INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 5 stycznia 2012 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie określenia przedmiotu opodatkowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie określenia przedmiotu opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni przez pewien czas na stałe mieszkała w Stanach Zjednoczonych. W 2009 r., po powrocie na stałe do Polski, postanowiła wraz z mężem ulokować swoje oszczędności na rachunku lokaty oszczędnościowej. W tym celu, w dniu 20 sierpnia 2009 r. wraz z mężem zawarła umowę, na podstawie której małżonkowie powierzyli swojej siostrzenicy kwotę 200 000 zł, zaś siostrzenica zobowiązała się do zawarcia we własnym imieniu, lecz na rachunek Wnioskodawczyni i jej męża umowy rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej, na którym miała zdeponować ww. kwotę. Ponadto zobowiązała się do zamknięcia rachunku lokaty terminowej i zwrotu przekazanej kwoty wraz z należnym oprocentowaniem na każde żądanie Wnioskodawczyni i Jej męża w terminie 7 dni od dnia pozostawienia tych środków do dyspozycji siostrzenicy przez bank. Ponadto strony ustaliły, że:

1. siostrzenica będze niezwłocznie informować Wnioskodawczynię i Jej męża o wszystkich zdarzeniach mogących mieć wpływ na Jej sytuację prawną i ekonomiczną oraz ściśle stosować się do instrukcji przekazywanych przez Wnioskodawczynię i Jej męża;
2. siostrzenica zobowiązuje się do sukcesywnego odnawiania umowy rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej, chyba że Wnioskodawczyni i Jej mąż postanowią inaczej;
3. siostrzenica zobowiązuje się do przekazywania Wnioskodawczyni i Jej mężowi wszelkich korzyści uzyskanych przy wykonaniu zlecenia, w szczególności odsetek od kwoty lokaty w ciągu 7 dni od ich zaksięgowania przez bank, chyba że Wnioskodawczyni i Jej mąż postanowili o ulokowaniu ich wraz z pozostałymi środkami na rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej;
4. siostrzenica zobowiązuje się do natychmiastowego zlikwidowania lokaty na pierwsze żądanie Wnioskodawczyni i Jej męża w sytuacji, gdyby podjęli decyzję o zaprzestaniu dalszego lokowania przekazanych środków pieniężnych.

Dodatkowo ustalono, że Wnioskodawczyni i Jej mąż zwrócą siostrzenicy wszelkie wydatki, które ta poczyniła w celu należytego wykonania umowy oraz zwolnią siostrzenicę od zobowiązań, które ta w powyższym celu zaciągnie w imieniu własnym. Siostrzenica zobowiązała się dołożyć należytej staranności w wykonaniu umowy oraz postępować zgodnie ze wskazanym przez Wnioskodawczynię i Jej męża sposobem wykonania umowy.

Wnioskodawczyni i Jej mąż pozostawili do dyspozycji siostrzenicy kwotę 200 000 zł przy podpisaniu umowy w formie wypłaty gotówki, która nastąpiła w dniu zawarcia umowy. Siostrzenica, zgodnie z umową, zawarła w dniu 20 sierpnia 2009 r. umowę rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej. Zgodnie natomiast z żądaniem Wnioskodawczyni i Jej męża, w listopadzie 2011 r. siostrzenica dokonała zamknięcia rachunku terminowej lokaty i zwróciła powierzona kwotę wraz z należnym oprocentowaniem.

Wobec powyższego zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle zaistniałych okoliczności faktycznych czynność powierzenia środków pieniężnych przez Wnioskodawczynię siostrzenicy może zostać zakwalifikowana przez organ podatkowy jako depozyt nieprawidłowy, bądź inną czynność która jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
2. Czy w świetle zaistniałych okoliczności faktycznych czynność zwrotu środków pieniężnych dokonana przez siostrzenicę na rzecz Wnioskodawczyni i Jej męża podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, opisana czynność powierzenia środków pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a w szczególności nie może być zakwalifikowana jako podlegający temu podatkowi depozyt nieprawidłowy. Uzasadniając przedstawione stanowisko Wnioskodawczyni wskazuje, że w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wymienione w nim czynności cywilnoprawne. Dokonana przez Wnioskodawczynię na podstawie ww. umowy czynność nie została wymieniona w tym przepisie. Wprawdzie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy stanowi, iż podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega czynność prawna, której przedmiotem jest umowa depozytu nieprawidłowego, jednak czynność dokonana przez Wnioskodawczynię nie stanowi takiej umowy. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowa depozytu nieprawidłowego stanowi szczególną odmianę umowy przechowania, w której przedmiotem depozytu nie jest rzecz oznaczona co do tożsamości, lecz pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku. Ponadto umowa depozytu nieprawidłowego zawiera uprawnienie przechowawcy do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi co do gatunku. O tym więc, czy zawarta umowa kreuje stosunek prawny depozytu nieprawidłowego, decydują przepisy szczególne albo umowa stron albo ww. okoliczności, które w przypadku Wnioskodawczyni nie wystąpiły. Nie można go natomiast domniemywać. Depozyt nieprawidłowy stanowi pewną szczególną odmianę umowy przechowania, jednakże odmienny jest cel gospodarczy tej umowy w porównaniu z klasycznym przechowaniem. Przechowanie bowiem wykonywane jest w interesie składającego, ma na celu zaspokojenie jego interesu. Natomiast w przechowaniu nieprawidłowym równomiernie zostaje zaspokojony interes obu stron. Składający, oddając rzeczy czy pieniądze na przechowanie, nie ponosi ryzyka ich utraty czy uszkodzenia, nawet przypadkowej, natomiast przechowawca uzyskuje prawo rozporządzania tymi rzeczami bądź pieniędzmi według swojego uznania. Przechowawca „nieprawidłowy" nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki.

Zdaniem Wnioskodawczyni elementy pożyczki w ramach stosunku depozytu nieprawidłowego wyrażają się w tym, że własność pieniędzy bądź innych rzeczy oznaczonych co do gatunku przechodzi na przechowawcę. Różnica polega na tym, że własność w ramach depozytu nieprawidłowego przechodzi z chwilą wydania pieniędzy czy rzeczy (co stanowi jednocześnie przesłankę zawarcia umowy), natomiast umowa pożyczki jedynie zobowiązuje do przeniesienia na własność biorącego pieniędzy bądź rzeczy oznaczonych co do gatunku.

W związku z powyższym, według Wnioskodawczyni, dla oceny rzeczywistego charakteru umowy, istotnego znaczenia nabiera ustalenie jej treści w części odnoszącej się do obowiązków i uprawnień przechowawcy. Wskazuje więc, że w niniejszej sprawie doszło, co prawda do przekazania pewnej sumy pieniędzy, jednakże nie doszło do zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego. Wnioskodawczyni zawarła w dniu 20 sierpnia 2009 r. umowę z siostrzenicą jednocześnie przekazując jej środki pieniężne w gotówce, aby ta zgodnie z ustaleniami i żądaniem Wnioskodawczyni ulokowała je na ściśle określonym rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej w ściśle określonym banku. Zgodnie z zawartą umową siostrzenica została upoważniona do zawarcia lokaty oszczędnościowej we własnym imieniu, lecz na rachunek Wnioskodawczyni i jej męża i w tym celu otrzymała środki pieniężne. Z zapisów umowy jasno wynika, iż wprost został określony rodzaj rachunku, na którym miały zostać ulokowane środki pieniężne oraz nazwa banku, w którym te środki miały być ulokowane. W związku z powyższym siostrzenica otrzymała środki pieniężne do dyspozycji w ściśle wytyczonym celu a co za tym idzie nie mogła nimi dowolnie rozporządzać. Wnioskodawczyni podkreśla, iż zawarta umowa nakładała na siostrzenicę obowiązek informowania Wnioskodawczyni o wszystkich zdarzeniach mających wpływ na jej sytuację finansową i ekonomiczną w związku z założoną lokatą oraz ścisłego stosowania się do instrukcji Wnioskodawczyni. Ponadto siostrzenica była zobowiązana do sukcesywnego odnawiania umowy rachunku lokaty terminowej, zgodnie z decyzją Wnioskodawczyni lub do zamknięcia rachunku lokaty terminowej na żądanie Wnioskodawczyni. Z zakresu uprawnień i obowiązków siostrzenicy wprost wynikało, iż nie mogła ona swobodnie dysponować przekazanymi jej środkami pieniężnymi. Ograniczały ją zapisy umowy, jak również wszelkie instrukcje wydawane przez Wnioskodawczynię. Wskazuje również, powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 1977 r. w sprawie o sygn. II CR 204/77, że "Wprawdzie do przyjęcia depozytu nieprawidłowego nie jest konieczne wyraźne zastrzeżenie tego w umowie, niemniej dla zastosowania art. 845 Kodeksu cywilnego konieczne jest ustalenie, że przechowawca uprawniony został do rozporządzenia oddanymi na przechowanie pieniędzmi." Ze wskazanego wyroku wprost wynika, iż aby móc mówić o depozycie nieprawidłowym musi wystąpić element rozporządzania przedmiotem depozytu nieprawidłowego, który w niniejszych okolicznościach nie wystąpił.

Skoro więc siostrzenica nie mogła rozporządzać przekazanymi środkami wedle własnego uznania, to w ocenie Wnioskodawczyni, w zaistniałym stanie faktycznym nie można mówić o tym, iż została zawarta umowa depozytu nieprawidłowego. Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawczyni powołuje również interpretację indywidualną wydaną w dniu 1 grudnia 2009 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPBII/1/436-232/09/MZ, interpretację z dnia 1 lutego 2006 r. Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, sygn. 1472/SPC/436-47/05/PK.

Podsumowując w ocenie Wnioskodawczyni czynność powierzenia środków pieniężnych nie może zostać zakwalifikowana jako czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przedstawiając stanowisko w zakresie pytania drugiego Wnioskodawczyni uważa, że czynność zwrotu środków pieniężnych dokonana przez siostrzenicę na Jej rzecz nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni uważa, iż zwrot środków pieniężnych przez siostrzenicę nie jest czynnością cywilnoprawną, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zwrot dokonany został w ramach wcześniej zawartej umowy (powierzenia środków w celu zawarcia we własnym imieniu, lecz na rachunek Wnioskodawczyni umowy rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej), jako jej kolejny etap (końcowy). Nie jest to zatem czynność cywilnoprawna, która byłaby wskazana w katalogu czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym uważa, że czynność zwrotu środków pieniężnych dokonana przez siostrzenicę nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.