Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.278.2019.1.BK
z 9 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 lipca 2019 r. (data wpływu – 23 lipca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 sierpnia 2019 r. (data wpływu – 30 sierpnia 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 30 sierpnia 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skorzystania z ulgi prorodzinnej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy orzekł rozwód pomiędzy Wnioskodawczynią a D. C., przyznając Wnioskodawczyni opiekę nad małoletnimi dziećmi: Hanną (ur. 2015 r.) oraz Maciejem (ur. 2008 r.). Ww. wyrokiem Sąd zasądził również miejsce przebywania dzieci przy Wnioskodawczyni oraz uregulował kontakty ojca z dziećmi w ten sposób, że może zabierać je w każdy piątek po zakończeniu lekcji (w co drugi weekend) oraz na 2 tygodnie wakacji w sierpniu.

Pomimo ustalonych wyrokiem kontaktów z dziećmi, ojciec dzieci nie wywiązuje się z opieki nad nimi. W 2017 r. ojciec dzieci sporadycznie korzystał z przyznanego mu prawa opieki nad dziećmi, a od początku 2018 r. jego kontakty ograniczyły się tylko do zawiezienia dzieci w 7 piątków na treningi i zapewnienia im opieki w jeden lub dwa weekendy w ciągu całego roku. W kwietniu 2018 r. ojciec zabrał dzieci ostatni raz na weekend. Oprócz paru udokumentowanych godzin, ojciec dzieci zapewnił im opiekę w jeden lub dwa weekendy w kwietniu 2018 r. Do końca 2018 r. jego kontakty z dziećmi ograniczyły się do dwukrotnych wizyt córki w szpitalu (w czerwcu i we wrześniu) oraz na przesłaniu sms-owych życzeń z okazji urodzin i świąt. Ojciec nie zabrał dzieci na wakacje, nie podarował nawet urodzinowych i świątecznych prezentów. Natomiast w 2019 r. spędził z dziećmi – jak do tej pory – tylko jedno sobotnie popołudnie. Ojciec nie interesuje się życiem dzieci, nie pomaga w żaden sposób. Ogranicza się tylko do płacenia zasądzonych alimentów w łącznej kwocie 1.400 zł. Na potrzeby postępowania o podwyższenie alimentów prowadzonego przez Sąd Rejonowy przedłożył dowód „opieki” nad dziećmi w kwietniu, maju, czerwcu – po 3 godziny w piątkowe popołudnia, gdy zawiózł je na treningi. Osobiście zeznał, że oprócz tych kontaktów nie opiekował się dziećmi od czerwca 2018 r. do grudnia 2018 r.

D. C. pomimo posiadania ograniczonej władzy rodzicielskiej nie troszczy się o prawidłowy rozwój dzieci. Fakt braku zainteresowania ojca dziećmi potwierdza opinia Zespołu Sądowych Specjalistów z dnia 21 grudnia 2018 r. oraz sprawozdanie z wywiadu środowiskowego z dnia 8 września 2018 r.

Od początku 2018 r. Wnioskodawczyni samodzielnie wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci, bez jakiejkolwiek pomocy ze strony ojca. To Wnioskodawczyni sprawuje faktyczną pieczę nad dziećmi, zabezpiecza wszystkie ich potrzeby: od bytowych po edukacyjne, troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy.

Wnioskodawczyni podkreśla, że pracuje zawodowo na pełnym etacie, a mimo to musi mieć czas i siłę na ich pasje, treningi i pilnowanie lekcji. Wnioskodawczyni często pomagają obcy ludzie, bo na ojca dzieci nie może liczyć.

Pomiędzy Wnioskodawczynią a ojcem dzieci w żadnej kwestii – a tym bardziej w zakresie podziału ulgi na dzieci – nie ma żadnego porozumienia.

W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochody opodatkowane według skali podatkowej.

Biorąc pod uwagę fakt, iż całkowity ciężar wychowania i opieki nad dziećmi Wnioskodawczyni ponosi sama – bez jakiejkolwiek pomocy ze strony ojca dzieci – to Wnioskodawczyni sama, w całości rozliczyła ulgę na dwoje dzieci. Zeznanie podatkowe PIT-37 za 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła z pełną świadomością i po zapoznaniu się z treścią obowiązujących przepisów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawczyni przysługuje 100% ulgi prorodzinnej na obydwoje dzieci za 2018 r.?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje Jej 100% ulgi na dzieci za 2018 r., ponieważ to Ona samodzielnie – bez udziału ojca wychowuje ich wspólne nieletnie dzieci. To Wnioskodawczyni samotnie w pełni realizuje powierzoną Jej władzę rodzicielską nad nimi.

W ocenie Wnioskodawczyni samo sporadyczne spotykanie ojca z dziećmi nie powinno być traktowane jako wykonywanie władzy rodzicielskiej nad nimi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   
   
   
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
      
      
      
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   
   
   
   
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3).

Stosownie do art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Stosownie zaś do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia – w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych, czy będących w separacji. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dachowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

Zatem w przypadku, gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko rodzic, który faktycznie ją wykonuje. Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, a jego kontakty z dzieckiem są sporadyczne należy uznać, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy orzekł rozwód pomiędzy Wnioskodawczynią a D. C., przyznając Wnioskodawczyni opiekę nad małoletnimi dziećmi: Hanną (ur. 2015 r.) oraz Maciejem (ur. 2008 r.). Ww. wyrokiem Sąd zasądził również miejsce przebywania dzieci przy Wnioskodawczyni oraz uregulował kontakty ojca z dziećmi w ten sposób, że może zabierać je w każdy piątek po zakończeniu lekcji (w co drugi weekend) oraz na 2 tygodnie wakacji w sierpniu. Pomimo ustalonych wyrokiem kontaktów z dziećmi, ojciec dzieci nie wywiązuje się z opieki nad nimi. W 2017 r. ojciec dzieci sporadycznie korzystał z przyznanego mu prawa opieki nad dziećmi, a od początku 2018 r. jego kontakty ograniczyły się tylko do zawiezienia dzieci w 7 piątków na treningi i zapewnienia im opieki w jeden lub dwa weekendy w ciągu całego roku. W kwietniu 2018 r. ojciec zabrał dzieci ostatni raz na weekend. Oprócz paru udokumentowanych godzin, ojciec dzieci zapewnił im opiekę w jeden lub dwa weekendy w kwietniu 2018 r. Do końca 2018 r. jego kontakty z dziećmi ograniczyły się do dwukrotnych wizyt córki w szpitalu (w czerwcu i we wrześniu) oraz na przesłaniu sms-owych życzeń z okazji urodzin i świąt. Ojciec nie zabrał dzieci na wakacje, nie podarował nawet urodzinowych i świątecznych prezentów. Natomiast w 2019 r. spędził z dziećmi – jak do tej pory – tylko jedno sobotnie popołudnie. Ojciec nie interesuje się życiem dzieci, nie pomaga w żaden sposób. Ogranicza się tylko do płacenia zasądzonych alimentów w łącznej kwocie 1.400 zł. Na potrzeby postępowania o podwyższenie alimentów prowadzonego przez Sąd Rejonowy przedłożył dowód „opieki” nad dziećmi w kwietniu, maju, czerwcu – po 3 godziny w piątkowe popołudnia, gdy zawiózł je na treningi. Osobiście zeznał, że oprócz tych kontaktów nie opiekował się dziećmi od czerwca 2018 r. do grudnia 2018 r. D. C. pomimo posiadania ograniczonej władzy rodzicielskiej nie troszczy się o prawidłowy rozwój dzieci. Fakt braku zainteresowania ojca dziećmi potwierdza opinia Zespołu Sądowych Specjalistów z dnia 21 grudnia 2018 r. oraz sprawozdanie z wywiadu środowiskowego z dnia 8 września 2018 r. Od początku 2018 r. Wnioskodawczyni samodzielnie wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci, bez jakiejkolwiek pomocy ze strony ojca. To Wnioskodawczyni sprawuje faktyczną pieczę nad dziećmi, zabezpiecza wszystkie ich potrzeby: od bytowych po edukacyjne, troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy. Wnioskodawczyni podkreśla, że pracuje zawodowo na pełnym etacie, a mimo to musi mieć czas i siłę na ich pasje, treningi i pilnowanie lekcji. Wnioskodawczyni często pomagają obcy ludzie, bo na ojca dzieci nie może liczyć. Pomiędzy Wnioskodawczynią a ojcem dzieci w żadnej kwestii – a tym bardziej w zakresie podziału ulgi na dzieci – nie ma żadnego porozumienia. W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochody opodatkowane według skali podatkowej. Biorąc pod uwagę fakt, iż całkowity ciężar wychowania i opieki nad dziećmi Wnioskodawczyni ponosi sama – bez jakiejkolwiek pomocy ze strony ojca dzieci – to Wnioskodawczyni sama, w całości rozliczyła ulgę na dwoje dzieci. Zeznanie podatkowe PIT-37 za 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła z pełną świadomością i po zapoznaniu się z treścią obowiązujących przepisów.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności oświadczenie Wnioskodawczyni, że to ona wykonuje faktyczną władzę rodzicielską, tzn. sprawuje osobistą pieczę nad dziećmi, zabezpiecza wszystkie ich potrzeby: od bytowych po edukacyjne, troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy, poświęca im czas na ich pasje, treningi, pilnuje lekcji, to uznać należy, że Wnioskodawczyni przysługuje wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania) do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy za 2018 r. na małoletnie dzieci. Jak bowiem twierdzi Wnioskodawczyni – ojciec dzieci nie interesuje się ich życiem, nie pomaga w żaden sposób, nie wywiązuje się z opieki nad nimi, nie zabiera ich na wakacje, nie ponosi żadnych kosztów ich utrzymania. Sporadycznych kontaktów z dziećmi oraz wykonywania obowiązku alimentacyjnego nie sposób bowiem uznać za wystarczające dla przyjęcia, że wykonywana była władza rodzicielska w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek alimentacyjny nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.