Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.788.2020.1.MD
z 8 lutego 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 listopada 2020 r. (data wpływu 6 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości jest:

• prawidłowe – w części w jakiej dotyczy braku obowiązku po stronie Wnioskodawcy zapłaty podatku dochodowego z odpłatnego zbycia nieruchomości,
• nieprawidłowe – w części w jakiej dotyczy daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę.

UZASADNIENIE

W dniu 6 listopada 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W czerwcu 2020 r. Wnioskodawca odziedziczył z siostrą A mieszkanie po ojcu B. Rodzice C i B otrzymali przydział mieszkania typu lokatorskiego w 1978 r. (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska). Lokal z gruntami został wykupiony przez rodziców w 2000 r. jako mieszkanie spółdzielcze własnościowe.

Mama Wnioskodawcy zmarła w grudniu 2015 r. W dniu 4 lipca 2016 r. został przeprowadzony akt dziedziczenia po śmierci C (z domu D) na małżonka B w 1/3 części, na syna E w 1/3 części oraz córkę A w 1/3 części. W dniu 24 sierpnia 2016 r. została zawarta umowa dotycząca działu spadku i o podziale majątku wspólnego (na rzecz B – w całości).

Tata Wnioskodawcy zmarł w czerwcu 2020 r., akt poświadczenia dziedziczenia został przeprowadzony w dniu 10 lipca 2020 r. na spadkobierców E i A (rodzeństwo).

W październiku 2020 r. mieszkanie zostało sprzedane wspólnie z siostrą A F, zgodnie z umową sprzedaży z dnia 13 października 2020 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek od sprzedaży mieszkania?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma takiego obowiązku, ponieważ od dnia 1 stycznia 2019 r. obowiązuje nowelizacja ustawy PIT, która sugeruje inaczej rozliczyć spadkobierców. Na poparcie swojej opinii może powołać się na art. 10 ust. 5 ustawy o PIT, który mówi, że: „w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w drodze spadku nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę”.

Dodatkowo Wnioskodawca znalazł rozstrzygnięcie w sprawie prawie identycznej, które przedstawia najnowszą interpretację przepisów nr 0115-KDIT3.4011.101.2019.1.DP z dnia 16 kwietnia 2019 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Zdaniem Wnioskodawcy termin pięcioletni rozpoczął się w 1978 r., a jego rodzice byli jedynymi właścicielami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest: prawidłowe w części w jakiej dotyczy braku obowiązku po stronie Wnioskodawcy zapłaty podatku dochodowego z odpłatnego zbycia nieruchomości oraz nieprawidłowe w części w jakiej dotyczy daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Na mocy art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Natomiast stosownie do art. 10 ust. 7 powołanej ustawy, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest bowiem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w czerwcu 2020 r. Wnioskodawca odziedziczył z siostrą A mieszkanie po ojcu B. Rodzice C i B otrzymali przydział mieszkania typu lokatorskiego w 1978 r. (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska). Lokal z gruntami został wykupiony przez rodziców w 2000 r. jako mieszkanie spółdzielcze własnościowe. Mama Wnioskodawcy zmarła w grudniu 2015 r. W dniu 4 lipca 2016 r. został przeprowadzony akt dziedziczenia po śmierci C (z domu D) na małżonka B w 1/3 części, na syna E w 1/3 części oraz córkę A w 1/3 części. W dniu 24 sierpnia 2016 r. została zawarta umowa dotycząca działu spadku i o podziale majątku wspólnego (na rzecz B – w całości). Tata Wnioskodawcy zmarł w czerwcu 2020 r., akt poświadczenia dziedziczenia został przeprowadzony w dniu 10 lipca 2020 r. na spadkobierców E i A (rodzeństwo). W październiku 2020 r. mieszkanie zostało sprzedane wspólnie z siostrą A F, zgodnie z umową sprzedaży z dnia 13 października 2020 r.

Mając na uwadze powyższe należy ustalić moment nabycia lokalu mieszkalnego przez spadkodawcę, tj. ojca Wnioskodawcy.

Odnosząc się do treści wniosku wskazać należy, że zgodnie z art. 213 § 1 ustawy z dnia 26 maja 1995 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r., Nr 54, poz. 288, z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2000 r. – w budynkach stanowiących własność spółdzielni mieszkaniowej członkom przysługuje prawo używania przydzielonych im lokali mieszkalnych o powierzchni odpowiadającej wysokości wkładu mieszkaniowego lub budowlanego i innym kryteriom określonym w statucie (spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego).

Z kolei, na podstawie art. 213 § 2 przytoczonej ustawy członek spółdzielni mieszkaniowej w zależności od rodzaju wniesionego wkładu (mieszkaniowego lub budowlanego) i zgłoszonego wniosku może uzyskać spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego:

1. lokatorskie albo
2. własnościowe.

W przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego właścicielem i zarządzającym mieszkaniem jest spółdzielnia mieszkaniowa. Osoby zamieszkujące w takich mieszkaniach jedynie je użytkują; nie posiadają do nich tytułu własności. Mogą używać mieszkanie, ale nie są jego właścicielami.

Natomiast w myśl art. 213 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze, spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą przydziału lokalu. Oświadczenie spółdzielni pod nieważnością powinno być złożone w formie pisemnej.

Na mocy zaś art. 218 § 1 cytowanej ustawy lokatorskie prawo do lokalu jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. Wkład mieszkaniowy podlega dziedziczeniu.

W sytuacji, w której podatnik nabył spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie zawarł ze spółdzielnią umowę przeniesienia własności tego lokalu, datą nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa pięcioletni termin, określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest data przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego.

Art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) stanowi, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

W świetle art. 924 i art. 925 przywołanej ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Według art. 1035 cytowanej ustawy, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Natomiast art. 1037 § 1 przytoczonej ustawy stanowi, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. W rezultacie w wyniku działu spadku dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Biorąc pod uwagę fakt, że lokal mieszkalny został nabyty przez rodziców Wnioskodawcy w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, a następnie ojciec Wnioskodawcy stał się jego jedynym właścicielem w drodze spadku po matce Wnioskodawcy oraz w wyniku działu spadku, należy odnieść się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086).

Z art. 31 § 1 cytowanej ustawy wynika, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności).

Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Mając na uwadze powyższe za datę nabycia przez ojca Wnioskodawcy lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem spadku oraz działu spadku po zmarłej matce Wnioskodawcy, należy uznać datę jego nabycia do majątku wspólnego małżonków. Wobec tego otwarcie spadku w 2015 r. oraz późniejsze zawarcie przez ojca Wnioskodawcy w 2016 r. umowy dotyczącej działu spadku i o podziale majątku wspólnego nie ma wpływu na moment, od którego należy liczyć upływ wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okresu.

W związku z powyższym, 5-letni termin, o jakim mowa w tym przepisie należy liczyć od końca 2000 r., w którym rodzice Wnioskodawcy nabyli od spółdzielni przedmiotowy lokal mieszkalny w wyniku zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności tego lokalu, a nie – jak wskazał Wnioskodawca – od 1978 r., w którym zostało przydzielone spadkodawcy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.

Tym samym, odpłatne zbycie w dniu 13 października 2020 r. ww. nieruchomości nie spowodowało powstania źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 10 ust. 5 tej ustawy, gdyż zostało dokonane po upływie pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jej nabycie przez spadkodawcę. W konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku z tego tytułu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w części w jakiej dotyczy braku obowiązku po stronie Wnioskodawcy zapłaty podatku dochodowego z odpłatnego zbycia nieruchomości należało uznać za prawidłowe, natomiast w części w jakiej dotyczy daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu zaś do przywołanej przez Wnioskodawcę interpretacji wskazać należy, że dotyczy ona tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w X, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.