Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT3.4011.124.2021.2.JG
z 6 maja 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2021 r. (data wpływu 2 lutego 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 kwietnia 2021 r. (data wpływu 21 kwietnia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej 5% stawką podatkową (IP BOX) – jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 2 lutego 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową. Wniosek został następnie uzupełniony pismem z dnia 21 kwietnia 2021 r. (data wpływu 21 kwietnia 2021 r.)


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od dnia (…).pod kodami PKD: 62.01 .Z, 62.02.Z, 62.03.Z, 62.09.Z, 63.11.Z, 63.12.Z

Wnioskodawca rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wybrana przez Niego forma opodatkowania to podatek na zasadach ogólnych.

Wnioskodawca na podstawie umowy o współpracy z podmiotem krajowym ( w dalszej części zwany Spółką ) świadczy usługi programistyczne. W ramach omawianej działalności gospodarczej, w ramach współpracy ze Spółką, Wnioskodawca tworzy, rozbudowuje i modyfikuje systemy informatyczne (oprogramowanie). (…) Tworzenie tego typu oprogramowania wymaga nietypowego podejścia do problemu oraz innowacyjnego myślenia. Każdy projekt, nad którym pracował i pracuje Wnioskodawca wymaga od niego poznawania nowych zagadnień z informatyki, matematyki lub statystyki po to by rozwiązywać postawione przez klientów problemy i oferować rozwiązania wysokiej jakości z użyciem najnowszych osiągnięć dostępnych w tych dziedzinach. Wnioskodawca jest członkiem zespołu programistów, w którym osobiście zajmuje się wytwarzaniem oprogramowania.

Wnioskodawca zajmuje się głównie projektowaniem, funkcjonalnością i implementacją projektu. Oprogramowanie tworzone przez Wnioskodawcę jest oprogramowaniem innowacyjnym, znacznie odróżniającym się od istniejących systemów. Wnioskodawca tworzy od zera koncepcje nowych rozwiązań, a następnie samodzielnie je programuje.

Usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz spółki polegają na wytwarzaniu autorskiego oprogramowania. Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów, które powstają w efekcie podejmowanych przez niego przedsięwzięć, tj. utwory zostały stworzone wyłącznie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi za każdym razem nowy, autorski twór wyróżniający się jakościowo i funkcjonalnie pośród istniejących na rynku narzędzi.

W ramach podpisanej umowy, Wnioskodawca przenosi na Spółkę całość autorskich praw majątkowych do programu komputerowego, za co otrzymuje wynagrodzenie. Oprogramowanie rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę również stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W związku z regulacjami IP BOX Wnioskodawca chciałby skorzystać z przepisów, które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, m.in. autorskiego prawa do programu komputerowego.


Natomiast w uzupełnieniu do wniosku z dnia 21 kwietnia 2021 r. Wnioskodawca na przytoczone poniżej pytania sformułowane w wezwaniu z dnia 16 kwietnia 2021 roku znak 0115-KDIT3.4011.124.2021.1.JG udzielił następujących odpowiedzi:


    1) Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym dotyczącym (..)Wnioskodawca był i jest polskim rezydentem podatkowym, czyli posiadał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy zgodnie z brzmieniem art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.)?


    Odpowiedź: Tak Wnioskodawca był i jest polskim rezydentem podatkowym i posiada niegraniczony obowiązek podatkowy.

    2) Którego roku podatkowego (…)dotyczy Pana informacja, że Wnioskodawca rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wybrana przez Niego forma opodatkowania to podatek na zasadach ogólnych?

    Odpowiedź: Dotyczy (…) w tym okresie Podatnik prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów i rozliczał się na zasadach ogólnych.

    3) Kiedy zawarł Pan umowę o współpracy z podmiotem krajowym (dalej: Spółka) i na jaki okres?


    Odpowiedź: Umowa została podpisana (…).

    4) Czy stwierdzenie W ramach omawianej działalności gospodarczej, w ramach współpracy ze Spółką Wnioskodawca tworzy, rozbudowuje i modyfikuje systemy informatyczne(oprogramowanie) oznacza, że Pan na zlecenie Spółki w ramach bezpośrednio prowadzonej przez siebie działalności badawczo-rozwojowej tworzy i rozwija programy komputerowe, czy też że tworzy i rozwija Pan te programy komputerowe w ramach zespołu programistów, czyli działalności badawczo–rozwojowej Spółki, czy też powyższe stwierdzenie należy rozumieć inaczej, wyjaśnić i wskazać jak?


    Odpowiedź: Wnioskodawca sam prowadzi działalność badawczo- rozwojową - w ramach swojej działalności gospodarczej .

    5) Czy stwierdzenie że Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów, które powstają w efekcie podejmowanych przez niego przedsięwzięć, tj. utwory zostały stworzone wyłącznie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, należy rozumieć, że jest Pan wyłącznym twórcą programów komputerowych, które wytworzył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w ramach bezpośrednio przez Pana prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy stwierdzenie to należy rozumieć inaczej, wyjaśnić jak?


    Odpowiedź: Tak Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów, które powstają w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo - rozwojowej.

    6) W związku ze wskazaniem we wniosku, że Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów, które powstają w efekcie podejmowanych przez niego przedsięwzięć, tj. utwory zostały stworzone wyłącznie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, w konfrontacji z treścią własnego stanowiska w sprawie, w którym stwierdził Pan, że – Zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, iż prowadzi on działalność badawczo-rozwojową, tj. prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zw. z art. 5a pkt 38 w zw. z art. 30ca ust. 2 akt 8 ustawy o PIT.”,
    – proszę o wskazanie w opisie sprawy informacji:


    1. czy podejmowana przez Pana działalność, w okresie którego dotyczy wniosek w ramach której wytwarza rozbudowuje i modyfikuje programy komputerowe, ma charakter twórczy?


      Odpowiedź: tak ma charakter twórczy.

    2. wykonywana jest w sposób systematyczny?


      Odpowiedź: tak jest wykonywana w sposób systematyczny.

    3. podejmowana jest w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań?


      Odpowiedź: tak podejmowana jest w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

    4. obejmuje badania naukowe? Jeśli tak to należy wyjaśnić czy są i będą to:


      1. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r., poz. 85)?
      2. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce?


      Odpowiedź: obejmuje ona prace rozwojowe, a nie badania naukowe.

    5. obejmuje prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce?


      Odpowiedź: tak obejmuje prace rozwojowe.

    5) Czy podejmowana bezpośrednio przez Pana działalność, w okresie którego dotyczy wniosek, dotycząca tworzenia, rozbudowywania czy też modyfikowania systemów informatycznych na rzecz Spółki, dotyczy programów komputerowych i ich części i obejmuje rutynowe oraz okresowe zmiany wprowadzane do modyfikowanych, rozwijanych lub nowych produktów, procesów lub usług?


    Odpowiedź: Wprowadzane zmiany w żadnym wypadku nie są rutynowe.

    6) Czy organ prawidłowo rozumie, że przez stwierdzenia Wnioskodawca tworzy, rozbudowuje i modyfikuje systemy informatyczne(…) i Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi za każdym razem nowy autorski twór - rozumieć należy, że zarówno w procesie tworzenia, rozwijania, jak i modyfikowania systemu informatycznego w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej, na rzecz wskazanej we wniosku Spółki każdorazowo powstaje fragment programu (część programu komputerowego) lub po prostu program komputerowy, do którego każdorazowo prawa autorskie za wynagrodzeniem przenosi Pan na tę Spółkę?


    Odpowiedź: Tak za każdym powstaje program komputerowy do którego Wnioskodawca przenosi prawa autorskie.

    7) Wobec używania w opisie stanu faktycznego, pytaniu i stanowisku różnych pojęć, które określają efekty Pana pracy (polegającej na tworzeniu, rozwijaniu i modyfikowaniu, tj. przedsięwzięcie, utwór, systemy informatyczne, narzędzia informatyczne, oprogramowanie, interfejsy, projekt, autorski twór, proszę o wyjaśnienie, czy ma Pana każdorazowo na myśli pojęcie programu komputerowego lub jego części powstających za każdym razem na skutek wszystkich czynności opisanych we wniosku, czy też określenia przez Pana użyte mają inne znaczenie, wówczas należy wyjaśnić jakie?

    Sposób, w jaki używa Pan ww. pojęć nie pozwala na stwierdzenie, czy różne pojęcia określają różne efekty Pana prac, czy też pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt Pana prac, czyniąc niejednoznacznym opis stanu faktycznego zawarty przez Pana we wniosku?


    Odpowiedź: Pojęcia stosowane zamiennie - mowa o programie komputerowym.


    8) W związku ze stwierdzeniem W ramach podpisanej umowy, Wnioskodawca przenosi na Spółkę całości autorskich praw majątkowych do programu komputerowego. Proszę wyjaśnić w drodze jakich czynności Wnioskodawca przenosi na Spółkę ww. prawa autorskie? Zaznaczenia wymaga, że z przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynika, że umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) oraz że nieważna jest umowa w części dotyczącej wszystkich utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości (art. 41 ust. 3 tej ustawy).


    Odpowiedź: Na podstawie zawartej pisemnej umowy.


    9) We wniosku stwierdził Pan, że Wnioskodawca jest członkiem zespołu programistów, w którym osobiście zajmuje się wytwarzaniem oprogramowania, proszę wyjaśnić:


    1. jakie zadania realizuje Pan jako członek tego zespołu, w jaki sposób następuje podział zadań w zespole i komu przysługują autorskie prawa do wytworzonego w ramach tego zespołu oprogramowania?


      Odpowiedź: Wnioskodawca samodzielnie w oparciu o własną wiedzę i twórczość realizuje powierzone mu zadania, tj. wytwarza programy komputerowe i odbywa się to niezależnie od podejmowanych działań przez pozostałych programistów.

    2. czy powyższe oznacza, że prowadzi Pan działalność w ramach zespołu programistów pracujących dla Spółki w celu wytworzenia nowych, ulepszonych produktów, procesów lub usług, które są oferowane w działalności Spółki?


      Odpowiedź: Każdy z programistów odrębnie wykonuje swoje obowiązki, Wnioskodawca może opisać swoją część - czyli wytwarzanie programu komputerowego w ramach swojej działalności.

    3. czy też Spółka każdemu z członków zespołu z osobna zleca wytworzenie oprogramowania bądź jego części i każdy osobno (w tym Panu w ramach bezpośrednio własnej prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej) tworzy oprogramowanie (autorskie prawo do programu komputerowego) lub jego części (tj. które tworzy Pan niezależnie od innych programistów), które stanowią osobny przedmiot obrotu, który podlega również ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?


      Odpowiedź: Wnioskodawca wytwarza w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej program komputerowy - każdy z nich stanowi osobny przedmiot obrotu.

    4. czy w takiej sytuacji opisana we wniosku działalność badawczo-rozwojowa jest działalnością prowadzoną bezpośrednio przez Pana?


      Odpowiedź: tak działalność Wnioskodawcy jest działalnością badawczo-rozwojową prowadzoną przez niego bezpośrednio.

    5. czy też działalnością prowadzoną w ramach zespołu programistów pracujących dla Spółki, z którą Pan współpracuje (w ramach działalności badawczo-rozwojowej Spółki) w celu wytworzenia nowych, ulepszonych produktów, procesów lub usług, które są oferowane w jej działalności?


      Odpowiedź: jest to odrębna, niezależna od innych programistów działalność badawczo- rozwojowa Wnioskodawcy, a nie Spółki.

    10) Czy przez stwierdzenie Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi za każdym razem nowy, autorski twór wyróżniający się jakościowo i funkcjonalnie pośród istniejących na rynku narzędzi, należy rozumieć, że każdy stworzony rozwijany czy ulepszony przez Pana program komputerowy stanowi nowy lub ulepszony produkt niewystępujący dotychczas w praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących, czy też przez to stwierdzenie zamierzał Pan przekazać inną informację, wówczas proszę wskazać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący jaką?


    Odpowiedź: Tak każdy stworzony, rozwijany czy ulepszony program komputerowy stanowi nowy lub ulepszony produkt niewystępujący dotychczas w praktyce gospodarczej są też na tyle innowacyjne że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących na rynku.

    11) Czy do wszystkich wytworzonych, rozwiniętych i ulepszonych w ramach prowadzonej działalności programów komputerowych lub ich części, stanowiących odrębne programy komputerowe, o których mowa we wniosku przysługują Panu autorskie prawa majątkowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach autorskie?


    Odpowiedź: Tak, przysługują.


    12) Czy w związku z tworzeniem i rozwijaniem opisanego oprogramowania osiąga Pan dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej lub dochód z takiego prawa uwzględniony jest w cenie sprzedaży świadczonej przez Pana usługi i taki dochód ma Pan zamiar opodatkować preferencyjną stawką?


    Odpowiedź: Tak, jest uwzględniony w cenie sprzedaży.


    13) Skoro Oprogramowanie rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę również stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, należy wskazać:


    1. czy zmiany wprowadzane przez Pana do rozwijanego/ulepszanego oprogramowania mają charakter rutynowych, okresowych zmian?


      Odpowiedź: nie są to rutynowe zmiany.

    2. komu przysługują autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego w okresie dokonywania przez Pana jego rozwijania?


      Odpowiedź: autorskie prawa majątkowe do programu/programów w okresie, kiedy są one rozwijane/ulepszane przysługują Wnioskodawcy.

    3. czy w przypadku rozwijania oprogramowania jest Pan twórcą oprogramowania, jak również części oprogramowania stanowiącego samodzielny, odrębny program komputerowy podlegający ochronie, o której mowa w art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?


      Odpowiedź: tak

    14) Czy w ramach działalności gospodarczej opracowuje Pan nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących?


    Odpowiedź: Tak

    15) Skoro dla ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych dla celów podatkowych prowadzi Pan Podatkową księgę przychodów i rozchodów, to czy i od kiedy (wskazać datę) prowadzi Pan na bieżąco odrębną ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?


    Odpowiedź: Tak prowadzę . (…) roku.

    16) Czy w prowadzonej odrębnej od Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów ewidencji:


    1. wyodrębnia Pan każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej?


      Odpowiedź: Tak.

    2. czy prowadzi Pan przedmiotową ewidencję w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) z każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?


      Odpowiedź: Tak.

    3. czy wyodrębnia Pan koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej?


      Odpowiedź: Tak.

    17) Czy odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat oraz wykonywanie przez Wnioskodawcę opisanych czynności ponosi Spółka z którą zawarł Pan umowę współpracy?


    Odpowiedź: Wnioskodawca sam w ramach wykonywanej działalności ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za wykonane czynności.

    18) Czy czynności wykonywane w ramach świadczenia usług programistycznych są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającą te czynności Spółkę?


    Odpowiedź: Nie, Wnioskodawca sam prowadzi działalność gospodarczą , a nie pracuje na umowę o pracę pod kierownictwem.

    19) Czy Wnioskodawca jako wykonujący te czynności ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością?


    Odpowiedź: Tak, Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością?


W związku z powyższym opisem sformułowano następujące pytanie:


Czy dochody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uzyskane w ramach prowadzonej działalności (…)r. , Wnioskodawca może opodatkować stawką 5% zgodnie z art. 30ca ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?


Zdaniem Wnioskodawcy , spełnia on wszystkie wymagania ustawowe dotyczące możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% od dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Z kolei zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest między innymi autorskie prawo do programu komputerowego - podlegające ochronie prawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którego przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT i oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Z kolei badania naukowe (badania podstawowe i badania aplikacyjne) oraz prace rozwojowe winny być zgodnie z art. 5a pkt 39 i 40 ustawy o PIT rozumiane zgodnie z art. 4 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.


W myśl tych przepisów:


  • Badania naukowe są działalnością obejmującą:


    1. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
    2. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.


  • Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.


Zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, iż prowadzi on działalność badawczo-rozwojową, tj. prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zw. z art. 5a pkt 38 w zw. z art. 30ca ust. 2 akt 8 ustawy o PIT.

Po pierwsze, prace polegające na tworzeniu, rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania mają twórczy charakter, ponieważ służą tworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań. Oprogramowanie/część oprogramowania wytworzonego stanowi oryginalny wytwór jego twórczej pracy oraz przedmiot ochrony prawa autorskiego.

Po drugie, wykonywane prace obejmują wykorzystywanie wiedzy umiejętności w zakresie narzędzi informatycznych i oprogramowania, do projektowania i tworzenia zmienionych ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Po trzecie, prace nad oprogramowaniem mają charakter systematyczny (metodyczny, zaplanowany i uporządkowany), z nastawieniem na rozwój i ulepszanie oprogramowania w przyszłości.

Wnioskodawca przenosi na Spółkę (w ramach podpisanej umowy) całość majątkowych praw autorskich do oprogramowania wytwarzanego w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej i otrzymuje wynagrodzenie z tego tytułu.

Uwzględniając powyższe, w ocenie Wnioskodawcy - osiąga on kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. dochody ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy spełnia on wszystkie wymagania ustawowe dotyczące możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% od dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy prowadzone przez niego prace badawczo-rozwojowe w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania oraz modyfikacji (ulepszania) oprogramowania komputerowego spełniają wymagania art. 30ca ust. 2 pkt 8) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy może On zastosować stawkę 5% podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów z prac badawczo-rozwojowych opisanych powyżej.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego - jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.


W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:


  1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
  2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych


prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.


Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:


  1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
  2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
  3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.


Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej - oznacza to działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowaną wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.


Stosownie do art. 5a pkt 39 przez badania naukowe rozumieć należy:


  1. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r., poz. 85),
  2. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.


Ilekroć w ustawie mowa jest o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb. Ustawa ta wprowadziła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych korzystne rozwiązanie podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej (tzw. IP BOX).

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.


W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej (czyli tzw. kwalifikowanymi IP) są:


  1. patent,
  2. prawo ochronne na wzór użytkowy,
  3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
  4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
  5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
  6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
  7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
  8. autorskie prawo do programu komputerowego


  • podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.


Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 powołanej ustawy, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.


Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:


  1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
  2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
  3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
  4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.


Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).


Wyeksponować trzeba w tym miejscu, że stosownie do ust. 4 art. 30ca tej ustawy wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:


(a + b) x 1,3
a + b + c +d


w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:


a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.


Ww. wzór służy do obliczenia tzw. wskaźnika nexus, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.


Przyjęto bowiem, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania. Do stosowania preferencji IP Box niezbędne będzie więc wyliczenie, jaka część dochodów z kwalifikowanego IP ma związek z pracami badawczo-rozwojowymi.

Stosownie do art. 30ca ust. 6 tej ustaw w przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 ww. ustawy).

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.


Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:


  1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
  2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
  3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
  4. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
  5. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.


Na podstawie art. 30cb ust. 2 ww. ustawy podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Jak wynika z powyższych regulacji podatnicy, którzy zamierzają opodatkować kwalifikowane dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia na bieżąco wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w ramach której świadczy usługi programistyczne na rzecz Spółki na mocy zawartej umowy (…). Z okoliczności sprawy wynika wprost, że Wnioskodawca prowadzi, w ramach ww. działalności gospodarczej, działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wynika z treści wniosku, działalność programistyczna Wnioskodawcy obejmuje działalność twórczą i systematyczną. Jak wskazał Wnioskodawca, jego działalność jest działalnością twórczą, bowiem jego zadaniem jest tworzenie, rozbudowa i modyfikacja programów komputerowych. Wnioskodawca wskazał również, że prowadzi prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Przedmiotowe programy komputerowe tworzył na zlecenie Spółki.

Jak wskazano również we wniosku, programy komputerowe powstałe w działalności Wnioskodawcy są chronione przez art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim.

W związku z powyższym, skoro prowadzona działalność obejmująca między innymi tworzenie programów komputerowych lub ich części, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to tworzone przez Wnioskodawcę w ramach takiej działalności utwory (programy komputerowe), podlegające ww. ochronie prawnej, stanowić mogą kwalifikowane prawa własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. autorskie prawa do programów komputerowych.

Z okoliczności sprawy wynika ponadto, że Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową, w zakresie której uzyskał dochody z wytworzenia programu komputerowego, do którego Wnioskodawcy przysługiwały prawa autorskie i które przeniósł na Spółkę za wynagrodzeniem, czyli Wnioskodawca uzyskał do ww. kwalifikowanych praw własności intelektualnej uwzględnionych w cenie sprzedaży usług, tj. dochody, o których mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazał Wnioskodawca, prowadzi od (…) r., ewidencję, jest to odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja, którą prowadzi w sposób zapewniający miedzy innymi wyodrębnienie przychodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, kosztów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej i dochodu (straty) z IP, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej od początku rozpoczęcia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Ewidencja zawiera również wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej oraz wyodrębnienie kosztów bezpośrednich, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Wnioskodawca wypełnia więc obowiązki wynikające z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dnia w którym (…) rozpoczął prowadzenie na bieżąco odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji spełniającej warunki wskazane w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, Wnioskodawca, może opodatkować sumę ww. kwalifikowanych dochodów z tytułu kwalifikowanych praw własności intelektualnych tj. autorskich praw do programów komputerowych uzyskanych, od dnia rozpoczęcia prowadzenia na bieżąco odrębnej ewidencji w (…)

Wyeksponować należy w tym miejscu, że o ile podstawą opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatkową jest suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym, to wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.


Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem prawidłowe.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:


  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.


Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.


Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).


W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.


Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj