in. koszty szkoleń, ekspertyz, opinii prawnych, delegacji służbowych, zakup artykułów biurowych, usług telekomunikacyjnych, pocztowych, amortyzacja urządzeń biurowych);
2. nadzór nad robotami, w tym też autorski projektanta i niezbędny specjalistyczny, np. przyrodniczy, archeologiczny, saperski;
działania informacyjno-promocyjne;
niezbędne opłaty i inne obciążenia (w tym koszty doradztwa w zakresie obsługi prawnej, finansowej, technicznej; ubezpieczenia nieobowiązkowe; opłaty administracyjne zw. z pozwoleniami, opłaty finansowe);
inne kategorie wydatków związane z monitoringiem przyrodniczym zrealizowanych zadań adaptacyjnych;
nieprzewidziane wydatki w kategoriach ww. kosztów i poza nimi.

W ramach założeń Projektu, Nadleśnictwo zobowiązane jest do realizacji na obszarze swojego działania inwestycji na którą składają się zadania opisane w harmonogramie rzeczowo-finansowym przyjętym w porozumieniu nr (…) w sprawie współpracy przy realizacji Projektu „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji na terenach nizinnych” zawartym w dniu (…) 2016 r. pomiędzy PGL LP Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych a Nadleśnictwem (dalej jako Porozumienie), zmienionym w oparciu o aneks z dnia (…) 2019 r.

Realizowane przedsięwzięcie zwiększy możliwości retencyjne terenu objętego Projektem poprzez odbudowę zbiorników.

Zakłada się następujące korzyści płynące ze zrealizowanego przedsięwzięcia

ograniczanie spływu powierzchniowego wód,

zwiększenie retencji wodnej,

poprawa bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych,

zwiększenie zabezpieczenia lasów przed pożarami, bezpośrednio jako rezerwuar do akcji gaśniczych i pośrednio jako ograniczenie zagrożenia pożarowego w obszarze oddziaływania,

zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych,

powiększenie bazy miejsc bytowania zwierząt zwiększających bioróżnorodność.

Zakres rzeczowo-finansowy realizowanej inwestycji obejmuje wykonanie 2 szt. obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ. Według zakresu rzeczowego Projektu. wskaźnik produktu określony pojemnością obiektów małej retencji wynosi 84.000 m³. Natomiast wskaźnik rezultatu mierzony objętością retencjonowanej wody, określono na poziomie 43.220 m³.

Koszty kwalifikowane wymienionych obiektów hydrotechnicznych szacuje się na kwotę (…) zł. Dotychczas poniesione przez Nadleśnictwo koszty związane z przygotowaniem Projektu w zakresie opisanych zadań wynoszą (…) zł. W odniesieniu do ww. wydatków Nadleśnictwo odliczyło podatek VAT w kwocie (…) zł, natomiast VAT nieodliczony wyniósł (…) zł.

Na zadanie inwestycyjne Projektu objęte Porozumieniem, składają się następujące działania;

odbudowa dwóch zbiorników retencyjnych na obszarze Natura 2000 w leśnictwie (…) oddział (…),

budowa przepustu komunikacyjnego,

budowa brodu,

budowa ujęcia wody do celów ppoż.

Obszar inwestycji stanowią dwa istniejące zbiorniki wodne służące niegdyś do zatapiania drewna. Zatapianie drewna było formą ochrony pozyskanego drewna przed szkodliwymi owadami, było też formą konserwacji drewna do czasu znalezienia nabywcy, a więc służyły bezpośrednio prowadzeniu gospodarki leśnej. Inwestycja polega na przywróceniu prawidłowego funkcjonowania istniejących zbiorników wodnych, które w wyniku długotrwałego użytkowania oraz w wyniku awarii budowli upustowych zatraciły swoje pełnione funkcje. Nastąpiło ich zamulenie, a co za tym idzie wypłycenie. Stan techniczny grobli jest zły. Podczas wezbrań wiosennych jedna z grobli została przerwana a jej naprawa była prowizoryczna obudowana z użyciem worków z piaskiem. Istniejące budowle upustowe (mnichy drewniane) uległy zniszczeniu, a piętrzenie i upust wody jest wykonywany poprzez prowizoryczne rurociągi wbudowane w groble czołowe zbiorników. Postępujące osuwiska grobli mogą skutkować kolejnym przerwaniem i spłynięciem wody co może uczynić nieodwracalne szkody dla środowiska wodnego, jak i dla terenów niżej położonych. Spowoduje to zmianę stosunków wodnych w obrębie zbiorników, czyniąc szkody szczególnie w drzewostanach gdyż systemy korzeniowe drzew oraz innych roślin są przystosowane do stałego poziomu wody, który utrzymują zbiorniki.

Administracyjnie inwestycja zlokalizowana jest w gminie (…) na działkach ewidencyjnych nr (…) i (…) – obręb (…). Obszar inwestycji stanowią grunty Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa a przepływający ciek (…) nie jest wydzielony ewidencyjnie. Nie ma go też w ewidencji rzek będących w zarządzie Marszałka Województwa, jak i wykazie cieków szczególnie istotnych.

W ramach odbudowy małej retencji wód – zbiorników wodnych (…) przewiduje się wykonanie następujących prac:

Odbudowa zbiornika wodnego dolnego poprzez:
- pogłębienie zbiornika na powierzchni ok. 3 ha,
- odbudowę skarp z dostosowaniem w jednej lokalizacji do pełnienia funkcji wodopoju dla zwierząt,
- odbudowę grobli czołowej z poszerzeniem jej korony wraz z nadaniem skarpom prawidłowego nachylenia,
- budowę budowli upustowej z montażem zamknięć głównych, krat zatrzymujących zanieczyszczenia oraz zamknięć awaryjnych,
- budowę pływającej platformy jako wyspy lęgowej dla ptactwa wodnego,
- budowę kamiennego wyjścia dla płazów.
Odbudowa zbiornika wodnego górnego poprzez:
- pogłębienie zbiornika na powierzchni ok. 2 ha,
- odbudowę skarp z dostosowaniem w jednej lokalizacji do pełnienia funkcji wodopoju dla zwierząt,
- odbudowę grobli czołowej z poszerzeniem korony wraz z nadaniem skarpom prawidłowego nachylenia,
- budowę budowli upustowej z montażem zamknięć głównych, krat zatrzymujących zanieczyszczenia oraz zamknięć awaryjnych,
- budowę wyspy stałej dla ptactwa wodnego,
- budowę kamiennego wyjścia dla płazów.
Budowa przepustu komunikacyjnego na drodze technologicznej od strony zbiornika górnego.
Budowa brodu na cieku bez nazwy wpływającym do zbiornika dolnego.

Oddziaływanie planowanej inwestycji nie wykroczy poza teren działek na której będzie realizowana, jednak znaczenie związane z funkcjonowaniem budowli w odniesieniu do fauny i flory wykroczy poza tę granicę. Będzie to oddziaływanie pośrednie i wielce pożądane dla fauny i flory poza czysto technicznym oddziaływaniem inwestycji.

Głównymi elementami odbudowywanych zbiorników wodnych są: groble czołowe, budowle upustowe w groblach czołowych służące do odprowadzania nadmiaru wody ze zbiorników wodnych, umocnienia za groblami czołowymi i przed groblami czołowymi, czasze zbiorników wodnych i pas technologiczny do obsługi. Projektowane do odbudowy zbiorniki wodne położone są w obniżeniu terenowym, praktycznie wąskiej rynnie, w obrębie lasów gospodarczych. Urobek z pogłębienia zbiorników wodnych zostanie w niewielkiej ilości rozplantowany w jego obrębie a w większości wywieziony transportem samowyładowczym w tym część na poletko uprawne powyżej zbiornika górnego. Zbiorniki wodne są przepływowe i ich napełnianie odbywać się będzie poprzez podniesienie zasuw budowli upustowych zlokalizowanych w groblach czołowych zbiorników. Spust wody natomiast poprzez ich opuszczenie i przelew wody nad zamknięciami lub podniesienie ponad płytę denna stwarzając warunki dla przepływu wody pod zasuwami. Na czas budowy obu budowli w celu przeprowadzenia robót budowlanych projektuje się kanały obwodowe – rurociągi o średnicy 80 cm wbudowane w istniejące groble zbiorników. Rurociągi po zakończeniu budowy będą rozebrane.

Odbudowa zbiorników będzie prowadzona etapowo. Najpierw zostanie wykonany zbiornik dolny wraz z budowlą upustową w grobli czołowej. Podczas odbudowy zbiornik nie będzie do końca opróżniony. Zostanie pozostawione napełnienie nie mniejsze jak 50 cm, co nie będzie wpływało negatywnie na poziom wód gruntowych w obrębie i nie zostanie zniszczone całkowicie życie biologiczne zbiornika. Po jego częściowym opróżnieniu zostanie wykonana „głęboczka” tzn. wykop o głębokości 1.0 m na powierzchni 200 m² w dnie zbiornika, który będzie stanowił jego martwą część (nie można będzie nigdy opróżnić grawitacyjnie). Po wykonaniu czaszy zbiornika dolnego, oraz budowli upustowej w grobli, woda ze zbiornika górnego zostanie przemieszczona do zbiornika dolnego. Zapewni to zachowanie życia biologicznego w zbiornikach. Miejsce rozplantowania urobku na terenach leśnych nie pokrytych uprawami i drzewami zostanie określone w projekcie dla każdego miejsca przy udziale pracowników Nadleśnictwa, w tym osób posiadającej wiedzę i doświadczenie z zakresu ochrony środowiska. Odbudowa zbiorników wodnych nie spowoduje przekształcenia morfologii terenu i nie spowoduje zakłóceń zasilania jego w wodę oraz nie zmieni istniejących warunków gruntowo-wodnych. Jest to istotne dla gatunków fauny i flory.

Czasze zbiorników wodnych.

Zbiorniki wodne zasilane są wodami gruntowymi, opadowymi i częściowo powierzchniowymi spływającymi okresowo ze zlewni. Czasza zbiornika wodnego dolnego zostanie pogłębiona średnio o 1.0 m – maksymalnie do głębokości do 2.20 m, natomiast czasza zbiornika wodnego górnego średnio o 1.2 m do głębokości wody 2.40 m.

Parametry techniczne zbiorników wodnych.

Zbiornik dolny:

powierzchnia zbiornika – ok. 3.00 ha,

powierzchnia lustra wody – 2.60 ha,

powierzchnia grobli czołowej – 0.12 ha,

powierzchnia dna – 2.180 ha,

powierzchnia skarp – 0.70 ha,

maksymalna głębokość lustra wody – 2.20 m,

szerokość korony grobli – 5.0 m,

długość grobli – 85 m,

projektowana rzędna terenu wokół zbiornika – 158.20 ÷ 159.00 m n.p.m.,

rzędna dna zbiornika – 155.45 ÷ 156.35 m n.p.m.,

kubatura wykopu – 23 800 m³,

nachylenie skarp – 1:2 ÷ 1:2.5, nachylenie skarp wodopoju 1:6,

obszar oddziaływania – działka o nr ew. (…), (…) w ob. (…).

pojemność wodna zbiornika do NPP – rzędnej 157.65 m n.p.m. – 49 000 m³.

Zbiornik górny:

powierzchnia zbiornika – ok. 2.00 ha,

powierzchnia lustra wody – 1.77 ha,

powierzchnia grobli czołowej – 0.028 ha,

powierzchnia dna – 1.36 ha,

powierzchnia skarp – 0.596 ha,

maksymalna głębokość lustra wody – 2.40 m,

szerokość korony grobli – 5.0 m,

długość grobli – 55 m,

projektowana rzędna terenu wokół zbiornika – 159.50 ÷ 161.00 m n.p.m.,

rzędna dna zbiornika – 156.35 ÷ 157.25 m n.p.m.,

kubatura wykopu – 19 420 m³,

nachylenie skarp – 1:2 ÷ 1:2.5, nachylenie skarp wodopoju 1:6,

obszar oddziaływania – działka o nr ew. (…), (…) w ob. (…).

pojemność wodna zbiornika do NPP – rzędnej 158.75 m n.p.m. – 35 000 m³.

Odbudowa grobli czołowych.

Parametry grobli czołowej zbiornika dolnego po odbudowie:

szerokość korony grobli – 5.0 m,

długość grobli – 85 m,

nachylenie skarp – 1:2.5,

rzędna podstawy grobli od strony wody górnej – 156.0 ÷ 156.10 m n.p.m.,

rzędna podstawy grobli od strony odpowietrznej – 155.70 ÷ 156.00 m n.p.m.,

szerokość grobli dołem – 20.40 m,

wysokość grobli – 3.15 m,

umocnienie skarpy odwodnej od podstawy z wbudowaniem w dno na głębokość 20 cm do rzędnej 158.00 m n.p.m. koszami siatkowo-kamiennymi o grubości 25 cm na warstwie geowłókniny o gramaturze 400 g/m², przykrytymi warstwą ziemi o grubości 20 cm. Szerokość umocnienia liczone po skarpie 6.0 m. Długość umocnienia 70 m. Powierzchna umocnienia 420 m². Powyżej koszy siatkowo-kamiennych – rzędnej 158.00 m n.p.m. do linii korony - rzędnej 158.85 m n.p.m. umocnienie siatką ZnAl: szerokość umocnienia po skarpie 2.40 m na długości 70 m, powierzchnia umocnienia 168 m². Po obu stronach umocnienia z koszy siatkowo-kamiennych na końcach grobli umocnienie od podstawy skarpy z zagłębieniem siatki w dno na głębokość 0.50 m do górnej linii skarpy, pasem o szerokości 8.0 m, na długości po 15 m umocnienie siatką ZnAl. Powierzchnia umocnienia 240 m²,

umocnienie skarpy odpowietrznej od podstawy z zagłębieniem siatki w dno na głębokość 0.50 m do rzędnej 158.85 m n.p.m. siatką ZnAl: szerokość umocnienia pasem 9.00 m na długości 50 m. Powierzchnia umocnienia 450 m².

Parametry grobli czołowej zbiornika górnego po odbudowie:

szerokość korony grobli – 5.0 m,

długość grobli – 55 m,

nachylenie skarp – 1:2.5,

rzędna podstawy grobli od strony wody górnej – 157.0 ÷ 157.10 m n.p.m.,

rzędna podstawy grobli od strony wody dolnej – 156.35 m n.p.m.,

szerokość grobli dołem – 20.40 m,

wysokość grobli – 3.40 m,

umocnienie skarpy od strony wody górnej od podstawy z zagłębieniem w dno na głębokość 0.20 m do rzędnej 159.00 m n.p.m. pasem 6.0 m na długości 40.0 m koszami siatkowo-kamiennymi o grubości 25 cm na warstwie geowłókniny o gramaturze 400 g/m², przykrytymi warstwą ziemi o grubości 20 cm. Powyżej koszy do górnej linii skarpa umocniona pasem 2.0 m siatką stalową. Podparcie koszy siatkowo-kamiennych palami o średnicy 7-9 cm, długości 110 cm w rozstawie co 33 cm. Po obu stronach umocnień z koszy na długości po 15 m grobla od podstawy z zagłębieniem umocnienia w dno na głębokość 0.50 m umocniona pasem 8.0 m siatką stalową. Powierzchnia umocnienia z koszy siatkowo-kamiennych wynosi 240 m². Powierzchnia umocnienia z siatki stalowej ZnAl wynosi 320 m²,

umocnienie skarpy od strony wody dolnej od podstawy z zagłębieniem w dno na głębokość 0.20 m do rzędnej 158.35 m n.p.m. pasem 6.0 m na długości 40.0 m koszami siatkowo-kamiennymi o grubości 25 cm na warstwie geowłókniny o gramaturze 400 g/m², przykrytymi warstwą ziemi o grubości 20 cm. Powyżej koszy do górnej linii skarpa umocniona pasem 4.80 m siatką stalową. Podparcie koszy siatkowo-kamiennych palami o średnicy 7-9 cm, długości 110 cm w rozstawie co 33 cm. Po obu stronach umocnień z koszy na długości po 15 m grobla od podstawy z zagłębieniem umocnienia w dno na głębokość 0.50 m umocniona pasem 9.50 m siatką stalową. Powierzchnia umocnienia z koszy siatkowo-kamiennych wynosi 240 m². Powierzchnia umocnienia z siatki stalowej ZnAl wynosi 445 m².

Groble czołowe zostaną poszerzone i uzyskają szerokość korony 5.0 m. Z uwagi na to, że odbudowane zbiorniki wodne będą miały taki sam poziom wody jak przed odbudową projektuje się pozostawienie niezniszczonych części korpusu grobli w stanie istniejącym. Przed ich rozbudową z powierzchni grobli tj. korony i skarp zostanie usunięty humus, korzenie roślin i części organiczne, odsłonięty korpus grobli zostanie zagęszczony do ld≥0.65, a następnie rozbudowany do parametrów podanych w projekcie. Grobla jest wykonana z gruntów małoprzepuszczalnych. Do jej wykonania w latach 90 ubiegłego wieku glinę dostarczano z kopalni „(…)”. Po zdjęciu wierzchniej warstwy gruntu i odsłonięciu korpusu zostaną uzupełnione jego ubytki materiałem o podobnym składzie do szerokości w koronie 5.0 m i nachyleniu skarp 1:2.5. W szczególności zasypane zostanie miejsce po rozbiórce leżaków drewnianych mnichów, miejsca prowizorycznie wbudowanych rur, stanowiących obecnie odpływy i miejsce przerwania grobli w zbiorniku dolnym zabudowane workami wypełnionymi piskiem i gruzem. Po wykonaniu tych czynności groble zostaną rozbudowane do parametrów podanych w projekcie oraz wbudowany zostanie wyselekcjonowany grunt słaboprzepuszczalny uzyskany z wykopu czasz zbiorników z jego zagęszczeniem warstwami do ld≥0.65. Od strony wody obie groble zostaną umocnione narzutem kamiennym w koszach siatkowo-kamiennych o grubości 25 cm, a następnie przykryte 20 cm warstwą humusu i obsiane mieszankami traw. Wierzchnia warstwa korony grobli zostanie wykonana z pospółki o grubości warstwy 15 cm z jej zagęszczeniem z uwagi na to, że groble stanowić będą jednocześnie drogi służące do konserwacji i obsługi. W skarpę odpowietrzną grobli czołowej zbiornika dolnego oraz na skarpach grobli ponad umocnieniem kamiennym zostanie wbudowana siatka dla ochrony przed penetracją przez zwierzęta. Wbudowana siatka stalowa o oczkach 8x10 cm z drutu grubości 2,7 mm podwójnie zaplatana, zabezpieczona przed korozją ZnAl, rozciągnięta zostanie na skarpie na całej jej długości tzn. od podstawy do górnej krawędzi grobli. Zostanie ona u podstawy zagłębiona w rowek o głębokości 50 cm i przyszpilona kołkami drewnianymi melioracyjnymi o średnicy 4-6 cm, długości 0,80 m wbitymi w grunt w odległościach co 1,5 m.

Budowle upustowe – przepusty w groblach czołowych.

Parametry projektowanej budowli upustowej – Przepustu z piętrzeniem typu PP-18/2x1.00 w grobli zbiornika dolnego:

światło przepustu – 2 x 1.00 m,

długość przepustu – 21.32 m,

długość rurociągu przepustu – 14.90 m,

rzędna wlotu – 155.45 m n.p.m.,

rzędna wylotu – 155.40 m n.p.m.,

normalny poziom piętrzenia NPP – 157.65 m n.p.m.,

napełnienie cieku poniżej budowli przy przepływie średnim niskim – 0.03 m,

wysokość piętrzenia – 2.22 m,

rurociągi przepustu z rur PEHD, SN 8 o średnicy 100 cm,

zamknięcia mechaniczne wg. projektu zamknięć typowych, dwudzielne z ręcznym mechanizmem wyciągowym typu ZZD1-7A, adaptowane do wysokości piętrzenia 2.40 m. Szerokość w świetle muru, jak wymiar doku – 125 cm, szt.2. Mechanizmy wyciągowe typu MSD2, szt.2,

dok wlotowy przepustu żelbetowy o wymiarach zewnętrznych, szerokość 3.20 m, długość 3.85 m, ściana czołowa grubości 30 cm, ściany boczne grubości 20 cm, ściana środkowa grubości 30 cm. Kładka robocza grubości 12 cm, szerokości 0.70 m,

dok wylotowy żelbetowy o wymiarach zewnętrznych: szerokość 3.20 m. długość 2.85 m, ściana czołowa i środkowa grubości 30 cm, ściany boczne grubości 20 cm,

umocnienie ponuru (powyżej przepustu): dno i skarpy kanału dopływowego umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na warstwie z geowłókniny o gramaturze 400g/m, na długości 4.0 m (powierzchnia umocnienia 21.5 m²), zakończone palisadą z pali o średnicy 7-9 cm i długości 10 - 1.1 m. Za palisadą z pali narzut podporowy z kamienia grubości 0.5 m na długości 0.5 m,

umocnienie poszuru (poniżej konstrukcji przepustu): dno i skarpy cieku umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na warstwie z geowłókniny o gramaturze 400g/m² na długości 4.0 m, (powierzchnia umocnienia wynosi 16.4 m²), zakończone palisadą z pali o średnicy 7-9 cm i długości 1.0-1.1m. Za palisadą z pali w dnie i na skarpach narzut podporowy z kamienia grubości 0.5 m na długości 0.5 m,

wyposażenie budowli: zamknięcia remontowe i krata stalowa od strony wody górnej,

kładka stalowa jako dojście do kładki roboczej wlotu przepustu o długości 2.30 m i szer. 1,0 m z barierką boczną,

schody z elementów betonowych i bruku kamiennego jako dojścia do obsługi zamknięć remontowych i jako zejście do kładki stalowej od strony wody górnej i jako zejście do doku wylotowego od strony skarpy odpowietrznej, Powierzchnia schodów łącznie 15.0 m²,

ścianka szczelna PVC o długości brusów 4.0 m na długości 65.0 m w grobli czołowej w linii górnej skarpy od strony wody górnej,

pachołki drogowe kierujące – szt. 4,

znaki informacyjne – szt. 3.

Parametry projektowanej budowli upustowej - Przepustu z piętrzeniem typu PP-18/2x1.00 w grobli zbiornika górnego:

światło przepustu – 2 x 1.00 m,

długość przepustu – 21.45 m,

długość rurociągu przepustu – 14.40 m,

rzędna wlotu – 156.35 m n.p.m.,

rzędna wylotu – 156.25 m n.p.m.,

normalny poziom piętrzenia NPP – 158.75 m n.p.m.,

rzędna wody dolnej poniżej budowli przy przepływie średnim niskim – 157.65 m n.p.m.,

wysokość piętrzenia – 1.10 m,

rurociągi przepustu z rur PEHD, SN 8 o średnicy 100 cm,

zamknięcia mechaniczne wg. projektu zamknięć typowych, dwudzielne z ręcznym mechanizmem wyciągowym typu ZZD1-7A, adaptowane do wysokości piętrzenia 2.40 m. Szerokość w świetle muru, jak wymiar doku – 125 cm, szt. 2. Mechanizmy wyciągowe typu MSD2, szt. 2,

dok wlotowy przepustu żelbetowy o wymiarach zewnętrznych: szerokość 3.20 m, długość 3.85 m, ściana czołowa i środkowa grubości 30 cm, ściany boczne grubości 20 cm. Kładka robocza grubości 12 cm, szerokości 0.70 m,

dok wylotowy żelbetowy o wymiarach zewnętrznych: szerokość 3.20 m, długość 3.50 m, ściana czołowa i środkowa grubości 30 cm, ściany boczne grubości 20 cm. Kładka robocza grubości 12 cm, szerokości 0.70 m,

umocnienie ponuru (powyżej przepustu): dno i skarpy kanału dopływowego umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na warstwie z geowłókniny o gramaturze 400g/m, na długości 4.0 m, (powierzchnia umocnienia 22.9 m²), zakończone palisadą z pali o średnicy 7-9 cm i długości l0-1.1m. Za palisadą z pali narzut podporowy z kamienia grubości 0.5 m na długości 0.5 m,

umocnienie poszuru (poniżej konstrukcji przepustu): dno i skarpy odpływu umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na warstwie z geowłókniny o gramaturze 400g/m na długości 15.0 m. (powierzchnia umocnienia wynosi 49.6 m²), zakończone palisadą z pali o średnicy 7-9 cm i długości 1.0-1.1m. Za palisadą z pali w dnie i na skarpach narzut podporowy z kamienia grubości 0.5 m na długości 0.5 m,

wyposażenie budowli: zamknięcia remontowe i krata stalowa od strony wody górnej,

kładka stalowa jako dojście do kładki roboczej wlotu przepustu o długości 2.30 m i szer. 1.0 m z barierką boczną,

schody z elementów betonowych i bruku kamiennego jako dojścia do obsługi zamknięć remontowych i jako zejście do kładki stalowej od strony wody górnej oraz jako zejście do doku wylotowego od strony wody dolnej. Powierzchnia schodów i umocnienia z bruku łącznie 16.40 m²,

ścianka szczelna PVC o długości brusów 4.0 m na długości 46.0 m w grobli czołowej w linii górnej skarpy od strony wody górnej,

pachołki drogowe kierujące – szt. 4,

znaki informacyjne – szt. 3.

W obu groblach zaprojektowano przepusty z piętrzeniem o średnicy 2 x 100 cm. Leżaki przepustów zostaną wykonane z rur PEHD, wloty i wyloty żelbetowe, natomiast zamknięcia główne mechaniczne dwudzielne, zamknięcia remontowe – szandory drewniane oraz dodatkowo kraty na wlocie. Rurociągi przepustu zostaną ułożone na płycie żelbetowej o grubości 20 cm i warstwie betonu wyrównawczego. Dla zabezpieczenia budowli przed filtracją zostanie wykonana ścianka szczelna PVC o długości brusów 4.0 m na długości 46.0 m w grobli czołowej w linii górnej skarpy od strony wody górnej. Na całej długości rurociągi zostaną oglinowane warstwą grubości 0,40 m.

Przepust w osi drogi technologicznej na cieku (…).

Parametry projektowanego przepustu typu P-9/2x100:

światło przepustu – 2 x 1.00 m,

długość przepustu – 7.00 m,

rzędna wlotu – 158.85 m n.p.m.,

rzędna wylotu – 158.80 m n.p.m.,

rurociągi przepustu z rur PEHD, SN 8 o średnicy 100 cm,

umocnienie ponuru (powyżej przepustu): dno i skarpy cieku (…) umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na podkładzie z geowłókniny o gramaturze 400g/m, na długości 4.0 m (powierzchnia umocnienia 15.0 m²), zakończone palisadą z pali o długości 2.70 m,

umocnienie poszuru (poniżej konstrukcji przepustu): dno i skarpy cieku (…) umocnione narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm na długości 4.0 m. Umocnienia zakończone palisadą z pali o łącznej długości 36.50 m. Powierzchnia umocnienia wynosi 15 m²,

pachołki drogowe kierujące, szt. 4.

Bród na dopływie do zbiornika dolnego.

szerokość brodu – 3.0 m,

rzędna dna brodu - 158.15 m n.p.m.,

długość brodu – 12.0 m,

nawierzchnia brodu – bruk kamienny o średnicy kamienia 10-15 cm na podkładzie betonowym o grubości warstwy 15 cm i podsypce z pospółki o grubości warstwy 15 cm. Podparcie brodu od strony napływu wód palisadą z pali o łącznej długości 12 m i narzutem kamiennym o grubości warstwy 30 cm, oraz od strony wody dolnej ścianką szczelną.

umocnienie przed płytami warstwą pospółki o grubości warstwy 15 cm na długości 10 m o łącznej powierzchni 60 m².

Po wykonaniu wykopu pod bród, projektuje się wzmocnienie podłoża poprzez ułożenie geowłókniny o gramaturze 400g/m², następnie ułożenie warstwy podsypki z pospółki o grubości 15 cm. Na wykonaną podsypkę zostanie ułożony beton oraz wykonane zostanie umocnienie z bruku. Elementy z kamienia polnego o średnicy 12-15 cm zostaną posegregowane i dopasowane. Bruk zostanie odpowiednio zaspoinowany zaprawą betonową z zagęszczeniem i wyrównaniem spoin.

Ujęcie wody do celów przeciwpożarowych.

Parametry budowli:

plac manewrowy 13.5 m * 30 m = 400 m²,

doki – prefabrykowane wloty wg. KPED – 02.16,

umocnienia z bruku o średnicy kamienia 12 - 15 cm na podkładzie z betonu o grubości warstwy 15 cm z uformowaniem schodów na powierzchni 25.0 m².

Jedną z funkcji zbiorników małej retencji wodnej jest zapewnienie wody do celów przeciwpożarowych. Dla zapewnienia dostępności do wody planowane jest wykonanie stanowiska poboru wody. Lokalizacja stanowiska w miejscu zbiegu pasa trasy technologicznej zbiornika z drogą leśną i grobli czołowej zbiornika górnego zapewni łatwy dojazd wozów strażackich. Ujęcie składa się ze studni ssawnej, ujęcia dokowego, rurociągu doprowadzającego wodę ze zbiornika do studni, placu manewrowego i zjazdów z drogi technologicznej.

Studnia ssawna o wysokości 3.50 m wykonana będzie jak typowa studzienka kanalizacyjna z prefabrykowanych kręgów betonowych o średnicy 1200 mm.

Przykrycie studni stanowić będzie pokrywa żelbetowa z włazem żeliwnym i dodatkowo kratą dla zabezpieczenia przed dostępem osób postronnych. Na wysokości – 0.50 m wykonana będzie dodatkowa pokrywa z ociepleniem wełną mineralną o grubości warstwy 20 cm. Przewody ssawne z rury stalowej DN 100 zgodnie z wymogami PN-83/H-02651. Przewód na wlocie z zamontowanym koszem ssawnym (bez zaworu zwrotnego), natomiast na wylocie zakończony nasadą o średnicy 110 mm wg PN-91/M-51038 i pokrywą nasady wg PN-91/M-51024. Wysokość nasady powyżej rzędnej terenu wynosi 0.35 m.

Przewód doprowadzający wodę do studni ssawnej wykonany zostanie z rur PEHD, SN 8 o średnicy 200 mm. W skarpie zbiornika zostanie osadzony w typowym prefabrykowanym wlocie wg KPED - 02.16. Wlot dodatkowo będzie zabezpieczony kratą wykonaną z płaskowników osadzoną w przytwierdzonych do ścian wlotu ceowników. Przewód doprowadzający przed studnią ssawną wyposażono również w zasuwę kielichową o średnicy 200 mm, dla zamknięcia dopływu wody ze zbiornika na czas konserwacji studni ssawnej. W miejscu wprowadzenia przewodu zasilającego do studni należy wykonać otwór wiertnicą oraz zastosować tzw. kształtkę szczelną. Studnia zostanie wykonana w nasypie dla zabezpieczenia wody przed zamarzaniem w niskich temperaturach. Rozmiary doku wlotowego w której osadzony zostanie przewód zasilający pozwalają na alternatywny pobór wody bezpośrednio z doku. Obok doku wykonane zostaną schody skarpowe.

Skarpa w obrębie doku i schodów umocniona zostanie brukiem kamiennym ułożonym na warstwie pospółki i geowłókniny. Maksymalny wydatek rurociągu o średnicy 200 mm i spadku 1.3% wynosi Qmax = 42 l/s.

Plac manewrowy służyć będzie do komunikacji przeciwpożarowej jednostek straży pożarnej pobierającej wodę ze zbiornika poprzez studnię ssawną. Zostanie wykonany w odległości 3.0 m od linii brzegowej zbiornika. Do powierzchni zasadniczej placu nie wlicza się terenu zawartego pomiędzy studnią ssawną a brzegiem zbiornika a wliczono powierzchnie pasa technologicznego na szerokości 3.5 m i długości jak plac manewrowy tzn. 33.0 m.

Plac manewrowy wykonany zostanie w następującym układzie warstw:

warstwy gruntu mineralnego ułożonego w miejscu lokalizacji po wykonaniu koryta i zdjęciu warstwy humusowej. Z uwagi na występujące lokalne obniżenie w miejscu lokalizacji warstwa ta będzie miała miąższość 0.60 m. Grunt zostanie ułożony warstwami z zagęszczeniem do ls = 0.90,

warstwy odsączającej grubości 15 cm na ułożonym gruncie mineralnym zagęszczonym do ls = 0.95,

warstwy podbudowy z niesortu kruszywa łamanego frakcji 0-63 mm, grubości 16 cm,

warstwy kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie frakcji 0-31.5, grubości 15 cm.

Eksploatacja ujęcia wody.

Planowane ujęcie łącznie ze zbiornikami małej retencji jest podstawowym urządzeniem w systemie przeciwpożarowym zaopatrzenia w wodę przyległych terenów leśnych. Planowane ujęcie posiada użyteczną pojemność wodną około 10.000 m³. Konstrukcja, rodzaj materiałów oraz sposób budowy ujęcia uwzględniać będą normy ochrony środowiska, stwarzając korzystne warunki dla rozwoju flory i fauny leśnej.

W Planie Urządzenia Lasu (dalej: PUL) tereny znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie z obiektem w większości oznaczone są jako Ls – las, oraz grunty rolne. Na terenach przyległych znajdują się w zdecydowanej większości drzewostany iglaste z domieszką gatunków liściastych w wieku 20-25 lat. W związku z opadaniem wód gruntowych a co za tym idzie utrudnionym dostępem systemów korzeniowych drzew do wody, drzewostany rosnące w obszarze inwestycji narażone są na coraz większy stres wodny, co w efekcie może doprowadzić do powstawania szkód związanych z niekorzystnym dla roślin zaburzeniami funkcji i struktury, zahamowania wzrostu lub zamierania drzewostanu.

Tereny przyległe do zbiornika są szczególnie narażone na wpływ niekorzystnych warunków. Budowa zbiornika wzmocni system retencjonowania wody na tym terenie i pozwoli podnieść warunki do lepszego wzrostu drzewostanów oraz zwiększenia ich wartości. Budowa obiektu ograniczy odpływ wody, co zwiększy wilgotność powietrza, podniesie poziom wód gruntowych, ograniczy niekorzystny okres suszy oraz ograniczy amplitudę skrajnych warunków wilgotnościowych przez co wpłynie na zwiększenie przyrostu oraz jakości drzewostanów gospodarczych.

Z powyższych względów zwiększenie pojemności retencyjnej będzie miało pozytywny wpływ na działalność gospodarczą Nadleśnictwa w zakresie pozyskania i sprzedaży drewna.

Nadto budowa zbiornika pozwoli również zabezpieczyć źródło przychodów poprzez zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych, co w założeniach Projektu stanowi globalny efekt inwestycji. Obiekt będzie miał również znaczenie w zakresie zabezpieczenia lasu przed pożarami. Zbiornik retencyjny może posłużyć jako zbiornik do poboru wody w razie pożaru lasu i ratowania drzewostanu, co również ma związek z prowadzoną przez Nadleśnictwo działalnością gospodarczą.

Na obszarach przyległych znajdują się drzewostany iglaste i liściaste w wieku 5-100 lat, pochodzące w większość z zalesień gruntów porolnych. Tereny te są szczególnie narażone na wpływ niekorzystnych warunków hydrologicznych, w związku z powstaniem na gruntach porolnych, które były w przeszłości silnię zmeliorowane. Budowa zbiornika wzmocni system retencjonowania wody na tym terenie i pozwoli podnieść warunki do lepszego wzrostu drzewostanów, co przełoży się na zwiększenie ich wartości, a w konsekwencji przyczyni się do uzyskania przychodów z gospodarki leśnej opodatkowanej podatkiem VAT. Inwestycja ograniczy odpływ wody, co zwiększy wilgotność powietrza, podniesie poziom wód gruntowych, ograniczy niekorzystny okres suszy oraz ograniczy amplitudę skrajnych warunków wilgotnościowych przez co wpłynie na zwiększenie przyrostu oraz jakość drzewostanów gospodarczych.

Lokalizacja obiektu pozwoli na zretencjonowanie odpowiedniej ilości wody, co będzie miało korzystny wpływ na drzewostany znajdujące się wokół projektowanej inwestycji. Zwiększenie oraz ustabilizowanie uwilgotnienia siedlisk leśnych podniesie odporność drzewostanów na szkodliwe zmiany klimatyczne, zmniejszy straty z nimi związane i w konsekwencji podniesie ich zdrowotność i wartość. Konstrukcja planowanego obiektu stanowi optymalne rozwiązanie, biorąc pod uwagę istniejące warunki hydrologiczne, ukształtowanie terenu oraz otaczające drzewostany.

W związku z coraz mniejszą ilością wody znajdującej się na tym terenie, drzewostany rosnące w obszarze planowanego odziaływania inwestycji narażone są na coraz większy stres wodny, co w dłuższej perspektywie doprowadzi do powstawania szkód związanych z niekorzystnymi dla roślin zaburzeniami funkcji i struktury, do zahamowania wzrostu lub zamierania drzewostanu.

W PUL na tym obszarze w obecnym dziesięcioleciu, zaplanowane są zabiegi gospodarcze związane z pozyskaniem drewna, trzebieży (TWP i TPP) oraz zabiegi pielęgnacyjne związane z prowadzeniem upraw leśnych i młodników, jak również zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa powszechnego.

Budowa obiektu ograniczy odpływ wody, co skutkować będzie zwiększeniem wilgotności powietrza, podniesie poziom wód gruntowych, ograniczy niekorzystny okres suszy oraz zmniejszy amplitudę skrajnych warunków wilgotnościowych, przez co wpłynie na zwiększenie przyrostu oraz jakości drzewostanów gospodarczych jak również korzystnie wpłynie na drzewostany i obiekty ochronne w sąsiedztwie zbiornika.

Zwiększenie pojemności retencyjnej prowadzić będzie do zwiększenia wilgotności w obszarze oddziaływania obiektu, ograniczenia spływu powierzchniowego oraz spowoduje poprawę bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych. To z kolei skutkować będzie wzrostem przyrostu drzew lepsza kondycją zdrowotną drzewostanu oraz zwiększeniem jego odporności na czynniki biotyczne (zwierzęta, owady, grzyby) i abiotyczne (susza, opady, wiatr, okiść). Ograniczanie strat w drzewostanie, z jednoczesnym zwiększeniem jego produktywności pozytywnie wpłynie na działalność gospodarczą Nadleśnictwa.

Gospodarowanie drzewostanami (…) to ochrona i postępowanie zgodne z potrzebami hodowlanymi wszystkich elementów ekosystemu. W całej (…) realizację zadań pod kątem zachowania modelu lasu zastąpiono działaniami skierowanymi na przywrócenie charakteru puszczańskiego lasu, zwiększenie bioróżnorodności elementów ekosystemu oraz dostosowanie biocenozy do biotopu. W istotny sposób zwiększono obszar, różnych form ochrony konserwatorskiej jak i realizowanej.

Z przyrodniczego punktu widzenia modernizowany zbiornik jest rozwiązaniem korzystnym, zapewniającym bioróżnorodność i zachowanie naturalnych walorów środowiskowych i krajobrazowych (…) będącej kompleksem (…).

Zwiększenie pojemności retencyjnej przełoży się więc na efektywność prowadzonej przez Nadleśnictwo działalności gospodarczej i ochronnej. W efekcie czego zapobiegnie degradacji sąsiadujących ze zbiornikami ekosystemów leśnych jak również całości życia biologicznego bytującego w obrębie zbiorników. Przyczyni się również do bezpieczeństwa mieszkańców wsi (…) – nie będzie realnego ryzyka podtopienia, zniszczenia infrastruktury drogowej, zabudowań oraz pól uprawnych.

Budowa zbiornika pozwoli również zabezpieczyć źródło przychodów poprzez zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych, co w założeniach Projektu stanowi globalny efekt inwestycji.

Ponadto, obiekt będzie miał również znaczenie w zakresie zabezpieczenia lasu przed pożarami. Zbiornik retencyjny może posłużyć jako zbiornik do poboru wody w razie pożaru lasu i ratowania drzewostanu.

Już w 2019 r. Nadleśnictwo przekonało się że inwestycja spełnia swoje założenia. W dniu (…) 2019 r. w Leśnictwie (…) miał miejsce pożar lasu. Dzięki centralnej lokalizacji zbiorników wodnych służących również do celów przeciwpożarowych możliwe było wykorzystanie jego zasobów czyli wody do przeprowadzenia akcji gaśniczej.

W przypadku lokalizacji zbiorników retencyjnych w 2015 r. Nadleśnictwo sporządziło koncepcję na odbudowę zbiorników wodnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Sporządzenie koncepcji miało na celu określenie warunków i kosztów do przeprowadzenia inwestycji. Zasadniczym powodem wytypowania tych konkretnych zbiorników śródleśnych do realizacji inwestycji była potrzeba zatrzymania lub spowolnienia spływu wody przez jak najdłuższy czas, co oznacza również zachowanie stabilnych warunków wodno-wilgotnościowych dla rosnącego w otoczeniu drzewostanu. Dotyczy to wszystkich obiektów we wskazanej lokalizacji.

Wykonane efekty rzeczowe wyspecyfikowanych wcześniej prac inwestycyjnych będą stanowiły własność Skarbu Państwa w zarządzie PGL LP Nadleśnictwa. Na etapie eksploatacji Nadleśnictwo będzie zobowiązane do utrzymania ich trwałości technicznej, konserwacji, remontów, utrzymania pełnej funkcjonalności – również po upływie okresu gwarancji oraz do pokrycia kosztów ich utrzymania pogwarancyjnego. Nadleśnictwo będzie m.in. prowadziło okresowe przeglądy osiągniętych efektów rzeczowych prac o charakterze prewencyjnym celem umożliwienia wczesnego ustalenia zmian nie tylko w tych obiektach, ale także w ich otoczeniu.

Ponoszone wydatki inwestycyjne na nabycie towarów i usług w zakresie rzeczowym dotyczącym wyspecyfikowanych wcześniej inwestycji realizowanych przez Jednostkę w ramach Projektu są / będą dokumentowane m.in. otrzymywanymi przez Nadleśnictwo fakturami z wykazaną kwotą podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionych okolicznościach zaistniałego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego Nadleśnictwu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Jednostkę wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 u.p.t.u. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalił się jednolity pogląd, że przewidziane w art. 86 ust. 1 u.p.t.u., prawo do odliczenia podatku naliczonego dotyczy także wydatków (zakupu towarów i usług), które nie mogą zostać powiązane z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi, ale jednocześnie wykazują one związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą (np. wyrok z 5 kwietnia 2011 r. sygn. akt I FSK 485/10, wyrok z 16 lutego 2010 r., sygn. akt I FSK 2105/08, wyrok z 12 maja 2010 r. sygn. akt I FSK 691/09, wyrok z 14 października 2010 r., I FSK 1834/09, wyrok z 25 lutego 2011 r., sygn. akt I FSK 246/10).

Tak więc dla możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, konieczny jest związek wydatków z działalnością opodatkowaną podatnika, jednak związek ten nie musi być bezpośredni wobec czynności podlegających opodatkowaniu, może on mieć także charakter pośredni. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny: „co do zasady ustawa o podatku VAT nie wymaga dla odliczenia podatku naliczonego istnienia bezpośredniego związku między zakupem i sprzedażą tego samego towaru (wyrok z 22 lutego 2002 r. sygn. akt III SA 7776/98).

Jest to stanowisko zgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, który uznaje: „Prawo do odliczenia zostaje jednak również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub większą liczbą transakcji objętych podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług należą do jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią elementy cenotwórcze dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te zachowują bowiem bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika” (wyrok z 6 września 2012 r. w sprawie C-496/11, Portugal Telecom SGPS SAp. Fazenda Publica).

Nie ulega wątpliwości, że prawo do odliczenia podatku naliczonego nie jest przywilejem podatkowym, ale elementem konstrukcyjnym podatku od towarów i usług.

Takie stanowisko jest utrwalone w orzecznictwie polskich sądów i potwierdzane także w orzeczeniach TSUE zapadłych w związku z interpretacją unijnych dyrektyw regulujących podatek od towarów i usług, implementowanych w przepisach polskich. Na przykład w wyroku z 6 września 2012 r. w sprawie C-496/11, Portugal Telecom SGPS SA p. Fazenda Publica, (niepub., dostępne na http://curia.europa.eu/), TSUE wskazał:.(...) należy przypomnieć, że prawo do odliczenia przewidziane w art. 17 i nast. szóstej dyrektywy stanowi integralną część mechanizmu podatku VAT i zasadniczo nie podlega ograniczeniu. Jest ono wykonywane w sposób bezpośredni w stosunku do całego podatku obciążającego transakcje powodujące naliczenie podatku (zob. w szczególności wyroki: z dnia 6 lipca 1995 r. w sprawie C-62/93 BP Soupergaz, Rec. s. 1-1883. pkt 18: z dnia 21 marca 2000 r. w sprawach połączonych od C-110/98 do C-147/98 Gabalfnsa i in„ Rec. s. 1-1577, pkt 43; z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, Zb. Orz. s. 1-1597. pkt 24; z dnia 4 czerwca 2009 r. w sprawie C-102/08 SALIX Grundstucks-Vermietungsgesellschaft, Zb. Orz. s. I-4629, pkt 70).

Każde ograniczenie prawa do odliczenia ma wpływ na wysokość obciążenia podatkowego i powinno być stosowane w podobny sposób we wszystkich państwach członkowskich. W konsekwencji wyjątki są dopuszczalne wyłącznie w przypadkach przewidzianych wyraźnie przez szóstą dyrektywę (wyrok z dnia 11 lipca 1991 r. w sprawie C-97/90 Lennartz, Rec. s. I-3795. pkt 27; ww. wyrok w sprawie BP Soupergaz. pkt 18). Trybunał w sprawie Lennartz podzielił stanowisko korzystne dla podatnika, stwierdzając, że niezależnie od tego, jaki jest stopień wykorzystania nabytego towaru na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z jego nabyciem. W takiej sytuacji państwo członkowskie nie może ograniczać prawa do odliczenia podatku naliczonego, nawet jeżeli wykorzystanie towaru na potrzeby prowadzonej działalności jest niewielkie.

W motywie piątym preambuły do Dyrektywy 112 stwierdzono, że system VAT staje się najbardziej jasny i neutralny, kiedy podatek nakładany jest w możliwie najbardziej ogólny sposób, a zakres jego zastosowania obejmuje wszystkie etapy produkcji i dystrybucji oraz świadczenie usług. W ten sposób prawodawca europejski wiąże neutralność z powszechnością opodatkowania oraz jego wielofazowością.

Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG V. Finanzamt Linz stwierdził natomiast że w praktyce gospodarczej istnieją czynności, które z punktu widzenia VAT są nieistotne, niejako niewidzialne. Nie stanowiąc bowiem celu samego w sobie, stanowią jedynie narządzie służące realizacji innych celów.

Ponadto trzeba wskazać, że z literalnego brzmienia art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług bezpośrednio wynika, ze odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest również w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, podkreślono, że: „Podatek naliczony od wydatków poniesionych przez podatnika nie może uprawniać do odliczenia w zakresie, w jakim dotyczy działalności, która ze wzglądu na brak jej gospodarczego charakteru nie należy do zakresu stosowania szóstej dyrektywy. (...) w przypadku, gdy podatnik wykonuje równocześnie działalność gospodarczą, opodatkowaną lub zwolnioną z podatku, i działalność niemającą charakteru gospodarczego, nienależącą do zakresu stosowania szóstej dyrektywy, odliczenie podatku naliczonego (...) jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej dyrektywy”.

Należy także wskazać, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Portugal Telecom SGPS SA. (C-496/11 z 26 września 2012 r.), Trybunał wyjaśnił, że jeżeli towary i usługi są wykorzystywane przez podmiot w celu dokonywania jednocześnie transakcji gospodarczych dających prawo do odliczenia i transakcji gospodarczych niedających prawa do odliczenia, odliczenie jest dopuszczalne jedynie w części VAT, który jest proporcjonalny do kwoty przypadającej na pierwsze transakcje i krajowy organ podatkowy może przewidzieć jedną z metod ustalania prawa do odliczenia wymienionych w rzeczonym art. 17 ust. 5 VI Dyrektywy. Jeżeli towary i usługi są jednocześnie wykorzystywane do działalności gospodarczej i działalności niegospodarczej, art. 17 ust. 5 VI Dyrektywy nie znajduje zastosowania, a metody odliczenia i podziału są określane przez państwa członkowskie, które przy wykonywaniu tego prawa powinny uwzględniać cel i systematyką VI Dyrektywy i w tym celu przewidzieć metodą obliczania rzeczywiście odzwierciedlającą część wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z tych dwóch rodzajów działalności.

Mając na uwadze powołane regulacje prawne oraz tezy orzeczeń TSUE Nadleśnictwo przedstawia następujące stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego.

W ocenie Nadleśnictwa przedstawiony stan faktyczny / zdarzenie przyszłe pozwala na stwierdzenie, że w tym przypadku istnieje pośredni związek pomiędzy realizacją przez Jednostkę inwestycji w ramach Projektu w zakresie rzeczowym szczegółowo opisanym we wstępnej części niniejszego wniosku i efektami tych inwestycji a wykonywaniem przez Nadleśnictwo czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (VAT) w zakresie sprzedaży pozyskanych uprzednio zasobów naturalnych. Zdaniem Nadleśnictwa nie ulega również wątpliwości, że w świetle przedstawionego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego efekty rzeczonych inwestycji realizowanych w ramach Projektu mają jednocześnie związek z realizacją przez Jednostkę celów innych niż działalność gospodarcza w obszarze tzw. „misji Lasów Państwowych”, tj. z realizacją czynności pozostających poza systemem VAT. Co istotne w przedstawionym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym przypisanie nabytych przez Jednostkę towarów i usług w całości do działalności gospodarczej Nadleśnictwa nie jest możliwe.

Odbudowa zbiorników górnego o pow. 2 ha i 35 tys. m³ normatywnego piętrzenia wody oraz dolnego o pow. 3 ha i 49 tys. m³ normatywnego piętrzenia wody, umożliwi zwiększenie pojemności retencyjnej gruntu (zdolności do magazynowania wiosennych wód roztopowych oraz całorocznych opadowych) przez co wpłynie korzystnie na stan drzewostanów (zdolności przyrostowe drzew) a także poprawi ich kondycję zdrowotną. W projekcie zbiornika ujęto także możliwość czasowego powstrzymania wód powodziowych. W związku z brakiem punktów czerpania wody na tym terenie, jednym z ważniejszych celów Projektu jest przystosowanie górnego zbiornika do celów ochrony przeciwpożarowej, poprzez budowę ujęcia wody. Budowa brodu i przepustu umożliwi dostęp służbom ratowniczym do drzewostanów szczególnie narażonych na wystąpienie pożaru, położonych w pobliżu linii kolejowej. Obiekty te także usprawnią transport pozyskanego surowca drzewnego z terenów dotychczas trudno dostępnych.

W związku z tym, iż realizowana inwestycja znajduje się w zwartym kompleksie leśnym, budowa obiektów diametralnie poprawi warunki realizacji zadań gospodarczych ujętych w Planie Urządzania Lasu, w tym pozyskania i wywozu drewna, poprzez zapewnienie ciągłości dróg leśnych. Przystosowanie zbiorników poprzez budowę łagodnych zejść do wodopoju, korzystnie wpłynie na warunki bytowania zwierząt.

Efektem inwestycji będzie zwiększenie pojemności retencyjnej gruntu, co przełoży się na stan drzewostanów a więc wzrost jego produkcyjności. Działania gospodarcze wykonywane na tym terenie mają za zadanie między innymi pozyskanie określonej ilości dobrej jakości drewna. Regulacja stosunków wodnych, budowa przepustu w leśnictwie (…) poprawi infrastrukturę drogową służącą m.in. do wywozu drewna, poprzez jej zabezpieczenie w bliskim sąsiedztwie zbiorników, zapewni ciągłość ciągów komunikacyjnych leśnictwa.

Ponadto rzeczona inwestycja ma istotne znaczenie dla zabezpieczenia przeciwpożarowego terenów leśnych.

Podsumowując, w ocenie Nadleśnictwa w przedstawionych okolicznościach zaistniałego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego Nadleśnictwu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Jednostkę wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Według art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Według art. 86 ust. 2d ustawy, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji – art. 86 ust. 2h ustawy.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną, akcentowany jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r., (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto, w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta, Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2020 r. poz. 6, z późn. zm.), trwale zrównoważona gospodarka leśna to działalność zmierzająca do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania, teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 wymienionej ustawy o lasach, trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu, z uwzględnieniem w szczególności następujących celów:

zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą;
ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
1. zachowanie różnorodności przyrodniczej,
2. zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
3. walory krajobrazowe,
4. potrzeby nauki;
ochrony gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym;
ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych;
produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.

Stosownie do art. 8 powołanej ustawy, gospodarkę leśną prowadzi się według następujących zasad:

powszechnej ochrony lasów;
trwałości utrzymania lasów;
ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów;
powiększania zasobów leśnych.

Ponadto, w myśl art. 13 ust. 1 cyt. ustawy, właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymywania lasów i zapewnienia ciągłości ich użytkowania, a w szczególności do:

zachowania w lasach roślinności leśnej (upraw leśnych) oraz naturalnych bagien i torfowisk;
ponownego wprowadzania roślinności leśnej (upraw leśnych) w lasach w okresie do 5 lat od usunięcia drzewostanu;
pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej;
przebudowy drzewostanu, który nie zapewnia osiągnięcia celów gospodarki leśnej, zawartych w planie urządzenia lasu, uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji, o której mowa w art. 19 ust. 3;
racjonalnego użytkowania lasu w sposób trwale zapewniający optymalną realizację wszystkich jego funkcji przez: pozyskiwanie drewna w granicach nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochronę runa leśnego.

W świetle art. 50 ustawy o lasach, Lasy Państwowe prowadzą działalność na zasadzie samodzielności finansowej i pokrywają koszty działalności z własnych przychodów.

Z kolei, zgodnie z art. 54 cyt. ustawy, Lasy Państwowe otrzymują dotacje celowe z budżetu państwa na zadania zlecone przez administrację rządową, a w szczególności na:

wykup lasów i gruntów do zalesień oraz ich rekultywację, a także wykup innych gruntów w celu zachowania ich przyrodniczego charakteru;
wykonywanie krajowego programu zwiększania lesistości, o którym mowa w art. 14 ust. 2a, oraz pielęgnację i ochronę upraw i młodników powstałych w ramach realizacji tego programu;
zagospodarowanie i ochronę lasów w przypadku zagrożenia ich trwałości, o którym mowa w art. 12 ust. 1;
sporządzanie okresowych, wielkoobszarowych inwentaryzacji stanu lasów, aktualizacji stanu zasobów leśnych oraz prowadzenie banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów, o których mowa w art. 13a ust. 1 pkt 2 i 3;
opracowanie planów ochrony dla rezerwatów przyrody znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, ich realizację, ochronę gatunkową roślin i zwierząt oraz sprawowanie nadzoru nad obszarami wchodzącymi w skład sieci Natura 2000;
finansowanie edukacji leśnej społeczeństwa, w szczególności poprzez tworzenie i prowadzenie leśnych kompleksów promocyjnych, zakładanie ścieżek przyrodniczo-leśnych;
na sporządzanie planów zalesienia, o których mowa w art. 35 ust. 5;
pełnienie zadań związanych z realizacją programów współfinansowanych ze źródeł zagranicznych.

Jak wyżej wskazano, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, ma związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w oparciu o postanowienia art. 32 ust 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, Lasy Państwowe jako państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (PGL LP) reprezentują Skarb Państwa w zakresie zarządzanego mienia. Stosownie do postanowień art. 32 ust. 2 pkt 3 ustawy o lasach w skład Lasów Państwowych wchodzą m.in. nadleśnictwa.

Nadleśnictwo (Nadleśnictwo lub Jednostka) będące jednostką organizacyjną Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Nadleśnictwo w zakresie realizowanych zadań określonych przepisami ustawy o lasach wykonuje również czynności które są wyłączone z systemu VAT. tj. czynności które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 u.p.t.u.

podstawową, obejmującą urządzenie, ochronę i zagospodarowanie lasu, utrzymanie i powiększenie zasobów i upraw leśnych, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – drewna, a także jego sprzedaż w stanie nieprzerobionym, zwaną dalej „działalnością podstawową”,
uboczną, obejmującą gospodarowanie zwierzyną, pozyskiwanie – z wyjątkiem skupu – żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów w stanie nieprzerobionym, zwaną dalej „działalnością uboczną”.

Stosownie zaś do postanowień § 3 Rozporządzenia działalność Nadleśnictwa jest prowadzona na podstawie rachunku ekonomicznego.

Nadleśnictwo w ramach realizowanych zadań wykonuje również czynności, które nie zostały wymienione w art. 5 ust. 1 u.p.t.u., a dokładniej dokonuje czynności, których celem jest realizacja tzw. „misji Lasów Państwowych”, tj. realizacja celów innych niż działalność gospodarcza.

PGL LP otrzymało dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” (dalej jako „Projekt”) w ramach działania 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska, Oś priorytetowa II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Beneficjentem Projektu jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, natomiast za jego koordynację odpowiada Centrum, będące jednostką organizacyjną Lasów Państwowych o zasięgu ogólnokrajowym, pod nadzorem Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. W ramach struktury wewnętrznej Centrum powołano odpowiedzialną za koordynację działań, w tym współpracę z Koordynatorami regionalnymi wyznaczonymi we wszystkich RDLP, Jednostkę Realizującą Projekt – JRP (…) (decyzja Dyrektora Generalnego).

Projekt obejmuje znaczną liczbę działań inwestycyjnych na terenie całego kraju, które realizowane są przez nadleśnictwa będące podstawowymi jednostkami organizacyjnymi PGL LP (w tym m.in. przez Nadleśnictwo). Podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków są nadleśnictwa, jako bezpośrednio odpowiedzialne za realizację obiektów i zadań w terenie. Podstawę do ponoszenia przez nadleśnictwa wydatków związanych z Projektem, jak też zobowiązania do wykonania określonego wskaźnika produktu i rezultatu, stanowią porozumienia zawarte pomiędzy poszczególnymi nadleśnictwami a Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych ( DG LP). Nadleśnictwa prowadzą działalność na zasadach samodzielności finansowej, czyli same ponoszą wydatki związane z realizacją zadań, a refundacja środków odbywa się zgodnie ze strukturą organizacyjną PGL LP. Na etapie rozliczania wydatków, nadleśnictwa wysyłają dokumenty do właściwej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP), a ta w zbiorczych wnioskach o płatność do Centrum, po weryfikacji merytoryczno-finansowej, składa zbiorcze wnioski do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Realizowane przedsięwzięcie zwiększy możliwości retencyjne terenu objętego Projektem poprzez odbudowę zbiorników.

Zakłada się następujące korzyści płynące ze zrealizowanego przedsięwzięcia:

ograniczanie spływu powierzchniowego wód,

zwiększenie retencji wodnej,

poprawa bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych,

zwiększenie zabezpieczenia lasów przed pożarami, bezpośrednio jako rezerwuar do akcji gaśniczych i pośrednio jako ograniczenie zagrożenia pożarowego w obszarze oddziaływania,

zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych,

powiększenie bazy miejsc bytowania zwierząt zwiększających bioróżnorodność.

Zakres rzeczowo-finansowy realizowanej inwestycji obejmuje wykonanie 2 szt. obiektów piętrzących wodę lub spowalniających ją odpływ. Według zakresu rzeczowego Projektu, wskaźnik produktu określony pojemnością obiektów małej retencji wynosi 84.000 m³. Natomiast wskaźnik rezultatu mierzony objętością retencjonowanej wody, określono na poziomie 43.220 m³.

Na zadanie inwestycyjne Projektu objęte Porozumieniem, składają się następujące działania;

odbudowa dwóch zbiorników retencyjnych na obszarze Natura 2000 w leśnictwie (…) oddział (…),

budowa przepustu komunikacyjnego,

budowa brodu,

budowa ujęcia wody do celów ppoż.

Zwiększenie pojemności retencyjnej prowadzić będzie do zwiększenia wilgotności w obszarze oddziaływania obiektu, ograniczenia spływu powierzchniowego oraz spowoduje poprawę bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych. To z kolei skutkować będzie wzrostem przyrostu drzew, lepszą kondycją zdrowotną drzewostanu oraz zwiększeniem jego odporności na czynniki biotyczne (zwierzęta, owady, grzyby) i abiotyczne (susza, opady, wiatr, okiść). Ograniczanie strat w drzewostanie, z jednoczesnym zwiększeniem jego produktywności pozytywnie wpłynie na działalność gospodarczą Nadleśnictwa.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy kwestii, czy Nadleśnictwu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Jednostkę wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. Ustawy.

W odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy, należy wskazać, że z powołanych wyżej przepisów o lasach wynika w sposób jednoznaczny, że na podstawie przepisów ustawy o lasach, Nadleśnictwo prowadzi dwie różnego rodzaju działalności – opodatkowaną działalność gospodarczą i działalność mającą na celu realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu – które mają całkowicie odrębny, niezależny charakter. Są one bowiem wydzielone zarówno pod względem realizowanych zadań, jak i pod względem sposobu i zasad ich finansowania. Działalność gospodarcza jest prowadzona na zasadach samodzielności finansowej, co oznacza, że Nadleśnictwo pokrywa swoje wydatki z osiąganych z tej działalności przychodów.

Jak wskazał Wnioskodawca, zwiększenie pojemności retencyjnej skutkować będzie wzrostem przyrostu drzew, lepszą kondycją zdrowotną drzewostanu oraz zwiększeniem jego odporności na czynniki biotyczne (zwierzęta, owady, grzyby) i abiotyczne (susza, opady, wiatr, okiść). Ograniczanie strat w drzewostanie, z jednoczesnym zwiększeniem jego produktywności pozytywnie wpłynie na działalność gospodarczą Nadleśnictwa. Budowa zbiornika pozwoli również zabezpieczyć źródło przychodów poprzez zabezpieczenie lasów przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych, co w założeniach Projektu stanowi globalny efekt inwestycji.

Planowana inwestycja będzie również miała znaczenie dla prowadzonej przez Nadleśnictwo działalności gospodarczej w zakresie zabezpieczenia dróg będących dojazdami pożarowymi, znajdujących się w pobliżu obiektu. Jak podnosi Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie, regulacja stosunków wodnych, budowa przepustu w leśnictwie (…) poprawi infrastrukturę drogową służącą m.in. do wywozu drewna. Budowa brodu i przepustu umożliwi dostęp służbom ratowniczym do drzewostanów szczególnie narażonych na wystąpienie pożaru, położonych w pobliżu linii kolejowej. Obiekty te także usprawnią transport pozyskanego surowca drzewnego z terenów dotychczas trudno dostępnych.

Przedstawione okoliczności sprawy wskazują zatem, że wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na realizację inwestycji objętych Projektem, przełożą się pośrednio między innymi na wzrost przychodów z gospodarki leśnej w zakresie produkcji i sprzedaży drewna.

Niemniej jednak, na tle przedmiotowej sprawy należy podkreślić, że prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z powyższym zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że wyliczenie podatku naliczonego do odliczenia od wydatków, jako związanych jednocześnie z działalnością gospodarczą Nadleśnictwa, jak i z realizacją celów innych nią działalność gospodarcza w obszarze tzw. „misji Lasów Państwowych”, tj. z realizacją czynności pozostających poza zakresem podatku od towarów i usług, musi nastąpić przy zastosowaniu „sposobu określania proporcji”, o którym w art. 86 ust. 2a ustawy. Takie działanie zapewni realizację podstawowego postulatu związanego z odliczaniem podatku naliczonego – zostanie odliczone tyle podatku naliczonego ile będzie go związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Nadleśnictwo.

Zatem, w przypadku wydatków wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe – Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu, z uwzględnieniem sposobu określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a – 2b ustawy.

W konsekwencji, zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w przedstawionych okolicznościach zaistniałego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego Nadleśnictwu przysługuje / będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w otrzymywanych fakturach dokumentujących ponoszone przez Jednostkę wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” z uwzględnieniem postanowień art. 86 ust. 2a-2b i nast. ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Zaznaczyć należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie podnoszone w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Sposób określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (sposób określenia proporcji), o którym mowa w art. 86 ust. 2a i nast. ustawy nie był przedmiotem zapytania Wnioskodawcy. Kwestię te przyjęto jako element przedstawionego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin