Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.265.2021.1.AK
z 7 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 marca 2021 r. (data wpływu 7 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zaciągnięcia nieoprocentowanej pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zaciągnięcia nieoprocentowanej pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W związku ze śmiercią męża Wnioskodawczyni znalazła się w sytuacji konieczności pilnej spłaty części masy spadkowej należnej synowi męża, w szczególności dotyczącej ¼ wartości nieruchomości objętej małżeńską (Wnioskodawczyni i męża) wspólnotą majątkową. Aby dokonać tej spłaty Wnioskodawczyni zamierza zaciągnąć pożyczki u osób fizycznych, m.in. u kuzynki z którą łączy Wnioskodawczynię czwarty stopień pokrewieństwa w linii bocznej. Jest ona córką brata matki Wnioskodawczyni. Bliskie, rodzinne relacje skłaniają kuzynkę do zawarcia z Wnioskodawczynią umowy pożyczki bez oprocentowania. Umowa ta ma dotyczyć pożyczki w wysokości 50 000 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych) i ma być zawarta na okres 2 lat. Spłata pożyczki ma być dokonana jednorazowo (w całości). Zarówno kuzynka (pożyczkodawca), jak i Wnioskodawczyni (pożyczkobiorca) nie prowadzą działalności gospodarczej. Mając na względzie zamiar zawarcia z kuzynką umowy pożyczki, która będzie nieoprocentowana, Wnioskodawczyni zwraca się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla Wnioskodawczyni - osoby fizycznej zaciągającej nieoprocentowaną pożyczkę, jak i dla kuzynki - osoby fizycznej udzielającej nieoprocentowanej pożyczki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy nieoprocentowana pożyczka, która ma być zawarta między kuzynkami spowoduje powstanie po stronie pożyczkobiorcy przychodu z nieodpłatnego świadczenia i czy będzie wymagała zapłaty przez pożyczkobiorcę podatku dochodowego z tytułu niezapłaconych pożyczkodawcy odsetek ?
2. Czy nieoprocentowana pożyczka, która ma być zawarta między kuzynkami spowoduje powstanie po stronie pożyczkodawcy konsekwencji podatkowych wynikających z niepobrania od pożyczkobiorcy odsetek?

Niniejsza interpretacja dotyczy odpowiedzi na pytanie Nr 1, odnoszące się do sfery podatkowej Wnioskodawczyni. W pozostałym zakresie, tj. odpowiedzi na pytanie Nr 2 w odniesieniu do sfery podatkowej pożyczkodawcy – zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, po dokonaniu analizy obowiązującego stanu prawnego, tj. przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.) i przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.). Wnioskodawczyni uważa, że nieoprocentowana pożyczka między osobami fizycznymi nie będzie rodzić skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W opinii Wnioskodawczyni nieoprocentowana pożyczka, którą zamierza zawrzeć na warunkach określonych w opisie zdarzenia przyszłego będzie całkowicie neutralna podatkowo w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych dla pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy. Jedynym podatkiem jaki musi być uiszczony w sprawie, będzie podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5%, tj. 250 zł, który Wnioskodawczyni uiści jako pożyczkobiorca po zawarciu przedmiotowej umowy pożyczki. Umowa pożyczki uregulowana została w przepisach ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 720 § 1 tej ustawy - przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Tak więc na gruncie Kodeksu cywilnego umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Niemniej jednak umowa ta może mieć charakter odpłatny. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu. Jeśli jednak strony w umowie pożyczki zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek, to fakt ten, w ocenie Wnioskodawczyni, nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia. Jak wynika z przywołanego wyżej przepisu Kodeksu cywilnego umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Tak więc z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym. W wyniku udzielenia pożyczki nieoprocentowanej nie występuje stałe przysporzenie majątkowe dla pożyczkobiorcy. W konsekwencji, na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymanie nieoprocentowanej pożyczki jest obojętne podatkowo dla pożyczkobiorcy. Na gruncie tych przepisów udzielenie nieoprocentowanej pożyczki jest również, obojętne podatkowo dla pożyczkodawcy. Wnioskodawczyni pragnie nadmienić, że jej stanowisko, że nieoprocentowana pożyczka zawarta (na warunkach opisanych w opisie zdarzenia przyszłego) między osobami fizycznymi nie będzie rodzić ani dla Wnioskodawczyni - pożyczkobiorcy, ani dla kuzynki - pożyczkodawcy skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego, znajduje potwierdzenie w wielu interpretacjach organów podatkowych, które dotyczą bardzo podobnych zaistniałych, bądź przyszłych zdarzeń. I tak w interpretacji indywidualnej z dnia 19 grudnia 2019 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygnatura 0114-KDIP3-2.4011.506.2019.2MK1 wynika, że: „Konsekwentnie sama pożyczka, jako taka nie stanowi dochodu podatkowego dla pożyczkobiorcy, ponieważ w wyniku jej udzielenia nie następuje stałe przysporzenie majątkowe dla najemcy. Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczny z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nienaliczonych i nieuiszczonych odsetek od udzielonej mu nieoprocentowanej lub niskooprocentowanej pożyczki. Biorąc pod uwagę cytowany przepis należy stwierdzić, że na gruncie Kodeksu cywilnego umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Niemniej jednak umowa ta może mieć charakter odpłatny. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu, przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości, zezwolenia na korzystanie z rzeczy, udziału w zysku osiągniętym przez pożyczkobiorcę. Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż udzielenie nieoprocentowanej pożyczki nie stanowi po stronie Wnioskodawcy (pożyczkodawcy) nieodpłatnego świadczenia. Nie rozpoznaje się w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodu w postaci utraconych korzyści np. odsetek w sytuacji udzielenia nieodpłatnej pożyczki. W związku z powyższym udzielanie nieodpłatnej pożyczki nie wywoła skutków podatkowych u pożyczkodawcy.” Zaś w interpretacji indywidualnej z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygnatura IPPBI/415-486/10-4/EC Dyrektor Izby Skarbowej w W. stwierdził: „W konsekwencji, na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307, ze zm.), otrzymanie, jak i nieodpłatne udzielenie pożyczki jest obojętne podatkowo”. Inne interpretacje indywidualne organów podatkowych, z których wynika, że o ile strony nie zastrzegły w umowie pożyczki wynagrodzenia za udostępnienie kapitału, to po stronie pożyczkobiorcy nie występuje przychód z nieodpłatnych świadczeń generujący konieczność opodatkowania wartości przysporzenia majątkowego w postaci hipotetycznych odsetek, to m.in.: 1) interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 lipca 2019 r., sygnatura 0113-KDIPT2.2.4011.363.2019.1.KR; 2) interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 07 lutego 2011 r., sygnatura IPPBI/415-1002/10-2/EC; 3) interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 08 kwietnia 2015 r., sygnatura IBPBII/2/4511-34 /15/JG ; 4) interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia 29 kwietnia 2016r., sygnatura 10611-IPTPB3.4511.303.2016.1.MK; Inne interpretacje indywidualne organów podatkowych, z których wynika, że udzielenie nieoprocentowanej pożyczki nie będzie wiązało się z ustaleniem po stronie pożyczkodawcy przychodu w postaci utraconych korzyści, to m.in.: 1) interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 31 stycznia 2008 r., sygnatura IPPBI/415-349/07-4/PJ, 2) interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 07 lutego 2011r., sygnatura IPPBI/415-1002/10-2/EC; Wnioskodawczyni jest świadoma, że interpretacje indywidualne zapadają w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację w analogicznej lub podobnej sprawie, dlatego też Wnioskodawczyni zwraca się z wnioskiem o interpretację indywidualną w sprawie opisanej w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wskazuje, że wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast art. 11 ust. 2a ww. ustawy, stanowi, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za nieodpłatne świadczenie uznać należy świadczenia nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN 2003 r.). Zatem, należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć umowę nieoprocentowanej pożyczki z osobą fizyczną, kuzynką z którą łączy Wnioskodawczynię czwarty stopień pokrewieństwa w linii bocznej. Umowa ta ma dotyczyć pożyczki w wysokości 50 000 zł i ma być zawarta na okres 2 lat. Spłata pożyczki ma być dokonana jednorazowo (w całości).

Umowa pożyczki uregulowana została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.). W myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że na gruncie ustawy Kodeks cywilny umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Niemniej jednak umowa ta może mieć charakter odpłatny. Odpłatność można ustalić w różny sposób, np. w postaci oprocentowania wyrażonego w pieniądzu, przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości, zezwolenia na korzystanie z rzeczy, udziału w zysku osiągniętym przez pożyczkobiorcę.

Należy podkreślić, że jeżeli strony w umowie pożyczki zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek, to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia. W konsekwencji, na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymanie nieoprocentowanej pożyczki jest obojętne podatkowo.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że jeżeli strony umowy pożyczki ustaliły, że pożyczka zostanie udzielona bez jakiegokolwiek wynagrodzenia dla pożyczkodawcy za udostępnienie pożyczkobiorcy kapitału, oznacza to, że udzielona pożyczka ma charakter nieodpłatny. Skoro tak, to nieoprocentowana pożyczka, którą Wnioskodawczyni zaciągnie u kuzynki, nie spowoduje powstania po Jej stronie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Tym samym, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji organów podatkowych tut. Organ informuje, że potwierdzają stanowisko zawarte w ww. interpretacji, jednakże zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywało się ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.