2021.05.31 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT1-2.4012.128.2021.1.KT

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.128.2021.1.KT
z 31 maja 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 lutego 2021 r. (data wpływu 1 marca 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy o VAT dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

1 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy o VAT dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą X, NIP … . Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z). Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, (Dz. U. 2020, poz. 106), dalej także jako „u.p.t.u”). W ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę jednoosobowej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł umowę o współpracy (dalej „Umowa o świadczenie usług”) i podjął na jej podstawie współpracę z Y, KRS … (dalej jako „Y”), w której pełni jednocześnie funkcję prezesa zarządu.

Spółka utworzona została aktem notarialnym z dnia 28 sierpnia 2017 roku (z późn. zm.). Wpis do rejestru przedsiębiorców KRS Spółki nastąpił w dniu 12 września 2017 roku.

Spółka posiada status zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej „Ustawa o funduszach inwestycyjnych”). W dniu … 2018 roku Komisja Nadzoru Finansowego wpisała Spółkę do Rejestru Zarządzających ASI („Rejestr ZASI”) jako zarządzającego zewnętrznie ASI, tj. zarządzającego spółką komandytowo-akcyjną działającą pod firmą Z – dawna nazwa V, (dalej jako „Z”).

Wyłącznym przedmiotem działalności ASI, zgodnie z art. 8a ust. 3 Ustawy o funduszach inwestycyjnych jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów, zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Przedmiotem działalności Y, jako ZASI w świetle art. 70e ust. 1 i 2 Ustawy jest wyłącznie zarządzanie Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (ASI), stanowiącymi Alternatywne Fundusze Inwestycyjne (AFI), w tym wprowadzanie tych ASI do obrotu oraz (z zastrzeżeniem art. 70e ust. 3 Ustawy) zarządzanie unijnymi Alternatywnymi Funduszami Inwestycyjnymi, w tym wprowadzanie tych Alternatywnych Funduszy Inwestycyjnych do obrotu zgodnie z art. 70e ust. 1 i 2 Ustawy. Przedmiotem działalności Spółki zgodnie z PKD jest wyłącznie działalność związana z zarządzaniem funduszami (PKD 66.30.Z).

W dniu 27 lipca 2018 roku Y zawarła z Z umowę o zarządzanie (dalej „Umowa o zarządzanie”), przy czym Z na rzecz, której świadczone są przedmiotowe usługi zarządzania jest zgodnie z art. 8a ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych – Alternatywną Spółką Inwestycyjną (ASI), która to z kolei jest Alternatywnym Funduszem Inwestycyjnym (AFI), innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 Ustawy. Usługi świadczone przez Y na rzecz Z są wykonywane przez Spółkę w związku z inwestycjami realizowanymi w ramach projektu B i stanowią usługi zarządzania zwolnione od podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz lit. b) ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, (Dz. U. 2020, poz. 106), (dalej także jako „u.p.t.u”), co zostało potwierdzone interpretacją indywidualną z dnia 26 października 2018 roku, znak 0115-KDIT1-1.4012.625.2018.1.MN.

W dniu 28 grudnia 2017 r. Y – wówczas pod firmą Y, zawarła z N (dalej „N”) umowę o dofinansowanie projektu grantowego B (dalej „Umowa o dofinansowanie”) w ramach POIR (ścieżka B) celem realizacji projektu pn. „…” (dalej „Projekt”). Y jest zobowiązana do realizacji Projektu zgodnie z Umową o dofinansowanie i załącznikami do niej, regulaminami dotyczącymi konkursu B i funkcjonowania Funduszu B oraz obowiązującymi przepisami prawa krajowego i Unii Europejskiej.

W ramach realizacji Projektu Z dokonuje inwestycji kapitałowych i zapewnia finansowanie środkami publicznymi oraz wsparcie merytoryczne w budowaniu wartości projektów B+R na wczesnym poziomie dojrzałości technologicznej grantobiorców. Do zadań Y należy poszukiwanie spółek zajmujących się rozwojem technologii oraz pomysłodawców, którzy planują rozpocząć lub już prowadzą prace badawczo-rozwojowe i m.in. poprzez inwestowanie w spółki celowe, które posiadają prawa własności intelektualnej do takich technologii – wspieranie pomysłodawców projektów. W celu wykonywania wskazanej działalności inwestycyjnej konieczna jest selekcja, weryfikacja oraz preinkubacja projektów B+R w celu objęcia tych projektów finansowaniem w formie dotacji bezzwrotnej lub pomocy zwrotnej, udzielanym przez N. Podkreślenia wymaga fakt, że poza realizacją Projektu Spółka nie prowadzi innej działalności.

Zgodnie z zawartą Umową o dofinansowanie, inwestycje w grantobiorców dokonywane są przez ASI. Wnioskodawca wskazuje przy tym, że Y jest jedynym komplementariuszem spółki Z (dalej jako „Z”).

W celu realizacji obowiązków wynikających z Umowy o dofinansowanie oraz Umowy o zarządzanie Manager – pozostając członkiem zarządu Spółki zawarł ze Spółką Umowę o świadczenie usług, na podstawie której Manager świadczy następujące usługi:

pozyskiwanie, analizę oraz akcelerację projektów badawczo-rozwojowych;
negocjacje warunków inwestycji kapitałowych,
udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego,
nadzór i monitoring realizacji KPI (kluczowych wskaźników efektywności),
nadzór i controlling spółek portfelowych w zakresie realizacji ich planów badawczo-rozwojowych oraz kamieni milowych,
koordynację i udział w procesie pozyskiwania kolejnych rund Inwestycyjnych dla spółek portfelowych,
negocjacje warunków wyjścia ASI z inwestycji,
koordynację prac dotyczących identyfikacji (sourcingu) i oceny projektów badawczo-rozwojowych,
organizację spotkań z pomysłodawcami projektów badawczo-rozwojowych,
nadzór nad przepływem gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparcie spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych,
opiniowanie wstrzymania finansowania projektu B+R,
realizacja celów, założeń i kamieni milowych wynikających z Umowy o dofinansowanie oraz Regulaminu Funkcjonowania B,

–dalej łącznie jako „Usługi Managera”.

Manager jest więc odpowiedzialny za zarządzanie wszystkimi procesami realizowanymi przez Y i Z oraz związanymi z zarządzaniem działalnością Spółki i Z oraz ich portfelem inwestycyjnym – w tym w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie.

W ramach Umowy o świadczenie usług, Manager ponosi odpowiedzialność za istotne elementy czynności wykonywanych przez Spółkę na podstawie Umowy o dofinansowanie. Wszystkie wymienione powyżej czynności, które są dokonywane przez Managera na podstawie Umowy o świadczenie usług stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania Spółką jako funduszem inwestycyjnym, Z jako alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz ich portfelem inwestycyjnym. Usługi, które są świadczone przez Managera na podstawie Umowy o świadczenie usług mają charakter czynności zarządczych – nie ograniczają się do aspektów technicznych wykonania powierzonych Managerowi zadań.

Wymienione powyżej Usługi Managera, które Wnioskodawca realizuje na podstawie Umowy o świadczenie usług, stanowią odrębną całość specjalistycznych i kompleksowych usług kluczowych i nieodzownych dla prawidłowego zarządzania Z przez Y jako ZASI, w tym zarządzania funduszem w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie. W rezultacie bez Usług Managera świadczonych na podstawie Umowy o świadczenie usług, niekompletne byłoby wykonywanie przez Y oraz Z zadań, w tym zobowiązań w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie.

Za wykonywanie usług objętych Umową o świadczenie usług Manager otrzymuje zryczałtowane miesięczne wynagrodzenie na podstawie faktur wystawianych przez Niego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej.

Na marginesie, uzupełniająco dodać należy, że poza Umową o świadczenie usług zawartej ze Spółką, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy również usługi na rzecz innych kontrahentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczone przez Wnioskodawcę Usługi Managera, wskazane w § 2 ust. 1 Umowy o świadczenie usług, stanowią usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz jego portfelem inwestycyjnym lub częścią jego portfela inwestycyjnego, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, (Dz. U. 2020, poz. 106), (dalej także jako „u.p.t.u”) i tym samym są zwolnione z podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługi Managera opisane w stanie faktycznym niniejszego wniosku, świadczone na podstawie Umowy o świadczenie usług zawartej pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą, będącym jednocześnie członkiem zarządu Spółki, stanowią usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz jego portfelem inwestycyjnym, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji w całości podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług, o którym mowa w tych przepisach.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie zaś do postanowień art. 7 ust. 1 u.p.t.u., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 u.p.t.u.

Ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się z podatku usługi zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a) lub ich częścią. Powołany art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) u.p.t.u. stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z podatku VAT zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Ustawa o podatku od towarów i usług określa pojęcie funduszu inwestycyjnego poprzez odesłanie do przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a u.p.t.u.).

W myśl art. 2 pkt 10a Ustawy o funduszach inwestycyjnych, ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów, zgodnie z określoną polityką inwestycyjną niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym, regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Podkreślić należy, że usługi polegające na „zarządzaniu”, o których mowa w zwolnieniu podatkowym zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) u.p.t.u. zostały zdefiniowane tylko na poziomie prawodawstwa wspólnotowego, natomiast aktualnie przepisy krajowe nie zawierają definicji legalnej zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Zgodnie natomiast z Załącznikiem I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 roku w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń 1060/2009 i (UE) nr 095/2010, zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi polega na:

zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi,
zarządzaniu ryzykiem,
administrowaniu – na które składa się: obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami, zapytania klientów, wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe, monitorowanie przestrzegania uregulowań, prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów, podział dochodu, emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów, ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw, przechowywanie ksiąg,
wprowadzaniu do obrotu,
działalności związanej z aktywami AFI, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej ZAFI, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem AFI oraz spółkami i innymi aktywami w które zainwestowali.

Funkcje realizowane w ramach „zarządzania” zostały także wskazane w załączniku nr II (dalej: „Załącznik II”) do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (dalej: „Dyrektywa UCITS”). Jak wynika z artykułu 6 ust. 2 Dyrektywy UCITS, działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje, do celów niniejszej dyrektywy, obowiązki, o których mowa w Załączniku II. Zgodnie z przywołanym powyżej Załącznikiem II do Dyrektywy UCITS, funkcje zarządzania obejmują w szczególności:

zarządzanie inwestycjami,
administrację:
1. obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;
2. zapytania klientów;
3. wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6. wypłatę zysków;
7. emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9. prowadzenie ksiąg,
wprowadzanie do obrotu.

Należy wskazać, że powyższy katalog ma jedynie charakter przykładowy – jak podkreślił TSUE w orzeczeniu z 04 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National pic Inscape lnvestment Fund v. Commissioners of Customs and Excise) „pojęcia określone w załączniku II nie są uznawane za definicje usług zarządzania funduszem powierniczym, lecz za typowe obowiązki spółki zarządzającej”. Zdaniem TSUE, zarządzanie specjalnymi funduszami powierniczymi obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli tworzą one odrębną całość i – jeśli je oceniać globalnie – wypełniają funkcje specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.

Wnioskodawca podkreśla przy tym, że jak wskazał NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2018 r., I FSK 1028/16, państwo członkowskie nie jest upoważnione do definiowania samego pojęcia zarządzania, będącego autonomicznym pojęciem prawa europejskiego. Uzasadnione i słuszne w przypadku badania czy dane usługi mieszczą się w pojęciu zarządzania jest odwołanie się do dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”).

W orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (...) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d)”.

Analogiczne stanowisko zajął w wyroku z dnia 21 stycznia 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny (I FSK 1915/14) stwierdzając, że usługi mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszem, jeżeli tworzą odrębną całość i – jeśli je oceniać globalnie – są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. W powołanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził także, że nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. WE. L. Nr 347 str. 1).

Usługi, które są świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Y i Z na podstawie Umowy o świadczenie usług odpowiadają kluczowym elementom usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz jego portfelem inwestycyjnym. Usługi Managera, które są świadczone przez Wnioskodawcę w ramach Umowy o świadczenie usług obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez Spółkę jako zewnętrznie zarządzającego i mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania Z. Biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną.

Poprzez usługi w zakresie prowadzenia, pozyskiwania i nadzoru nad projektami badawczo-rozwojowymi (B+R), czy negocjacje warunków inwestycji (wejść i wyjść kapitałowych), Wnioskodawca wpływa na decyzje inwestycyjne i zarządzanie portfelem inwestycyjnym Z oraz Spółki, dokonywane w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie. Ponadto Manager zarządza ryzykiem działalności wykonywanej przez Y oraz Z, w tym podejmuje działania mające na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności Y i Z. Pozostałe Usługi Managera uzupełniają i umożliwiają proces zarządzania Z przez Y.

W powyższym kontekście, w odniesieniu do usług, które w ocenie Organu mogłyby mieć charakter doradczy, podkreślenia wymaga fakt, że ewentualna ocena poszczególnych usług jako doradczych nie uniemożliwiałaby skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, ponieważ:

polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 u.p.t.u. (wyłączający usługi doradcze z zakresu zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 u.p.t.u.), wykroczył poza zakres Dyrektywy VAT, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym – w takim przypadku podatnik ma prawo dokonać wyboru w oparciu o treść którego przepisu zostaną ukształtowane jego prawa i obowiązki – zatem podatnik ma prawo nie stosować się do wadliwie implementowanej regulacji prawnej (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrok z dnia 17 listopada 2016 r., sygn. III SA/Wa 2344/15);
z uwagi na specjalistyczny i kompleksowy charakter działań Wnioskodawcy wynikający z planowanej Umowy o świadczenie usług, wszystkie Usługi Managera pozostają w ścisły i bezpośredni sposób powiązane ze sferą zarządzania Spółką oraz Z, ponieważ stanowią podstawę decyzji zarządczych w zakresie działalności inwestycyjnej realizowanej w ramach Umowy o dofinansowanie; skoro Usługi Managera jako kompleksowy zespół specyficznych dla alternatywnego funduszu inwestycyjnego świadczeń wpisują się w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający ASI, to usługi doradcze jako element kompleksowego zespołu usług korzystają ze zwolnienia, ponieważ w takim przypadku doradztwo nie stanowi samodzielnej usługi dla potrzeb opodatkowania VAT (por. J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT Komentarz, Legalis 2014, komentarz do artykułu 43; wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. C-435/05);
za przyjęciem, iż uznanie, że w zakres świadczonych usług wchodzą również usługi doradcze nie powoduje niemożności uznania całokształtu świadczonych usług za usługi zarządzania, zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, przemawiają także wydawane w podobnych sprawach interpretacje indywidualne organów podatkowych (w interpretacji z dnia 19 kwietnia 2017 roku, znak: 1462-IPPP1.4512.54.2017.1.BS, Organ wskazał: „Co do niektórych czynności, które będą wykonywane przez Usługodawcę można wskazać, że mają one charakter doradczy, jednak nie ma to wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dla całej usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa będzie korzystać ze zwolnienia”).

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT ma charakter przedmiotowy, nie zaś podmiotowy. Ponadto takie rozwiązanie jest rezultatem przyjętej konstrukcji zewnętrznie zarządzającego ASI. W konsekwencji bez znaczenia pozostaje fakt, iż Wnioskodawca świadczy Usługi Managera na podstawie Umowy o świadczenie usług zawartej ze y, a nie bezpośrednio z Z, ponieważ dotyczą one zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym i jego portfelem inwestycyjnym.

Z orzecznictwa wynika, że wykonywanie usług zarządzania przez osobę trzecią (jak to ma miejsce w stanie faktycznym opisanym w niniejszym wniosku) nie stanowi przeszkody do zwolnienia takich usług z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu. W wyroku z dnia 13 lutego 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny (I FSK 634/16) wskazał, że aby usługi zarządzania świadczone przez osobę trzecią można było zakwalifikować jako transakcję podlegającą zwolnieniu od VAT, to muszą one stanowić w globalnej ocenie odrębną całość oraz spełniać szczególne i istotne funkcje z zakresu zarządzania funduszami inwestycyjnymi. W przytoczonym już orzeczeniu z 04 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National pic Inscape lnvestment Fund v. Commissioners of Customs and Excise) TSUE wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. TSUE zaznaczył też, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”

Także Organy podatkowe potwierdziły w licznych interpretacjach indywidualnych (w tym w interpretacjach indywidualnych: z 06 kwietnia 2020, znak 0113-KDIPT1-2.4012.5.2020.2.KT; z 02 czerwca 2020 roku, znak 0114-KDIP4-3.4012.118.2020.1.RK; z 26 sierpnia 2020 roku, znak 0114-KDIP4-3.4012.319.2020.1.IG oraz z 03 sierpnia 2020 roku, znak 0114-KDIP4.3.4012.294.2020.1.MAT), że usługi świadczone przez osobę trzecią, mieszczące się w zakresie wymienionych w niniejszym wniosku Usług Managera, stanowią zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym i jego portfelem inwestycyjnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b), w tym także w przypadku ich świadczenia na podstawie umowy cywilnoprawnej przez managera będącego jednocześnie członkiem zarządu ZASI, (tak: interpretacja podatkowa z 04 września 2020 roku, znak 0112-KDIL1-1.4012.259.2020.2.MB: z dnia 25 lutego 2019 roku, znak 0112-KDIL1-3.4012.790.2018.1.KS).

Podsumowując, Wnioskodawca wskazuje, że w jego ocenie opisane w uzasadnieniu niniejszego wniosku Usługi Managera, które są świadczone przez Wnioskodawcę jako osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, będącą jednocześnie członkiem zarządu Spółki, stanowią usługi zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym alternatywnego funduszu inwestycyjnego – a w konsekwencji są w całości zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, że świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

(…).

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej Zainteresowanego jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z). Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę jednoosobowej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł umowę o współpracy i podjął na jej podstawie współpracę z Y, w której pełni jednocześnie funkcję prezesa zarządu, zwanej dalej „Y”.

Y posiada status zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. W dniu … 2018 roku Komisja Nadzoru Finansowego wpisała Spółkę do Rejestru Zarządzających ASI jako zarządzającego zewnętrznie ASI, tj. zarządzającego spółką komandytowo-akcyjną działającą pod firmą Y.

Wyłącznym przedmiotem działalności Y jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów, zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Przedmiotem działalności Y, jako ZASI, jest wyłącznie zarządzanie Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (ASI), stanowiącymi Alternatywne Fundusze Inwestycyjne (AFI), w tym wprowadzanie tych ASI do obrotu oraz zarządzanie unijnymi Alternatywnymi Funduszami Inwestycyjnymi, w tym wprowadzanie tych Alternatywnych Funduszy Inwestycyjnych do obrotu. Przedmiotem działalności Spółki zgodnie z PKD jest wyłącznie działalność związana z zarządzaniem funduszami (PKD 66.30.Z).

W dniu 27 lipca 2018 roku Y zawarła z Z umowę o zarządzanie, przy czym Z na rzecz, której świadczone są przedmiotowe usługi zarządzania jest zgodnie z art. 8a ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych – Alternatywną Spółką Inwestycyjną (ASI), która to z kolei jest Alternatywnym Funduszem Inwestycyjnym (AFI), innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 Ustawy o funduszach inwestycyjnych. Usługi świadczone przez Y na rzecz Z są wykonywane przez Y w związku z inwestycjami realizowanymi w ramach projektu … i stanowią usługi zarządzania zwolnione od podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług, co zostało potwierdzone interpretacją indywidualną z dnia 26 października 2018 roku, znak 0115-KDIT1-1.4012.625.2018.1.MN.

W dniu 28 grudnia 2017 r. Y – wówczas pod firmą …, zawarła z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju umowę o dofinansowanie projektu grantowego … w ramach POIR (ścieżka B) celem realizacji projektu pn. „…”. Spółka jest zobowiązana do realizacji Projektu zgodnie z Umową o dofinansowanie i załącznikami do niej, regulaminami dotyczącymi konkursu B i funkcjonowania Funduszu B oraz obowiązującymi przepisami prawa krajowego i Unii Europejskiej.

W ramach realizacji Projektu … Z dokonuje inwestycji kapitałowych i zapewnia finansowanie środkami publicznymi oraz wsparcie merytoryczne w budowaniu wartości projektów B+R na wczesnym poziomie dojrzałości technologiczne grantobiorców. Do zadań Spółki należy poszukiwanie spółek zajmujących się rozwojem technologii oraz pomysłodawców, którzy planują rozpocząć lub już prowadzą prace badawczo-rozwojowe i m.in. poprzez inwestowanie w spółki celowe, które posiadają prawa własności intelektualnej do takich technologii – wspieranie pomysłodawców projektów. W celu wykonywania wskazanej działalności inwestycyjnej konieczna jest selekcja, weryfikacja oraz preinkubacja projektów B+R w celu objęcia tych projektów finansowaniem w formie dotacji bezzwrotnej lub pomocy zwrotnej, udzielanym przez N. Podkreślenia wymaga fakt, że poza realizacją Projektu Spółka nie prowadzi innej działalności.

Zgodnie z zawartą Umową o dofinansowanie, inwestycje w grantobiorców dokonywane są przez ASI. Wnioskodawca wskazuje przy tym, że Y jest jedynym komplementariuszem spółki Z.

W celu realizacji obowiązków wynikających z Umowy o dofinansowanie oraz Umowy o zarządzanie Wnioskodawca – pozostając członkiem zarządu Y zawarł z Y Umowę o świadczenie usług, na podstawie której świadczy następujące usługi:

pozyskiwanie, analizę oraz akcelerację projektów badawczo-rozwojowych,
negocjacje warunków inwestycji kapitałowych,
udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego,
nadzór i monitoring realizacji KPI (kluczowych wskaźników efektywności),
nadzór i controlling spółek portfelowych w zakresie realizacji ich planów badawczo-rozwojowych oraz kamieni milowych,
koordynację i udział w procesie pozyskiwania kolejnych rund Inwestycyjnych dla spółek portfelowych,
negocjacje warunków wyjścia ASI z inwestycji,
koordynację prac dotyczących identyfikacji (sourcingu) i oceny projektów badawczo-rozwojowych,
organizację spotkań z pomysłodawcami projektów badawczo-rozwojowych,
nadzór nad przepływem gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparcie spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych,
opiniowanie wstrzymania finansowania projektu B+R,
realizacja celów, założeń i kamieni milowych wynikających z Umowy o dofinansowanie oraz Regulaminu Funkcjonowania B,

–dalej łącznie jako „Usługi Managera”.

Wnioskodawca jest więc odpowiedzialny za zarządzanie wszystkimi procesami realizowanymi przez Y i Z oraz związanymi z zarządzaniem działalnością Y i Z oraz ich portfelem inwestycyjnym – w tym w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie.

W ramach Umowy o świadczenie usług, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za istotne elementy czynności wykonywanych przez Y na podstawie Umowy o dofinansowanie. Wszystkie wymienione powyżej czynności, które są dokonywane przez Zainteresowanego na podstawie Umowy o świadczenie usług stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania Spółką jako funduszem inwestycyjnym, Z jako alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz ich portfelem inwestycyjnym. Usługi, które są świadczone przez Zainteresowanego na podstawie Umowy o świadczenie usług mają charakter czynności zarządczych – nie ograniczają się do aspektów technicznych wykonania powierzonych Wnioskodawcy zadań.

Za wykonywanie usług objętych Umową o świadczenie usług, Wnioskodawca otrzymuje zryczałtowane miesięczne wynagrodzenie na podstawie faktur wystawianych przez Niego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej.

Poza Umową o świadczenie usług zawartej z Y, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy również usługi na rzecz innych kontrahentów.

W odniesieniu do kwestii, objętej zakresem pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi albo do portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1, z późn. zm.), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 szóstej dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

W kwestii wyjaśnienia pojęcia „zarządzania funduszem” można wskazać, że z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

zarządzanie inwestycjami,

administracja:
1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2. zapytania klientów;
3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6. wypłata zysków;
7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9. prowadzenie ksiąg,
wprowadzanie do obrotu.

Należy ponadto wskazać, że ww. definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy.

Ze względu na wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów oraz orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi Managera świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy o świadczenie usług zawartej pomiędzy Y i Wnioskodawcą w zakresie: pozyskiwania, analizy i akceleracji projektów badawczo-rozwojowych; negocjacji warunków inwestycji kapitałowych; udziału w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego; nadzoru i monitoringu realizacji KPI (kluczowych wskaźników efektywności); nadzoru i controllingu spółek portfelowych w zakresie realizacji ich planów badawczo-rozwojowych oraz kamieni milowych; koordynacji i udziału w procesie pozyskiwania kolejnych rund Inwestycyjnych dla spółek portfelowych; negocjacji warunków wyjścia ASI z inwestycji; koordynacji prac dotyczących identyfikacji (sourcingu) i oceny projektów badawczo-rozwojowych; organizacji spotkań z pomysłodawcami projektów badawczo-rozwojowych; nadzoru nad przepływem gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparciem spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych; opiniowania wstrzymania finansowania projektu B+R, jak również realizacji celów, założeń i kamieni milowych wynikających z Umowy o dofinansowanie oraz Regulaminu Funkcjonowania B – mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE i podlegają one zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe.

Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy o VAT jest warunek podmiotowy.

Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit a), lub ich części.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2020 r., poz. 95 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o funduszach inwestycyjnych”.

Jeżeli zatem usługi zarządzania świadczone są m.in. na rzecz funduszy inwestycyjnych lub alternatywnych funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów ww. ustawy, to zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych, ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Według art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

Zarządzającym ASI może być, w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznie:

w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 – spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;
w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 – spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu. Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

Zgodnie z art. 70zc ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, Komisja dokonuje wpisu zarządzającego ASI do rejestru zarządzających ASI na wniosek:

spółki kapitałowej w organizacji – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;
spółki kapitałowej, która ma być komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, zgodnie z jej umową albo statutem, przed zgłoszeniem tej spółki do sądu rejestrowego – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Ze względu na wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów oraz orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że wykonywane przez Wnioskodawcę czynności mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy o VAT.

W analizowanej sprawie wymienione usługi Managera bezpośrednio dotyczą czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym oraz zarządzania portfelem inwestycyjnym alternatywnego funduszu inwestycyjnego. Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca będzie odpowiedzialny za zarządzanie wszystkimi procesami realizowanymi przez Y oraz związanymi z zarządzaniem działalnością Z oraz jej portfelem inwestycyjnym – w tym w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie. W ramach Umowy o świadczenie usług, Manager będzie ponosił odpowiedzialność za istotne elementy czynności wykonywanych przez Y na podstawie Umowy o dofinansowanie. Ponadto usługi Managera, które Wnioskodawca będzie realizować na podstawie Umowy o świadczenie usług, będą stanowiły odrębną całość specjalistycznych i kompleksowych usług kluczowych i nieodzownych dla prawidłowego zarządzania Z przez Y jako ZASI, w tym zarządzania funduszem w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie. W rezultacie Usługi Managera, które mają być świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy o świadczenie usług umożliwią kompletne wykonywanie zadań przez Y oraz Z, w tym zobowiązań w ramach realizacji Umowy o dofinansowanie.

Świadczone zatem przez Wnioskodawcę usługi Managera obejmują poszczególne zadania o charakterze zarządczym, realizowane przez ZASI jako zewnętrznie zarządzającego i mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI. Biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną. Spełniony został zatem warunek podmiotowy warunkujący zastosowanie zwolnienia od podatku.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy oraz powołane powyżej przepisy i orzecznictwo TSUE, należy stwierdzić, że usługi Managera świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy o świadczenie usług zawartej z Y mieszczą się w zakresie czynności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz zarządzania portfelem inwestycyjnym alternatywnego funduszu inwestycyjnego wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy o VAT i w związku z tym są zwolnione od podatku na podstawie ww. artykułu.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach opisu sprawy przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisu sprawy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin