Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.828.2020.1.KC
z 25 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2020 r. (data wpływu 24 listopada 2020 r. ) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej spłaty związanej z działem spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej spłaty związanej z działem spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu … maja 2017 r. zmarła matka Wnioskodawcy, w wyniku czego nabył on spadek po zmarłej w 1/2 części na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia … sierpnia 2017 r. Pozostałą część spadku - 1/2 nabyła siostra Wnioskodawcy.

W skład masy spadkowej wchodził stanowiący odrębną nieruchomość lokal mieszkalny wraz z pomieszczeniami przynależnymi, z którego własnością związane jest prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności w częściach wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal. Wartość odziedziczonej przez spadkobierców nieruchomości to 150 000 zł.

Na mocy ugody z dnia … stycznia 2020 r., zawartej w postępowaniu sądowym o dział spadku, strony (Wnioskodawca i jego siostra) postanowiły dokonać działu spadku po zmarłej poprzez przyznanie prawa własności wchodzącej w skład spadku nieruchomości wyłącznie siostrze Wnioskodawcy z obowiązkiem spłaty na jego rzecz. Wartość przedmiotowej nieruchomości, dla potrzeb zawarcia ugody, została określona na kwotę 150 000 zł. W ramach podziału Wnioskodawca uzyskał kwotę 75 000 zł, która została mu przelana przez siostrę w 2020 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego oraz obowiązujących przepisów prawa otrzymana przez Wnioskodawcę kwota z tytułu działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości spowodowała u niego powstanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana przez niego kwota z tytułu dokonanego w postępowaniu sądowym działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości do wysokości posiadanego z tytułu dziedziczenia udziału, tj. do kwoty 75 000 zł, nie spowodowała powstania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach indywidualnych: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 maja 2020 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.140.2020.2.DA, z dnia 16 lutego 2017 r., nr 1462-IPPB.4511.1248.2016.GF, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 sierpnia 2013 r., nr ITPB/415-498/13/DSZ, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 marca 2018 r., nr IPTPB2/4511-136/15-6/18-S/AKU, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 listopada 2014 r., nr IBPBII/2/415-771/14/MZM oraz w orzeczeniach sądów administracyjnych: Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lipca 2017 r., sygn. akt II FSK 1432/16, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 5 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 918/12.

Wnioskodawca wskazuje, że z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych stanowiących do chwili działu przedmiot współwłasności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. W myśl art. 211 i art. 212 ustawy Kodeks cywilny, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy nie da się podzielić przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez sprzedaż rzeczy wspólnej i podział uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. W sytuacji zatem - zdaniem Wnioskodawcy - gdy dział spadku i zniesienie współwłasności następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości przypadającego z tytułu dziedziczenia udziału. Wnioskodawca wskazuje, że o przychodzie z tytułu działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości można mówić jedynie w sytuacji, gdy uzyskana tytułem spłaty kwota przekracza przypadający udział w spadku. Przychód stanowi wówczas kwota uzyskana ponad wartość przypadającego udziału w spadku. W przedstawionym stanie faktycznym zniesienie współwłasności nieruchomości nastąpiło poprzez przyznanie prawa własności siostrze Wnioskodawcy z obowiązkiem spłaty na jego rzecz.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca stwierdza, że uzyskanie przez niego kwoty 75 000 zł z tytułu działu spadku nie przekroczyło wartości przypadającego na niego udziału, zatem kwota ta nie może stanowić przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5 i art. 10 ust. 7.

Na podstawie art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 powołanej ustawy, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Z przestawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu … maja 2017 r. zmarła matka Wnioskodawcy, w wyniku czego nabył on spadek po zmarłej w 1/2 części na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia … sierpnia 2017 r. Pozostałą część spadku - 1/2 nabyła siostra Wnioskodawcy. W skład masy spadkowej wchodził stanowiący odrębną nieruchomość lokal mieszkalny wraz z pomieszczeniami przynależnymi, z którego własnością związane jest prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz prawo własności w częściach wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal. Wartość odziedziczonej przez spadkobierców nieruchomości to 150 000 zł. Na mocy ugody z dnia … stycznia 2020 r., zawartej w postępowaniu sądowym o dział spadku, strony (Wnioskodawca i jego siostra) postanowiły dokonać działu spadku po zmarłej poprzez przyznanie prawa własności wchodzącej w skład spadku nieruchomości wyłącznie siostrze Wnioskodawcy z obowiązkiem spłaty na jego rzecz. Wartość przedmiotowej nieruchomości, dla potrzeb zawarcia ugody, została określona na kwotę 150 000 zł. W ramach podziału Wnioskodawca uzyskał kwotę 75 000 zł, która została mu przelana przez siostrę w 2020 r.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 oraz art. 925 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeku cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W myśl art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego).

Natomiast zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Stosownie zaś do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Wyjaśnić przy tym należy, iż okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców powoduje, że czynność ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia nieruchomości. Jeżeli, stosownie do treści art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spłata nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, uznać należy, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku przeprowadzonego działu spadku spłaty stanowiącej równowartość udziału w nieruchomości, która wchodziła w skład spadku, nie skutkowało powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów wskazać należy, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.