INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2011 r. (data wpływu do tut. Biura – 26 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu udzielonej funkcjonariuszowi służby więziennej pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu udzielonej funkcjonariuszowi służby więziennej pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523 ze zm.) w 2011 r. funkcjonariusz w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, uzyska pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Pomoc finansowa podlega zwrotowi w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 15 lat w Służbie Więziennej (art. 186 ust. 1 ww. ustawy).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymana na podstawie art. 184 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego przez funkcjonariusza Służby Więziennej, pomoc finansowa stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym w dacie jej otrzymania (wypłaty) czy też w momencie gdy przedmiotowa pomoc staje się bezzwrotna, tj. po 15 odbytych latach służby...
2. Jeżeli należałoby zapłacić podatek w momencie, gdy pomoc staje się bezzwrotna, tj. po 15 odbytych latach służby przez funkcjonariusza:
   1. kto ma zapłacić ten podatek: areszt, który wypłaci funkcjonariuszowi kwotę brutto, czy funkcjonariusz,
   2. w jakiej wysokości powinien być uiszczony podatek: w kwocie, która wynika z przepisów obowiązujących w momencie gdy pomoc staje się bezzwrotna, tj. po 15 odbytych latach służby przez funkcjonariusza...
   
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego na podstawie art. 184 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523 ze zm.) staje się bezzwrotna po odbyciu 15 lat służby, zgodnie z art. 186 ust. 1 ww. ustawy i do momentu upływu 15 lat służby jest w każdej chwili zwrotna i nie może stanowić dochodu określonego w myśl art. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dopiero po upływie 15 lat służby staje się dochodem, od którego funkcjonariusz (który otrzymał pomoc finansową w kwocie brutto) powinien zapłacić podatek dochodowy w wysokości obliczonej na podstawie przepisów obowiązujących w dniu zapłaty podatku.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Przepis art. 12 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem m.in. ze stosunku służbowego i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika (pracownika) powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku służbowym lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przepis art. 32 ust. 2 ww. ustawy stanowi, iż za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a. (…).

Z przepisu art. 39 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11), z zastrzeżeniem ust. 5 (…).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej w 2011 r. funkcjonariuszowi w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, uzyska pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. Nr 79, poz. 523 ze zm.) funkcjonariuszowi w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, położonych w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej.

Z przepisu art. 186 ust. 1 tej ustawy natomiast wynika, iż pomoc finansowa podlega zwrotowi przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 15 lat służby w Służbie Więziennej, z wyjątkiem funkcjonariusza, który przed upływem tego okresu nabył prawo do renty inwalidzkiej Służby Więziennej.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w ww. art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dlatego też przychód stanowią otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne.

Przez pojęcie „otrzymane" - zgodnie ze Słownikiem języka polskiego - należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika, czy też została mu przekazana w jakikolwiek inny sposób.

Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Z definicji pojęcia przychodu jako świadczenia otrzymanego czy też postawionego do dyspozycji wnosić można również o momencie jego uzyskania. Określenie momentu uzyskania przychodu ma bardzo istotne znaczenie, przede wszystkim z tego powodu, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest w danym czasie. Konieczne jest zatem określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego – roku podatkowego, czy też – miesiąca (w przypadku poboru przez płatnika zaliczek na podatek od wynagrodzeń i innych świadczeń wypłacanych w danym miesiącu pracownikom w związku z ich zatrudnieniem).

Mając na uwadze ww. uregulowania prawne, jak również przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że dla funkcjonariusza służby więziennej uprawnionego do otrzymywania ww. pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego przychód powstaje w momencie, kiedy pomoc ta zostanie mu wypłacona (postawiona do dyspozycji), a nie – jak twierdzi Wnioskodawca – dopiero po upływie 15 lat służby. Wskazane przepisy o Służbie więziennej jednoznacznie określają w jakich warunkach funkcjonariusz ma prawo do uzyskania świadczenia na cele mieszkaniowe, a mianowicie wówczas gdy: jest on funkcjonariuszem w służbie stałej, spełnia przesłanki do przydziału lokalu mieszkalnego, lokalu tego nie otrzymał. Wskazane przepisy nie decydują natomiast o charakterze świadczenia a jedynie określają zasady jego przyznawania. Dalsze przepisy regulują natomiast przypadki, kiedy wskazane świadczenie powinno zostać zwrócone.

Z powołanych przepisów jasno zatem wynika, iż określone świadczenie może być przyznane, jeżeli funkcjonariusz spełni warunki do jego otrzymania. Jest więc ono w takiej sytuacji należne, a tym samym i co do zasady bezzwrotne. Jego zwrot może nastąpić jedynie w przypadkach ściśle określonych. To jednakże nie może przesądzać, że wskazana pomoc finansowa ma być uznana za świadczenie zwrotne – wręcz odwrotnie – jak wyżej wykazano – jest ona ze swojej natury bezzwrotna. Tym samym, skoro omawiana pomoc, przysługująca z mocy ustawy ma charakter bezzwrotny, to przychód powstaje w momencie jej otrzymania, gdyż już w tym momencie funkcjonariusz może z niej w pełni korzystać.

Zatem przychodem ze stosunku służbowego ww. funkcjonariusza w danym miesiącu jest suma wynagrodzenia miesięcznego i wypłaconej w tym samym miesiącu pomocy finansowej.

Wypłacona funkcjonariuszowi przez Wnioskodawcę jako płatnika pomoc finansowa stanowi dla tego funkcjonariusza przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mający swoje źródło w przychodach ze stosunku służbowego, o którym mowa w art. 12 tej ustawy. Na Wnioskodawcy natomiast, jako płatniku, ciążą obowiązki wynikające z ww. przepisów prawa polegające na obliczeniu, pobraniu i odprowadzeniu do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy oraz sporządzeniu odpowiedniej informacji (PIT-11). Obowiązki te płatnik wypełnia na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązujących w roku dokonanej wypłaty ww. pomocy finansowej. Jeżeli zatem pomoc ta wypłacona zostanie w 2011 r., to obliczenie, pobranie i odprowadzenie zaliczki na podatek dochodowy następuje na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2011 r. Wypłaconą w 2011 r. funkcjonariuszowi pomoc finansową płatnik obowiązany jest wykazać (łącznie z innymi przychodami osiągniętymi w 2011 r. ze stosunku służbowego) w informacji PIT-11 za 2011 r., natomiast funkcjonariusz wykazaną w informacji PIT-11 pomoc winien wykazać w zeznaniu rocznym i opodatkować z pozostałymi dochodami.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.