Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.39.2020.1.MM
z 3 lipca 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 kwietnia 2020 r. (data wpływu 4 maja 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych zebranych w ramach zbiórki pieniężnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych zebranych w ramach zbiórki pieniężnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 5 kwietnia 2020 r. doszło do pożaru mieszkania Wnioskodawcy i jego żony. Z tego powodu małżonkowie postanowili zorganizować zbiórkę pieniędzy poprzez portal ..., aby uzyskać pomoc finansową w zaistniałej dla nich tragicznej sytuacji. Ponieważ nie posiadali konta na tym portalu, a weryfikacja nowo założonego konta trwa kilka dni, upoważnili swojego kolegę, Pana P., do założenia... w ich imieniu, ponieważ posiadał on już aktywne konto. Jeszcze tego samego dnia została założona ... pod ID: xxx z opisem „ …”. W celu upoważnienia kolegi do zbiórki pieniędzy przez ten portal, niezbędny był skan dowodu osobistego oraz pisemne pełnomocnictwo Wnioskodawcy o treści: „Pełnomocnictwo do prowadzenia ... w moim imieniu. Ja niżej podpisany …, legitymujący się dowodem osobistym nr …, oświadczam, że udzielam pełnomocnictwa do prowadzenia ...(ID ...: xxx) na portalu ... przez P. legitymujący się dowodem osobistym nr … na moją rzecz. Jednocześnie oświadczam, że znam i rozumiem warunki wypłaty środków uzbieranych przez organizatora ... na ... i godzę się z tym, że środki zebrane na ...zostaną wypłacone na numer rachunku użyty do wykonania tzw. przelewu weryfikacyjnego (zgodnie z regulaminem portalu ...). Oświadczam również, że warunki przekazania zebranej kwoty na moje konto (w przypadku użycia do wykonania tzw. przelewu weryfikacyjnego rachunku organizatora ..., a nie mojego, a co za tym idzie w razie jej wypłaty na konto organizatora..., a nie moje) zostały przeze mnie omówione i ustalone z osobą organizującą ... na moją rzecz. Z poważaniem, …”.

Organizatorem zbiórki został Pan P. W wyniku tych czynności konieczne było podanie konta, na które ... będzie przelewała zgromadzone pieniądze. Jako konto do przekazania środków zostało wskazane konto osoby Pana P. – organizatora zbiórki. Dopiero ta osoba przekazywałaby zgromadzone środki na konto Wnioskodawcy. Przepływ środków wyglądał następująco: pieniądze szły na konto ..., następnie na konto osoby organizującej, a na końcu środki zostały przekazane na konto Wnioskodawcy. W związku z koniecznością szybkiego przywrócenia mieszkania do stanu użytkowania po pożarze wymagane były środki na zakup materiałów. W tym celu na prośbę Wnioskodawcy i jego żony Pan P. wystąpił do portalu ... o wypłatę zebranych dla nich pieniędzy (57.000 zł) i po otrzymaniu powyższej kwoty na swoje konto przekazał je w dwóch przelewach bankowych (50.000 i 7.000) na konto bankowe Wnioskodawcy, w tytule podając: „...”. Należy podkreślić, iż środki otrzymane w czasie zbiórki stanowią dla Wnioskodawców darowiznę w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Wnioskodawcy będą osobami obdarowanymi. Środki zostały przekazywane najpierw na konto założone na portalu internetowym. Następnie zostały przekazane na konto organizatora zbiórki, a dopiero organizator zbiórki przekazał je jako darowiznę Wnioskodawcom czyli osobom obdarowanym. Tak naprawdę był to tylko i wyłącznie techniczny przepływ pieniędzy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy to, że między darczyńcami a obdarowanymi występują dwaj pośrednicy i ich konta bankowe nie powoduje utraty prawa do zwolnienia z opodatkowania?
2. Czy kwota otrzymana od organizatora zbiórki jest nadal wolna od opodatkowania, pomimo iż łącznie przekracza 4.902 zł (słownie: cztery tysiące dziewięćset dwa złote)?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1813) stanowiącym, iż – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej, ustawodawca określił, iż kwoty darowizn od osób obcych poniżej kwoty 4.902 zł (słownie: cztery tysiące dziewięćset dwa złote) są wolne od podatku.

... oraz organizator zbiórki czyli Pan P. nie są bezpośrednimi darczyńcami zgromadzonych środków pieniężnych, są tylko i wyłącznie pośrednikami w zbieraniu wolnych kwot od darczyńców. Żadna osoba wpłacająca na ... na rzecz Wnioskodawców nie uiściła kwoty większej niż kwota w wysokości 4.902 zł. Zatem kwota przekazana od organizatora zbiórki jest wolna od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ pojedyncze wpłaty od darczyńców nie przekroczyły kwoty 4.902 zł. Zaznaczyć należy, iż kwota, która została uzbierana i przekazana na rzecz Wnioskodawców uzbierana jest przez wiele osób, które są dla Wnioskodawcy osobami obcymi. Kwota ta jest kwotą, która podlega ustawie o podatku od spadków i darowizn. Kwota wolna od podatku w granicach przewidzianych progami podatkowymi, a więc od każdej obcej osoby wynosi 4.902 zł w okresie 5 lat. Organizator jest tylko i wyłącznie pośrednikiem, technicznie przekazuje on kwotę darowaną przez wiele osób, dlatego też nie ma znaczenia dla podatku od spadków i darowizn czy kwota przekazana przez organizatora będzie większa niż kwota wolna od podatku. Organizator zbiórki (to jest Pan P.) posiada dokumenty wpłat celem udokumentowania pochodzenia darowizn od poszczególnych osób.

Zaznaczyć należy, iż w przedmiotowej sprawie doszło do zawarcia umowy darowizny, która nie jest zdefiniowana w przepisach ustawy o podatków do spadków i darowizn, dlatego też w tym zakresie należy posłużyć się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145) a szczególnie przepisem art. 888 § 1 zgodnie, z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Wobec powyższego darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym (causa donandi) na rzecz drugiej strony – obdarowanego, tj. do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Istotą darowizny jako czynności nieodpłatnej jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W świetle przepisu art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowiącego, iż – „Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione” – w przedmiotowej sprawie została bez wątpienia zawarta umowa darowizny pomiędzy Wnioskodawcą i jego żoną a darczyńcami, ponieważ darczyńcy spełnili swoje świadczenia wpłacając na podany rachunek bankowy na portalu... określone kwoty pieniężne na rzecz Wnioskodawcy i jego żony.

Wyraźnie należy podkreślić, iż wpłaty dokonywane na konto ...nie stanowią darowizny z poleceniem. Mając na uwadze powyższej naprowadzone okoliczności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że:

1. to, iż między darczyńcami a obdarowanym występują pośrednicy i ich konta to nie powoduje to utraty przez Wnioskodawcę prawa do zwolnienia z opodatkowania;
2. przekazana przez organizatora zbiórki kwota jest nadal wolna od opodatkowania, pomimo, iż łącznie przekracza kwotę 4.902 zł;
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Ze względu na to, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia „darowizna”, w tym zakresie należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, ze zm.). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego – oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części (art. 6 ust. 1a cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 7.276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 4.902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
   
   

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 cyt. ustawy – jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe – art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 14 ust. 3 tejże ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej stawka podatku wynosi:

• 12% dla darowizn do kwoty 10.278 zł,
• 1.233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10.278 zł dla darowizn w przedziale od 10.278 zł do 20.556 zł,
• 2.877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20.556 zł dla darowizn o wartości przekraczającej 20.556 zł.
  
  

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na portalu internetowym założona została zbiórka pieniędzy na remont mieszkania Wnioskodawcy i jego żony, które uległo zniszczeniu w wyniku pożaru. Organizatorem zbiórki został Pan P., który został upoważniony przez Wnioskodawcę do zbiórki pieniędzy. Środki otrzymane w czasie zbiórki stanowią dla Wnioskodawcy darowiznę w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Wnioskodawca jest osobą obdarowaną. Środki zostały przekazane najpierw na konto założone na portalu internetowym. Następnie zostały przekazane na konto organizatora zbiórki. Dopiero organizator zbiórki przekazał darowiznę na konto Wnioskodawcy, czyli osobie obdarowanej. Był to techniczny przepływ środków pieniężnych.

Mając zatem na uwadze treść wniosku oraz przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą a osobami trzecimi, które przekazały środki pieniężne za pośrednictwem portalu internetowego, jest umową darowizny. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia, przekazująca jakiekolwiek środki pieniężne na rzecz Wnioskodawcy (za pośrednictwem portalu). Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje sposób przekazania zebranych pieniędzy, skoro to Wnioskodawca jest osobą obdarowaną, a przekazanie zebranych pieniędzy stanowiło wyłącznie techniczny przepływ środków.

Jeżeli zatem kwoty darowizn od poszczególnych darczyńców nie przekroczyły tzw. kwot wolnych określonych dla poszczególnych grup podatkowych w art. 9 ust. 1 (przy uwzględnieniu zasady kumulacji określonej w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn), to darowizny te nie podlegają opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn.

Jedynie w przypadku gdy kwota darowizn od jednego darczyńcy przekroczyła kwotę wolną, która przykładowo dla III grupy podatkowej wynosi 4.902 zł, to obdarowany jest zobowiązany do składania zeznania podatkowego z tytułu otrzymanej darowizny, w terminie miesiąca od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli od dnia otrzymania darowizny. Zeznanie podatkowe należy zatem składać w każdej sytuacji, w której kwota otrzymana od jednej osoby przekroczy kwotę wolną jednorazowo, lub też sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Reasumując, występowanie pośredników między Wnioskodawcą a darczyńcami nie zmienia faktu, że Wnioskodawca otrzymał darowiznę od osób wpłacających środki na pomoc dla niego. Rolą pośredników było jedynie zapewnienie technicznego przeprowadzenia zbiórki. W konsekwencji, w celu określenia tzw. kwoty wolnej, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy znaczenie mają kwoty przekazane od poszczególnych darczyńców a nie łączna kwota przekazana przez organizatora zbiórki.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja została wydana dla Wnioskodawcy w jego indywidualnej sprawie zgodnie z dyspozycją art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Małżonka Wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym wnioskiem i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania

opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.